Usuario:Eduardo Pazos/Talismán: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
Sen resumo de edición
Liña 1:
=== Selo de Salomón ===
[[Ficheiro:Talisman de Charlemagne Tau.jpg|right|thumb|O [[talismán de Carlos Magno]], tamén un [[relicario]] ao parecer atopouse no seu corpo cando a súa tumba foi aberta.]]
[[Ficheiro:Seal_of_solomon_simple.png|direita|miniaturadaimagem|140x140px|O Selo de Salomón.]]
Un [[talismán]] é un [[obxecto]] que, segundo a crenza do usuario, posúe propiedades [[maxia|maxicas]] que fornecen poder, enerxía e beneficios específicos ao posuidor.<ref>{{Cita libro|título=Encyclopedia of Islam|ultimo=Campo|primeiro=Juan E.|data=2009|editorial=|ano=|lugar=Nova York|páxina=|páxinas=|isbn=1438126964|publicação=Facts On File}}</ref> Segundo a organización [[Orde Hermética da Aurora Dourada]], un talismán é definido como "unha figura máxica cargada coa forza que se destina a representar".<ref name="Gonzalez-Wippler">{{Cita libro|título=Complete Book Of Amulets & Talismans|ultimo=Gonzalez-Wippler, Migene|ano=2001|isbn=0-87542-287-X|edición=Lewellyn Publications}}</ref>
O Selo de Salomón, tamén coñecido como triángulo entrelazado (ou trenzado?), é outro antigo talismán e amuleto que foi comunmente usado en diversas relixións. Considerado o emblema polo cal o [[Salomón|rei Salomão]] gobernaba os [[Xenio (mitoloxía árabe)|xenios]], non podería ter orixinado con el. O seu uso trazouse en diferentes culturas moito antes da [[Dispensacionalismo|Dispensación]] [[Xudeus|Xudaica]]. Como talismán, críase ser todopoderoso, o símbolo ideal do absoluto, e era usado para protección contra todas as fatalidades, ameazas e problemas, e para protexer o seu usuario de todo o mal. Na súa constitución, o triángulo co seu ápice cara arriba representa o ben e, co triángulo invertido, o malo.
 
O triángulo co seu cumio superior era típico da Trindade, figuras que se producen en varias relixións. Na [[India]], [[China]] e [[Xapón]], os seus tres ángulos representan a [[Brama]], [[Vixnu]] e [[Xiva]], o Creador, Preservador e Destructor ou Re-xerador. No Antigo Exipto, representou ás deidades [[Osiris]], [[Isis]] e [[Horus]]. No [[cristianismo]], representaba a [[Trindade (cristianismo)|Santísima Trindade]]. No seu conxunto, representa os elementos de [[Lume (elemento)|lume]] e espírito, compostos polas tres virtudes (amor, verdade e sabedoría). O triángulo co seu ápice orientado cara abaixo simbolizaba o elemento de auga e tipificaba o mundo material, ou os tres inimigos da alma: o mundo, a carne e o diaño, e os [[pecado capital|pecados capitais]], a envexa, o odio e a malicia. Polo tanto, os dous triángulos entrelazados representan a vitoria do espírito sobre a materia. As primeiras culturas que contribuíron á civilización occidental crían que o selo de Salomón era un talismán e un amuleto de gran alcance, especialmente cando se usa con unha [[cruz tau]], o [[yodh]] hebreo ou a [[Ankh|Crux Ansata]] exipcia no centro.<ref name="Thomas">{{Citar libro|título=The Book of Talismans, Amulets and Zodiacal Gems|apelido=Thomas|nome=William|apelido2=Pavitt|nome2=Kate|data=1995|lugar=Kila, Montana|isbn=9781564594617|publicación=[[Kessinger Publishing Company]]}}</ref>{{Rp|19–20}}
==Etimoloxía==
[[Ficheiro:OHM_-_Breverl.jpg|miniaturadaimagem| Talismán cristián (Breverl), século XVIII ]]
A palabra ''talismán'' ven do francés ''talisman'' , do [[Lingua árabe|árabe]] ''tilism'' ({{Lang|ar|طلسم}}, plural {{Lang|ar|طلاسم}} ''talassim''), que ven do [[Lingua grega antiga|grego antigo]] ''telesma'' ({{Lang|grc|τέλεσμα}}), significando "conclusión, rito relixioso, pagamento",<ref>{{Citar web|url=https://en.oxforddictionaries.com/definition/talisman|titulo=talisman - Definition of talisman in English by Oxford Dictionaries|autor=|obra=Oxford Dictionaries - English}}</ref><ref>{{Citar web|url=http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dte%2Flesma|titulo=Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, τέλεσμα|publicação=Perseus.tufts.edu}}</ref> e do verbo ''teleō'' ({{Lang|grc|τελέω}}), "conclúo, fago un ritual".<ref>{{Citar web|url=http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dtele%2Fw|titulo=Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, τελέω|publicação=Perseus.tufts.edu}}</ref>
 
==Preparación de talismáns==
As escolas máxicas tradicionais aconsellan que un talismán sexa creado pola persoa que planifica usalo. Dise tamén que a persoa que fai o talismán debe ser ben versado no simbolismo das forzas elementais e planetarias. Por exemplo, varios talismáns [[Idade media|medievais]] coñecidos presentaban sinais e símbolos [[xeomancía|xeománticos]] en relación aos símbolos dos planetas, que tamén san frecuentemente usados na [[adiviñación]] xeomántica e na [[alquimia]].
 
