Iraq: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
→Reino de Iraq baixo a administración británica: texto traducido desde a wiki . es:Reino_de_Irak#Creación |
Recuperando 5 fontes e etiquetando 0 como mortas.) #IABot (v2.0.1 |
||
Liña 73:
A conquista árabe islámica a mediados do século VII d. C. estableceu o [[islam]] en Iraq, o que trouxo consigo unha grande afluencia de árabes e kurdos. Baixo o [[Califato ortodoxo|califato dos Rashidun]], [[Ali ibn Abi Talib|Alí]], quen era primo e xenro do profeta [[Mahoma]], mudou a capital a [[Kufa]], ao converterse no cuarto califa. O [[califato omeia]] gobernou a provincia de Iraq en [[Damasco]] durante o século VII, aínda que co tempo existiu un [[Califato de Córdoba|califato independente en Córdoba]].
O califato abasí construíu a cidade de [[Bagdad]], ao longo do Tigris no século VIII, como a súa capital, e converteuse na principal metrópole do [[Mundo islámico|mundo árabe]] e musulmán durante cinco séculos. Bagdad foi a cidade máis grande e multicultural da [[Idade Media]], chegando a ter unha poboación que excedía o millón de habitantes,<ref>{{cita web|url= http://geography.about.com/library/weekly/aa011201a.htm |título=Largest Cities Through History |editor= Geography.about.com |data=6 de abril de 2011 |data-acceso= 6 de xullo do 2020 |lingua=en}}</ref> e foi centro de aprendizaxe durante a [[idade de ouro islámica]]. Os [[Imperio Mongol|mongoles]] destruíron a cidade e queimarón a súa biblioteca durante o [[Batalla de Bagdad (1258)|asedio de Bagdad]] no século XIII.<ref>{{cita web |url=http://www.acs.ucalgary.ca/applied_history/tutor/islam/learning/conclusion.html |título=The Islamic World to 1600: The Arts, Learning, and Knowledge (Conclusion) |editor=Acs.ucalgary.ca |url-arquivo=https://web.archive.org/web/20090815080358/http://www.acs.ucalgary.ca/applied_history/tutor/islam/learning/conclusion.html |data-arquivo=15 de agosto de 2009 |lingua=en |data-acceso=06 de xullo de 2020 |urlmorta=si }}</ref>
En 1257, [[Hulagu Kan]] preparou un exército extremadamente grande co propósito de [[Batalla de Bagdad (1258)|conquistar Bagdad]]. Cando chegaron á capital islámica, Hulagu esixiu a rendición, pero cando Al-Mustasim –o último califa abasí– negouse, Halagu enfureciose e, de acordo coa estratexia mongol de desalentar a resistencia, asediou Bagdad , saqueou a cidade e masacrou a moitos dos habitantes.<ref>{{cita web |url=http://www.sfusd.k12.ca.us/schwww/sch618/Ibn_Battuta/Battuta's_Trip_Three.html |título=Battuta's Travels: Part Three – Persia and Iraq |editor=Sfusd.k12.ca.us |data-acceso=
[[Ficheiro:Bagdad1258.jpg|miniatura|O [[Asedio de Bagdad (1258)|saqueo de Bagdad]] polos mongoles.]]
Os mongoles destruíron o califato abasí e a [[Casa da Sabedoría]] de Bagdad, que contiña un sinnúmero de documentos históricos valiosos. A cidade nunca recuperou o seu status de centro principal de cultura e influencia mundial. Algúns historiadores cren que a invasión mongol destruíu gran parte do sistema de [[Irrigación|rega]] que sostivera a Mesopotamia durante milenios. Outros historiadores apuntan á [[Salinidade do chan|salinización do chan]] como culpable da diminución da agricultura.<ref>{{cita web|url= http://www.waterencyclopedia.com/Hy-La/Irrigation-Systems-Ancient.html |título= Irrigation Systems, Ancient |editor= Waterencyclopedia.com |data=11 de xaneiro de 2009 |data-acceso= 6 de xullo do 2020 |lingua=en}}</ref>
A [[Peste negra]] de mediados do século XIV devastou gran parte do mundo islámico.<ref>{{cita web |url= https://www.ucalgary.ca/applied_history/tutor/islam/mongols/blackDeath.html |título= The Islamic World to 1600: The Mongol Invasions (The Black Death) |editor= The University of Calgary |url-arquivo= https://web.archive.org/web/20090131180742/http://www.ucalgary.ca/applied_history/tutor/islam/mongols/blackDeath.html |data-arquivo= 31 de xaneiro de 2009 |lingua= en |data-acceso= 06 de xullo de 2020 |urlmorta= si }}</ref> A mellor estimación para o Medio Oriente é unha taxa de mortalidade de aproximadamente un terzo.<ref>{{cita web |autor=Kathryn Jean Lopez |url=http://old.nationalreview.com/interrogatory/kelly200509140843.asp |url-arquivo=
En 1401, o xefe militar de ascendencia mongol [[Tamerlán]] invadiu Iraq. Despois de conquistar Bagdad, foron masacrados máis de 20 000 dos seus cidadáns.<ref>{{cita web|url= http://asianhistory.about.com/od/profilesofasianleaders/p/TimurProf.htm |título= Tamerlane – Timur the Lame Biography |editor= Asianhistory.about.com |data= 15 de febreiro de 2010 |data-acceso= 6 de xullo do 2020}}</ref> Tamerlán ordenara que cada soldado debía volver con dúas cabezas humanas cortadas polo menos como evidencia para mostrarllas.<ref>{{cita web |url= http://mertsahinoglu.com/research/14th-century-annihilation-of-iraq |title= 14th century annihilation of Iraq |editor= Mert Sahinoglu |data-acceso= 6 de xullo do 2020}}</ref> Algúns guerreiros estaban tan asustados que mataron os prisioneiros capturados ao principio da campaña, para asegurarse de ter as cabezas esixidas por Tamerlán. Tamén masacrou a poboación nativa cristiá asiria e deixou completamente abatida a cidade de Asur.
Liña 93:
=== Reino de Iraq baixo a administración británica ===
Durante a [[primeira guerra mundial]], os otománs puxéronse ao lado de Alemaña e as potencias centrais. Na campaña de Mesopotamia contra as potencias centrais, as forzas británicas invadiron o país e sufriron unha dura derrota a mans do exército turco durante o [[asedio de Kut]] (1915-1916). Con todo, posteriormente os británicos recuperáronse grazas ao apoio dos árabes e asirios locais. En 1916, os británicos e os franceses fixeron un plan para dividirse o Imperio otomán despois da guerra, no marco do [[acordo Sykes-Picot]].<ref>
[[Faisal I de Iraq|Faisal I]] da [[Hachemí|Casa Hachemí]] foi nomeado [[Reis de Iraq|rei de Iraq]] en [[1921]] polos británicos, grazas ás contribucións da súa familia durante a [[Rebelión árabe]]. Faisal fora nomeado rei da [[País de Sham|Gran Siria]] polos nacionalista árabes ao finalizar a primeira guerra mundial, pero foi expulsado polos franceses.
| |||