Tartaruga mariña verde: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Quelonioideos
Recuperando 30 fontes e etiquetando 0 como mortas.) #IABot (v2.0.2
Liña 15:
| binomial = Chelonia mydas
| binomial_authority = [[Alexandre Brongniart|Brongniart]], 1800
| synonyms =* ''Testudo mydas'' <small>Linnaeus, 1758</small><ref name="Fritz 2007">{{Cita publicación periódica | journal = Vertebrate Zoology | title = Checklist of Chelonians of the World | year = 2007 | author = Fritz Uwe | author2 = Peter Havaš | volume = 57 | issue = 2 | pages = 165–167 | url = http://www.cnah.org/pdf_files/851.pdf | archiveurl = https://www.webcitation.org/5vKyEUcP05v20ztMND?url=http://www.cnah.org/pdf_files/851.pdf | archivedate = 2917 de decembro de 2010 | accessdate = May 29, 2012 | apelidos = | data = | revista = | urlmorta = siyes }}</ref>
* ''Testudo macropus'' <small>Walbaum, 1782</small> ''([[nomen illegitimum]])''
* ''Testudo viridis'' <small>Schneider, 1783</small>
Liña 90:
A especie ''Chelonia mydas'' foi orixinalmente descrita por [[Carolus Linnaeus|Linné]] en 1758 co nome ''Testudo mydas''.<ref name="ITISTM">{{ITIS |id=208662 |taxon=Testudo mydas |accessdate=February 23, 2007}}</ref> En 1868, [[Marie Firmin Bocourt]] denominou unha determinada especie de tartaruga mariña '''''Chelonia agassizii'''''.<ref>''Chelonia agassizi'' é citada a miúdo como nome do taxon, pero está mal escrita.</ref><ref name="ITISCA1">{{ITIS |id=655934 |taxon=Chelonia agassizi |accessdate=February 23, 2007}}</ref> Esta suposta "especie" foi denominada "tartaruga mariña negra".<ref name="ITISCA2">{{ITIS |id=202103 |taxon=Chelonia agassizii |accessdate=February 23, 2007}}</ref> Pero posteriormente determinouse que a tartaruga mariña negra de Bocourt non era xeneticamente distinta de ''C. mydas'', e, por tanto, [[Taxonomía|taxonomicamente]] non se considera unha especie separada.<ref name="BlackTurtleTaxonomy">{{Cita publicación periódica |last =Karl |first =Stephen H. |author2=Brian W. Bowen |title =Evolutionary Significant Units versus Geopolitical Taxonomy: Molecular Systematics of an Endangered Sea Turtle (genus ''Chelonia'') |journal =Conservation Biology |volume =13 |issue =5 |pages =990–999 |publisher =1739.1999.97352.x |doi=10.1046/j.1523-1739.1999.97352.x}}</ref> Estas dúas "especies" foron entón unificadas en ''Chelonia mydas'' e as súas poboacións foron consideradas subespecies cos nomes: ''C. mydas mydas'' (a poboación descrita orixinalmente) e ''C. mydas agassizi'' (a poboación do Pacífico coñecida como tartaruga verde das Galápagos).<ref name="ITISCMA">{{ITIS |id=208663 |taxon=Chelonia mydas agassizi |accessdate=February 23, 2007}}</ref><ref name="ITISCMM">{{ITIS |id=173834 |taxon=Chelonia mydas mydas |accessdate=February 23, 2007}}</ref> Con todo, determinouse despois que esta subdivisión era inválida e que todos os membros da especie debían designarse ''Chelonia mydas'' (sen distinguir subespecies).<ref name="ITIS"/> O nome que a miúdo se ve mencionado ''C. agassizi'' é un [[sinónimo junior]] inválido de ''C. mydas''.
 
O nome común da especie non deriva de que teña unha coloración verde externa, senón da cor verde da graxa que a tartaruga ten entre os seus órganos internos e a [[coiraza (tartarugas)|coiraza]].<ref name="MCSgreen">{{Cita web |title =green turtle |work =Marine Turtles |publisher =Marine Conservation Society |year =2007 |url =http://www.mcsuk.org/marineworld/turtles/green+turtle |accessdate =August 30, 2007 |archiveurl =https://web.archive.org/web/20070822011514/http://www.mcsuk.org/marineworld/turtles/green+turtle |archivedate =22 de agosto de 2007 |urlmorta =siyes }}</ref>
 
<gallery widths=200 heights=200>
Liña 108:
[[Ficheiro:Chelonia.svg|miniatura|Debuxo do espaldar e do plastrón da coiraza ou ''cuncha'', no que se ven as placas vertebral, costal, marxinal, e supracaudal e intergular, gular, peitoral, abdominal, umeral, femoral, anal, axilar (anterior inframarxinal) e inguinal (posterior inframarxinal)]]
[[Ficheiro:Chelonia mydas head scutes.png|miniatura|dereita|<center>Cabeza mostrando</center> <center>as escamas córneas:</center> <center><font color="orange">'''Frontoparietal'''</font></center><center><font color="Springgreen">'''Frontal'''</font></center> <center><font color="Darkturquoise">'''Supraocular'''</font></center> <center><font color="Salmon">'''Prefrontal'''</font></center> <center><font color="green">'''Postocular'''</font></center>]]
A súa aparencia é a dunha típica tartaruga mariña. ''C. mydas'' ten un corpo aplanado dorsoventralmente, unha cabeza bicuda e un pescozo curto, e brazos convertidos en aletas adaptadas á natación.<ref name="FWS">{{Cita web |title =Green sea turtle (''Chelonia mydas'') |work =North Florida Field Office |publisher =United States Fish and Wildlife Service |date =December 29, 2005 |url=http://www.fws.gov/northflorida/SeaTurtles/Turtle%20Factsheets/Green-Sea-Turtle.htm |accessdate = February 21, 2007}}</ref> As tartarugas verdes adultas crecen ata os 1,5 m de lonxitude.<ref name="Animal">{{Cita libro |last=Kindersley |first= Dorling |year=2001,2005 |title=Animal |location=New York City |publisher=DK Publishing |isbn=0-7894-7764-5}}</ref> O peso medio dos individuos maduros é de entre 68 e 190&nbsp;kg e a lonxitude media da [[coiraza (tartarugas)|coiraza]] é de 78 a 112&nbsp;cm.<ref>{{Cita web |url=http://www.seaworld.org/animal-info/info-books/sea-turtle/physical-characteristics.htm |título=Copia arquivada |data-acceso=20 de xullo de 2015 |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20130728212355/http://www.seaworld.org/animal-info/info-books/sea-turtle/physical-characteristics.htm |dataarquivo=28 de xullo de 2013 |urlmorta=siyes }}</ref> Espécimes excepcionais poden pesar 315&nbsp;kg ou máis, e o maior peso rexistrado foi de 395&nbsp;kg e unha lonxitude da coiraza de 153&nbsp;cm.<ref name="CCC">{{Cita web |title =Species Fact Sheet: Green Sea Turtle |work =Caribbean Conservation of jackass & Sea Turtle Survival League |publisher =Caribbean Conservation Corporation |date =December 29, 2005 |url =http://www.cccturtle.org/green.htm |accessdate =February 22, 2007 |urlarquivo =https://web.archive.org/web/20070224150825/http://www.cccturtle.org/green.htm |dataarquivo =24 de febreiro de 2007 |urlmorta =siyes }}</ref>
 
