[[Ficheiro:La Union mercado.jpg|miniatura|250px|esquerda|Antigo mercado público. Arquitectura ecléctico-modernista de [[Víctor Beltrí]].]]
Debido ao rápido e pingüe desenvolvemento da minería durante o século XIX, as corporacións pedáneas de Garbanzal, Herrerías e Portmán decidiron secesionarse de [[Cartagena, Murcia|Cartagena]] a fin de fusionarse en Municipio e Concello propios co nome de Vila do Garbanzal (1 de xaneiro de 1860). Portmán seguiría servindo entón como porto de minerais. Con todo, pronto as desavinzas entre os poboadores dos principais caseríoscasaríos (Garbanzal e Herrerías) conduciron ao cambio de nome do novo municipio, que pasaría a chamarse "A Unión" a partir de 1868. En 1894, a vila recibiría o título de cidade. Unha considerable inmigración de andaluces almerienses e granadinos, vindos traballar nas minas, contribuíu ao especial carácter etno-cultural da cidade. Tras a primeira gran guerra europea diminúe considerablemente a demanda de mineral de chumbo (ata entón utilizado na fabricación de proxectís, entre outros usos), causando isto unha severa decadencia co correspondente éxodo (ao parecer, a cidade chegara a alcanzar a cima dos 90.000 habitantes ''de facto'' cara a finais do XIX). Ignorancia, incuria e lucro permitiron a partir de entón a derriba dunha interesante arquitectura decimonónica, da que aínda quedan certas mostras coma o antigo Mercado e cásalas Prazas, Piñón, antigo Telégrafos e outras varias nas rúas Maior e Real... En 1940, o Concello e os seus arquivos foron pasto dun fatal incendio, o que ata hoxe dificulta o estudo histórico desta interesante poboación, exemplo dunha colonización que, tardía na mesma península, era contemporánea á que levaba a cabo en rexións mineiras das Américas. Queda pendente un estudo deste curioso paralelismo.
