Emilio Herrera: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
arranxos na lingua
Liña 1:
{{enuso}}
{{Biografía|alma_máter=[[Escuela de Ingenieros de Guadalajara]]}}
'''Emilio Herrera Linares''', nado en [[Granada]] o [[13 de febreiro]] de [[1879]] e finado en [[Xenebra, Suíza|Xenebra]] o [[13 de setembro]] de [[1967]], foi un enxeñeiro militar [[España|español]], destacado como [[Aviación|aviador]] e [[científico]]. Foi presidente do Goberno da [[Segunda República Española no exilio|República española no exilio]]. Foi pai do poeta e novelista José Herrera Petere. A Fundación Emilio Herrera Linares é a responsable de conservar o seu arquivo persoal.
 
== Traxectoria ==
 
=== Infancia e primeiros anos ===
Emilio Herrera naceu na rúa de San Isidro do barrio de San Antón no centro de [[Granada]], no seo dunha familia da burguesía ilustrada.<ref name="documental">{{Cita web|título=Imprescindibles. Emilio Herrera|url=https://www.rtve.es/alacarta/videos/imprescindibles/imprescindibles-emilio-herrera/5573176/|editorial=RTVE|data-acceso=19 de mayomaio de 2020}}</ref> Os seus pais eran Rita Linares Salanava e o militar Emilio Herrera Ojeda. Un dos seus antepasados foi o arquitecto [[Juan de Herrera]], que participou no deseño do [[mosteiro do Escorial]] para o rei [[Filipe II de España|Filipe II]].
 
Durante os anos da súa infancia, Granada sufriu tres catástrofes case seguidas: en 1884 o [[terremoto]] do 25 de decembro, en 1885 as inundacións ocasionadas polo río Darro ao seu paso pola cidade e como consecuencia unaunha epidemia de cólera.
 
Despois de finalizar a escola iniciou a carreira de [[arquitectura]], aínda que abandonou para ingresar con dezasete anos na Academia de Enxeñeiros de Guadalaxara, presidida nese momento polo pioneiro no novo campo da aerostática Pedro Vives Vich, e en cuxa institución se cultivaba un gran espírito científico e experimental o nacemento da [[aviación]].<ref name="documental">{{Cita web|título=Imprescindibles. Emilio Herrera|url=https://www.rtve.es/alacarta/videos/imprescindibles/imprescindibles-emilio-herrera/5573176/|editorial=RTVE|data-acceso=19 de mayo de 2020}}</ref>
 
=== Carreira militar ===
Finalizou a academia e graduouse como [[tenente]] en 1903, solicitando o seu traslado á Escola Práctica de Aerostación para aprender o manexo dos [[Aeróstato|aeróstatos]]. Participa en ascensións científicas (como a observación desde un aeróstato dunha [[eclipse solar]] en [[Burgos]], en 1905) e deportivas (a competición ''Gordon Bennet'', en 1906 ou o ''Gran Prix'' de [[París]], no que quedou en segunda posición). En 1909, pouco despois de contraer matrimonio con Irene Aguilera Cappa, integra unaunha expedición militar aerostática como apoio ás tropas na tráxica guerra de Melilla. Ese ano nace o seu fillo, que será un coñecido poeta e novelista [[Comunismo|comunista]], José Herrera Petere, amigo e compañeiro literario de [[Miguel Hernández]].
 
Despois da participación dos aeróstatos militares nas campañas militares en África, limitados a estar ancorados en terra, o exército solicita os primeiros [[Dirixible|dirixibles]]. Herrera, que dirixiu a Sección de Globos Aerostáticos en Melilla e anos despois prepararía un plano territorial a base de fotografías aéreas, xa tiña os títulos de piloto de avión e de dirixibles. Estaba moi interesado nos primeiros avións despois de observar xunto ao seu amigo Alfredo Kindelán unaunha exhibición dos [[irmáns Wright]] en [[Augsburgo]].
 