Anatomicamente hai unhas poucas características que distinguen a tartaruga verde dos outros membros da súa familia. A diferenza de ''Eretmochelys'', o fociño da tartaruga verde é moi curto e o seu peteiro non forma gancho. A vaíña que cobre a súa mandúbula superior posúe beiras denticuladas, mentres que a súa mandíbula inferior é máis forte, aserrada, e con denticulación mellor definida. A superficie dorsal da cabeza da tartaruga ten un só par de escamas prefrontais. O espaldar da súa coiraza está composto de cinco escudos centrais flanqueados por catro pares de escudos laterais. Pola parte inferior, ten catro pares de escudos inframarxinais que cobren a área entre o [[plastrón]] e o espaldar. As patas dianteiras das ''C. mydas'' maduras teñen só unha única uña (a diferenza das dúas de ''Eretmochelys''), aínda que ás veces hai unha segunda uña prominente nos espécimes novos.<ref name="MarBioCmydas">{{Cita web |title =Green Sea Turtle |publisher =MarineBio.org |date =May 21, 2007 |url =http://marinebio.org/species.asp?id=51 |accessdate =September 2, 2007 |urlarquivo =https://web.archive.org/web/20070915071148/http://marinebio.org/species.asp?id=51 |dataarquivo =15 de setembro de 2007 |urlmorta =siyes }}</ref>
 
O espaldar da tartaruga ten varios padróns de coloración que cambian co tempo. Os individuos que acaban de eclosionar, igual que ocorre con outras tartarugas mariñas, teñen principalmente espaldares negros e plastróns de cor clara. Os espaldares dos xuvenís cambian a castaño escuro ou oliva, mentres que os dos adultos maduros son ou completamente castañas, con manchas ou de aspecto marmóreo con radios variegados. Por debaixo, o plastrón ten tons amarelos. As patas de ''C. mydas'' son escuras con liñas amarelas, e xeralmente están marcadas cunha gran mancha escura no centro de cada membro.<ref name="NGeo">{{Cita web |title =Green Sea Turtle (''Chelonia mydas'') |work =National Geographic – Animals |publisher =National Geographic Society |date =December 29, 2005 |url =http://www3.nationalgeographic.com/animals/reptiles/green-turtle.html |accessdate =February 21, 2007 |urlarquivo =https://web.archive.org/web/20070205055313/http://www3.nationalgeographic.com/animals/reptiles/green-turtle.html |dataarquivo =05 de febreiro de 2007 |urlmorta =siyes }}</ref><ref name="FaunaBritIndia">{{Cita libro |last =Boulenger |first =G. A. |authorlink = |title =The Fauna of British India, including Ceylon and Burma. Reptilia and Batrachia. |publisher =Taylor & Francis |year =1890 |location =London |url = |doi = |pages =541 |isbn =0-548-96848-9}}</ref>
 
== Distribución ==
Liña 124:
A tartaruga verde pode atoparse por case todo o [[océano Atlántico|Atlántico]]. Foron atopados individuos tan ao norte como en [[Canadá]] e as [[Illas Británicas]]. No sur atopáronse no extremo de [[África]] e na [[Arxentina]]. Os principais sitios para aniñar son varias illas do [[mar Caribe|Caribe]], e as costas leste dos [[Estados Unidos]] e [[Suramérica]] e moi salientablemente, algunhas illas do [[Atlántico Norte]] solitarias.
 
