Revisión como estaba o 29 de outubro de 2020 ás 10:43 editar MAGHOI (conversa \| contribucións) Administradores 47.649 edicións Sen resumo de edición Etiqueta: Editor visual: Cambio ← Edición máis vella		Revisión como estaba o 29 de outubro de 2020 ás 12:26 editar desfacer MAGHOI (conversa \| contribucións) Administradores 47.649 edicións info de es:wiki e ca:wiki Etiqueta: Edición visual Edición máis nova →
Liña 1: {{Biografía}}{{enuso}} {{Outros homónimos\|Asdrúbal}} '''Asdrúbal''', coñecido como '''Asdrúbal o Belo''', finado no [[-221]], foi un político e xeneral [[Cartago\|cartaxinés]], xenro de [[Amílcar Barca]] e, trala morte deste, gobernador de [[Iberia]]. En colaboración con [[Aníbal]], estendeu o imperio cartaxinés na península fundando [[Qart Hadash]], Cidade Nova, como a súa homóloga africana, a [[Carthago Nova]] romana, actual [[Cartaxena]]. Foi asasinado no [[-221]] e sucedeuno no mando [[Aníbal]].▼ == Traxectoria == === Mocidade === Dende moi novo, foi un dos xefes do partido popular ou democrático e tivo actividade política durante as dúas primeiras guerras púnicas. Casou coa filla de ~~Amílacar~~Amílcar Barca e acompañou a este a Iberia no [[-238\|238 a.C.]], despois da Primeira guerra púnica, desembarcando en [[Gadir]]<ref name=":0">{{Cita web\|url=https://www.livius.org/articles/person/hasdrubal-2-the-fair/\|páxina-web=livius.org\|título=Hasdrubal the Fair\|data-acceso=29 de outubro de 2020\|lingua=en\|data-publicación=5 de agosto de 2020}}</ref> (a [[Cádiz\|Gades]] romana, actual [[Cádiz]]) Despois, retornou a Cartago para toma-lo mando na ~~guera~~guerrra contra os [[Numidia\|Númidas]] que se ~~sublevaranaos~~sublevaran contra Cartago e aos que derrotou polo que Numidia pasou a estar controlada polos Barca.<ref>Polibio 3.7-16</ref><ref>Tito Livio 21.22.1-4</ref><ref>Tito Livio 23.26.2</ref><ref>Diodoro de Sicilia 25.2</ref> === Presenza en Iberia === Aínda que non se sabe cando regresou a Iberia, posiblemente durante o 231-230 a. C, pero estaba presente non 229 a.C. na morte de Amílcar durante a batalla de Ilici. Depois, xa xRegresó en tiempo desconocido a Hispania, donde estuvo en el 229 a. C. a la muertede Amílcar Barca en la batalla de Ilici[1] reunió sus fuerzas en Akra Leuka[2] y recibió del mando de Cartago como gobernador. Aínda que non se sabe cando regresou a Iberia, posiblemente durante o 231-230 a. C, estaba presente no 229 a.C. na morte de Amílcar durante o [[asedio de Heliké]].<ref>Diodoro, 25. 2. (''Amílcar atrayendo hacia él a los perseguidores se lanzó a atravesar un río vadeándolo sobre su caballo, que se encabritó y lo arrojó al agua, donde se ahogó. Pero Aníbal y Asdrúbal, sus hijos, que le acompañaban, llegaron sanos y salvo a Acra-Leuke).''</ref><ref>Hernández (1995), p. 31</ref> Tras este suceso, reuniu as súas forzas en [[Akra Leuké]]<ref>Gebhardt 81864), p. 64</ref> e, como os fillos de Amílcar eran moi novos ([[Aníbal]], o máis vello, aínda non tiña dezanove anos), Cartago, outorgoulle o mando do exército e deulle o título de gobernador de Iberia. Asdrúbal prefiriu empregar a diplomacia antes que as armas para pacifica-las tribos iberas<ref>Tito Livio 21.2.7 ("''aumentó el dominio cartaginés promoviendo lazos de hospitalidad con los reyezuelos y atrayéndose a nuevos pueblos mediante la amistad de los nobles y no mediante la guerra y las armas").''</ref> e, como se acostumaba na época, esixiu a entrega de [[Refén\|reféns]] por parte dos [[Iberos\|pobos iberos]] que estaban sometidos como sistema para asegura-la paz e tamén fomentou os casamentos mixtos; mesmo el casou cunha princesa ibera.<ref name=":0" /> No 226 a. C., ante a continua expansión do poderío púnico en Iberia, dúas importantes cidades baixo a influencia grega, Ampurias (Emporium) e Sagunto, acudiron a Roma. Esta tratou de delimitar a área de influencia púnica para limita-la súa expansión. O acordo, coñecido como o Tratado do Ebro ou Tratado de Asdrúbal, acotaba a zona de influencia cartaxinesa no sur do río ''Iber'' (''Iberus'' para os romanos), hoxe [[Río Ebro\|Ebro]]. Asdrúbal aceptou o acordo, quizais porque o dominio púnico aínda non estaba totalmente consolidado e non pretendía un conflicto contra Roma. No 227 a. C., preto da antiga poboación ibérica de [[Mastia]], fundou a importante ciudad e base naval de [[Qart Hadasht]], que os romanos chamarían posteriormente [[Carthago Nova]], a actual [[Cartaxena]]. Cando aínda non pasaran sete anos dende a morte de Amílcar, Asdrúbal o Belo, foi asasinado no 221 a. C.,<ref name=":0" /> a mans dun escravo ou dun mercenario do rei [[Celtas\|celta]] Tagus, que vengou, deste xeito, a morte previa do seu señor. O sucesor de Asdrúbal o Belo, foi o seu cuñado, e fillo de Amílcar, [[Aníbal\|Aníbal Barca]]. Era xenro de Amílcar, a quen sucedeu á fronte da [[península Ibérica]] trala súa morte no [[-228]]. En colaboración con [[Aníbal]], estendeu o imperio cartaxinés na península fundando [[Qart Hadash]], Cidade Nova, como a súa homóloga africana, a [[Carthago Nova]] romana, actual [[Cartaxena]]. == Notas == {{Listaref\|30em}} == Véxase tamén == {{commonscat}} === Bibliografía === ==== Fontes primarias ==== ▲Foi asasinado no [[-221]] e sucedeuno no mando [[Aníbal]]. * Apiano: ''Historia Romana'' Biblioteca Clásica Gredos 84 * Polibio: ''Historias'' Biblioteca Clásica Gredos 38 y 43 * Tito Livio: ''Historia de Roma'' Libro de Bolsillo Alianza Editorial 1595 1-2 ==== Fontes secundarias ==== * {{Cita libro\|título=España: historia de una nación\|apelidos=Hernández Sánchez-Barba\|nome=Mario\|editorial=Editorial Complutense\|ano=1995\|ISBN=9788489365346\|ref=\|lugar=Madrid\|lingua=es}} * {{Cita libro\|título=Historia general de España y de sus Indias desde los tiempos más remoto\|apelidos=Gebhardt\|nome=Víctor\|editorial=Impr. Librería Española\|ano=1864\|ISBN=\|ref=\|lugar=Madrid\|volume=I\|lingua=es}} {{Control de autoridades}}

Asdrúbal o Belo: Diferenzas entre revisións