Amos Eaton: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Xoio (conversa | contribucións)
1ª edición con info. da wiki en castelán
 
Xoio (conversa | contribucións)
ampliación
Liña 12:
|residencia = [[Estados Unidos de América]]
|nacionalidade = [[estadounidense]]
|alma_máter = Williams College,<br />[[Universidade Yale]]
|pai = Abel Eaton
|cónxuxe = Polly Thomas<br/>(en 1799; falecida en 1803).{{sfn|Ballard, Harlan Hoge|1897|p=195}}<br />Sally Cady<br/>(en 1803; falecida en 1816).{{sfn|Ballard, Harlan Hoge|1897|p=196}}<br/>Anna Bradley<br/>(en 1816; falecida en 1826).{{sfn|Ballard, Harlan Hoge|1897|p=198}}<br/>Alice Johnson<br/>(en 1827; falecida en 1846).{{sfn|Ballard, Harlan Hoge|1897|p=226}}
|fillos = doce.{{sfn|Ballard, Harlan Hoge|1897}}
|ocupación = [[avogado]], [[botánico]], [[docencia|docente]], [[xeólogo]]
|organización = [[Instituto Politécnico Rensselaer]]
}}
'''Amos Eaton ''', nado o [[17 de maio]] de [[1776]] na parroquia de New Concord (hoxe [[Chatham, Nova York|Chatham]]), no [[Estado de Nova York]], e finado o [[10 de maio]] de [[1842]], en [[Troy, Nova York|Troy]], [[Estado de Nova York]], foi un [[naturalista]] e [[Educación|educador]], que está considerado como o fundador da prospección científica moderna en [[educación]], o que produciu un cambio radical da tradición das [[artes liberais]] [[estadounidense]]s.<ref name="reynolds">{{cita publicación |apelido=Reynolds |nome=Terry S. |ano=1992 |título=The Education of Engineers in America before the Morrill Act of 1862 |url=http://www.jstor.org/stable/368959 |publicación=History of Education Quarterly |volume=32 |número=4 |páxinas=459–482 |dataacceso=30 de xullo de 2020}}</ref><ref name="Gillett">{{cita publicación |apelido=Gillett |nome=Margaret |ano=1962 |título=Discovery of an Unlost Letter: The Beginning of an Epoch in American Higher Education |url=http://www.jstor.org/discover/10.2307/1978187?uid=3739568&uid=2129&uid=2&uid=70&uid=4&uid=3739256&sid=21103548496597 |publicación=J. of Higher Education |editorial=Ohio State University Press |volume=33 |número=4 |páxinas=200–206|dataacceso=30 de xullo de 2020}}</ref>
 
== Traxectoria ==
Amos Eaton pertnecía a unha familia que remonta a súa liñaxe a John Eaton, que chegou de [[Dover]], [[Inglaterra]] en [[1635]], e se instalou dous anos máis tarde en [[Dedham, Massachusetts|Dedham]], na Massachusetts Bay Colony (Colonia da Baia de Massachusetts). Seu pai, o capitán Abel Eaton, era un agricultor acomiodado. Amos Eaton mostrou unha preferencia temperá pola [[natureza]], e á idade de dezaseis anos construíu a sua propia [[Compás (navegación)|búsola]] para estudar a [[Terra]].
 
Eaton estudou no ''Williams College'', graduándose en [[1799]], e pasou a estudar [[Dereito]] en [[Nova York]], sendo admitido no Colexio de Avogados en [[1802]]. Exerceu como avogado en [[Catskill, Nova York]], até [[1810]], cando foi encadeado baixo cargos de falsificación. Pasou cinco anos en prisión, onde estudou [[Botánica]] e [[Xeoloxía]], e foi titor dos fillos do persoal penitenciario. Nesta época, Eaton asistiu durante un ano á [[Universidade Yale]], onde estudou Botánica, [[Química]] e [[Mineraloxía]].
 
Retornou cun contrato ao ''Williams College'', onde ensinou [[Zooloxía]], Botánica e Xeoloxía, e publicou un ''Dicionario botánico''.
 