No Caribe, os principais sitios de desove son as [[Illas de Aves]], as [[Illas Virxes Estadounidenses]], [[Puerto Rico]], e [[Costa Rica]]. En anos recentes hai signos dun incremento de aniñación nas [[Illas Caimán]].<ref>{{Cita novas|last=Connolly|first=Norma|title=More turtles nesting in Cayman|url=http://www.compasscayman.com/caycompass/2011/06/02/More-turtles-nesting-in-Cayman/|newspaper=Caymanian Compass|date=June 2, 2011|quote=(Quoted Ebanks-Petrie, Gina and Blumenthal, Janice of the Department of the Environment, Cayman Islands)|dataacceso=20 de xullo de 2015|urlarquivo=https://web.archive.org/web/20150923205749/http://www.compasscayman.com/caycompass/2011/06/02/More-turtles-nesting-in-Cayman/|dataarquivo=23 de setembro de 2015|urlmorta=siyes}}</ref> Unha das rexións máis importantes é [[Área de Conservación de Tortuguero|Tortuguero]] en Costa Rica.<ref name="Bjorndal1999CostaRica">{{Cita publicación periódica |last =Bjorndal |first =Karen A. |authorlink =Karen Bjorndal |author2=Jerry A. Wetherall |author3=Alan B. Bolten |author4=Jeanne A. Mortimer |title =Twenty-Six Years of Green Turtle Nesting at Tortuguero, Costa Rica: An Encouraging Trend |journal =Conservation Biology |volume =13 |issue =1 |pages =126–134 |date=February 1999 |url =|doi =10.1046/j.1523-1739.1999.97329.x}}</ref> De feito, a maioría das ''C. mydas'' da [[rexión caribeña]] son naturais dunhas poucas praias de Tortuguero.<ref name="Lahanas1998">{{Cita publicación periódica |last =Lahanas |first =P. N. |author2 =K. A. Bjorndal |author3 =A. B. Bolten |author4 =S. E. Encalada |author5 =M. M. Miyamoto |author6 =R. A. Valverde |author7 =B. W. Bowen |authorlink = |title =Genetic composition of a green turtle (''Chelonia mydas'') feeding ground population: evidence for multiple origins |journal =Marine Biology |volume =130 |issue =3 |pages =345–352 |publisher =Springer-Verlag |year =1998 |url =http://accstr.ufl.edu/publications/Lahanas_et_al_1998_MarBiol.pdf |doi =10.1007/s002270050254 |accessdate =September 1, 2007 |format =PDF |apelidos = |data = |revista = |urlarquivo =https://web.archive.org/web/20070927092625/http://accstr.ufl.edu/publications/Lahanas_et_al_1998_MarBiol.pdf |dataarquivo =27 de setembro de 2007 |urlmorta =siyes }}</ref> En Estados Unidos hai áreas de aniñación menos importantes en [[Xeorxia, Estados Unidos de América|Xeorxia]], [[Carolina do Norte]], [[Carolina do Sur]], e a costa leste de [[Florida, Estados Unidos de América|Florida]], especialmente [[Hutchinson Island, Florida|Hutchinson Island]]. Localizacións notables en Suramérica son praias apartadas de [[Suriname]] e da [[Güiana Francesa]].<ref name="Girondot1996">{{Cita publicación periódica |last =Girondot |first =Marc |authorlink =Marc Girondot |author2 =Jacques Fretey |title =Leatherback Turtles, Dermochelys coriacea, Nesting in French Guiana, 1978–1995 |journal =[[Chelonian Conservation Biology]] |volume =2 |pages =204–208 |year =1996 |url =http://www.ese.u-psud.fr/epc/conservation/Publi/texte/AE_CCB96.html |accessdate =September 14, 2007 |apelidos = |data = |revista = |urlarquivo =https://web.archive.org/web/20110721023118/http://www.ese.u-psud.fr/epc/conservation/Publi/texte/AE_CCB96.html |dataarquivo =21 de xullo de 2011 |urlmorta =siyes }}</ref> No Atlántico Sur, unha área importante é a illa de [[Illa de Ascensión|Ascensión]],<ref name="FWS"/> onde aniñan de 6.000 a 13.000 tartarugas verdes.<ref name="Seminoff2002IUCN">{{Cita libro |last =Seminoff |first =Jeffrey A. |authorlink =Marine Turtle Specialist Group |author2 =et al. |title =IUCN 2002 Red List Global Status Assessment: Green Turtle (''Chelonia mydas'') |publisher =of the World Conservation Union (IUCN) |year =2002 |location = |url =http://www.seaturtle.org/PDF/Seminoff_2002_IUCNList.pdf |doi = |format =PDF |page =93 |dataacceso =20 de xullo de 2015 |urlarquivo =https://web.archive.org/web/20090319124658/http://www.seaturtle.org/PDF/Seminoff_2002_IUCNList.pdf |dataarquivo =19 de marzo de 2009 |urlmorta =siyes }}</ref><ref name="Godley2001">{{Cita publicación periódica |last =Godley |first =Brendan J. |authorlink = |author2=Annette C. Broderick |author3=Graeme C. Hays |title =Nesting of green turtles (''Chelonia mydas'') at Ascension Island, South Atlantic |journal =Biological Conservation |volume =97 |issue=2 |pages =151–158 |date=February 2001 |url = |doi =10.1016/S0006-3207(00)00107-5}}</ref><ref name="Broderick2001">{{cite conference |last =Broderick |first =Annette C. |authorlink = |author2=Brendan J. Godley |author3=Graeme C. Hays |title =Monitoring and conservation of marine turtles of Ascension Island: a sustainable resource |booktitle =Interim Report to Foreign and Commonwealth Office Environment Fund for the Overseas Territories |page =13 |year =2001 }}</ref>
 
A diferenza da distribución esporádica dos sitios de aniñación, as áreas de alimentación son moito máis amplas e distribuídas por toda a rexión atlántica.<ref name="FWS"/><ref name="Audubon1897">{{Cita libro |last =Audubon |first =Maria R. |authorlink =Maria Audubon |title =Audubon and His Journals: Dover Publications Reprint |publisher =Scribner's Sons |date =1897/1986 |location =New York |pages = 373–375 |url = |isbn = 978-0-486-25144-8}}</ref>
Liña 135:
As áreas de alimentación importantes están espalladas por toda a rexión pacífica, incluíndo [[México]], [[Hawai]], e [[Oceanía|Pacífico Sur]], xunto coas costas do norte de [[Australia]], e [[Sueste asiático]]. No [[Océano Índico]] as colonias de aniñación inclúen [[India]], [[Paquistán]], e outros países costeiros. Nas costas do leste de [[África]] hai algunhas áreas de aniñación, incluídas as illas próximas a [[Madagascar]].<ref name="CCCDistMap"/>
 
