Estalido social de Chile en 2019: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Xabade (conversa | contribucións)
m ligazóns internas
Etiquetas: Edición visual edición desde un dispositivo móbil Edición feita a través do sitio móbil Edición móbil avanzada
Breogan2008 (conversa | contribucións)
m Reemplazos con Replacer: «fugándose»
Liña 20:
As protestas proseguiron nos días seguintes, e tiveron unha maior conflitividade o luns [[4 de novembro]]. Para esa xornada, chamada "super luns", convocáranse diferentes accións reivindicativas como unha folga e unha mobilización na céntrica praza de Italia en Santiago durante a tarde.<ref>{{Cita web|título=Convocan a "Súper Lunes" de movilizaciones: a las 17:00 habrá nueva protesta en Plaza Italia|url=https://www.biobiochile.cl/noticias/nacional/region-metropolitana/2019/11/04/convocan-a-super-lunes-de-movilizaciones-a-las-1700-habra-nueva-protesta-en-plaza-italia.shtml|páxina-web=BioBioChile - La Red de Prensa Más Grande de Chile|data=2019-11-04|data-acceso=2022-01-04|lingua=es}}</ref> Con todo, nese día sucedéronse actos de violencia: un total de 43 persoas resultaron feridas, entre elas, dúas carabineiras por seren atacadas con [[Cóctel Molotov|cócteles Molotov,]]<ref>{{Cita web|título=Ataque con molotov deja dos carabineras heridas|url=https://www.latercera.com/nacional/noticia/ataque-molotov-deja-dos-carabineras-heridas/888520/|páxina-web=La Tercera|data=2019-11-05|data-acceso=2022-01-04|nome=F.|apelidos=Mayorga|nome2=K.|apelidos2=Hillmann|nome3=O. Fernández y S.|apelidos3=Vedoya}}</ref> dous atropelados por vehículos policiais e outro polo impacto dun proxectil no [[cranio]].<ref>{{Cita web|título=Ex Posta Central: Al menos 43 heridos tras manifestaciones de este lunes|url=https://www.rockandpop.cl/2019/11/ex-posta-central-al-menos-43-heridos-tras-manifestaciones-de-este-lunes/|páxina-web=Rock&Pop|data=2019-11-05|data-acceso=2022-01-04|lingua=es}}</ref>
 
Os intentos por recuperar a normalidade non foron exitosos e nos centros escolares, estudantes sumáronse ás protestas fugándosefuxindo dos recintos.<ref>{{Cita web|título=Fugas masivas: Videos muestran a estudiantes que escapan de sus colegios en diversas ciudades para apoyar manifestaciones|url=https://www.theclinic.cl/2019/11/05/fugas-masivas-videos-muestran-a-estudiantes-que-escapan-de-sus-colegios-en-diversas-ciudades-para-apoyar-manifestaciones/|páxina-web=The Clinic - Reportajes, columnas, entrevistas y humor|data=2019-11-05|data-acceso=2022-01-04|lingua=es-CL}}</ref> Isto levou a adiantar a fin do curso nalgúns institutos,<ref>{{Cita web|título=Municipalidad de Santiago confirma cierre del año escolar del Instituto Nacional y del INBA|url=https://www.biobiochile.cl/noticias/nacional/region-metropolitana/2019/11/03/municipalidad-de-santiago-confirma-cierre-del-ano-escolar-del-instituto-nacional-y-del-inba.shtml|páxina-web=BioBioChile - La Red de Prensa Más Grande de Chile|data=2019-11-03|data-acceso=2022-01-04|lingua=es}}</ref> e tamén causou a intervención, con violencia, das forzas da orde no interior de espazos escolares e universitarios.<ref name=":0">{{Cita web|título=Detienen a mayor de Carabineros por disparos contra estudiantes del Liceo 7 en Santiago|url=https://www.biobiochile.cl/noticias/nacional/region-metropolitana/2019/11/06/detienen-a-mayor-de-carabineros-por-disparos-contra-estudiantes-del-liceo-7-en-santiago.shtml|páxina-web=BioBioChile - La Red de Prensa Más Grande de Chile|data=2019-11-06|data-acceso=2022-01-04|lingua=es}}</ref><ref>{{Cita web|título=PUC condena represión de Carabineros a estudiantes en campus San Joaquín|url=https://www.eldesconcierto.cl/nacional/2019/11/04/puc-condena-represion-de-carabineros-a-estudiantes-en-campus-san-joaquin.html|páxina-web=El Desconcierto - Prensa digital libre|data-acceso=2022-01-04|lingua=es}}</ref>
 