En 1914 é portada dos xornais co tamén militar [[José Ortiz Echagüe]]. Xuntos atravesaron o [[estreito de Xibraltar]]. Este voo, entre de [[Tetuán]] e [[Sevilla]], era o primeiro voo realizado entre Europa e África.<ref name="documental">{{Cita web|título=Imprescindibles. Emilio Herrera|url=https://www.rtve.es/alacarta/videos/imprescindibles/imprescindibles-emilio-herrera/5573176/|editorial=RTVE|data-acceso=19 de mayo de 2020}}</ref> Aterraron en Tablada, en presenza do rei [[Afonso XIII de España|Alfonso XIII]], que lle nomeou xentilhome de cámara con exercicio despois do voo. Ademais participa coa aviación nunha nova campaña militar na [[Guerra do Rif]]. É a partir destes anos cando se centra nos seus estudos en temas [[Aeronáutica|aeronáuticos]] e os seus principios científicos, técnicos, comerciais ou legais. En 1915 é enviado a [[Estados Unidos de América|Estados Unidos]] para comprar aparellos Curtiss JN-4 Jenny e montar no país a primeira escola de pilotos de [[Hidroavión|hidroavións]]. Durante a na [[Primeira guerra mundial|Primeira Guerra Mundial]], onde España mantense neutral, participa como observador aéreo en distintas frontes.
[[Ficheiro:Herreraspacesuit.jpg|esquerda|miniatura|Prototipo do traxe espacial deseñado por Emilio Herrera Linares para voos estratosfericos.]]
Desde 1918 tenta crear unaunha [[Aeroliña|aerolínea]] transoceánica para o transporte de pasaxeiros, a ''Transaéra Colón'', para unir [[Europa]] e [[América]]. Equipada con dirigiblesdirixibles do enxeñeiro e inventor [[Leonardo Torres Quevedo]], a idea termina realizándose por unha empresa de [[Alemaña]]. Herrera é convidado o rango de segundo comandante xunto co militar [[José Ortiz Echagüe|José Ortiz de Echagüe]], na entón maior aeronave do seu tempo o dirixible Graf Zeppelin LZ 127. Realizan unaunha travesía para cruzar o [[océano Atlántico]] voando máis de dous millóns de quilómetros e realizando a circunnavegación do planeta.
[[Ficheiro:Emilio_Herrera_(MUNCYT,_Eulogia_Merle).jpg|miniatura|Retrato de Emilio Herrera]]
Na década dos anos 20, axuda a [[Juan de la Cierva Codorníu|Juan da Cerva]] coa súa invención do autogiro, aeronave mestura de [[Avión (medio de transporte)|avión]] e [[helicóptero]], que tivo un relativo éxito. Participa na construción e o deseño do Laboratorio Aerodinámico de Catro Ventos, inaugurado en 1921. Estaba dotado dun dos túneles de vento para o desenvolvemento de aeronaves máis grande e modernos do momento, e sería o futuro embrión da actual organización científica estatal [[Instituto Nacional de Técnica Aeroespacial]] (INTA). Un dos seus estudos nese momento foi a vestimenta adecuada e os sistemas de respiración necesarios para a navegación aérea a gran altitude onde a falta de aire e as baixas temperaturas supuñan un problema. En 1935 crea ao [[Escafandroescafandro estratonáutico|escafandraescafandro estratonáuticaestratonáutico]], un modelo de escafandraescafandro autónoma para tripulantes de globos a gran altitude, precursor do traxe espacial.<ref>{{Cita enciclopedia|título=Escafandra Estratonautica|url=http://www.astronautix.com/craft/escutica.htm|dataacceso=19 de junioxuño de 2013|editorial=Mark Wade|enciclopedia=Encyclopedia Astronautica}}</ref><ref>{{Cita web|url=http://cienciadeacogida.org/es/expo/protagonista/emilio-herrera-linares/|título=Receta para un viaje de altura|data-acceso=9 de marzo de 2018|apelidos=Herrera Linares|nome=Emilio|data=1879 - 1967|lingua=español|cita=}}</ref>
 
Participou de forma destacable na creación anos despois da Escola Superior de Aerotecnia (posteriormente, Escola Técnica Superior de Enxeñeiros Aeronáuticos), nomeado como o seu primeiro director. A escola formaba aos primeiros [[Enxeñaría aeroespacial|enxeñeiros aeronáuticos]] españois. Non só se interesa pola aeronáutica, coñécese a súa formación como esperantista, como falante e escritor activo do esperanto, a lingua artificial internacionalista mais coñecida. Forma parte, xunto con outros destacados militares como Xullo Mangada, da Asociación de Militares Esperantistas. En 1925 Herrera é nomeado representante oficial español na ''Conferencia Internacional para o emprego do Esperanto nas Ciencias'' con outros importantes esperantistas como Leonardo Torres Quevedo e Vicente Inglada Ors.
 
