Uruguai: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
Actualizo dirixentes |
m Bot: Substitución automática de texto (-Sudamérica +Suramérica); cambios estética |
||
Liña 59:
Segundo o Programa das Nacións Unidas para o Desenvolvemento ([[PNUD]]), é o terceiro país de [[Latinoamérica]] (despois da [[República Arxentina|Arxentina]] e de [[República de Chile|Chile]]), que posúe o maior Índice de Desenvolvemento Humano ([[IDH]]).<ref name = "IDH">{{cita web |url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2009_ES_Summary.pdf |título=Informe sobre desenvolvemento humano 2009 |dataacceso=11 de marzo de 2010 |editorial=[[PNUD]] }}</ref> Tamén é o país de Latinoamérica (xunto con [[Costa Rica]]), coa distribución de ingreso máis equitativa, tomando a relación entre o ingreso do 10% máis rico e o do 10% máis pobre da poboación; o quinto, (despois de Cuba, Costa Rica, Chile e [[República do Ecuador|Ecuador]], coa [[esperanza de vida]] máis alta, respectivamente; e o terceiro, despois da Arxentina e Chile, co [[renda per cápita|PIB per cápita]] máis alto, e o décimo país de Latinoamérica co [[Países por PIB (PPA)|PIB]] máis alto.
Segundo o informe do ano 2009 de "Reporteiros sen fronteiras", o Uruguai é o país onde máis liberdade de prensa hai en
== Toponimia ==
Liña 65:
Existen varias explicacións acerca do seu significado orixinal:
* 'Río do país do urú'. [[Félix de Azara]] afirma que o nome provén dun pequeno paxaro, o ''urú'', que habita en parte das beiras do río Uruguai.
* 'Río dos paxaros pintados'. Interpretación poética de [[Juan Zorrilla de San Martín]].
* 'Río dos caracois'. Un colaborador de Félix de Azara dá esta versión moi diferente, dividindo a palabra en ''uruguá'' 'caracol' e ''ï'' ou ''ý'' 'auga', 'río'.
Liña 140:
== Cultura e artes ==
{{Artigo principal|Cultura do Uruguai}}
=== Costumes e festas ===
[[Ficheiro:Murgas (Vazquez, Marzo 2005 -2).jpg|miniatura|esquerda|200px|Grupo de charanga uruguaia chamada Araca la Cana]]
No Uruguai, por ser un país agrícola-gandeiro, consómese principalmente a carne de vacún, séguenlle a porcina e ovina.
Liña 223:
=== Música ===
[[Ficheiro:Gardel.jpg|miniatura|200px|[[Carlos Gardel]], nacionalizado arxentino; aínda se disputa se naceu en [[Francia]] ou no Uruguai]]
Os estilos de música característicos son o [[candombe]], o [[tango]], a [[milonga]] e a [[charanga]]. Esta última constitúe o principal atractivo do [[entroido]] uruguaio, que é o máis longo do mundo dado que se realiza durante 40 días e convoca a moitísimos turistas. A charanga é un xénero musical que se conforma cun coro de ao redor de 15 persoas, acompañadas con prato, bombo e redoblante e realizan cadros musicais teatralizados entoando cancións cuxa temática principal son eventos ocorridos no ano e crítica social e política.
Liña 229:
=== Pintura ===
{{Artigo principal|Museo Nacional de Artes Visuais}}
[[Ficheiro:Joaquín Torres García - América Invertida.jpg|200px|esquerda|miniatura|''América investida'' (1943) de [[Joaquín Torres García]]]]
En pintura destácanse [[Juan Manuel Blanes]], [[Joaquín Torres García]], [[Carlos Sáez]], [[Rafael Barradas]], [[Petrona Vise]], [[Pedro Figari]], [[Carmelo de Arzadum]], [[Ernesto Laroche]], [[Felipe Seade]], [[José Gurvich]], [[Carlos Páez Vilaró]], [[José Cúneo]], [[Hugo Nantes]], [[Ignacio Iturria]] e [[Clever Lara]].
Liña 237:
=== Literatura ===
{{Artigo principal|Literatura do Uruguai}}
A literatura uruguaia nace na primeira década do século XIX con [[Bartolomeu Hidalgo]], autor de famosos ''cielitos'' e creador dunha modalidade lírica chamada a "[[Poesía Gauchesca]]". Esta corrente foi cultivada por autores urbanos, ilustrados que para as súas composicións utilizaban a "linguaxe gauchesco", recollendo nas súas obras, escenas e idiosincrasias do medio rural. [[Romildo Risso]], [[José Alonso e Trelles|El "Viejo Pancho"]], [[Serafín J. García]], [[Elías Regules]], [[Antonio Lussich]] e [[Javier de Viana]] foron grandes continuadores desa tendencia algúns dos cales estaban nucleados no grupo formado ao redor da publicación "''[[El Fogón]]''" fundada por [[Orosmán Moratorio]] e [[Alcides de María]].
Liña 245:
=== Filosofía ===
[[Ficheiro:Vaz ferreira carlos.jpg|miniatura|200px|Carlos Vaz Ferreira]]
Destacan [[Carlos Vaz Ferreira]] e [[Arturo Ardao]]. Vaz Ferreira naceu en Montevideo o [[15 de outubro]] de [[1872]]. Foi irmán da poetisa [[María Eugenia Vaz Ferreira]]. En [[1897]] publicou ''Curso expositivo de Psicoloxía elemental'' e en [[1898]] outro libro sobre Lóxica Formal. Desde [[1897]] é ademais catedrático de Filosofía en Educación Secundaria que entón dependía da [[Universidade da República]]. Ardao estudou nesta mesma universidade, recibíndose de Doutor en [[Dereito]] e [[Ciencias Sociais]]. Continuou vinculado a esa casa de estudos, dedicándose á [[Filosofía]] e abrindo un novo campo no estudo da Historia das ideas. Integrou o Consello Directivo Central da Universidade. Foi Director do Instituto de Filosofía, e posteriormente Decano da Facultade de [[Humanidades]] e Ciencias. Tamén Carlos Vaz Ferreira.
Liña 276:
* [https://web.archive.org/web/20110809113827/http://portal.gub.uy/ Portal do Estado uruguaio]
{{Mercosur}}
{{América do sur}}
{{América}}
| |||