Cara a mediados de novembro de 2019, apareceron grupos identificados con chalecos reflectores amarelos que pretendían defender propiedades privadas dos movementos de protesta, especialmente nos barrios acomodados de Santiago de Chile.<ref>{{Cita web|título=Resumen del jueves: nuevos incidentes en Providencia y aparición de chalecos amarillos en Las Condes|url=https://www.biobiochile.cl/noticias/nacional/region-metropolitana/2019/11/08/resumen-del-jueves-nuevos-incidentes-en-providencia-y-aparicion-de-chalecos-amarillos-en-las-condes.shtml|páxina-web=BioBioChile - La Red de Prensa Más Grande de Chile|data=2019-11-08|data-acceso=2022-01-04|lingua=es}}</ref> Mais intensidade da violencia nas manifestacións continuou escalando e houbo ataques a recintos militares, como o de Tejas Verdes (vencellado a actos de tortura na ditadura de Pinochet), e actos anticlericais como a queima de igrexas.<ref>{{Cita web|título=Una conscripto resultó herida tras ataque en Tejas Verdes y Ejército advierte que si hay nuevos incidentes responderán en "legítima defensa"|url=https://www.theclinic.cl/2019/11/12/una-conscripto-resulto-herida-tras-ataque-en-tejas-verdes-y-ejercito-advierte-que-si-hay-nuevos-incidentes-responderan-en-legitima-defensa/|páxina-web=The Clinic - Reportajes, columnas, entrevistas y humor|data=2019-11-13|data-acceso=2022-01-04|lingua=es-CL}}</ref><ref>{{Cita web|título=Chile: profanado el Templo de San Francisco de Valdivia - Vatican News|url=https://www.vaticannews.va/es/iglesia/news/2019-11/chile-profanado-templo-san-francisco-valdivia.html|páxina-web=www.vaticannews.va|data=2019-11-14|data-acceso=2022-01-04|lingua=es}}</ref> Tras 21 días de protestas e disturbios, Sebastián Piñera convocou ao Consello de Seguridade Nacional, que reune a autoridades políticas e militares, o 7 de novembro de 2019. Foi a primeira vez que se xuntaba dende 2014 e Piñera anunciou nova lexislación para conter os desordes.<ref>{{Cita web|título=Presidente Piñera convoca al Cosena y anuncia medidas de seguridad|url=https://www.pauta.cl/nacional/pinera-llama-cosena-y-anuncia-medidas-por-protestas-crisis-social|páxina-web=pauta|data-acceso=2022-01-04|lingua=es-CL}}</ref> Con todo, nos días seguintes, algúns ministros, como o de Interior, Gonzalo Blumel, disuadiron a Sebastián Piñera para que non declarase de novo o estado de sitio, que facultaba a militarización da orde pública, insistíndolle na necesidade de abrir diálogo coa oposición.<ref>{{Cita web|título=La tensa noche en que Piñera decidió no sacar de nuevo a los militares|url=https://www.latercera.com/la-tercera-pm/noticia/la-nerviosa-noche-pinera-decidio-no-sacar-nuevo-los-militares/899167/|páxina-web=La Tercera|data=2019-11-13|data-acceso=2022-01-04|nome=P.|apelidos=Catena|nome2=S.|apelidos2=Minay|nome3=I. Caro y M. E.|apelidos3=Fernández}}</ref>
Liña 26:
A apertura de canles de comunicación entre os sectores sociopolíticos chilenos permitiu reducir a conflictividade. Aínda así, nos meses de decembro de 2019, xaneiro e febreiro de 2020, sucedéronse protestas como os que afectaron á proba de acceso á universidade ou os disturbios en [[Viña del Mar]] durante o seu festival musical.<ref>{{Cita web|título=PSU 2020: Suspensiones en distintos puntos de Chile y manifestaciones marcan la primera jornada|url=https://sonarfm.cl/actualidad/psu-2020-suspensiones-en-distintos-puntos-de-chile-y-manifestaciones|páxina-web=sonarfm|data-acceso=2022-01-06|lingua=es-CL|nome=Sonar|apelidos=FM}}</ref><ref>{{Cita web|título=Tras violentos incidentes: gerencia suspende funcionamiento de Hotel O’Higgins de Viña del Mar|url=https://www.biobiochile.cl/noticias/nacional/region-de-valparaiso/2020/02/24/tras-violentos-incidentes-gerencia-suspende-funcionamiento-de-hotel-ohiggins-de-vina-del-mar.shtml|páxina-web=BioBioChile - La Red de Prensa Más Grande de Chile|data=2020-02-24|data-acceso=2022-01-06|lingua=es}}</ref> Con todo, a [[Pandemia de COVID-19|pandemia de covid-19]] fixo que o goberno de [[Sebastián Piñera]] decretase o Estado de Excepción a partir do 19 de marzo de 2020, durante un período inicial de 90 días.<ref>{{Cita novas|título=Chile decreta el "estado de catástrofe" en todo el país por 90 días ante el avance del coronavirus|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-51945348|xornal=BBC News Mundo|data-acceso=2022-01-06|lingua=es}}</ref> O abeiro desta medida impúxose tamén un toque de recollida en todo o territorio nacional e o confinamento das comunas (concellos) con alta incidencia o que significou a perda de intensidade do movemento das protestas.<ref>{{Cita web|título=Piñera ordenó toque de queda en todo Chile entre las 22:00 y las 05:00 horas|url=https://www.cooperativa.cl/noticias/sociedad/salud/coronavirus/pinera-ordeno-toque-de-queda-en-todo-chile-entre-las-22-00-y-las-05-00/2020-03-22/103606.html|páxina-web=Cooperativa.cl|data-acceso=2022-01-06|lingua=Spanish|apelidos=Cooperativa.cl}}</ref>
 
O aniversario das protestas, en outubro de 2020, poucos días antes do plebiscito constitucional, foi outro momento álxido das mobilizacións. Aínda que a maior parte delas foron pacíficas, houbo algúns episodios violentos que remataron con case 600 detidos e dúas igrexas de [[Santiago de Chile|Santiago]] queimadas.<ref>{{Cita web|título=Más de 500 detenciones dejó el aniversario del estallido social en Chile|url=https://www.france24.com/es/am%C3%A9rica-latina/20201019-chile-detenciones-protestas-aniversario-estallido-social|páxina-web=France 24|data=2020-10-19|data-acceso=2022-01-06}}</ref>
 
== Represión policial e vítimas ==