Caída de Cabul (2021): Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Reemplazos con Replacer: «16 agosto»
m Reemplazos con Replacer: «de Estados Unidos»
Liña 3:
A finais de xullo, estimacións dos servizos de intelixencia estadounidenses consideraban que Cabul podería caer un prazo duns meses ou semanas logo da retirada das forzas americanas de Afganistán, aínda que a situación deteriorouse rapidamente, como logo recoñeceu o Presidente [[Joe Biden]].<ref name="auto">{{Cita web|url=https://www.cnn.com/2021/08/16/politics/biden-afghanistan-speech/index.html|título=Biden admits Afghanistan's collapse 'did unfold more quickly than we had anticipated'|páxina-web=cnn}}</ref><ref name="auto3">{{Cita web|url=https://apnews.com/article/joe-biden-evacuations-32bb6a22846f649b626a3130f8c5dffb|data=16-8- 2021|páxina-web=|título=Misread warnings helped lead to chaotic Afghan evacuation}}</ref>
 
Logo destes feitos, unha delegación talibá e oficiais afgáns comezaron negoacións. Os talibáns pediran que se lles traspasaran os poderes e o goberno declarou a súa disposición. Con todo, mentres que os primeiros confían en asumir directamente o poder, os segundos prefiren un goberno de transición.<ref name=":0">{{Cita web|data=16-8-2021|url=https://apnews.com/article/afghanistan-taliban-kabul-bagram-e1ed33fe0c665ee67ba132c51b8e32a5|accessdate=16-8-2021|páxina-web=AP News|título=Taliban sweep into Afghan capital after government collapses}}</ref><ref name="faz15">{{Cita novas|data=15 de agosto de 2021|url=https://www.faz.net/aktuell/afghanistan-taliban-starten-angriff-auf-kabul-17485836.html|accessdate=|título=Afghanistan taliban starten angriff auf Kabul|data-acceso=15-8-2021}}</ref><ref>{{Cita web|data=15-8-2021|url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/taliban-officials-there-will-be-no-transitional-government-afghanistan-2021-08-15/|páxina-web=Reuters|título=Taliban officials: there will be no transitional government in Afghanistan|data-acceso=15-8-2021}}</ref> Durante agosto de 2021 algunhas forzas de [[OTAN]] permanecen no aeroporto de Cabul, proporcionando seguridade para a evacuación do persoal dos países e cidadáns afgáns que buscan refuxio.<ref name="natoairport">{{Cita novas|data=15-8-2021|url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/nato-maintains-diplomatic-presence-kabul-despite-taliban-advances-2021-08-15/|título=NATO says it is helping keep Kabul airport open for evacuations|data-acceso=31-8-2021}}</ref> Calcúlase que máis de 100 000 persoas foron evacuadas por voos militares ou comerciais dedos Estados Unidos e os seus aliados.<ref>{{Cita novas|url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/us-doesnt-have-precise-number-americans-afghanistan-white-house-2021-08-20/|data=20 de agosto de 2021|título=U.S. doesn't have 'precise number' of Americans in Afghanistan - White House|data-acceso=31-8-2021}}</ref><ref>{{Cita web|url=https://www.cnbc.com/2021/08/25/pentagon-accelerates-afghanistan-evacuation-flights-with-6-days-left.html|data=25-8-2021|páxina-web=cnbc.com|título=U.S. races to evacuate thousands from Afghanistan with 6 days left until withdrawal deadline}}</ref><ref>{{Cita web|url=https://www.washingtonpost.com/politics/2021/08/26/numbers-behind-kabul-airlift/|data=27 de agosto de 2021|accessdate=28 de agosto de 2021|título=Numbers behind Kabul airlift}}</ref>
 
== Antecedentes ==
Liña 11:
A partir do 1 de maio os talibáns comezaron unha ofensiva xeneralizada paralela á retirada das tropas estadounidenses fixada para o 31 de agosto de 2021.<ref>{{Cita novas|url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/taliban-launches-huge-afghan-offensive-after-deadline-us-pullout-2021-05-04/|data=4-5-2021|título=Taliban launches major Afghan offensive after deadline for U.S. pullout|data-acceso=31-8-2021}}</ref> En xullo de 2021, a intelixencia dos Estados Unidos consideraba que o goberno de Afganistán podería colapsar entre seis a 12 meses logo da saída de tropas americanas.<ref>{{Cita novas|url=https://thehill.com/policy/defense/559894-intel-analysis-afghan-government-could-collapse-six-months-after-us-troops|data=23-6- 2021|título=Intel analysis: Afghan government could collapse six months after US troops withdraw|data-acceso=31-8-2021}}</ref>
 
As céleres derrotas militares fixeron que o Exército Nacional afgán se esfarelase contando só con dúas unidades operativas a mediados de agosto: o corpo 201º e a División 111ª, ambas as dúas acantonadas en Cabul. A capital foi cercada polos talibáns logo de que estes tomaran [[Mihtarlam]], [[Sharana]], [[Gardez]], [[Asadabad, Afganistán|Asadabad]], entre outras cidades, así como os distritos do leste. Ante esta situación, os servizos de intelixencia dedos Estados Unidos foron reaxustando as súas previsións: a principios de agosto valoraban que a cidade caería nuns meses, só cinco días antes da caída proxectaban a entrada dos talibáns en "30 a 90 días", e só uns días antes de que se consumase, afirmaban que sería cuestión dunha semana.<ref name="3090est">{{Cita novas|data=10-8-2021|url=https://www.washingtonpost.com/national-security/2021/08/10/afghanistan-intelligence-assessment/|accessdate=|título=U.S. officials warn collapse of Afghan capital could come sooner than expected|data-acceso=11-8- 2021}}</ref><ref name="auto3" /><ref>{{Cita web|data=13-8-2021|url=https://www.itv.com/news/2021-08-13/taliban-expected-to-reach-afghan-capital-kabul-in-seven-days-itv-news-learns|páxina-web=itv.com/news|título=Afghanistan: Taliban expected to reach Kabul 'in seven days', ITV News learns}}</ref>
 
== O colapso do goberno afgán ==
Liña 35:
Cara ás 8:30&nbsp;p.m., a hora local, houbo informes que indicaban que a embaixada de EUA estaba ardendo. A embaixada insistíu aos seus concidadáns que permaneceran agochados.<ref name="auto2">{{Cita web|título=Afghanistan: Taliban carrying out door-to-door manhunt|url=https://www.bbc.co.uk/news/live/world-asia-58219963|páxina-web=BBC News|data-acceso=2021-09-01|lingua=en-gb}}</ref> O secretario de Estado, [[Antony Blinken]], anunciou que a embaixada sería trasladada ao aeroporto e que o exército de EUA asumía a seguranza do aeroporto e o control do tráfico aéreo.<ref>{{Cita novas|título=Afghani president Ashraf Ghani flees country as capital falls to insurgents – as it happened|url=https://www.theguardian.com/world/live/2021/aug/15/afghanistan-taliban-close-in-on-kabul-as-last-government-stronghold-in-north-falls?page=with%3Ablock-611913ef8f08aeaec2f1fc63|xornal=The Guardian|data=2021-08-15|data-acceso=2021-09-01|issn=0261-3077|lingua=en-GB|nome=Helen|apelidos=Sullivan (now|nome2=earlier); Joanna|apelidos2=Walters|nome3=Alex|apelidos3=Mistlin|nome4=and Jessica|apelidos4=Murray}}</ref><ref>{{Cita web|título=US forces take over air traffic control at Kabul airport for evacuations|url=https://news.yahoo.com/us-forces-over-air-traffic-004700475.html|páxina-web=news.yahoo.com|data-acceso=2021-09-01|lingua=en-US}}</ref> Paralelamente, varios estados anunciaban plans para evacuar as súas delegacións, incluíndo [[España]], [[Alemaña]], o [[Reino Unido]], os [[Países Baixos]] e [[Dinamarca]].