Lingua belarusa: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
mSen resumo de edición |
polonesa/polonés non é correcto para se referir á lingua (na lingua irmá, o portugués, polonês é o que se emprega principalmente no Brasil e polaco en Portugal) |
||
Liña 29:
== Historia ==
* '''Fase antiga''': durante os séculos XII e XIII existía na Belarús unha lingua escrita, a eslava eclesiástica, utilizada nos centros culturais tales como Polach e Turau. Sen dúbida, unha antiga forma de belaruso usouse como lingua oficial polo goberno entre os séculos XIV e XVI no Gran Ducado da Lituania, que incluía a actual Belarús, a Lituania e a Ucraína. Durante este período normativizáronse as regras gramaticais do antigo belaruso, a pesar da tendencia a preservar as formas tradicionais do eslavo eclesiástico.
* '''Fase media''': é a fase de esplendor, onde o belaruso alcanza o seu apoxeo no [[século XVI]], coa introdución do [[alfabeto latino]], coñecido como [[Lacinka]], cando foi utilizado por [[Franciszak Skaryna]] (1485-1551) como base para as súas traducións de moitos libros da [[Biblia]] (publicada en [[Praga]] e [[Vilna]] en belaruso). Foi esta forma de belaruso a que se utilizou para as grandes polémicas relixiosas da época, así como para as tres versións dos códigos legais do [[Gran Ducado da Lituania]] (en 1529, 1566 e 1588). A influencia do [[lingua
* '''Fase de decadencia''': ata o final do [[século XVI]], despois da [[Unión de Brest]] ([[1596]]), comeza un declive gradual do uso do belaruso en favor do latín, Debido a tentativa de unificar as igrexas católica e ortodoxa, e despois en favor do polonés a partir do [[século XVII]], ata chegar ao punto de se tornar prohibido o seu uso en documentos oficiais en 1697, prohibición que marca o punto de inflexión máis baixo na historia desta lingua. Durante o [[século XVIII]] o belaruso escrito mantívose vivo grazas ao seu uso en pezas teatrais escolares realizadas en festas relixiosas e outras festas públicas. Despois da división polaco-lituana ([[1792]]-[[1795]]) a Belarús pasa a integrar o Imperio Ruso, de forma que as autoridades czaristas trataron o país como unha provincia da [[Rusia]] e a súa lingua como un dialecto do ruso, prohibindo o uso do belaruso nas escolas , como tamén textos en belaruso en calquera xornal, o que non se anulou ata [[1905]]. No comezo do [[século XX]] o belaruso non posuía un alfabeto codificado nin normas ortográficas e gramaticais. Despois de [[1914]], establécense os alfabetos padróns, latino e cirílico, para deseguida conformar normas gramaticais e ortográficas.
* '''Fase de rexurdimento''': a división da comunidade polaca constituíu de certa forma o motivo do renacemento da lingua no [[século XIX]]. Todo o territorio belaruso pasou a formar parte do Imperio Ruso. Estudosos rusos e poloneses comezaron, principalmente por cuestións políticas, a estudar a maioritaria poboación rural dos territorios recentemente adquiridos, coa intención de demostrar que esa xente era ''rusa'' ou ''polonesa''. No decorrer desas investigacións, ficou en evidencia a riqueza da súa cultura e do seu folclore, alén de se percibir unha lingua claramente independente: o belaruso. Cando o Imperio Ruso caeu e os comunistas asumiron o poder en [[Moscova]], favorecendo estes a difusión do ruso por toda a [[Unión Soviética]], de forma que o seu uso está hoxe en día amplamente difundido na educación e na vida pública da Belarús.
| |||