Revisión como estaba o 17 de xaneiro de 2021 ás 04:26 editar InternetArchiveBot (conversa \| contribucións) Bots 234.190 edicións Recuperando 5 fontes e etiquetando 0 como mortas.) #IABot (v2.0.8 ← Edición máis vella		Revisión como estaba o 28 de marzo de 2021 ás 13:16 editar desfacer One2 (conversa \| contribucións) 8.157 edicións →‎Na literatura Edición máis nova →
Liña 136: == Na literatura == [[Ficheiro:Le_Petit_Roi_de_Galice_(O_reiciño_de_Galiza)_por_Eugène_Grasset_(1870-1904).png\|miniatura\|Nuno, fillo de García, no debuxo de [[Eugène Grasset]] para ''Le Petit Roi de Galice'' ―O reiciño de Galiza― ([[1870]]-[[1904]]).]]▼ [[Ficheiro:Coroacion de Roxin Roxal, fillo de Garcia, na novela de Benito Vicetto (1857).png\|miniatura\|esquerda\|[[Roxín Roxal]] (esquerda) é coroado como rei de Galiza por [[Diego Peláez]] (centro) trala abdicación de seu pai García (dereita) en ''Rogin Rojal, ó El paje de los cabellos de oro'' de [[Benito Vicetto]] ([[1857]]).<ref name="Rogin"/>]]▼ A captura de García mediante engano, o longo encarceramento e o pomposo funeral, convertérono no favorito dos poetas épicos, e para mediados do [[século XII]] xa debía existir un bo número destas obras poéticas.{{Sfn\|{{versaleta\|Northup}}\|1920\|pp=394-395, 401}} A máis antiga destas en sobrevivir é a balada do [[século XVI]] «Romance de la muerte del rey don García» en ''Romances nuevamente sacados de historias antiguas de la crónica de España'' ([[1551]]) de [[Lorenzo de Sepúlveda]].{{Sfn\|{{versaleta\|Northup}}\|1920\|p=403}}<ref>{{Cita libro \| título=Romances nuevamente sacados de historias antiguas de la crónica de España \| nome=Lorenzo de \| apelidos={{Versaleta\|Sepúlveda}} \| ligazónautor=Lorenzo de Sepúlveda \| ano=1551 \| en=fol. 122 \| url=https://books.google.es/books?id=f8Bdmlh3oScC&pg=RA11-PA1-IA1&dq=garcia \| lingua=Es \| lugar=Antuerpen \| nome-editor=Juan \| apelidos-editor=Steelsio }}</ref> Outra relacionada é o famoso «Romance del Prisionero»,<ref>{{Cita libro \|título=De Manuel María a Ferrín: A grande xeración. Discurso lido o día 22 de abril de 2006, no acto da súa recepción, polo ilustrísimo señor don Darío Xohán Cabana Yanes e resposta do excelentísimo señor don Xosé Luís Méndez Ferrín \|url=https://academia.gal/documents/10157/27090/Dario+Xohan+Cabana.pdf \|ano=2006 \|lugar=[[A Coruña]] \|páxinas=53-54}}</ref> do [[século XV]] polo menos e que ten unha gran cantidade de semellanzas coa historia de García contada na ''[[Crónica Geral de Espanha de 1344\|Crónica de 1344]]'' de [[Pedro, conde de Barcelos\|Pedro Afonso]], conde de Barcelos.<ref>{{Cita libro \|nome=Miguel Ángel \|apelidos={{versaleta\|Pérez Priego}} \|título=Estudios sobre la poesía del siglo XV \|capítulo=El romance de ''El prisionero'' \|url=https://books.google.es/books?id=6tuUkxSt760C&pg=PA271&dq=garcia \|ano=2013 \|editorial=UNED \|lingua=es \|páxinas=265, 271}}</ref> Ademais, o seu eco puido chegar a unha canción popular nórdica,{{Sfn\|{{versaleta\|Seoane}}\|2010\|p=64}} ''Romance de Santiago'' (''Visen om Sankt Jakob''), cuxos contidos xa aparecen no ''[[Speculum historiale]]'' de [[Vicente de Beauvais]] e na ''[[Legenda aurea]]'' de [[Santiago de Voragine]] do [[século XIII]]. Así, na versión das [[Illas Feroe]] (''Santa Jákups vísa'' ou ''Santa Jaakup''<ref>{{Cita libro \|nome=Hans \|apelidos={{versaleta\|Christian Lyngbye}} \|editor=Elmenhoff \|título=Færøiske Quæder om Sigurd Fofnersbane og hans Æt \|url=https://books.google.es/books?id=gtNNAQAAMAAJ&pg=PA520&dq=Santa+Jaakup+Garsialand \|ano=1822 \|lugar=[[Randers]] \|lingua=da \|páxinas=520-529}}</ref>), a máis completa e conservada, fálase do «país de García» (''Garsialand'') e do rei García.<ref>{{Cita libro \|nome=Vicente \|apelidos={{versaleta\|Almazán}} \|capítulo=Un romance de Santiago das Illas Feroé \|título=Grial \|url=http://www.cervantesvirtual.com/descargaPdf/num-87-1985/ \|serie=87 \|volume=23 \|ano=1985 \|editorial=[[Editorial Galaxia\|Galaxia]] \|páxinas=108-110}}</ref><ref>{{Cita libro \|nome=Vicente \|apelidos={{versaleta\|Almazán}} \|título=Gallaecia scandinavica \|url=https://books.google.es/books?id=sOzUxrB7cDQC&pg=PA293&dq=%22romance+de+Santiago%22 \|ano=1986 \|editorial=[[Editorial Galaxia\|Galaxia]] \|páxinas=293-297}}</ref><ref>{{Cita libro \|nome=Joseph \|apelidos={{versaleta\|Harris}} \|título=The Ballad and Oral Literature \|url=https://books.google.es/books?id=fbFlYg0ABbYC&pg=PA132&dq=Galicia+Garsialand \|ano=1991 \|lugar=[[Cambridge]] \|editorial=Harvard University Press \|lingua=en \|páxina=132}}</ref> ▲[[Ficheiro:Coroacion de Roxin Roxal, fillo de Garcia, na novela de Benito Vicetto (1857).png\|miniatura\|esquerda\|[[Roxín Roxal]] (esquerda) é coroado como rei de Galiza por [[Diego Peláez]] (centro) trala abdicación de seu pai García (dereita) en ''Rogin Rojal, ó El paje de los cabellos de oro'' de [[Benito Vicetto]] ([[1857]]).<ref name="Rogin"/>]] Existe unha obra [[teatro\|teatral]] do [[século XVII]] titulada ''La Lindona de Galicia'' (ou ''La Ricahembra de Galicia'') que trata a lenda de García. Atribúese a diferentes autores ([[Juan Pérez de Montalbán\|Montalbán]], [[Agustín Moreto\|Moreto]] e [[Lope de Vega]]){{Sfn\|{{versaleta\|Northup}}\|1920\|p=405}} e unha boa parte está escrita en [[Lingua galega\|galego]].{{Sfn\|{{versaleta\|Northup}}\|1920\|p=407}}<ref>{{Cita libro \| título=Comedia famosa, La Lindona de Galicia \| ano=1762 \| anoorixinal=Séc. XVII \| url=https://books.google.es/books?id=9tugi8MN2RAC&pg=PA0 \| lugar=Valencia \| editorial=Imprenta de la Viuda de Joseph de Orga }}</ref> Existe unha obra [[teatro\|teatral]] do [[século XVII]] titulada ''La Lindona de Galicia'' (ou ''La Ricahembra de Galicia'') que trata a lenda de García e a loita polo trono galego.<ref>{{Cita libro \| título=Comedia famosa, La Lindona de Galicia \| ano=1762 \| anoorixinal=Séc. XVII \| url=https://books.google.es/books?id=9tugi8MN2RAC&pg=PA0 \| lugar=Valencia \| editorial=Imprenta de la Viuda de Joseph de Orga}}</ref> Unha boa parte está escrita en [[Lingua galega\|galego]]{{Sfn\|{{versaleta\|Northup}}\|1920\|p=407}}<ref>{{Cita web \|url=http://consellodacultura.gal/especiais/a-lindona-de-galicia/texto.php?esp=10291&mat=80232 \|título=A