Condado de Edesa: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Xoio (conversa | contribucións)
arranxos
Liña 1:
[[Ficheiro:Map Crusader states 1135-es.svg|miniatura|260px250px|Os Estados dos [[Cruzadas|Cruzados]] en 1135]]
O '''condado de Edesa''' foi o primeiro, e un dos principados [[estados cruzados]] do [[século XII]], centrado en torno á cidade de [[Edesa]], que tiña unha longa historia desde a [[Antigüidade clásica|Antigüidade]], ademais dunha extensa tradición [[cristianismo|cristiá]].
[[Ficheiro:Map County of Edessa 1098-1131-es.svg|miniatura|260px|Período de expansión: o condado entre 1098 e 1131, xunto con outros Estados cruzados e o reino armenio de Cilicia]]
[[Ficheiro:Map County of Edessa 1131-1150-es.svg|miniatura|260px|Período de crise: redución territorial e desaparición do condado, 1131-1150]]
O '''condado de Edesa''' foi un dos principados cruzados do [[século XII]], centrado en torno á cidade de [[Edesa]], que tiña unha longa historia desde a [[Antigüidade clásica|Antigüidade]], ademais dunha extensa tradición [[cristianismo|cristiá]].
 
O condado de Edesa era diferente do resto dos principados cruzados, pois estaba terra adentro, rodeado de territorio [[musulmán]], alonxado dos demais principados, e non mantiña boas relacións co su veciño más próximo, o [[principado de Antioquía]].
 
Ademais, a metade do condado, incluída a súa capital, encontrábase ao leste do río [[Éufrates]] e, polo tanto, nunha posición moi oriental con respecto aos demais territorios dos cruzados. A súa parte occidental, ao oeste do Éufrates, rexíase desde a fortaleza de [[Turbessel]].
 
== Historia ==
En [[1098]], [[Balduíno I de Xerusalén|Balduíno de Boulogne]], [[nobre]] [[francos|franco]] que foi un dos líderes da [[Primeira Cruzada]], viaxou cos seus irmáns maiores, [[Eustaquio III de Boulogne|Eustaquio]] (máis tarde [[Eustaquio III de Boulogne]]) e [[Godofredo de Bouillon]] até Heraclea Cybistra en [[Asia Menor]], e en [[1097]], separouse do corpo principal da Cruzada, que se dirixía cara ao sur, cara [[Antioquía]] e [[Xerusalén]], e viaxou cara ao leste en dirección a Edesa, cruzando [[Cilicia]]. Balduíno conquistou importantes fortalezas nas terras ao oeste do [[Éufrates]] coa axuda da poboación [[armenia]] local. [[Thoros de Edesa]] invitouno a ir a Edesa para loitar contra os [[Dinastía selxúcida|selxúcidas]]. Unha vez alí, convenceu ao [[señorío|señor]] da cidade, Thoros de Edesa, de que o adoptase como fillo e herdeiro. Pero, aproveitando unha revolta contra Thoros, Balduíno conquistou a cidade e estableceu o primeiro estado cruzado o [[10 de marzo]] de [[1098]]. Para fortalecer o seu goberno, Balduíno, viúvo, casou cunha [[nobre]] [[armenia]], [[Arda de Armenia]].<ref>[https://www.treccani.it/enciclopedia/baldovino-i-re-di-gerusalemme Baldovino I re di Gerusalemme] na ''[[Enciclopedia Treccani]]''.<name=T/ref><ref name=EB>[https://www.britannica.com/biography/Baldwin-I-king-of-Jerusalem Baldwin I king of Jerusalem] na ''[[Enciclopedia Británica]]''.</ref>
 
En [[1097]] separouse do corpo principal da Cruzada, que se dirixía cara ao sur, cara [[Antioquía]] e [[Xerusalén]], e viaxou cara ao leste en dirección a Edesa, cruzando [[Cilicia]].<ref name=T/><ref name=EB/>
[[Ficheiro:Map County of Edessa 1098-1131-es.svg|miniatura|260px250px|Período de expansión: o condado entre 1098 e 1131, xunto con outros Estados cruzados e o reino armenio de Cilicia]]
[[Ficheiro:Map County of Edessa 1131-1150-es.svg|miniatura|260px250px|Período de crise: redución territorial e desaparición do condado, 1131-1150]]
 