<ref>{{Cita web|título=German military planes to head to Kabul overnight to evacuate citizens|url=https://www.reuters.com/world/germany-sending-a400m-planes-kabul-evacuation-bild-am-sonntag-2021-08-15/|páxina-web=Reuters|data=2021-08-15|data-acceso=2021-09-01|lingua=en}}</ref><ref>{{Cita novas|título=Here are the countries evacuating their embassies in Kabul as the Taliban takes over|url=https://www.washingtonpost.com/world/2021/08/14/afghanistan-embassies/|xornal=Washington Post|data-acceso=2021-09-01|issn=0190-8286|lingua=en-US}}</ref><ref>{{Cita web|título=Denmark will evacuate embassy staff in Kabul as Taliban advance continues|url=https://www.cnn.com/world/live-news/afghanistan-taliban-us-troops-intl-08-13-21/h_ac0da706de7b6d469aa03fe13d54b0d1|páxina-web=CNN|data=2021-08-13|data-acceso=2021-09-01|lingua=en|apelidos=CNN}}</ref> O goberno federal alemán anunciou o envío de avións [[Airbus A400M|A400M Atlas]] cun continxente de paracaídistas para evacuacións, engadíndo que non buscaría a aprobación parlamentaria requirida para a operación até logo de completar a misión debido á urxencia da situación.<ref>{{Cita web|título=German military planes to head to Kabul overnight to evacuate citizens|url=https://www.reuters.com/world/germany-sending-a400m-planes-kabul-evacuation-bild-am-sonntag-2021-08-15/|páxina-web=Reuters|data=2021-08-15|data-acceso=2021-09-01|lingua=en}}</ref> O persoal diplomático de italiano canda a 30 empregados afgáns foron trasladados ao aeroporto baixo a protección dos Carabineiros.<ref>{{Cita web|título=Team militare verso Kabul per rimpatrio italiani - Cronaca|url=https://www.ansa.it/sito/notizie/cronaca/2021/08/15/team-militare-verso-kabul-per-rimpatrio-italiani_965df5a9-62eb-49ca-8ead-09acc85d8135.html|páxina-web=Agenzia ANSA|data=2021-08-15|data-acceso=2021-08-31|lingua=it}}</ref><ref>{{Cita web|título=The Latest: US aims to secure Kabul airport for departures|url=https://abcnews.go.com/US/wireStory/latest-pope-calls-solutions-peace-afghanistan-79464829|páxina-web=ABC News|data-acceso=2021-09-01|lingua=en|nome=A. B. C.|apelidos=News}}</ref> [[India]], aliada do goberno afgán saínte, preparou avións de transporte C-17 para a evacuación dos diplomáticos aínda que contaban con que a toma de Cabul non resultase tan rápida.<ref>{{Cita web|título=India preps to evacuate envoys, citizens still in Afghanistan as Taliban enter Kabul|url=https://www.hindustantimes.com/india-news/india-preps-to-evacuate-envoys-citizens-still-in-afghanistan-as-taliban-enters-kabul-101629048201232.html|páxina-web=Hindustan Times|data=2021-08-15|data-acceso=2021-09-01|lingua=en}}</ref> Soldados talibáns, armados, cercaron o edificio da embaixada india e os diplomáticos, logo de negociar unha saída con eles, lograron que estes os escoltaran ata o aeroporto.<ref>{{Cita web|título=India’s midnight evacuation from Afghanistan, escorted by Taliban|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/18/india-afghanistan-taliban-midnight-evacuation-kabul-embassy|páxina-web=www.aljazeera.com|data-acceso=2021-09-01|lingua=en}}</ref>
 
Os países occidentais coordinaron as operacións de evacuación empregando aeroportos de países próximos a Cabul como escala intermedia entre Afganistán e os seus destinos. Nesta tarefa destacaron os aeroportos de [[Doha]], [[Dubai]] e [[Tashkent]].