Por toda a costa de México poden atoparse lugares de aniñación. Estas tortugas aliméntanse de plantas mariñas no [[golfo de California]].<ref name="Seminoff2002">{{Cita publicación periódica |last =Seminoff |first =Jeffrey A. |author2=Javier Alvarado |author3=Carlos Delgado |author4=Jose Luis Lopez |author5=Gabriel Hoeffer |authorlink = Jeffrey Seminoff |title =First Direct Evidence of Migration by an East Pacific Green Seaturtle from Michoacan, Mexico to a Feeding Ground on the Sonoran Coast of the Gulf of California |journal =The Southwestern Naturalist |volume = 47 |issue = 2 |pages =314–316 |publisher =Southwestern Association of Naturalists |date=June 2002 |jstor = 3672922 |doi =10.2307/3672922}}</ref> As tartarugas verdes que pertencen á subpoboación hawaiana aniñan nos [[Fragata Francesa|Bancos da Fragata Francesa]], que están protexidos e situados a uns 800&nbsp;km das Illas Hawai.<ref name="Glick2005Smithsonian">{{Cita publicación periódica |last =Glick |first =Daniel |authorlink =Daniel Glick |title =Back from the Brink |journal =Smithsonian Magazine |volume = |issue = |pages =54–55 |publisher =Smithsonian Institution |date=September 2005 |url=http://www.smithsonianmag.com/issues/2005/september/brink.php?page=1 |doi = |accessdate = August 31, 2007}}</ref> Nas [[Filipinas]] aniñan nas Illas das Tartarugas, xunto coas tartarugas carei.<ref name="OneOcean">{{Cita web |title =Ocean Ambassadors – Philippine Turtle Islands |work =Coastal Resource & Fisheries Management of the Philippines |publisher =OneOcean.org |url =http://www.oneocean.org/ambassadors/track_a_turtle/tihpa/pti.html |accessdate = February 6, 2007 }}</ref> [[Indonesia]] ten algunhas praias de aniñación, unha na Reserva Nacional [[Meru Betiri]] no leste de [[Xava]].<ref name="WWFIndonesianCon">{{Cita libro |authorlink = |title =Indonesian Sea Turtle Conservation |publisher =World Wide Fund for Nature, Indonesia |location =Yayasan, Indonesia |url =http://assets.panda.org/downloads/brochureturtlecop7indonesiacbd.pdf |accessdate =September 16, 2007 |format =PDF |page =4 |urlarquivo =https://web.archive.org/web/20150717044544/http://assets.panda.org/downloads/brochureturtlecop7indonesiacbd.pdf |dataarquivo =17 de xullo de 2015 |urlmorta =siyes }}</ref> O [[mar do Coral]] ten áreas de aniñación de importancia mundial.<ref>C.Michael Hogan. 2011. [http://www.eoearth.org/article/Coral_Sea?topic=49523 ''Coral Sea''. Encyclopedia of Earth. Eds. P.Saundry & C.J.Cleveland. National Council for Science and the Environment. Washington DC]</ref> O arrecife da [[Gran Barreira de Coral|Gran Barreira Australiana]] ten dúas poboacións xeneticamente distintas; unha ao norte e outra ao sur. Neste gran arrecife hai 20 localizacións de aniñación, que son pequenas illas e illotes, das cales a máis importante é [[Raine Island]].<ref name="Dobbs2007">{{Cita libro |last=Dobbs |first=Kirstin |title=Marine turtle and dugong habitats in the Great Barrier Reef Marine Park used to implement biophysical operational principles for the Representative Areas Program |publisher=Great Barrier Marine Park Authority |year=2007 |url=http://www.gbrmpa.gov.au/__data/assets/pdf_file/0007/18799/rap_turtle_and_dugong_bop.pdf |isbn=978-1-876945-58-9 |format=PDF |dataacceso=20 de xullo de 2015 |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20110718154323/http://www.gbrmpa.gov.au/__data/assets/pdf_file/0007/18799/rap_turtle_and_dugong_bop.pdf |dataarquivo=18 de xullo de 2011 |urlmorta=siyes }}</ref><ref name="Tucker2001">{{Cita publicación periódica |last =Tucker |first =Anton D. |author2=Mark A. Read |authorlink = Anton Tucker |title =Frequency of Foraging by Gravid Green Turtles (Chelonia mydas) at Raine Island, Great Barrier Reef |journal =Journal of Herpetology |volume = 35 |issue = 3 |pages =500–503 |publisher =Society for the Study of Amphibians and Reptiles |date=September 2001 |jstor = 1565970 |doi =10.2307/1565970}}</ref>
Os sitios importantes de aniñación abundan a ambos os lados do [[mar de Arabia]], como [[Ash Sharqiyah (Omán)|Ash Sharqiyah]] en [[Omán]], e ao longo da costa de [[Karachi]], [[Paquistán]] (onde nalgunhas praias aniña xunto coa tartaruga carei e a ''Lepidochelys olivacea'') e de [[Sindh]] e [[Beluchistán]] e na illa paquistaní de [[Astola]] (a 25&nbsp;km do continente).<ref name="WildlifeofPakistan">{{Cita web |title = Green Sea Turtle – ''Chelonia mydas japonica'' |work =Turtles of Pakistan |publisher =Wildlife of Pakistan |year =2003 |url= http://www.wildlifeofpakistan.com/ReptilesofPakistan/greenseaturtle.htm |doi = |accessdate = February 21, 2007 }}</ref><ref name="Butler1977">{{Cita publicación periódica |last =Butler |first =E. |authorlink = |author2=A. Astola |title =A summer cruise in the Gulf of Oman |journal =Stray Feathers |volume =5 |issue = |pages =283–304 |year =1877 |url = |doi =}}</ref><ref name="MTNGroombridge">{{Cita publicación periódica |last =Groombridge |first =Brian |authorlink =Brian Groombridge |author2=Aban Marker Kabraji |author3=Abdul Latif Rao |title =Marine Turtles in Baluchistan (Pakistan) |journal =Marine Turtle Newsletter |volume =42 |issue = |pages =1–3 |year =1988 |url =http://www.seaturtle.org/mtn/archives/mtn42/mtn42p1.shtml |accessdate = August 30, 2007}}</ref>
 
Liña 148:
As tartarugas verdes móvense entre tres tipos de hábitats dependendo do estadio do seu ciclo vital no que se encontren. Poñen os ovos en praias. As tartarugas mariñas gastan a maioría do seu tempo en augas costeiras de pouco fondo con pradeiras vizosas de plantas mariñas. Os adultos frecuentan as baías e lagoas costeiras e bancos de area con moita vexetación. A miúdo migran xeracións enteiras entre un par de áreas de alimentación e as de aniñación.<ref name="FWS"/>
 
As tartarugas verdes pasan a maior parte dos seus primeiros cinco anos en zonas de converxencia no mar aberto que as rodea.<ref name="WildlifeofPakistan"/><ref name="NOAAGT">{{Cita web |title =Green Turtle (''Chelonia mydas'') |work =Fisheries: Office of Protected Resources |publisher =U. S. National Oceanographic Atmospheric Administration |year =2007 |url =http://www.nmfs.noaa.gov/pr/species/turtles/green.htm |accessdate = September 2, 2007 }}</ref> Estas tartarugas novas raramente se ven, xa que nadan a bastante profundidade, en augas peláxicas.<ref name="Reich2007">{{Cita publicación periódica |last =Reich |first =Kimberly J. |authorlink =Kimberly Reich |author2 =Karen A. Bjorndal |author3 =Alan B. Bolten |title =The 'lost years' of green turtles: using stable isotopes to study cryptic lifestages |journal =Biology Letters |volume =6 |issue =in press |pages =712–4 |date =September 18, 2007 |url =http://www.journals.royalsoc.ac.uk/content/k1l8072271716750/ |doi =10.1098/rsbl.2007.0394 |accessdate =September 20, 2007 |pmid =17878144 |pmc =2391226 |apelidos = |data = |revista = |urlarquivo =https://archive.is/20121223122335/http://www.journals.royalsoc.ac.uk/content/k1l8072271716750/ |dataarquivo =23 de decembro de 2012 |urlmorta =siyes }}</ref><ref name="LS20070918">{{Cita novas |last =Brynner |first =Jeanna |title =Sea Turtles' Mystery Hideout Revealed |work =LiveScience |publisher =Imaginova Corp. |date =September 19, 2007 |url = http://www.livescience.com/animals/070919_sea_turtle.html |accessdate =September 20, 2007}}</ref>
As tartarugas verdes normalmente nadan a unha velocidade de 2,5 a 3&nbsp;km/h.<ref>P. Luschi, G. C. Hays, C. Del Seppia, R. Marsh, and F. Papi. (1998) The navigational feats of green sea turtles
migrating from Ascension Island investigated by satellite telemetry. ''Proc. R. Soc. Lond. B''.</ref>
Liña 154:
=== Predadores ===
 