Balduíno conquistou importantes fortalezas nas terras ao oeste do [[Éufrates]] coa axuda da poboación [[armenia]] local. [[Thoros de Edesa]] invitouno a ir a Edesa para loitar contra os [[Dinastía selxúcida|selxúcidas]]. Unha vez alí, convenceu ao [[señorío|señor]] da cidade, Thoros de Edesa, de que o adoptase como fillo e herdeiro.<ref name=T>Matthew, of Edessa; Ara Edmond Dostourian; Grigor Narekatsʻi Saint (1993): ''Armenia and the Crusades, Tenth to Twelfth Centuries: The Chronicle of Matthew of Edessa''. Trad. por Ara E. Dostourian. Lanham: University Press of America. ISBN 978-0-8191-8953-0.</ref>
 
Porén, aproveitando unha revolta contra Thoros, Balduíno conquistou a cidade e estableceu o primeiro [[Estados cruzados|estado cruzado]] o [[10 de marzo]] de [[1098]]. Para fortalecer o seu goberno, Balduíno, viúvo, casou cunha [[nobre]] [[armenia]], [[Arda de Armenia]].<ref name=EB/><ref>[https://www.treccani.it/enciclopedia/baldovino-i-re-di-gerusalemme Baldovino I re di Gerusalemme] na ''[[Enciclopedia Treccani]]''.</ref>
 
Balduíno entrou nun conflito que duraría moitos anos, con [[Tancredo de Hauteville]], tamén coñecido como Tancredo de Galilea, un [[señorío|señor]] [[Normandos|normando]] da [[nobreza|baixa nobreza]], que participaba na Cruzada, pola conquista e dominio da cidade de [[Tarso, Turquía|Tarso]], na [[Cilicia]]. Tancredo pretendía facerse con algún territorio para establecerse como príncipe en Oriente, e Balduíno debía de ter as mesmas intencións. Balduíno conquistou Tarso, que era de Tancredo. Os exércitos de Tancredo e Balduíno enfrontáronse brevemente en Mamistra, pero nunca chegaron á guerra aberta, e Tancredo seguiu camiño de Antioquía.
Liña 15 ⟶ 22:
Thoros era [[Igrexa Ortodoxa|greco-ortodoxo]], e como tal non era do agrado dos seus súbditos [[Igrexa apostólica armenia|ortodoxos-armenios]], e pronto morreu asasinado, non se sabe se Balduíno tivo algo que ver na súa morte. En calquera caso, Balduíno pasou a ser o novo señor, tomando o título de conde (xa fora conde de Verdún, en [[Europa]], como vasalo do seu irmán Godofredo).
 
En [[1100]], Balduíno converteuse en [[Reino de Xerusalén|rei de Xerusalén]], cando o seu irmán [[Godofredo de Bouillon]], o ''[[Reino de Xerusalén|Defensor do Santo Sepulcro]]'' e gobernador do novo estado, morreu. O condado de Edesa pasou entón ao seu primo [[Balduíno II de Xerusalén|Balduíno de Bourg]], ao que se lle uniu [[Xoscelino I de Edesa|Xoscelino de Courtenay]], como señor da fortaleza de Turbessel sobre o Éufrates, unha importante defensa fronte aos [[Dinastía selxúcida|turcos selxúcidas]].
 
Os señores [[francos]] mantiveron boas relacións cos seus súbditos armenios, e houbo varios matrimonios mixtos: os tres primeiros condes casaron con damas armenias.:<br> Como quedou dito, Balduíno I casou con Arda, [[Balduíno II de Xerusalén|Balduíno de Bourcq]] casou con [[Morfia de Melitene|Morfia]], filla de [[Gabriel de Melitene]] e Xoscelino de Courtenay, cunha filla de [[Constantino I de Armenia]].
 
== Notas ==