=== Segunda República ===
En 1931, [[Afonso XIII de España|Alfonso XIII]] ve perdido o seu prestixio e decide abdicar e abandonar España. Proclámase a [[Segunda República Española]] e fórmase un novo Goberno, cuxo programa é de signo reformista e progresista. Esta situación xerou a Herrera un conflito de lealdades, pois, por unha banda, debía lealdade persoal ao rei Alfonso XIII (a quen acompañou a París no seu exilio), como cabaleiro gentil homexentilhome; por outro, debía lealdade á República española e ao pobo español como militar que xurou servilo. Alfonso XIII, nun honroso xesto, liberoulle do seu compromiso e convidoulle a regresar a España e servila. En efecto, Herrera, [[Igrexa católica|católico]] e monárquico, unaunha vez o novo réxime foi legal e lexitimamente establecido, xurou a súa lealdade ao mesmo.
 
Naquel momento, Herrera era xa una destacadaunha figura destacada da aeronáutica e a [[Sociedade de Nacións]] nomeoulle experto internacional de aviación. ÉEsta estafoi unaunha época moi intensa na súa vida: en 1932, representou a España na Conferencia de Desarmamento da Sociedade de Nacións; en leste mesmo ano a Academia de Ciencias Exactas, Físicas e Naturais elixiulle académico (medalla núm. 15), na que ingresou o 19 de abril de 1933 cun discurso sobre Ciencia e Aeronáutica. Tamén [[Patente|patenta]] unaunha regra de cálculo para a resolución de problemas aerodinámicos. A pouco de ingresar presenta o seu proxecto de ascensión en globo para o estudo da [[estratosfera]] usando a que denominou [[Escafandroescafandro estratonáutico|escafandra estratonautica]], antecedente dos traxes espaciais.
 
Realiza o deseño en 1935 nos talleres do Polígono de Aerostación de [[Guadalaxara, España|Guadalaxara]] e no Laboratorio Aerodinámico de Catro Ventos. Por unha banda un globo que podía alcanzar os 26.000 [[Metro|metros]] de altitude e por outro deste primeiro ''traxe espacial'' que contaba con [[micrófono]], sistema de [[Respiración pulmonar|respiración]] antivapor, [[Termómetro|termómetros]], [[Barómetro|barómetros]] ou varias ferramentas para medir e recoller mostras.
 
[[Ficheiro:Apollo_11.jpg|miniatura|250x250px|Primeira tripulación do [[Apollo 11|Apolo XI]] en 1969.]]
 
Varias décadas despois, a axencia estadounidense NASA basearíase nos seus estudos para a elaboración dos traxes espaciais, que como recoñecemento o astronauta [[Neil Armstrong]] entregou unaunha das rocas lunares a un dos seus colaboradores Manuel Casajust Rodríguez, empregado na [[NASA]]. A roca terminaría depositada durante moitos anos no Museo de Aeronáutica e Astronáutica de España, e actualmente atópase desaparecida desde o ano [[2004]]. Segundo referiu o seu axudante, o piloto Antonio García Borrajo: "Cando os norteamericanos ofrecéronlle a Herrera traballar para o seu programa espacial cun cheque sen limitacións en ceros, el pediu que unaunha bandeira española ondease na lúa, pero dixéronlle que só ondearía a de Estados Unidos". Herrera rexeitou a oferta.
 
[[Ficheiro:I-15_Polikarpov_Tinker.jpg|miniatura|250x250px|O Polikarpov I-15 coñecido como ''Chato'', foi un dos mellores avións republicanos durante a guerra civil.]]
 
Herrera ten xa o rango de Tenente Coronel e é o director técnico da forza aérea republicana onde organiza as escolas de aviación. Co comezo da [[guerra civil española]] en 1936, mentres se atopa ditando un curso na Universidade de Santander, o seu proxecto viuse definitivamente abandonado. Mantense fiel ao goberno republicano e en 1937 é un dos poucos oficiais ascendido a [[xeneral]]. A pesar de ser recoñecido como de ideas conservadoras e non congeniar cos sectores máis radicalizados no poder, mantén a súa lealdade ao goberno aínda que perde por iso a amizade de numerosos amigos como Kindelán, xefe da aviación rebelde. Doutra banda, o seu fillo Petere, milita activamente no Partido Comunista e en 1938 é [[Premio Nacional de Literatura de España|Premio Nacional de Literatura]]. En setembro de 1937 morre na [[Batalla de Belchite (1937)|batalla de Belchite]] o seu segundo fillo, Emilio Herrera Aguilera (familiarmente ''Pikiki'') de apenas dezanove anos, [[sarxento]] e piloto do caza Polikarpov I-15.