Antíxeno prostático específico: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
Creada como tradución da páxina "Antígeno prostático específico" |
Sen resumo de edición |
||
Liña 4:
== Bioquímica ==
O antíxeno prostático específico (PSA), tamén é coñecido como ''calicreína III'', ''seminina'', ''semenoxelasa'', ''γ-seminoprotein'' e ''antíxeno P30'', é unha glucoproteína de 34 [[Unidade de masa atómica|kD]] producida case exclusivamente pola glándula prostática. O PSA prodúcese co fin de licuar o seme [[Exaculación|exaculado]] e permitir un medio para que os [[Espermatozoide|espermatozoides]] se movilicen libremente.<ref>{{Cita publicación periódica|título=Biology of Prostate-Specific Antigen|apelidos=Balk, Steven P.; Yoo-Joung Ko, Glenn J. Bubley|revista=Journal of Clinical Oncology|volume=28|número=2|data=2003|páxinas=383-91|data-acceso=17 de
== Importancia clínica ==
Aínda que o PSA é máis abundante no [[seme]], unha pequena proporción atópase tamén no [[sangue]], a niveis normalmente inferiores a 4,0 ng / [[mililitro]].<ref>{{Cita libro|apelidos=Myrtle, J. F.|capítulo=Normal levels of prostate-specific antigen (PSA)|título=Clinical aspects of prostate cancer: assessment of new diagnostic and management procedures|apelidos-editor=W. J. Catalona, D. S. Coffey, J. P. Karr|editorial=Elsevier|lugar=New York|data=1989|páxinas=183-9}}</ref> A concentración sérica de PSA é a proba máis sensible para detectar precozmente o cancro de próstata, xa que se eleva aproximadamente no 65% dos casos. O intervalo normal no primeiro exame comercial do PSA (o Tandem-R PSA creado por Hybritech) en 1986 baseábase nun estudo que demostrou que o 99% dos 472 homes aparentemente sans tiñan un PSA total por baixo de 4 ng/mL.<ref name="Kolota 2004">{{Cita publicación periódica|apelidos=Kolota, Gina|data=
=== PSA sanguíneo ===
Liña 13:
Cando se desenvolve un [[cancro]] de próstata, os niveis de PSA aumentan por encima de 4. Se os niveis se atopan entre 4 e 10, a probabilidade de ter un cancro de próstata é do 25%. Se os niveis de PSA son maiores de 10, a posibilidade de padecer un cancro de próstata é do 67% e aumenta conforme os niveis de PSA se incrementan. O PSA é un [[marcador tumoral]] imperfecto pola súa escasa [[Sensibilidade (epidemioloxía)|sensibilidade]] (35% de falsos negativos) e a súa falta de [[Especificidade (epidemioloxía)|especificidade]], xa que os niveis do PSA poden verse afectados por moitos factores. A elevación do PSA en plasma é proporcional á masa tumoral presente e, desta forma, o PSA en sangue é unha gran proba para detectar a presenza dun cancro de próstata. Canto máis avanzado sexa o proceso tumoral será máis frecuente atopar valores por encima da normalidade e estes adoitan ser máis elevados. No entanto, unha certa porcentaxe de pacientes con cancro de próstata ten uns niveis de PSA normais, nese caso os resultados serían un falso negativo.<ref>{{Cita publicación periódica|apelidos=Thompson I, Pauler D, Goodman P, Tangen C, Lucia M, Parnes H, Minasian L, Ford L, Lippman S, Crawford E, Crowley J, Coltman C|título=Prevalence of prostate cancer among men with a prostate-specific antigen level < or =4.0 ng per milliliter.|revista=N Engl J Med|volume=350|número=22|páxinas=2239-46|ano=2004|ID=PMID 15163773}}</ref>
O PSA aumenta co agrandamento da próstata, chamado tamén [[hiperplasia benigna de próstata]] ou HBP, fenómeno que ocorre en moitos homes conforme avanza a súa idade. Tamén pode aumentar en caso de irritación, [[prostatitis]] —unha inflamación da glándula prostática— e no infarto prostático.<ref>{{Cita web|apelidos=American Cancer Society|título=Can Prostate Cancer Be Found Early?|obra=Detailed Guide: Prostate Cancer|url=http://www.cancer.org/docroot/CRI/content/CRI_2_4_3X_Can_prostate_cancer_be_found_early_36.asp|data=26 de
=== Medicamentos ===
Algúns [[Fármaco|medicamentos]] e preparacións de herboristería poden diminuír os niveis sanguíneos do PSA. Deberíase comunicar ao médico se está a tomarse [[finasterida]]<ref>[http://www.proscar.com/ Proscar]</ref><ref>[http://www.propecia.com/ Propecia]</ref> ou [[dutasteride]].<ref>Medscape - Prostate Cancer Resource Center. {{Cita web|url=http://www.medscape.com/viewarticle/532531|título=Copia archivada|data-acceso=12 de
Se o nivel do PSA é elevado, recoméndase realizar unha [[biopsia]] de próstata, para determinar se existe un cancro de próstata. Antes de realizala, con todo, hai algúns tipos novos de probas de PSA que axudan a decidir se se necesita unha biopsia de próstata.
