Baralla de cartas: Diferenzas entre revisións

{{en uso}}

 

Existen diferentes tipos de barallas, as tradicionais, xeralmente asociadas a algunha cultura, por exemplo a [[baralla española]], a [[Baralla inglesa|inglesa]], a [[Baralla francesa|francesa]] ou a de [[Tarot (cartas)|tarot]]. Entre as modernas, destacan as barallas para os [[Xogo de cartas coleccionables|xogos de cartas coleccionables]].

 

== Naipes ==

Unha baralla está composta de varias decenas de naipes. Un naipe, ou carta, é unha tarxeta, tradicionalmente feita de cartón (e actualmente tamén de [[plástico]]), xeralmente [[Rectángulo|rectangular]] en que ambas as caras están claramente diferenciadas. Pola fronte conteñen [[Número|números]], [[Letra|letras]] e/ou [[Debuxo|debuxos]] que permiten identificalas e diferencialas unhas das outras dentro de cada baralla. Polo dorso, teñen todas un mesmo deseño co obxecto de que non sexa posible identificalas.<ref>{{Cita libro|apelidos=Real Ademia Española|nome=|ligazónautor=|título=Diccionario de la lengua española|url=https://dle.rae.es/carta|dataacceso=|ano=2014|editorial=|ISBN=|apelidos-editor=|lugar=|páxina=|lingua=|capítulo=carta|edición=23º}}</ref> Se algunha tivese un elemento no dorso que permitise recoñecela, chámase ''carta marcada'' e implica a nulidade de toda a partida.

[[Ficheiro:Card_backs.jpg|miniatura|250x250px|Doce cartas de distintas confeccións vistas de dorso. Obsérvase que poden usarse deseños xeométricos simples ou debuxos máis elaborados.]]

Nas barallas tradicionais cada naipe pertence a un dos [[Pau (naipes)|paus]] da baralla e o debuxo da carta correspóndese con devandito pau. Ademais, pode haber cartas especiais, como o [[comodín]] ou os arcanos maiores do [[tarot]] que non pertencen a ningún pau.

 

 

== Dinámica dos xogos ==

 

== Tipos de barallas ==

; Barallas europeas clásicas

* [[Baralla española]], composta por cartas de catro paus: ouros, copas, espadas e bastos. Cada pau ten 12 cartas: as numéricas do 1 ao 9. As últimas tres son figuras: o 10 é ''a sota'' (un [[paxe (mozo)|paxe]]); o 11, un [[cabaleiro]] chamado coloquialmente ''cabalo''; e o 12, o ''[[Monarca|rei]]''. Complétase así unha baralla 48 naipes. Ás veces agréganse 2 [[comodín]]s conformando unha baralla de 50 cartas. Algúns xogos requiren 10 cartas por pau, para o que se quitan os 8 e os 9 quedando unha baralla de 40 cartas.

* [[Baralla napolitana]]: ten os paus da española. As cartas numéricas van do 1 ao 7 e a sota está numerada como 8, o cabalo como 9 e o rei como 10. Probablemente a baralla española foi adoptada en [[Nápoles]] durante o dominio de [[Aragón]] e evolucionou posteriormente máis en España que en Italia, polo que a napolitana é parecida á antiga baralla española.

* [[Baralla alemá]], composta por cartas de catro paus: ''Schellen'' (campás), ''Gras'', ''Grün'' ou ''Laub'' (pasto, verde ou follaxe), ''Herz'' ou ''Rot'' (corazón ou vermello) e ''Eichel'' (landra). Cada pau ten 9 cartas, o que fai unha baralla de 36 cartas. As cartas numéricas van do 6 ao 10, e están seguidas polas figuras ''Unter'' ou ''Bauer'' (inferior ou campesiño), ''Ober'' ou ''Dame'' (superior ou dama), ''König'' (rei) e ''Daus'' ou ''Ass'' (dous ou ás). Esta baralla deu orixe a outras, entre as que destaca a francesa.

* [[Baralla inglesa]], semellante á baralla francesa pero coa tradución ao inglés dos nomes das figuras: o paxe é ''Jack'', a dama é ''Queen'' (raíña) e o rei é ''King''. Da mesma maneira cambian as iniciais que identifican cada unha: J, Q e K. Ademais no as substitúese o número 1 pola letra A, inicial de ''Ace''.

 

 

=== Outros tipos de barallas ===

* Barallas de [[cartomaxia]], usadas para o [[ilusionismo]]

* [[Xogo de baralla de colección|Barallas de cartas coleccionables]]

* Barallas para xogos específicos

 

== Notas ==

== Véxase tamén ==

{{Commonscat}}

=== Ligazóns externas ===

* [http://www.museodelnaipe.com/ Museo del Naipe]