Florida, Estados Unidos de América: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m Reemplazos con Replacer: «sair» |
melloras linguaxe, mormente limpeza de castelanismos |
||
Liña 56:
=== [[1763]] - [[1845]] ===
O control británico sobre Florida durou 20 anos. Eles dividiron a colonia en dúas, unha chamada ''Florida Occidental'' e outra ''Florida Oriental''. Coa [[Revolución Americana de 1776]], os españois
Porén, as relacións entre a España e os recentemente formados [[Estados Unidos de América]] logo se deterioraron. Varios asentadores norteamericanos, ben legal ou ilegalmente, pasaron a colonizar a rexión nordeste de Florida. Unha rebelión destes asentadores no [[1812]] foi extinguida polos españois. No mesmo ano comezou a [[guerra anglo-americana]], entre os Estados Unidos e a Inglaterra. A España ficou neutral durante a guerra, mais permitiu aos británicos o uso do porto de [[Pensacola]], en Florida, o que enfureceu a opinión pública norteamericana. Despois do fin da guerra, os Estados Unidos invadiron Florida dúas veces, a primeira vez en [[1814]] e a segunda, na [[primeira guerra de seminole]]. Polos termos do [[Tratado de Adams-Onis]], realizada en [[1819]], a España cedía Florida aos Estados Unidos. Moitas persoas pensan erroneamente que os Estados Unidos compraron Florida. De feito, o goberno norteamericano pagou 5 millóns de dólares, mais non ao goberno español, e si, para cidadáns norteamericanos que tiveran propiedades damnificadas por causa da guerra.
Liña 74:
=== [[1870]] - [[1950]] ===
As décadas de 1880 e 1890 foron de gran prosperidade para Florida; descubríronse grandes depósitos de [[fosfato]], parte dos grandes pantanos localizados no estado foron drenados (aínda que moitos continúen intactos ata hoxe) e unha gran [[ferrovía|malla ferroviaria]] foi construída ao longo do estado. Alén diso, varios facendeiros da rexión notaron que as condicións climáticas e do solo da rexión favorecían o cultivo da [[laranxa (froita)|laranxa]], entón unha froita cuxa demanda estaba en crecemento no país. A laranxa foi cultivada en grandes números, a tal punto que o estado foi ao longo da primeira metade do [[século XX]] a maior produtora de laranxa do mundo. Alén diso, o clima suave e a [[xeografía]] da rexión, con varias praias, atraeu favoreceu o crecemento do [[turismo]], e
En [[1906]], os pantanos en torno de [[Fort Lauderdale]] foron drenados, dando espazo para o cultivo de plantacións e a expansión da cidade, especialmente a construción de hoteis. O sector inmobiliario do estado, considerado unha máquina de xerar diñeiro no país, atraeu varios investidores inmobiliarios, aínda na década de 1900. A poboación do estado medrou drasticamente nas próximas dúas décadas.
Liña 92:
Florida non permitía que estudantes brancos e negros estudasen nunha mesma escola. O proceso de integración educativo foi moi lento, tendo terminado apenas no comezo da década de 1970.
No fin da década de 1960, Florida iniciou un plano co obxectivo de expandir o sistema de [[educación superior]] estatal, para atender
=== [[1970]] - [[2000]] ===
A poboación de Florida continuou a medrar moito durante a década de 1970: entre [[1970]] e [[1980]], a poboación do estado medrou en torno ao 44%. O crecemento diminuíu entre 1980 e [[1990]], mais aínda así permaneceu alta, 33%. En [[1971]], a ''[[Walt Disney World Entertainment Center]]'' foi construída próxima en [[Orlando, Florida|Orlando]], o que estimulou bastante o crecemento da cidade, tornándoa o centro de maior crecemento económico do estado durante a
Porén, o gran desenvolvemento da poboación, xerada en gran parte pola migración de [[Porto Rico|puerto riqueños]] e pola inmigración legal e ilegal de [[cuba]]nos, [[Haití|haitianos]] e outros hispanos, trouxo varios problemas ao estado. Entre [[1970]] e [[2000]], máis de cen mil cubanos e haitianos inmigraron. Moitos destes non posuían [[educación]] adecuada, e a gran maioría deles pasaron a vivir na pobreza no país, causando problemas en sectores públicos e privados como na educación, saúde e abastecemento sanitario.
Liña 116:
A [[altitude]] de Florida é moi baixa. Xeograficamente, o estado é dominado por grandes planicies. O punto máis alto do estado é Britan Hill (105 m), o menor dos puntos máis alto de calquera estado norteamericano.
Florida caracterízase pola gran presenza de lagos e ríos, que se espallan por todo o estado. O [[Río St. Johns]] é o río máis longo do estado, cos seus 443 quilómetros de lonxitude. O [[Lago Okeechobee]] é o maior [[lago]] do estado, cos seus 1.760 quilómetros cadrados. Tamén é o maior lago localizado totalmente dentro dos Estados Unidos de América (o maior é o [[Lago Michigan]]). Florida posúe preto de 30.000 lagos e laguiños. Alén diso, 17 grandes pozos artesianos e varias centenas de pequenos pozos espállanse por todo o estado. Un destes pozos, o ''Wakulla Springs'', posúe unha profundidade de 56 metros. As augas
O litoral oceánico de Florida posúe 2.173 quilómetros de extensión. O litoral do estado ao longo do [[Golfo de México]] posúe 1.240 quilómetros e 933 quilómetros ao longo do [[Océano Atlántico]]. Este total sobe a 5.361 quilómetros no Golfo de México e 8.271 quilómetros ao longo do Océano Atlántico, cando se inclúen [[lago]]s, [[baía]]s e [[illa]]s.