En [[1817]] publicou o seu [https://books.google.com.ar/books?id=opcYAAAAYAAJ&pg=PR6&lpg=PR6&dq=A+Botanical+Dictionary+and+Manual+of+Botany+for+the+Northern+States&source=bl&ots=uN41Q3OANp&sig=WMEIVpGhQvcUVebX__dSwpqXqJ0&hl=es-419&sa=X&ved=0ahUKEwj2iIu7wNbKAhWHEJAKHW-tADMQ6AEIIzAB#v=onepage&q=A%20Botanical%20Dictionary%20and%20Manual%20of%20Botany%20for%20the%20Northern%20States&f=false ''Manual of Botany for the Northern States''], de 672 páxinas, que foi a primeira [[flora]] desta zona, e da que se fixeron oito edicións.
 
Retornou a Nova York en [[1817]], onde DeWitt Clinton propúxolle dar una serie de conferencias na Lexislatura do [[Estado de Nova York]] sobre a [[xeoloxía]] do Estado, en conexión coa construción do [[canal de Erie]]. Entre os lexisladores que escoitaron as súas conferencias estaba [[Stephen Van Rensselaer III]], dono dos extensos territorios de [[Rensselaerwycken]] no [[Estado de Nova York]], quen, en [[1820]], contratouno para publicar o ''Estudio xeológico do condado de Albany'', que foi seguido por outras prospeccións xeológicas en moitas partes da área por onde o canal se construiría. Eaton completaría un estudo duna sección de 90 km de ancho entre [[Buffalo, Nova York|Buffalo]] e [[Boston]].
 
Eaton pronunciou charlas na Academia Lenox e na Facultade de Medicina de [[Castleton, Vermont]], onde foi nomeado profesor de [[Historia Natural]] en [[1820]]. Deu conferencias e instrucións prácticas en Troy, sentando as bases do seu Liceo de Historia Natural como resultado do seu traballo. Entre [[1820]] e [[1821]], Eaton iniciou estudos xeológicos e agrícolas nos condados de Albany e Rensselaer a expensas de Van Rensselaer. Os esforzos de Eaton levaron a Troy unha extensa colección de espécimes xeolóxicos e estudos exhaustivos de terras.
 
En [[1824]] Eaton cofundou a ''Rensselaer School'' (antecesora do actual [[Instituto Politécnico Rensselaer]]) con Stephen van Rensselaer III "na aplicación da ciencia aos propósitos comúns da vida".<ref name="Gillett" /><ref name="Ricketts">{{cite book |last=Ricketts |first=Palmer C. |year=1914 |title=History of Rensselaer Polytechnic Institute: 1824-1914 |url=https://archive.org/details/historyofrenssel00rick |location=New York |publisher=J. Wiley & Sons |isbn= |accessdate=31 de xullo de 2020}}</ref>
 
Os seus primeiros libros, no [[século XVIII]], foron dos primeiros publicados nos que se intentou dar un tratamento sistemático dos Estados Unidos nunha linguaxe que todos puideran ler.<ref name="youmans">{{cite book |last=Youmans |first=William Jay |year=1896 |title=Pioneers of Science in America: Sketches of Their Lives and Scientific Work |url=https://www.biodiversitylibrary.org/item/66010#page/6/mode/1up |location=New York |publisher=D. Appleton and Company |isbn= |accessdate=31de xullo de 2020 }}</ref>
 
O seu laboratorio de ensino da botánica na década de [[1820]] foi o primeiro deste tipo no país.<ref>{{cite journal |last=Smallwood |first=William Martin |year=1937 |title=Amos Eaton, Naturalist |journal=New York History |publisher= |volume=18 |issue= 2|pages=167–188 |doi= |jstor=23134798 }}</ref><ref>{{cite journal |last=Good |first=H. G. |year=1941 |title=Amos Eaton (1776-1842) |url= |journal=Scientific Monthly |publisher= |volume=53 |issue= |pages=464–469 |doi= }}</ref><ref>{{cite book |last=McAllister |first=E. M. |year=1941 |title=Amos Eaton: Scientist and Educator (1776-1842) |url=https://archive.org/details/amoseatonscienti0000mcal|location=Philadelphia, PA |publisher=University of Pennsylvania Press |isbn= }}</ref><ref>{{cite book |last=Rezneck |first=S. |year=1971 |title=In Charles Coulston Gillispie [ed.], Dictionary of Scientific Biography, volume 4 |url= |location=NY |publisher=Scribner & Sons |isbn= }}</ref>
 
As conferencias e os escritos populares de Eaton inspiraron a numerosos pensadores, en particular mulleres, ás que animou a asistir ás súas charlas públicas sobre [[filosofía]] experimental.<ref name="Rudolph">{{cite journal |last=Rudolph |first=Emanuel |year=1996 |title=History of the Botanical Teaching Laboratory in the United States |jstor=2445926 |journal=American Journal of Botany |publisher= |volume=83 |issue=5 |pages=661–671 |doi= 10.2307/2445926}}</ref>
 