Só os seres humanos e os [[tiburón]]s grandes se alimentan de ''C. mydas'' adultos. Por exemplo, o [[tiburón tigre]] (''Galeocerdo cuvier'') captura os adultos en augas hawaianas.<ref name="MWANWR">{{Cita web |title =Hawaiian Green Sea Turtle |work = |publisher =Midway Atoll National Wildlife Refuge |date =September 5, 2002 |url =http://www.fws.gov/midway/wildlife/turtle.html |accessdate =September 2, 2007 |archiveurl =https://web.archive.org/web/20070816031529/http://www.fws.gov/midway/wildlife/turtle.html |archivedate =16 de agosto de 2007 |urlmorta =nonyes }}</ref> Os xuvenís e os que acaban de eclosionar teñen máis depredadores, entre os que están [[cangrexo]]s, pequenos [[mamífero mariño|mamíferos mariños]] e aves, como as limícolas.<ref name="NGeo"/> Varios animais poden comer os ses ovos. Por exemplo, en Turquía, os seus ovos son vulnerables á predación polo [[raposo]] (''Vulpes vulpes'') e o [[chacal dourado]] (''Canis aureus'').<ref>''Predation on green turtle Chelonia mydas nests by wild canids at Akyatan beach, Turkey'' by L. Brown and D. W. Macdonald, Biological Conservation, Volume 71, Issue 1, 1995, pp. 55–60.</ref>
 
=== Ciclo vital ===
Liña 185:
Sumertha, I.N. 1974. Perikanan penyu dan cara pengelolaan di Indonesia. ''Dokumen. Kom. IPB'' 8: 1–18. Cited in {{Cita libro |last=Whitten |first=T |author2=Soeriaatmadja, R. E. |author3=Suraya A. A. |title=The Ecology of Java and Bali |publisher=Periplus Editions Ltd |year=1996 |location=Hong Kong |page=757 |isbn=962-593-072-8}}</ref> En Balí recóllense e véndense ovos de tartaruga.
 
Nalgúns lugares creáronse granxas comerciais de tartarugas, como as [[granxas de tartarugas das Caimán|granxas de tartarugas]] das [[illas Caimán]] no Caribe, que antes as criaban para comercializar a carne, aceite (obtido da graxa), coiraza e pel. A granxa iniciouse en gran parte con ovos que estaban "condenados" á destrución porque foran recollidos de niños ameazados pola erosión, inundacións, ou estaban en solos quimicamente hostís.<ref>{{Cita libro|last=Fosdick|first=Peggy & Sam|title=Last chance lost?: can and should farming save the green sea turtle?|year=1994|publisher=Irvin S. Naylor|location=York, PA, USA|pages=73, 90, et al}}</ref> As granxas chegaron a criar unhas 100.000 tartarugas. Cando os mercados internacionais foron pechados polas regulacións que non permitían a exportación internacional de produtos de tartaruga criados en granxas, a granxa pasou a ser esencialmente unha atracción turística na que se criaban 11.000 tartarugas.<ref name="Morriss">{{Cita web |last =Morriss |first =Andrew |authorlink =Andrew Morriss |title =Survival of the Sea Turtle: Cayman Turtle Farm Starts Over |work =PERC Reports |publisher =Property and Environment Research Center |url =http://www.perc.org/articles/article825.php |accessdate =September 16, 2007 |urlarquivo =https://web.archive.org/web/20120723061637/http://www.perc.org/articles/article825.php |dataarquivo =23 de xullo de 2012 |urlmorta =siyes }}</ref><ref>{{Cita web|title=About Us: 2010|url=http://www.turtle.ky/about-us|publisher=Cayman Turtle Farm|accessdate=April 9, 2012|urlarquivo=https://web.archive.org/web/20120507094037/http://www.turtle.ky/about-us|dataarquivo=07 de maio de 2012|urlmorta=siyes}}</ref>
 
As tartarugas son unha parte integral da historia e cultura das [[illas Caimán]]. Cando as illas foron descubertas por [[Cristobal Colón]] en 1503, el nomeounas "Las Tortugas" debido á abundancia nas súas augas de tartarugas mariñas.<ref name="Turtle release set">{{Cita novas|title=Turtle release set|url=http://www.compasscayman.com/caycompass/2007/10/24/Turtle-release-set/|newspaper=Caymanian Compass|date=October 23, 2007|dataacceso=20 de xullo de 2015|urlarquivo=https://web.archive.org/web/20150923205736/http://www.compasscayman.com/caycompass/2007/10/24/Turtle-release-set/|dataarquivo=23 de setembro de 2015|urlmorta=siyes}}</ref> Moitos dos primeiros visitantes viñan ás illas Caimán para capturaren as tartarugas como fonte de carne fresca durante as súas longas viaxes marítimas. A tartaruga verde é un símbolo nacional que forma parte do [[escudo de armas das Illas Caimán]], que tamén forma parte da bandeira das illas Caimán. Nos billetes de banco do paìs aparece tamén a tartaruga.<ref>{{Cita novas|title=Fresh, new banknotes ready|newspaper=Caymanian Compass|date=April 6, 2011|url=http://www.compasscayman.com/caycompass/2011/04/06/Fresh,-new-banknotes-ready/|dataacceso=20 de xullo de 2015|urlarquivo=https://web.archive.org/web/20150923205747/http://www.compasscayman.com/caycompass/2011/04/06/Fresh,-new-banknotes-ready/|dataarquivo=23 de setembro de 2015|urlmorta=siyes}}</ref> Un debuxo dunha tartaruga estilizada, chamada "Sir Turtle" é a mascota das liñas aéreas [[Cayman Airways]].<ref>{{Cita novas|last=McGowan|first=Cliodhna|title=Sir Turtle to keep flying|newspaper=Caymanian Compass|date=May 13, 2007|url=http://www.compasscayman.com/caycompass/2007/05/14/Sir-Turtle-to-keep-flying/|dataacceso=20 de xullo de 2015|urlarquivo=https://web.archive.org/web/20150923205733/http://www.compasscayman.com/caycompass/2007/05/14/Sir-Turtle-to-keep-flying/|dataarquivo=23 de setembro de 2015|urlmorta=siyes}}</ref>
 
