Narón: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Recuperando 2 fontes e etiquetando 0 como mortas.) #IABot (v2.0.2
m arranxos comarca de Ferrol, Ferrolterra
Etiqueta: edición de código 2017
Liña 24:
| provincia = Coruña
| preposición1 = da
| comarca = FerrolterraFerrol
| preposición2 = de
| superficie = 67,0
Liña 52:
}}
 
'''Narón''' (xentilicio «[[wikt:naronés|naronés/naronesa]]») é un concello da [[provincia da Coruña]] situado entre a [[ría de Ferrol]] e o [[océano Atlántico]] e pertencente á [[comarca de FerrolterraFerrol]], sendo na actualidade a área de expansión urbana máis importante da comarca. Narón limita cos concellos de [[Ferrol]], [[Valdoviño]], [[San Sadurniño]] e [[Neda]]. Segundo o [[IGE]] en [[2016]] tiña 39.426 habitantes, o que a converte na oitava vila de [[Galicia]] <small>(38.285 no [[2010]], 35.664 no [[2006]], 35.083 no [[2005]], 34.404 no [[2004]], 33.825 en [[2003]])</small>, sendo o cuarto núcleo de poboación na [[provincia da Coruña]] despois da [[A Coruña|Coruña]], [[Santiago de Compostela]] e [[Ferrol]].
 
É un concello mixto, con sete parroquias (Castro, Doso, Pedroso, San Xiao de Narón, Sedes, Trasancos e O Val) eminentemente rurais nas que viven menos da cuarta parte da poboación e cun núcleo urbano de máis de 29.000 hab. formado polos barrios da [[A Gándara, Narón, Narón|Gándara]], [[A Solaina, Narón, Narón|A Solaina]], [[O Alto do Castiñeiro, Narón, Narón|O Alto do Castiñeiro]], [[Piñeiros, Narón, Narón|Piñeiros]], [[O Couto, Narón, Narón|O Couto]], [[Freixeiro, Narón, Narón|Freixeiro]] e [[Xuvia, Narón, Narón|Xuvia]], destacando pola súa poboación as catro primeiras. Reordenado polo Concello de Narón baixo o nome de Narón ou Cidade de Narón, que agrupa máis das 3/4 partes da poboación de Narón.
Liña 392:
En 1933 o concello xa en mans republicanas fixo un monumento na Feira do Trece onde foran asasinados os labregos, durante a guerra civil foi destruído. Ese mesmo ano Bartolomé Freire puxo a funcionar en Narón un pequeno almacén de ferralla co tempo o negocio medraría, chegando a ser a actual [[Megasa]].
 
En 1960 trasládase a Xuvia a Casa do Concello. O estaleiro [[Astano]] a finais dos anos 60 en mans do [[Banco Pastor]] e a principios dos 70 co [[INI]] da o salto á construción de grandes petroleiros. Unha nova onda de inmigrantes coas súas familias chega a Narón. En 1968 inaugúrase a [[Ponte das Pías]], os barrios da Gándara e Santa Icía medran como periferia de Ferrol. A crise do petróleo e a entrada de España na [[CEE]] no 1985 condenan o sector naval á reconversión. A reindustrialización de ferrolterra[[Ferrolterra]] pasa por un polígono industrial que se constrúe nas marismas da [[A Gándara, Narón, Narón|Gándara]]. Durante anos o polígono está baleiro. Pequenas empresas de servizos e comerciais comezan a ocupar os terreos. O 13 de setembro de 1991 o [[Exército Guerrilheiro do Povo Galego Ceive]] voa unhas torres de alta tensión nas Pontes deixando durante 48 horas a toda a comarca sen enerxía eléctrica.
 
En 1992 Alcampo abre no polígono industrial da Gándara o seu hipermercado, o futuro de Narón pasa por outro tipo de empresas. Asumida a realidade comercial da Gándara o polígono esgota a superficie, as empresas comezan a instalarse na estrada de Cedeira no que agora se chama polígono das Lagoas. Nos anos 90 o constante medre de Megasa e o esgotamento do carbón da [[Central térmica das Pontes|mina das Pontes]] fan que centos de camións enchan a estrada de Castela transportando chatarra, aceiro e carbón. A noite do 13 de xaneiro de 1998 á 1:15 o [[Discoverer Enterprise]] esnaquizaba a ponte das Pías. Durante os meses que duraron as obras de reparación da ponte, os concellos de Ferrolterra volveuvolveron ter as comunicacións do século XIX. O tren inaugurado en 1913 ocupa o papel de transporte de proximidades que nunca tivo. A [[Ponte das Pías]] reconstrúese ampliada agora con catro carrís, dous en cada sentido. Narón, como periferia de Ferrol padeceu o narcotráfico e a inseguridade cidadá. O 14 de setembro de 1996 a maior manifestación de Narón con cinco mil persoas contra o narcotráfico recorreu o Concello saíndo dende Freixeiro <ref>[http://www.lavozdegalicia.es/hemeroteca/2000/06/24/87102.shtml La espada de Damocles de la droga] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150402095625/http://www.lavozdegalicia.es/hemeroteca/2000/06/24/87102.shtml |date=02 de abril de 2015 }} lavozdegalicia.com</ref>.
 
=== Século XXI ===
Liña 448:
== Economía e urbanismo ==
[[Ficheiro:Praza da Gándara.JPG|miniatura|esquerda|Praza da Gándara.]]
É unha cidade inconclusa que aínda mantén características da súa orixe como cidade dormitorio de [[Ferrol]], que vivía tamén do sector naval, e que pouco a pouco se vai convertendo no principal motor industrial e de ocio da comarca de [[Ferrolterra]], situándose coma un dos concellos economicamente mas fortes de Galiza.
 
[[Ficheiro:Sede pull and bear naron, río do pozo.jpg|miniatura|Sede de [[Pull and Bear|Pull&Bear]], Río do Pozo.]]