<ref>{{Cita web|título=How Qatar emerged as key transit point for evacuating people from Afghanistan|url=https://indianexpress.com/article/world/qatar-doha-transit-point-afghanistan-refugees-evacuation-taliban-7468802/|páxina-web=The Indian Express|data=2021-08-24|data-acceso=2021-08-31|lingua=en}}</ref><ref>{{Cita web|título=UAE says working to facilitate evacuation of foreign diplomats from Afghanistan|url=https://www.reuters.com/world/middle-east/uae-says-working-facilitate-evacuation-foreign-diplomats-afghanistan-2021-08-15/|páxina-web=Reuters|data=2021-08-15|data-acceso=2021-08-31|lingua=en}}</ref><ref>{{Cita web|título=Evacuation from Kabul: Swiss charter flight departs for Tashkent|url=https://www.admin.ch/gov/en/start/documentation/media-releases.msg-id-84794.html|páxina-web=www.admin.ch|data-acceso=2021-08-31}}</ref><ref>{{Cita web|título=German evacuation flight lands at Kabul airport -sources|url=https://www.reuters.com/world/asia-pacific/german-evacuation-flight-lands-kabul-airport-sources-2021-08-16/|páxina-web=Reuters|data=2021-08-16|data-acceso=2021-08-31|lingua=en}}</ref> As condicións dos refuxiados nos seguintes días nalgunhas destas instalacións foron motivo de preocupación,<ref>{{Cita web|título=Afghans kept in wretched conditions at US base in Qatar|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/25/afghans-kept-in-wretched-conditions-at-us-facilities-in-qatar|páxina-web=www.aljazeera.com|data-acceso=2021-08-31|lingua=en}}</ref> [[Qatar]] anunciou que os vacinaría contra a [[covid-19]].<ref>{{Cita web|título=Qatar offering COVID vaccines to Afghanistan evacuees yet to transit|url=https://www.reuters.com/world/qatar-offering-covid-vaccines-afghanistan-evacuees-yet-transit-2021-08-26/|páxina-web=Reuters|data=2021-08-26|data-acceso=2021-08-31|lingua=en}}</ref> Pola súa banda, Albania aceptou unha petición estadounidense para servir como lugar de tránsito para os evacuados.<ref>{{Cita web|título=Albania, Kosovo say ready to temporarily house Afghan refugees|url=https://www.reuters.com/world/albania-ready-temporarily-house-afghan-refugees-pm-rama-says-2021-08-15/|páxina-web=Reuters|data=2021-08-15|data-acceso=2021-09-01|lingua=en}}</ref> Nos días seguintes o goberno dedos Estados Unidos habilitou oito das súas bases en [[Europa]] para acoller a refuxiados afgáns como escalas temporais de acordo cos estados nas que se localizaban as bases ([[Alemaña]], [[España]], [[Italia]] e [[Kosovo]]).<ref>{{Cita web|título=Eucom Ready for 25,000 Afghan Evacuees at a Time|url=https://www.defense.gov/Explore/News/Article/Article/2746742/eucom-ready-for-25000-afghan-evacuees-at-a-time/|páxina-web=U.S. Department of Defense|data-acceso=2021-09-01|lingua=en-US}}</ref>
 
Nesa altura, os voos comerciais comezaron a ser desviados: un da compañía [[Emirates]] con destino Cabul foi desviado e regresou a [[Dubai]], e a compañía [[Flydubai]] anunciou que suspendería as súas operacións en Cabul o 16 de agosto.<ref>{{Cita web|título=Emirates flight to Kabul diverts to Dubai, flydubai suspends services|url=https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/uaes-flydubai-suspend-kabul-flights-monday-spokesperson-says-2021-08-15/|páxina-web=Reuters|data=2021-08-15|data-acceso=2021-09-01|lingua=en}}</ref><ref>{{Cita web|título=UAE's flydubai to suspend Kabul flights from Monday, spokesperson says|url=https://nationalpost.com/pmn/news-pmn/uaes-flydubai-to-suspend-kabul-flights-from-monday-spokesperson-says|páxina-web=nationalpost|data-acceso=2021-09-01|lingua=en-CA}}</ref> Ese día a decisión foi adoptada tamén pola maioría das liñas aéreas, que, ademais, deron orde de evitar sobrevoar o espazo aéreo afgán.<ref>{{Cita novas|título=Afghanistan conflict: Airlines reroute flights out of Afghan airspace|url=https://www.bbc.com/news/business-58228470|xornal=BBC News|data=2021-08-16|data-acceso=2021-08-31|lingua=en-GB}}</ref> Ese día, a maioría das liñas aéreas tamén anunciaban suspensión de voos a Cabul. O Afganistán Autoridade de Aviación Civil entregou o espazo aéreo os militares ao tempo que alertaba de que "calquera tránsito polo espazo aéreo de Cabul será descontrolado".<ref>{{Cita web|título=Airlines warned to stay away from Afghanistan|url=https://news.trust.org/item/20210816105637-d4wtp/|páxina-web=news.trust.org|data-acceso=2021-09-01|nome=Thomson Reuters|apelidos=Foundation}}</ref>
