Carral: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Datos IGE
Sen resumo de edición
Liña 37:
teléfono= 981 670 002|
fax= 981 672 282|
correo electrónico= concellocorreo@carralconcellocarral.infoes|
web= [httphttps://www.concellocarralcarral.comes/ www.concellocarralcarral.comes/]|
}}
 
{{Outros homónimos|Carral (homónimos)}}
'''Carral''' é un concello da [[provincia da Coruña]], pertencente á [[comarca da Coruña|comarca homónima]]. Segundo o [[IGE]] a súa poboación en [[20142020]] era de 6.118473 habitantes <small>(5.770945 no [[20092010]], 5.647275 no [[20072000]], 5.579212 no [[2006]], 5.527 no [[2005]], 5.453 no [[20041998]])</small>. O seu xentilicio <small>(véxase no Galizionario)</small> é {{Dic|carralés}}<ref name="HCostas">{{Versaleta|[[Xosé-Henrique Costas González|Costas González, X.-H.]]}} (2016): ''Os xentilicios de Galicia e dos outros territorios de lingua galega'', páx. 44. Universidade de Vigo. ISBN 978-84-8158-706-7</ref>.
 
== Xeografía ==
Liña 49:
O concello atópase a 17&nbsp;km da [[A Coruña|Coruña]], limitando con [[Cambre]] polo norte, con [[Ordes]] e [[Mesía]] polo sur, con [[Abegondo]] polo leste, con [[Cerceda]] ao oeste e con [[Culleredo]] ao noroeste. Ocupa 48&nbsp;km².
 
Está definido polos vales dos ríos [[río Barcés|Barcés]] e [[río Brexa|Brexa]], afluentes do [[río Mero]] pola beira esquerda. O río Brexa atravesa o concello en dirección noroeste-nordeste, formando o val entre Tabeaio e o núcleo urbano de [[Carral, Paleo, Carral|Carral]]. O río Barcés transcorre diagonalmente polo municipio, servindo nalgúns traxectos como límite con Abegondo. Forma o [[val de Barcia]], de gran riqueza agrícola. Os cumios principais do concello son o [[monte Xalo]] (459 m), [[San Bartolomeu, Montouto, Abegondo|San Bartolomé]] (nas [[As Travesas, Beira, Carral|Travesas]], de 458 m) e o monte Castro de Ameás (210 m).
 
=== Poboación ===
Liña 73:
O Concello de Carral naceu como tal en [[1836]], sendo gobernador civil [[Pío Pita Pizarro]].
[[Ficheiro:Monumento aos Mártires de Carral.JPG|miniatura|Monumento aos [[Mártires de Carral]].]]
Hai restos prehistóricos desde a época do [[paleolítico]], como dolmens[[dolmen]]s, medoñas[[medoña]]s e mámoas no monte Xalo e en Paleo, zonas onde tamén se atoparon machados, puntas de frecha, elementos de cociña ou muíños[[muíño]]s. Hai restos [[castro (poboado)|castrexos]] en [[Paleo, Carral|Paleo]], [[Paiolante, Quembre, Carral|Paiolante]], [[Gosende, Tabeaio, Carral|Gosende]], [[Balbén, Vigo, Carral|Balbén]], [[Ameás, Vigo, Carral|Ameás]], [[Herves, Beira, Carral|Herves]] e a Eira dos Mouros.
 
Na [[Idade Media]] o terreo estaba baixo a xurisdición do [[Conde de Altamira]]. Carral era lugar de paso dos peregrinos que percorrían o [[Camiño Inglés|camiño inglés]], vía que contaba con tres variantes. Unha delas ía paralela á actual estrada [[N-550]]. As outras dúas transcorría polas beiras do río Barcés.
 
[[Fernando III de Castela|Fernando III]] concedeu ao pobo de Carral o título de "Moi Leal" como recoñecemento á afouteza con que o [[29 de novembro]] de [[1227]] se defendeu o [[castelo de Baeza]] fronte ao asedio musulmán. O propio rei Fernando III concedeu o privilexio de colocar no escudo unha bordadura de goles con oito aspas de ouro, unha por cada parroquia, en conmemoración daquela fazaña. Despois os [[Reis Católicos]], en [[1497]], concederon á vila de Carral a Carta de Puebla Real, quedando libre do señorío de Santiago e podendo colocar no seu escudo a coroa real.
 
=== Revolución de 1846 ===
En abril de [[1846]], tralo [[Revolución de 1846|levantamento]] contra o presidente do goberno español [[Ramón María Narváez|Narváez]], [[Miguel Solís]], Coronel do Estado Maior da Capitanía Xeneral de Galicia proclamou unha Xunta de Goberno de Galicia en contra do goberno de [[Isabel II de España|Isabel II]]. O 23 de abril Solís foi capturado, sendo previsto que fosen xulgados na Coruña. Porén, el e os seus homes foron fusilados tras un falso xuízo en Carral o día 26.
 
A [[Liga Gallega (A Coruña)|Liga Galega da Coruña]] toma a iniciativa de levantar un monumento en memoria dos [[Mártires de Carral]], colocándose a primeira pedra o 23 de abril de [[1899]], inaugurándose o monumento o [[22 de maio]] de [[1904]] co lema "Aos mártires da liberdade mortos o 26 de abril de [[1846]]. Liga Gallega na Cruña" e cunha placa cos nomes dos oficiais executados.
 
== Cultura ==