Outros recursos cun asociacións máxicas — como cores, aromas, [[simboloxía]], padróns e [[cabala|figuras cabalísticas]] — — poden ser integrados á creación dun talismán, ademais do simbolismo planetario ou elemental escollido. Con todo, estes deben ser usados en harmonía coa forza elemental ou planetaria escollida para amplificar o poder previsto do talismán. Tamén é posible engadir un toque persoal ó talismán, incorporando un verso, inscrición ou padrón que teña un significado particular para o creador. Estas inscricións poden ser [[sixilo (maxia)|sixilos]] (emblemas máxicos), [[Capítulos e versículos da Biblia|versículos da Biblia]] ou [[soneto]]s, pero tamén deben estar en harmonía co propósito orixinal do talismán.
 
==Uso de talismáns na medicina medieval==
Lea Olsan escribe sobre o uso de amuletos e talismáns, conforme prescrito por médicos no período medieval. Ela sinala que o uso de tales encantos e oracións "poucas veces foi un tratamento de elección"<ref name="Olsan">{{Cita xornal|título=Charms and Prayers in Medieval Medical Theory and Practice|xornal=Social History of Medicine|volume=16|páxinas=343–366|doi=10.1093/shm/16.3.343}}</ref> porque eses tratamentos non podían ser debidamente xustificados no campo das ensinanzas médicas de Galen. Seu uso, con todo, normalmente considerábase aceptable; referencias a amuletos eran comúns na literatura médica medieval.
 
Por exemplo, un coñecido médico medieval, [[Xilberto Ánglico|Xilberto]], escribe sobre a necesidade de usar un talismán para garantir a concepción dunha nena. El describe o proceso de produción dese tipo de talismán como "[...] escribindo palabras, algunhas ininterrompidas, outras bíblicas, nun pergamiño a estar colgado no pescozo do home ou muller durante a relación sexual".
 
== Exemplos ==
 
=== Zulfiqar ===
[[Zulfiqar]], a espada máxica de [[Ali]], era frecuentemente retratada en [[Bandeira do Imperio Otomano|bandeiras otomás]], especialmente cando é usada pola cabalería [[Janízaro|janízara]], nos séculos XVI e XVII.
 
Esta versión da oración completa de Zulfiqar tamén se atopa a miúdo nos talismáns guerreiros [[Quizilbache]]:
{| class="wikitable mw-collapsible"
|'''شاه مردان،'''
 
'''شیر یزدان،'''
 
'''قدرت خدا،'''
 
'''لا فتى إلا علي،'''
 
'''لا سيف إلا ذو الفقار،'''
|'''''<nowiki>''</nowiki>Shah-e-Mardan,'''''
 
'''''Sher-e-Yazdan,'''''
 
'''''Qudrat-e-Khuda,'''''
 
'''''Lafata illa Ali;'''''
 
'''''La Saifa illa Zulfiqar.<nowiki>''</nowiki>'''''
! <small>"Líder de homes de armas, <br />O león de Yazdan (un nome de Deus en lingua persa),<br />Pode polo máis alto (Deus), <br />Non hai ninguén como [[Ali]]; <br />Ningunha espada como [[Zulfiqar]].</small>
|}
Un rexistro de ''Live like Ali, die like Hussein'', como parte dunha longa inscrición talismánica, foi publicada por [[Tewfik Canaan]] en ''The Decipherment of Persian and sometimes Arabic Talismans'' (1938).<ref>{{Cita libro|título=Magic and Divination in Early Islam|apelido=Savage-Smith|nome=Emilie|data=2004|páxinas=125–177|isbn=9780860787150|publicación=[[Ashgate Publishing]]}}</ref> <gallery>
Ficheiro:Shah Jahan and his son, Dara Shikoh, c17th century.jpg|O emperador [[Imperio Mogol|mogul]] [[Shah Jahan|Xá Jeã]] liderando o [[Exército Mogol]]. dirixindo o [[Exército Mogul]]. Na esquina superior esquerda, os [[elefante de guerra|elefantes de guerra]] levan emblemas do lendario Zulfiqar.
Ficheiro:COLLECTIE TROPENMUSEUM Katoenen banier met Arabische kalligrafie TMnr 5663-1.jpg|Unha bandeira [[Cirebon]] con Zulfiqar e Ali representada como un león (que data de finais do século XVIII ou XIX).
Ficheiro:Türkei Seidenfahne makffm.jpg|Unha bandeira otomá do inicio do século XIX que contén a Zulfiqar.
</gallery>