Nos campos de lava Pu'u Loa da [[illa de Hawai|illa grande de Hawai]] hai un ki' pohaku ([[petróglifo]]) representando unha tartaruga. A tartaruga verde (chamada honu en Hawai) sempre tivo un especial significado para os [[pobo hawaiano|hawaianos]] e este petróglifo data de cando as illas empezaron a ser poboadas. A tartaruga simboliza un navegante que sempre encontra o seu camiño a casa, como fan as tartarugas que nadan ás veces miles de quilómetros para poñer os seus ovos nas mesmas praias onde naceran. Aínda que hai varios mitos ao respecto, algunhas lendas hawaianas relatan que o honu foi o primeiro que guiou aos polinesios ata as illas Hawai. Os hawaianos reverencian á tartaruga e á lenda de Kailua, unha tartaruga que podía tomar a forma dunha moza. Cando adoptaba forma humana, observaba aos nenos xogando na praia de Punalu'u.<ref>[http://www.hawaiianlife.com/content/hawaiian-honu-and-its-meaning www.HawaiianLife.com]</ref>
Liña 212:
A [[Unión Internacional para a Conservación da Natureza]] (IUCN) incluíu repetidamente a tartaruga verde na súa [[Lista Vermella da IUCN|Lista Vermella]] baixo diferentes criterios. En 1982, clasificárona oficialmente como [[especie en perigo]].<ref name="IUCNGroombridge1982">{{Cita libro |last =Groombridge |first =B. |authorlink = |title =The IUCN Amphibia-Reptilia Red Data Book, Part 1: Testudines, Crocodylia, Rhynocehapalia |publisher =IUCN |year =1982 |location =Gland, Switzerland |pages =}}</ref> Nas edicións de 1986,<ref name="IUCN1986">{{Cita libro |author = IUCN Conservation Monitoring Centre |authorlink =Unión Internacional para a Conservación da Natureza |title =1986 IUCN Red List of Threatened Animals |publisher =IUCN |year =1986 |location =Gland, Switzerland and Cambridge, UK |isbn = 2-88032-605-2}}</ref> 1988,<ref name="IUCN1988">{{Cita libro |author = IUCN Conservation Monitoring Centre |authorlink =Unión Internacional para a Conservación da Natureza |title =1988 IUCN Red List of Threatened Animals |publisher =IUCN |year =1988 |location =Gland, Switzerland and Cambridge, UK}}</ref> 1990,<ref name="IUCN1990">{{Cita libro |author = IUCN |authorlink =Unión Internacional para a Conservación da Natureza |title =1990 IUCN Red List of Threatened Animals |publisher =IUCN |year =1990 |location =Gland, Switzerland and Cambridge, UK.}}</ref> 1994,<ref name="IUCN1994">{{Cita libro |last =Groombridge |first =B. |authorlink = |title =1994 IUCN Red List of Threatened Animals |publisher =IUCN |year =1994 |location =Gland, Switzerland |isbn =2-8317-0194-5}}</ref> e a edición de referencia de 1996 da Lista vermella da IUCN, seguía incluíndose a especie.<ref name="IUCN1996">{{Cita libro |last =Groombridge |first =B. |author2=Baillie|authorlink = |title =1996 IUCN Red List of Threatened Animals |publisher =IUCN |year =1996 |location =Gland, Switzerland}}</ref>
 
En 2001, Nicholas Mrosovsky fixo unha petición para que se retirase da lista a especie, argumentando que algunhas poboacións de tartaruga verde eran grandes, estables e nalgúns casos estaban en aumento. Daquela, as especie estaba na lista clasificada baixo o estrito criterio EN A1abd. O [[Subcomité de Peticións e Estándares da IUCN]] tiña a norma de que os recontos visuais de femias aniñando non podían considerarse "observación directa" e así mantiveron á tartaruga no status de en perigo.<ref name="IUCNPetition">{{Cita web |author =Red List Standards & Petitions Subcommittee |authorlink =Unión Internacional para a Conservación da Natureza |title =Ruling of the IUCN Red List Standards and Petitions Subcommittee on Petitions against the 1996 Listings of Four Marine Turtle Species, 18 October 2001 |work = |publisher =International Union for Conservation of Nature and Natural Resources |date =October 18, 2001 |url =http://intranet.iucn.org/webfiles/doc/SSC/RedList/MarineTurtleDecisions_18_Oct_01.pdf |format =PDF |accessdate =February 5, 2007 |urlarquivo =https://web.archive.org/web/20061206095751/http://intranet.iucn.org/webfiles/doc/SSC/RedList/MarineTurtleDecisions_18_Oct_01.pdf |dataarquivo =06 de decembro de 2006 |urlmorta =siyes }}</ref>
 
En 2004, o IUCN reclasificou ''C. mydas'' como "en perigo" baixo o criterio EN A2bd, que establece esencialmente que as poboacións silvestres están en alto risco de extinción debido a varios factores. Estes factores inclúen unha probable redución da poboación de máis do 50% con respecto á década anterior como se estimaba polos índices de abundancia e polas proxeccións dos niveis de explotación.<ref name="IUCN2004">{{IUCN2006 |assessors=Seminoff, J.A. |year=2004 |id=4615 | |title=Chelonia mydas |downloaded=August 31, 2007}}</ref>
 