Liña 55:
A situación no aeroporto continuou sendo inestable. O xornalista do británico ''[[The Independent]]'', Kim Sengupta, informou da morte nunha estampida de polo menos catro mulleres nunha estreita estrada que vai o aeroporto.<ref>{{Cita web|título=Women at Kabul airport crushed in 'horrendous' scenes, journalist tells LBC|url=https://www.lbc.co.uk/radio/presenters/matt-frei/women-at-kabul-airport-crushed-fleeing-taliban/|páxina-web=LBC|data-acceso=2021-09-01|lingua=en}}</ref> Pola tarde, o goberno dos EE.UU. aconsellaba aos cidadáns americanos non para viaxar ao aeroporto debido a riscos potenciais.<ref>{{Cita web|título=U.S. tracking ISIS threats against Kabul's airport, Americans trying to leave|url=https://www.nbcnews.com/news/world/u-s-warns-security-threats-kabul-airport-taliban-leaders-arrive-n1277362|páxina-web=NBC News|data-acceso=2021-09-01|lingua=en}}</ref><ref>{{Cita novas|título=Afghanistan: US fears risk of Islamic State attack at Kabul airport|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-58293832|xornal=BBC News|data=2021-08-22|data-acceso=2021-09-01|lingua=en-GB}}</ref>
 
O 22 agosto, a [[Australian Broadcasting Corporation|Australian Broadcasting Corportation]] revelou que o goberno australiano negou visados a máis de cen afgáns que traballaban como gardas de seguranza para a embaixada australiana, aínda que, tras estas informacións o goberno australiano concedeu os permisos.<ref>{{Cita web|título=Australia denies At Risk Afghan Employees visas to Afghans who helped guard embassy in Kabul|url=https://www.abc.net.au/news/2021-08-22/australian-government-denies-visas-to-afghan-contracted-guards/100397454|páxina-web=www.abc.net.au|data=2021-08-22|data-acceso=2021-08-31|lingua=en-AU}}</ref><ref>{{Cita web|título=Australia grants visas for more than 100 former embassy staff in Afghanistan, a day after rejecting them|url=http://www.theguardian.com/australia-news/2021/aug/22/a-disgrace-australian-government-rejects-visas-for-more-than-100-former-embassy-staff-in-afghanistan|páxina-web=the Guardian|data=2021-08-22|data-acceso=2021-08-31|lingua=en}}</ref>Aquela noitiña, [[Lloyd Austin]], [[Secretario dedos Estados Unidos de Defensa]], autorizou a participación de frota das aeroliñas comerciais nas evacuacións.<ref>{{Cita web|título=Pentagon orders commercial airlines to help in Afghanistan evacuations|url=http://www.theguardian.com/us-news/2021/aug/22/afghanistan-evacuations-commercial-airlines-pentagon|páxina-web=the Guardian|data=2021-08-22|data-acceso=2021-09-01|lingua=en}}</ref> Polo fin do día, polo menos 28 000 persoas foran oficialmente evacuadas desde Cabul e 13 países acolleron temporalmente a refuxiados americanos, mais decenas de miles máis estranxeiros e afgáns aínda estaban en Cabul.<ref>{{Cita web|título=Infographic: How many people evacuated from Afghanistan so far?|url=https://www.aljazeera.com/news/2021/8/22/infographic-how-many-people-have-been-evacuated-from-afghanistan-interactive|páxina-web=www.aljazeera.com|data-acceso=2021-09-01|lingua=en|nome=Elizabeth Melimopoulos,Alia|apelidos=Chughtai}}</ref>
 
=== 23–25 agosto ===