Radiación ultravioleta: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Lles (conversa | contribucións)
m Desfíxose a edición 5817503 de Lles (conversa)
Etiqueta: Desfacer
-ble -> -bel (ten que respectarse unha coherencia)
Liña 3:
A '''radiación ultravioleta''' (UV) é a [[radiación electromagnética]] cunha [[lonxitude de onda]] menor cá da [[luz|luz visíbel]] e maior cá dos [[raio X|raios X]], está comprendida aproximadamente entre os 400 [[Nanómetro|nm]] (4x10<sup>−7</sup> [[metro|m]]) e os 15&nbsp;nm (1,5x10<sup>−8</sup> m), e presenta enerxías de entre 3 e 124 [[electrón-volt|eV]]. Aínda que usualmente non é visíbel, baixo certas condicións os nenos e mozos poden ver radiacións ultravioletas de ata lonxitudes de onda de 310&nbsp;nm aproximadamente.<ref name="LynchLivingston2001">{{cita libro |apelidos1=Lynch |nome1=David K. |apelidos2=Livingston |nome2=William Charles |título=Color and Light in Nature |url=https://books.google.com/books?id=4Abp5FdhskAC&pg=PA231 |edición=2ª |ano=2001 |editorial=Cambridge University Press |localización=[[Cambridge]] |isbn=978-0-521-77504-5 |páxina=231 |lingua=en |cita=Limits of the eye's overall range of sensitivity extends from about 310 to 1050 nanometers}}</ref><ref name="Dash2009">{{cita libro |apelidos1=Dash |nome1=Madhab Chandra |apelidos2=Dash |nome2=Satya Prakash |título=Fundamentals Of Ecology 3E |url=https://books.google.com/books?id=7mW4-us4Yg8C&pg=PA213 |ano=2009 |editorial=Tata McGraw-Hill Education |isbn=978-1-259-08109-5 |páxina=213 |lingua=en |cita=Normally the human eye responds to light rays from 390 to 760 nm. This can be extended to a range of 310 to 1,050 nm under artificial conditions.}}</ref> A radiación UV-próxima é visíbel para algúns [[insectos]] e [[aves|paxaros]].
 
[[Ficheiro:Rheum nobile (photo Bill Baker).jpg|miniatura|220px|''[[Rheum nobile]]'' é unha especie de [[ruibarbo]], orixinario do [[Himalaia]], que pode vivir en grandes alturas (entre 4.000 e 4.800 metros) grazas a que desenvolveu un sistema que lle permite filtrar a radiación ultravioleta. O seu recubrimento fórmano [[bráctea]]s translúcidas que deixan pasar a [[luz visible|luz visíbel]] e provocan, ademais, un [[efecto invernadoiro]] que a protexen do frío e, ao mesmo tempo, filtran os raios UV que a matarían.]]
A radiación ultravioleta atópase nas [[radiación]]s [[sol]]ares, tamén é producida polos [[Arco eléctrico|arcos eléctricos]] e por algúns tipos de lámpadas especializadas coma as [[lámpada de vapor de mercurio|lámpadas de vapor de mercurio]], as [[cama de bronceado|camas de bronceado]] e a [[luz negra]]. As radiacións ultravioletas con loxitude de onda máis longa carecen da enerxía suficiente para [[Enerxía de ionización|ionizar átomos]], mais poden provocar [[Reacción química|reaccións químicas]], e resplandor ou [[fluorescencia]] en certas substancias. En consecuencia, os efectos biolóxicos da radiación UV van máis alá do simple efecto calórico, e moitas das aplicacións prácticas da radiación UV derivan desta interacción coas [[molécula]]s orgánicas.
 
Liña 11:
O nome significa ''máis alta (frecuencia) có [[Violeta (cor)|violeta]]'', do latín ''ultra'' (alén do), polo feito de que o violeta é a [[cor]] visíbel con menor lonxitude de onda e, xa que logo, maior frecuencia.
 
O descubrimento da radiación ultravioleta está asociado á experimentación do oscurecimiento dos sales de prata ao ser expostos á luz solar. En [[1801]] o físico alemán [[Johann Wilhelm Ritter]] descubriu que os raios invisíbeis situados xusto detrás do extremo violeta do [[espectro visíbel]] eran especialmente efectivos escurecendo o papel impregnado con [[cloruro de prata]]. Denominou a estes raios "raios desoxidantes" para enfatizar a súa [[reactividade]] química e para distinguilos dos "raios calóricos" ([[William Herschel#Outros descubrimentos e teorías|descubertos]] por [[William Herschel]]), que se atopaban alén do espectro visiblevisíbel. Pouco despois adoptouse o termo "raios químicos". Estes dous termos, "raios calóricos" e "raios químicos" chegaron a seren bastante populares e permaneceron ao longo do [[século XIX]]. Finalmente estes termos foron dando paso aos máis modernos de radiación [[Radiación infravermella|infravermella]] e radiación ultravioleta respectivamente.<ref name="hockberger">{{cita publicación periódica
| autor = Hockberger, P. E.
| título = A history of ultraviolet photobiology for humans, animals and microorganisms