Rosa María de Castro y Centurión: Diferenzas entre revisións

{{Biografía}}'''Rosa María de las Nieves Ruiz de Castro y Centurión''', nada en [[Madrid]] o [[29 de agosto|29 de agosto de]] de [[1691]] e finada o [[14 de marzo|14 de marzo de]] de [[1772]], foi unha nobre [[España|española]], XII [[Condado de Lemos|condesa de Lemos]].

Era filla de Salvador Ruiz de Castro, irmán do [[Condado de Lemos|conde de Lemos]], e de Francisca Josefa Centurión, marquesa de Armunia. <ref name=":0">{{Cita libro|nome=|título=Diccionario biográfico matritense|url=http://www.memoriademadrid.es/buscador.php?accion=VerFicha&id=24228|lingua=castelánes|data=1912|editorial=AjuntamentConcello de Madrid|lugar=Madrid|páxina=566|apelidos=Ballesteros Robles, |nome=Luis}}</ref> En 1713 casou con Pedro de Montcada, marqués de Leiva, un matrimonio curto debido á morte do seu marido en 1716, e co que tivo unha filla, María Catalina, que morreu nena. Pouco despois casou de novo con Guillem Ramón de Montcada, marqués de Aitona, ade quen enviudouenviuvou en 1727. <ref>[http://www.fundacionmedinaceli.org/casaducal/fichaindividuo.aspx?id=2935 Rosa María de Castro y Portugal XII Condesa de Lemos]. FundacióFundación Ducal Casa de Medinaceli</ref> <ref>{{Cita libro|título=Nobleza Española. Grandezas Inmemoriales 2ª edición|url=https://books.google.cat/books?id=oZHeDwAAQBAJ&printsec=frontcover&hl=ca#v=onepage&q&f=false|editorial=Vision Libros|data=2020-04-24|ISBN=978-84-17755-62-1|lingua=es|nome=Juan Miguel Soler|apelidos=Salcedo}}</ref> Esta morte permitiu gozar do usufruto dos bens do marqués porque o matrimonio fora concertado de acordo coa lei aragonesa. <ref name=":0" />

Como membro da alta aristocracia, a partir de [[1735]] ingresou no palacio como "camareira" da princesa, e máis tarde raíña, María Bàrbara[[Bárbara de Bragança]], esposa de [[Fernando VI de España|Fernando VI]] . Á súa morte continuou servindo a [[María Amalia de Saxonia]], esposa de [[Carlos III de España|Carlos III]], ata a súa morte en [[1760]] . Despois, por orde de Carlos III, continuou o seu traballo no palacio e quedou á fronte do seu goberno. <ref name=":0" />

Mentres, en 1741 Castro herdou oficialmente do seu tío Ginés os títulos e estados da súa familia e converteuse na cabeza visible da casa de Lemos. A partir dese momento, ademais do seu traballo no palacio, mantivo contactos cos administradores encargados da xestión dos estados da comarca[[Comarca da Terra de [[MonforteLemos|comarca de Lemos]] . A pesar da idea dunha nobreza ausente, Castro procurou conseguir melloras e reformas para [[Monforte de Lemos|Monforte]] e os seus arredores, en consonancia co pensamento ilustrado da época, como a renovación do [[Colexio da Nosa Señora da Antiga]], que fora paralizado pola expulsión da [[Compañía de Xesús]] . <ref>{{Cita web|título=Rosa María de Castro y Centurión {{!}} Álbum de mulleres {{!}} culturagalega.org|url=http://culturagalega.gal/album/detalle.php?id=192|páxina-web=culturagalega.gal|data-acceso=2022-01-04}}</ref>

Influenciada pola creación das academias da [[Real Academia Española|academias da lingua]] (1714) e da [[Real Academia da Historia|historia]] (1738) por parte de [[Filipe V de España|Filipe V]], <ref name=":1">{{Cita libro|nome=María Consolación|título=Estudios de historia de la educación andaluza|url=https://books.google.cat/books?id=RiiFSwJcRxEC&printsec=frontcover&hl=ca#v=onepage&q&f=false|lingua=|data=2006|editorial=UniversitatUniversitade de Sevilla|lugar=Sevilla|páxina=19|capítulo=Proyección educativa de las Reales Sociedades Económicas en Andalucía}}</ref> entre 1749 e 1751 abriu un salón ou tertulia literaria denominado ''Academia del Buen Gusto'', onde participaron numerosas personalidades como [[Agustín de Montiano y Luyando|Agustín de Montiano]], o 17 de xuño de 1738, . [[Ignacio de Luzán]], [[Blas Nasarre]], o marqués de Valdeflores, o conde de Torrepalma, os duques de Béjar e Medina-Sidonia, entre moitos outros, <ref>{{Cita libro|nome=Virginia|título=El claroscuro de las luces: escritoras de la Ilustración española|url=https://books.google.cat/books?id=UaRuBaPdad4C&printsec=frontcover&hl=ca#v=onepage&q&f=false|lingua=castellà|data=2005|editorial=Montesinos|lugar=Vilassar de Dalt|páxina=32}}</ref><ref name=":3">{{Cita publicación periódica|título=Las mujeres en los espacios ilustrados|nome=Pilar|nome4=|apelidos3=|nome3=|apelidos2=Mó Romero|nome2=Esperanza|apelidos=Pérez Cantó|lingua=es|url=http://www.scielo.org.mx/scielo.php?script=sci_abstract&pid=S1665-44202005000100042&lng=es&nrm=iso&tlng=es|número=13|volume=7|páxina=42–69|ISSN=1665-4420|data=2005-06|revista=Signos históricos|apelidos4=}}</ref> entre os que destacan moitas damas nobres como a marquesa de San Esteban, a duquesa de Arcos, a marquesa de Estepa, entre outros, que demostrou boas condicións literarias e artísticas. <ref name=":1" /> Tamén formou parte do primeiro grupo de socias da [[Junta de Damas de Honor y Mérito]] de lada Real Sociedad Económica Matritense.<ref name=":3" />

Morreu na parroquia madrileña de Santiago de Madrid o 14 de marzo de 1772, aos 86 anos. Foi soterrada austeraausteramente na igrexa de Loreto. <ref name=":0" /> Ao non ter descendencia, logo de varias disputas familiares, <ref>{{Cita libro|nome=Vicente|apelidos=Salas Merino|título=Tenencia, señoría y condado de Lemos|url=https://books.google.cat/books?id=L2HYBAAAQBAJ&printsec=frontcover&hl=ca#v=onepage&q&f=false|lingua=|data=2014|editorial=Visión Libros|lugar=Madrid|páxina=75-76}}</ref> e de acordo coa súa disposición testamentaria, herdou os títulos e estados doao seu sobriño, Joaquín Diego López de Zúñiga-Sotomayor y Castro. <ref name=":2">{{Cita libro|nome=Juan Miguel|apelidos=Soler Salcedo|título=Nobleza Española. Grandezas Inmemoriales|url=https://books.google.cat/books?id=oZHeDwAAQBAJ&printsec=frontcover&hl=ca#v=onepage&q&f=false|lingua=|data=2020|editorial=Visión Libros|lugar=Madrid|páxina=308}}</ref>