En 2007, ''C. mydas'' foi incluída no Apéndice I da lista da [[Convención sobre o Comercio Internacional en Especies en Perigo]] (CITES) como membro da familia [[Cheloniidae]].<ref name="CITESAPP">{{Cita web |author=CITES |authorlink =CITES |title =Appendices |work = |publisher =Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Flora and Fauna |date =May 3, 2007 |url =http://www.cites.org/eng/app/appendices.shtml |format =SHTML |accessdate = August 31, 2007 }}</ref> A especie estaba na lista orixinalmente no Apéndice II en 1975. A familia enteira pasouse ao Apéndice I en 1977, coa excepción da poboación australiana de ''C. mydas''. En 1981, a poboación australiana uníuse ás demais. Isto significa que é ilegal importar, exportar, matar, capturar ou acosar ás tartarugas verdes.<ref name="CITES">{{Cita web |author =UNEP-WCMC |authorlink =UNEP-WCMC |title =Chelonia mydas A-301.003.002.002 |work =UNEP-WCMC Species Database: CITES-Listed Species |publisher =United Nations Environment Programme – World Conservation Monitoring Centre |url =http://sea.unep-wcmc.org/isdb/CITES/Taxonomy/tax-species-result.cfm?displaylanguage=eng&Genus=Chelonia&Species=mydas&source=animals&Country=&tabname=all |accessdate =August 31, 2007 |urlarquivo =https://web.archive.org/web/20070929150449/http://sea.unep-wcmc.org/isdb/CITES/Taxonomy/tax-species-result.cfm?displaylanguage=eng&Genus=Chelonia&Species=mydas&source=animals&Country=&tabname=all |dataarquivo =29 de setembro de 2007 |urlmorta =siyes }}</ref>
 
A poboación mediterránea está na lista como en perigo crítico.<ref name="NGeo"/><ref name="MCSgreen"/> As subpoboacións do leste do Pacífico, Hawai e sur de California están consideradas como ameazadas. As subpoboacións especificamente mexicanas están incluídas na lista como en perigo. A poboación de Florida considérase en perigo. O [[Fondo Mundial para a Natureza|World Wide Fund for Nature]] considera ás poboacións de Paquistán como "raras e en declive".<ref name="MTNGroombridge"/>
Liña 224:
Ademais da xestión desta especie realizada por organismos internacionais como a IUCN e a CITES, determinados países están levando a cabo esforzos de conservación.
 
Os usos tradicionais das tartarugas en [[Balí]] eran antes considerados sostibles, pero isto despois foi cuestionado dado o incremento da demanda por parte da crecente poboación humana. A explotación era a máis intensa no mundo.<ref name="EcoJavaBali"/> En 1999, Indonesia restrinxiu o comercio de tartarugas e o seu consumo debido á diminución da pobaoación destes animais e a unha ameaza de boicot turístico. Rexeitouse unha petición feita polo gobernador de Balí [[I Made Mangku Pastika]] en novembro de 2009 de establecer unha cota de captura de 1.000 tartarugas que se matarían en cerimonias relixiosas [[hindú]]s. Aínda que os conservacionistas respectan a necesidade de ter tartarugas para usalas nos rituais, desexaban unha cota menor.<ref>{{Cita novas |last = Karmini |first = Niniek |title = Indonesia rejects Bali plan for turtle sacrifices |url = http://www.google.com/hostednews/ap/article/ALeqM5j-i33PUryNTSZ6x2r55UA_RetEVgD9C7RT8O0 |agency = [[Associated Press]] |date = November 27, 2009 |archiveurl = https://www.webcitation.org/5lbCBnXAs?url=http://www.google.com/hostednews/ap/article/ALeqM5j-i33PUryNTSZ6x2r55UA_RetEVgD9C7RT8O0 |archivedate = 27 de novembro de 2009 |accessdate = November 27, 2009 |urlmorta = nonyes }}</ref>
 
O [[ecotourismo]] é unha iniciativa emprendida en [[Sabah]], [[Malaisia]]. Alí, a illa de [[Pulau Selingan]] alberga unha instalación para protexer a eclosión dos ovos. Os empregados colocan parte dos ovos depositados polas tartarugas cada noite na instalación para protexelos dos depredadores. A incubación dura uns 60 días. Cando os ovos eclosionan, os turistas axudan á liberación das tartaruguiñas no mar.<ref name="SelinganIsland">{{Cita web |title =Selingan Turtle Island |work =Borneo: Journey Malaysia |publisher =Dolphin Diaries Travel Sdn Bhd. |year =2007 |url =http://www.journeymalaysia.com/MI_selinganturtleisland.htm |accessdate =September 16, 2007 |urlarquivo =https://web.archive.org/web/20150722094434/http://www.journeymalaysia.com/MI_selinganturtleisland.htm |dataarquivo =22 de xullo de 2015 |urlmorta =siyes }}</ref>
En [[Estados Unidos]], o Servizo de Caza e Pesca de EUA e o Servizo Nacional de Pesca Mariña clasifica a ''C. mydas'' como especie ameazada baixo a Lei de Especies en Perigo,<ref>[http://www.nmfs.noaa.gov/pr/laws/esa/ Endangered Species Act].</ref> o que fai que sexa un delito federal que unha persoa non autorizada se acerque a uns 3 metros, moleste, capture ou mate unha destas tartarugas. Debido a esta lei, a subpoboación hawaiana experimentou un significativo aumento e é agora o foco do ecoturismo e converteuse nunha especie de mascota do estado. Os estudantes da Academia Preparatoria de Hawaii na [[Hawai (illa)|illa Grande de Hawai]] levan etiquetado miles de espécimes desde inicios da década de 1990.<ref name="Glick2005Smithsonian"/>
No [[Reino Unido]] a especie está protexida polo Plan de Acción da Biodiversidade, debido a un exceso de capturas e á [[polución mariña]].<ref name="UKBAP">{{Cita web |last = |first = |authorlink = |title =Grouped Species Action Plan: Grouped plan for marine turtles |work =UK Biodiversity Action Plan |publisher =UK Joint Nature Conservation Committee |year =2006 |url =http://www.ukbap.org.uk/ukplans.aspx?ID=335 |accessdate =September 16, 2007 |urlarquivo =https://web.archive.org/web/20070805232805/http://www.ukbap.org.uk/UKPlans.aspx?ID=335 |dataarquivo =05 de agosto de 2007 |urlmorta =siyes }}</ref> A rama paquistaní do [[World Wide Fund for Nature]] leva a cabo proxectos para asegurar a eclosión das tartarugas desde a década de 1980, pero aínda así a poboación continuou declinando.<ref name="WildlifeofPakistan"/>
 