Liña 155:
O clima de Florida está influenciado pola súa proximidade a grandes corpos de [[auga]], pois o estado é cercado polo [[Océano Atlántico]] por tres bandas. A maior parte do estado posúe un [[clima subtropical]], co extremo sur do estado posuíndo un [[clima tropical]]. Florida posúe en media preto de 300 días de sol anualmente, de aí o seu apelido, ''The Sunshine State'' (O Estado do Sol Brillante). As estacións do ano no estado chámanse ás veces "quente e máis quente", máis en referencia ás precipitacións que ás temperaturas. Florida posúe dúas estacións definidas: [[inverno]]s relativamente secos e suaves, e [[verán]]s quentes e húmidos. A corrente quente do Golfo posúe un efecto moderador no estado, nos días de inverno, e aumentando as temperaturas no verán. As temperaturas máximas acostuman superar os 35 °C (os 40 °C tendo en conta a sensación térmica pola humidade).
Florida é o estado norteamericano coa maior precipitación media anual do país, por causa das [[
A [[neve]] é moi rara. En [[1899]], Florida foi atinxida por unha tempestade de xeo, posibelmente por primeira vez na súa historia. Esta tempestade tamén rexistrou as temperaturas máis baixas xa rexistradas na historia do estado: -19 °C, en [[13 de febreiro]], en [[Tallahasee]]. A maior precipitación de neve da historia do estado aconteceu en [[febreiro]] de [[1978]], cando a neve caeu en varias partes do estado en diferentes ocasións do mes, estendéndose ata o extremo sur do estado. Nesta ocasión a neve caeu por primeira e única vez na historia de [[Miami]] .
Liña 161:
[[Ficheiro:Ivan Sat Img Sept 7 2004.jpg|250px|dereita|miniatura|Vista de [[satélite artificial|satélite]] do [[Furacán Ivan]]. Florida é atinxida, en media, unha vez por ano por [[furacán]]s.]]
Os [[furacán]]s son unha ameaza
== Goberno ==
A actual constitución de Florida entrou en efecto en [[1969]]. Outras constitucións máis antigas entraron en efecto en [[1839]], [[1861]], [[1865]], [[1868]] e [[1867]]. As emendas, mudanzas na Constitución, precisan ser aprobadas pola maioría do electorado, a poboación do estado. Antes desta emenda ir á votación, elas son criadas polo Poder Lexislativo do estado, e aprobadas por un mínimo de tres quintos dos membros da Cámara Lexislativa. Cidadáns tamén poden propor emendas, a petición –asinada-
O [[Poder executivo]] consta do [[gobernador]] e polo tenente-gobernador (coa mesma función dun [[vicepresidente]]), que son electos pola poboación. A poboación escolle a través de eleccións estatais o gobernador e o tenente-gobernador. Ambos serven a mandatos de no máximo 4 anos de duración. Eles poden ser candidatos cantas veces quixeren, con todo, non poderán cumprir tres ou máis termos de oficio seguidos, aínda que tres ou máis termos son posibles caso haxa un espazamento de ao menos un termo entre diferentes termos. O gobernador de Florida escolle os oficiais do Gabinete, oficiais que presiden sectores públicos tales como transporte e educación, por exemplo. O termo destes oficiais non pode exceder 8 anos seguidos, aínda que poidan cumprir 9 anos ou máis se hai unha pausa entre diferentes termos.
Liña 181:
== Demografía ==
{| border="1" style="float:right; margin: 1en;border-collapse:collapse;"
|+ '''Crecemento
| valign="top" |
{|
Liña 231:
|}
O [[censo]] nacional de [[2000]] estima a poboación do estado en 15 982 378 habitantes, un crecemento de 24% en relación aos números de [[1990]]. Apenas [[Nevada]], [[Utah]] e a [[Xeorxia, Estados Unidos de América|Xeorxia]] tiveran maior crecemento
=== Raza e etnias ===
Liña 254:
=== [[Idioma]]s ===
Segundo o censo nacional de 2000, 76,9% da poboación do estado con 5 anos ou máis de idade falan [[Lingua inglesa|inglés]]
=== [[Relixión]] ===
Liña 288:
[[Ficheiro:Dsg UF Campus Skyline From Stadium 20050507.jpg|250px|dereita|miniatura|Vista da [[Universidade de Florida]], en [[Gainesville, Florida|Gainesville]].]]
O investimento educativo ''per capita'' estudantil de Florida está entre os máis baixos nos Estados Unidos, a pesar de que os salarios dos [[profesor]]es están na media nacional. Non obstante, moitas das [[escola]]s públicas do estado clasifícanse entre o 25% pior do país, en estudos que analizan a nota media dos [[estudante]]s. Débese notar, porén, que varios destes estudos non posúen valor científicos, mais si, apenas meden prestixio. O gobernador de Florida, [[Jeb Bush]],
En [[2000]], o gobernador Jeb Bush e o Poder Lexislativo de Florida votaron en abolir o Consello de Reitores que gobernaban o [[Sistema Universitario Estatal de Florida]]. Actualmente, cada universidade pública é controlada polo seu propio consello e polo seu propio reitor, todos eles escollidos e nomeados directamente polo gobernador (Jeb Bush). Sendo escollidos directamente, a maioría dos membros son republicanos, xerando unha gran controversia no sistema educativo. En [[2002]], o [[Partido Demócrata (Estados Unidos)|demócrata]] Bob Graham comezou unha colecta de sinaturas pedindo a volta ao antigo Consello de Reitores estatal.
| |||