escena! Galicia, os galegos e a lingua galega \|nome=Rosario \|apelidos={{Versaleta\|Álvarez}} \|ligazón-autor=Rosario Álvarez Blanco \|páxina-web=[[Consello da Cultura Galega]]}}</ref> e historicamente atribuíuse a diferentes autores ([[Juan Pérez de Montalbán\|Montalbán]], [[Agustín Moreto\|Moreto]] e [[Lope de Vega]]);{{Sfn\|{{versaleta\|Northup}}\|1920\|p=405}} no entanto, conforme as análises do proxecto ''Estilometría aplicada al Teatro del Siglo de Oro'',<ref>{{Cita web \|url=http://etso.es \|título=Inicio \|nome1=Álvaro \|apelidos1={{Versaleta\|Cuéllar González}} \|nome2=Germán \|apelidos2={{Versaleta\|Vega García-Luengos}} \|páxina-web=Estilometría aplicada al Teatro del Siglo de Oro \|lingua=es}}</ref> hoxe crese que a autoría corresponde a [[Andrés de Claramonte]] (†[[1626]]) e que foi escrita probablemente entre [[1620]] e [[1625]].<ref>{{Cita web \|url=http://consellodacultura.gal/especiais/a-lindona-de-galicia/texto.php?esp=10291&mat=80231 \|título=''La Lindona de Galicia'', comedia de protagonista galega \|nome=Santiago \|apelidos={{Versaleta\|Fernández Mosquera}} \|páxina-web=[[Consello da Cultura Galega]]}}</ref> Para conmemorar o Día Mundial do Teatro de [[2021]], o [[Consello da Cultura Galega]] realizou coas pasaxes máis destacadas da peza unha adaptación para [[podcast]] dividida en cinco capítulos. Esta ficción sonora foi coordinada por [[Manuel Gago]], dirixida por [[Tito Asorey]], sonorizada por [[Chus Silva]] e interpretada por [[Melania Cruz]], [[Sergio Zearreta]], [[Josito Porto]] e o propio Tito Asorey. Unha imaxe de [[Laura Romero]], na cal se amosa a figura do rei García atrás da Lindona, ilustrou o proxecto.<ref>{{Cita web \|url=http://consellodacultura.gal/especiais/a-lindona-de-galicia/ \|título=A Lindona de Galicia \|páxina-web=[[Consello da Cultura Galega]]}}</ref><ref>{{Cita novas \|url=https://www.lavozdegalicia.es/noticia/cultura/2021/03/27/span-langgl-lindona-galicia-unha-comedia-do-seculo-ouro-ao-xxi-da-man-do-podcastspan/0003_202103G27P36991.htm \|título=«A Lindona de Galicia», unha comedia do Século de Ouro que chega ao XXI nun «podcast» \|xornal=[[La Voz de Galicia]] \|data=27 de marzo de 2021}}</ref> ▲[[Ficheiro:Le_Petit_Roi_de_Galice_(O_reiciño_de_Galiza)_por_Eugène_Grasset_(1870-1904).png\|miniatura\|Nuno, fillo de García, no debuxo de [[Eugène Grasset]] para ''Le Petit Roi de Galice'' ―O reiciño de Galiza― ([[1870]]-[[1904]]).]] En [[1857]] publicouse a novela ''Rogin Rojal, ó El paje de los cabellos de oro: Historia caballeresca del siglo XI'' do galego [[Benito Vicetto]]. Nela, o relato comeza co rei García no ano [[1067]] e cóntase a súa historia e a do seu fillo [[Roxín Roxal]].<ref name="Rogin">{{Cita libro \| apelidos={{versaleta\|Vicetto}} \| nome=Benito \| ligazónautor=Benito Vicetto \| título=Rogin Rojal, ó El paje de los cabellos de oro: Historia caballeresca del siglo XI \| ano=1857 \| nome-editor=J. J. \| apelidos-editor=Martínez \| lugar=[[Madrid]] \| lingua=Es \| url=http://biblioteca.galiciana.gal/gl/consulta/registro.cmd?id=4660}}</ref>

García II de Galicia: Diferenzas entre revisións