Liña 28:
Mesmo cando o valor total do PSA non é alto, un rápido incremento no tempo de progresión do valor do PSA suxire a presenza dun cancro, e deberíase considerar realizar unha biopsia. A velocidade do PSA non é unha proba distinta que deba realizarse; é o cambio de valor do PSA conforme avanza o tempo. Este método pode usarse se se realiza unha proba do PSA cada ano. Se aumenta máis rápido de 0.75 ng/mL ao ano (por exemplo, se os valores van de 3 a 3,8 a 4,6 aumentando cada vez no transcurso de tres anos consecutivos), considérase unha alta velocidade, e espérase que se considere unha biopsia de próstata. Moitos médicos creen que, para que sexa válida, a velocidade do PSA debería medirse como mínimo durante 18 meses.{{Cómpre referencia}}
A pesar dos achados anteriores, estudos máis recentes suxeriron que a velocidade do incremento do PSA deixou de ser un marcador específico para o cancro de próstata.<ref>{{Cita publicación periódica|apelidos=Carter H, Pearson J, Metter E, Brant L, Chan D, Andres R, Fozard J, Walsh P|título=Longitudinal evaluation of prostate-specific antigen levels in men with and without prostate disease.|revista=JAMA|volume=267|número=16|páxinas=2215-20|ano=1992|ID=PMID 1372942}}</ref><ref>{{Cita publicación periódica|apelidos=H. Ballentine Carter|título=Assessing Risk: Does This Patient Have Prostate Cancer?|revista=Journal of the National Cancer Institute|volume=98|número=8|páxinas=506-7|data=2006|url=http://jncicancerspectrum.oxfordjournals.org/cgi/content/full/jnci;98/8/506|formato=Editorial|data-acceso=14 de
=== Densidade do PSA ===
Liña 46:
Aínda que a proba do PSA úsase principalmente para detectar precozmente o cancro de próstata, tamén é válida para outras situacións:
* Despois da [[cirurxía]] ou da radioterapia, o nivel do PSA pode monitorizarse, para determinar se o [[Terapia|tratamento]] resultou exitoso. Se o tratamento extirpa ou destrúe todas as células prostáticas, normalmente os valores do PSA diminúen a niveis moi baixos. Unha elevación posterior do PSA pode significar que sobreviviron células do cancro de próstata e o cancro [[Recaída|reapareceu]]. Con todo, non está claro cal é o tratamento correcto dos pacientes cunha recaída detectada soamente por unha elevación do PSA (recidiva bioquímica). A forma de descenso dos niveis de PSA sérico depende da [[terapia]] elixida. Nos pacientes sometidos a prostatectomía radical, se se eliminou todo o tecido, aproximadamente ao cabo dun mes o PSA ha de baixar a niveis indetectables. Posteriormente, os niveis de PSA hanse de manter neste límite de detectabilidade, pois unha elevación significa recurrencia do [[tumor]]. Se o tratamento é con [[radioterapia]], os niveis diminúen lentamente até estabilizarse en torno ao rango de referencia. Durante a radioterapia, pode haber un incremento transitorio dos niveis de PSA, que non é un signo de progresión da enfermidade.<ref>Sempere, Pilar. Evolución del tratamiento con radioterapia convencional del cáncer de próstata desde 1984 hasta el 2000. ''Rev. venez. oncol.'' [online]. Jul 2005, vol. 17, no. 3 [citado 12 de octubre de 2007], 141-147. Disponible en: {{Cita web|url=http://www2.scielo.org.ve/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0798-05822005000300005&lng=en&nrm=iso|título=Copia archivada|data-acceso=13 de
* Se se diagnostica un cancro de próstata localizado, a proba do PSA pode axudar a predicir o [[Prognóstico (medicina)|prognóstico]] antes de ser tratado.
* Pode ser usado xunto cos resultados da exploración clínica ([[Estadificación do cancro|estadificación]] de Jewett) e o grao de diferenciación do tumor ([[escala de Gleason]]) para axudar a decidir que probas diagnósticas son necesarias para unha avaliación adicional.<ref name="inc">Instituto Nacional del Cáncer (National Cancer Institute, en inglés). Cáncer de la próstata (PDQ®): Tratamiento. </ref><ref>[http://urology.jhu.edu/Partin_tables/ Tablas de Partin]</ref> A partir dun PSA maior de 10 é recomendable realizar un [[rastrexo óseo]].
Liña 60:
A [[American Society of Clinical Oncology|Sociedade Estadounidense de Oncoloxía Clínica]] di que non é necesario que todos os homes maiores de 50 anos realicen a proba de antíxeno prostático específico unha vez ao ano. Os homes a quen se lles detecta un nivel de PSA menor que 1 ng/mL (nanogramo por mililitro) non teñen que volver facer a proba até despois de cinco anos, porque hai un 98% de posibilidades de que o antíxeno non aumente durante ese tempo, e os homes que teñen un nivel inicial de PSA entre 1 e 2 nanogramos por mililitro deberían facela cada dous anos. Só cando se ten un nivel de PSA superior a 2 ng/mL suxírese a realización anual da proba PSA.<ref>[http://www.asco.org ASCO.org], sitio web de la American Society of Clinical Oncology (Sociedad Estadounidense de Oncología Clínica), en inglés.</ref>
==
{{Listaref|2}}▼
== Véxase tamén ==
===Outros artigos===
* [[Causas do cancro de próstata]]
* [[Diagnóstico do cancro de próstata]]
Liña 70 ⟶ 73:
* [[Tratamento do cancro de próstata]]
{{control de autoridades}}
▲{{Listaref|2}}
[[Categoría:Proteínas]]
|