Eaton ocupou o posto de ''senior professor'' en Rensselaer até a súa morte en [[1842]].<ref name="Rudolph" /><ref name="officers">{{cite book |year=1887 |last=Rensselaer Polytechnic Institute |title=Biographical Record of the Officers and Graduates of the Rensselaer Polytechnic Institute, 1824-1886 |url=https://play.google.com/books/reader?id=9LgAAAAAMAAJ&printsec=frontcover&output=reader&authuser=0&hl=en&pg=GBS.PP1 |location=Troy, NY |publisher=W.H. Young |isbn= |accessdate=31 de xullo de 2020}}</ref>
 
== Algunhas publicaciones ==
* ''Art without Science'' 1800
* ''Elementary Treatise on Botany'' 1810
* [http://www.biodiversitylibrary.org/bibliography/37665 ''Botanical Dictionary''] 1817 (2ª ed. 1819, 4ª ed. 1836)
* ''Manual of Botany'' 1817
* ''Index to the Geology of the Northern States'' 1818
* ''Geological and Agricultural Survey of the County of Albany, New York'' 1820
* ''Chemical Notebook'' 1821
* ''Chemical Instructor'' 1822
* ''Cuvier's Grand Division'' 1822
* ''Geological Nomenclature of North America'' 1822
* ''Zoological Syllabus and Notebook'' 1822
* ''Geological and Agricultural Survey of the District adjoining the Erie Canal'' 1824
* ''Philosophical Instructor'' 1824
* ''Botanical Exercises'' 1825
* ''Botanical Grammar and Dictionary'' 1828
* ''Geological Text-Books Prepared for Popular Lectures on North American Geology'' 1830
* ''Directions for Surveying and Engineering'' 1838
* ''Chemical instructor: presenting a familiar method of teaching the chemical principles and operations of the most practical utility to farmers, mechanics, housekeepers and physicians; and most interesting to clergymen and lawyers. Intended for schools and the popular class-room''. V. 5 de Harvard science and math textbooks preservation microfilm project. 2ª edición de Websters and Skinners, 231 pp., 1826
 
== Abreviatura ==
* A abreviatura '''Eaton''' emprégase para recoñecer a Amos Eaton como [[autoridade]] na descrición e [[taxonomía]] en [[botánica]].<ref>[https://www.ipni.org/?q=author%20std%3AEaton Eaton] no [[IPNI]].</ref>
 
== Notas ==
{{listaref|2}}
 
== Véxase tamén ==
{{commonscat}}
{{wikispecies}}
 
=== Bibliografía ===
* Ballard, Harlan Hoge (1897): [https://books.google.es/books?id=2e4WAAAAYAAJ&printsec=frontcover&dq=Amos+Eaton++By+Harlan+Hoge+Ballard&redir_esc=y&hl=gl#v=onepage&q=Amos%20Eaton%20%20By%20Harlan%20Hoge%20Ballard&f=false ''Amos Eaton'']. Pittsfield, Massachusetts: Press of the Sun Printing Company.
*{{cite web |url=http://www.nysl.nysed.gov/msscfa/sc10685.htm |title=Amos Eaton Papers, 1797-1846 (finding aid) |date= |website=New York State Library Website |publisher=New York State Library |last1= |first1= |accessdate=31 de xullo de 2020}}
* Spanagel, David I. (2014): ''DeWitt Clinton and Amos Eaton: Geology and Power in Early New York''. [[Johns Hopkins University Press]].
 
=== Ligazóns externas ===
* [https://www.rpi.edu/dept/library/html/archives/gallery/Eaton/biography/ Biografía]
* [http://lhldigital.lindahall.org/cdm/ref/collection/earththeory/id/27769 ''An index to the geology of the northern states (1818)''] - facsímil dixital da Linda Hall Library.
 
{{Control de autoridades}}
 
[[Categoría:Científicos dos Estados Unidos de América]]
[[Categoría:Personalidades da botánica]]
[[Categoría:Personalidades da filosofía]]
[[Categoría:Personalidades da xeoloxía]]
[[Categoría:Nados no condado de Columbia, Nova York]]
[[Categoría:Nados en 1776]]
[[Categoría:Finados en 1842]]