No Atlántico as iniciativas de conservación céntranse nos sitios de aniñación no Caribe. Nas praias de aniñación de Tortuguero en [[Costa Rica]] hai un límite para a recolección de ovos pola poboación desde a década de 1950. O [[Parque Nacional de Tortuguero]] estableceuse en 1976, en parte para protexer eses terreos de aniñación.<ref name="Bjorndal1999CostaRica"/> Na [[illa de Ascensión]], que alberga algunhas das praias de aniñación máis importantes, estase a aplicar un activo programa de conservación.,<ref name="AscensionConservation">{{Cita web |title =Ascension Conservation |work =Ascension Conservation, Wildlife |publisher =Ascension Conservation |year =2007 |url =http://www.ascensionconservation.org.ac/wildlife.htm |accessdate =September 16, 2007 |urlarquivo =https://web.archive.org/web/20070928054657/http://www.ascensionconservation.org.ac/wildlife.htm |dataarquivo =28 de setembro de 2007 |urlmorta =siyes }}</ref> O grupo naturalista uruguaio Karumbé (tartaruga en [[guaraní]]) monitorizou as áreas de alimentación e de desenvolvemento dos individuos xuvenís da especie en [[Uruguai]] desde 1999.<ref>[http://www.karumbe.org Karumbé]</ref>
 
A [[Granxa de Tartarugas de Caimán]] está localizada na illa de [[Gran Caimán]] no Caribe e é a primeira granxa que obtivo unha segunda xeración de tartarugas verdes que se aparearon, puxeron ovos, eclosionaron e criaron en catividade.<ref>{{Cita web|title=History: 1989|url=http://www.turtle.ky/history-history|publisher=Cayman Turtle Farm|accessdate=April 9, 2012}}</ref> Desde aos seus comezos en 1968, a granxa liberou unhas 31.000 tartarugas na natureza,<ref name="Turtle release set"/> e cada ano libera no mar Caribe a máis tartarugas criadas en catividade.<ref>{{Cita novas|last=Fuller|first=Brent|title=Little turtles swimming for it|url=http://www.compasscayman.com/caycompass/2011/11/18/Little-turtles-swimming-for-it/|newspaper=Caymanian Compass|date=November 18, 2011|dataacceso=20 de xullo de 2015|urlarquivo=https://web.archive.org/web/20150923205753/http://www.compasscayman.com/caycompass/2011/11/18/Little-turtles-swimming-for-it/|dataarquivo=23 de setembro de 2015|urlmorta=siyes}}</ref> As tartrugas que se liberaron cando eclosionaron ou como individuos dun ano marcados con "etiquetas vitais", empezan agora a retornar para aniñar na Gran Caimán como adultos.<ref>{{Cita publicación periódica|last=Bell|first=Catherine|author2=Parsons J |author3=Austin TJ |author4=Broderick AC |author5=Ebanks-Petrie G |author6=Godley GJ |title=Some of them came home: the Cayman Turtle Farm headstarting project for the green turtle Chelonia mydas|journal=Oryx|date=25 April 2005|volume=39|pages=137–148|doi=10.1017/S0030605305000372|publisher=Fauna & Flora International|issue=2}}</ref><ref>{{Cita novas|last=Connolly|first=Norma|title=More turtles nesting in Cayman|url=http://www.compasscayman.com/caycompass/2011/06/02/More-turtles-nesting-in-Cayman/|newspaper=Caymanian Compass|date=June 2, 2011|quote=five turtles with tags from the Cayman Turtle Farm were observed nesting on Seven Mile Beach|dataacceso=20 de xullo de 2015|urlarquivo=https://web.archive.org/web/20150923205749/http://www.compasscayman.com/caycompass/2011/06/02/More-turtles-nesting-in-Cayman/|dataarquivo=23 de setembro de 2015|urlmorta=siyes}}</ref> En 2012 a granxa liberou a primeira segunda xeración criada en catividade cun transpondedor para o [http://www.seaturtle.org/tracking/index.shtml?tag_id=112227&full=1 rastrexo da posición] ou PTT (tamén chamado etiqueta por satélite).<ref>{{Cita web|title=Cayman Turtle Farm Green Sea Turtle Releases|url=http://www.seaturtle.org/tracking/index.shtml?tag_id=112227|publisher=SeaTurtle.org|accessdate=April 9, 2012|author=Cayman Turtle Farm}}</ref> Ademais, a granxa proporciona carne de tartaruga á poboación local para a cal a tartaruga foi parte da súa cociña tradicional desde hai séculos, o que reduce a captura furtiva de tartarugas no medio natural,<ref>{{Cita novas|last=Brammer|first=Jeff|title=What if the turtle farm went belly up?|url=http://www.compasscayman.com/caycompass/blogs/whatifcolumn/What-if-the-turtle-farm-went-belly-up-/|newspaper=Caymanian Compass|date=October 16, 2011|quote=presenting disincentives to poachers due to the commercial availability of turtle meat|dataacceso=20 de xullo de 2015|urlarquivo=https://web.archive.org/web/20150923205911/http://www.compasscayman.com/caycompass/blogs/whatifcolumn/What-if-the-turtle-farm-went-belly-up-/|dataarquivo=23 de setembro de 2015|urlmorta=siyes}}</ref> o que axuda ao incremento observado da poboación de tartarugas detectadas nas augas que rodean a illa de Gran Caimán e o desove nas súas praias.<ref>{{Cita novas|last=Connolly|first=Norma|title=More turtles nesting in Cayman|url=http://www.compasscayman.com/caycompass/2011/06/02/More-turtles-nesting-in-Cayman|newspaper=Caymanian Compass|date=June 2, 2011|quote=(Quoted Ebanks-Petrie, Gina and Blumenthal, Janice of Department of the Environment, Cayman Islands)|dataacceso=20 de xullo de 2015|urlarquivo=https://web.archive.org/web/20150923205749/http://www.compasscayman.com/caycompass/2011/06/02/More-turtles-nesting-in-Cayman/|dataarquivo=23 de setembro de 2015|urlmorta=siyes}}</ref>
 
No Pacífico, as tartarugas verdes aniñan nos ''motu'' ([[illote]]s) da [[Área de Conservación de Funafuti]] no [[atol]] de [[Funafuti]] en [[Tuvalu]].<ref name=TTO>{{Cita web| last =| first =| title =Tuvalu Funafuti Conservation Area| publisher =Ministry of Communication, Transport and Tourism – Government of Tuvalu| url =http://www.timelesstuvalu.com/tuvalu/export/sites/TTO/Attractions/funafuti_conservation_area.html| accessdate =28 Oct 2011| urlarquivo =https://web.archive.org/web/20130509065808/http://www.timelesstuvalu.com/tuvalu/export/sites/TTO/Attractions/funafuti_conservation_area.html| dataarquivo =09 de maio de 2013| urlmorta =siyes}}</ref>
 
== Notas ==