Universo: Diferenzas entre revisións

Os cosmólogos [[Física teórica|teóricos]] e [[Cosmoloxía física|astrofísicos]] utilizan de xeito diferente o termo ''universo'', designando ben o sistema completo ou unicamente unha parte del.<ref>[http://links.jstor.org/sici?sici=0022-5037(195104)12%3A2%3C231%3AOUOM%3E2.0.CO%3B2-F JSTOR: Un Universo ou muitos?]{{en}}</ref> Segundo o convenio dos cosmólogos, o termo ''universo'' refírese frecuentemente á parte finita do [[espazo-tempo]] que é directamente observable utilizando [[telescopio]]s, outros detectores, e métodos [[Física|físicos]], [[teoría científica|teóricos]] e [[empirismo|empíricos]] para estudar os compoñentes básicos do universo e as súas interaccións. Os físicos cosmólogos asumen que a parte observable do espazo [[coordenadasDistancia comóvilescomóbil|comóvilcomóbil]] (tamén chamado o noso universo) corresponde a unha parte dun modelo do espazo enteiro e normalmente non é o espazo enteiro. Frecuentemente utilízase o termo ''o universo'' como ambas: a parte observable do espazo-tempo, ou o espazo-tempo enteiro.

Algúns cosmólogos cren que o universo observable é unha parte extremadamente pequena do universo «enteiro» realmente existente, e que é imposible observar todo o espazo [[coordenadas comóviles|comóvil]]comóbil. Hoxe en día descoñécese se isto é correcto, xa que de acordo aos estudos da [[forma do universo]], é posible que o universo observable estea preto de ter o mesmo tamaño que todo o espazo. A pregunta segue debaténdose.<ref name="lumrouk99">{{cita publicación periódica| nome = Jean-Pierre | apelidos = Luminet |ligazónautor=Jean-Pierre Luminet |autor2= Boudewijn F. Roukema | título = Topology of the Universe: Theory and Observations | revista = Proceedings de la Escuala de Cosmología de Cargese (Córcega) Agosto de 1998 | data = 1999 | url = http://arxiv.org/abs/astro-ph/9901364 | dataacceso= 05/11/2013|lingua=inglés}}</ref><ref name="luminetnature03">{{cita publicación periódica| apelidos = Luminet | nome = Jean-Pierre |ligazónautor=Jean-Pierre Luminet |autor2= J. Weeks, A. Riazuelo, R. Lehoucq, J.-P. Uzan | título = Dodecahedral space topology as an explanation for weak wide-angle temperature correlations in the cosmic microwave background | revista = [[Nature]] | volume = 425 | páxinas = 593 | data = 2003 | url = http://arxiv.org/abs/astro-ph/0310253 | dataacceso= 05/11/2013}}</ref> Se unha versión do escenario da [[inflación cósmica]] é correcta, entón aparentemente non habería xeito de determinar se o universo é finito ou [[infinito]]. No caso do universo observable, este pode ser só unha mínima porción do universo existente, e por conseguinte pode ser imposible saber realmente se o universo está sendo completamente observado.

A cuestión da [[anisotropía]] no universo primixenio foi significativamente contestada polo [[Wilkinson Microwave Anisotropy Probe|WMAP]], que buscou flutuacións na intensidade do fondo de microondas.<ref>{{cita web | apelidos = Hinshaw | nome = Gary | ano = 2006 | url = http://map.gsfc.nasa.gov/m_mm.html | título = New Three Year Results on the Oldest Light in the Universe | editor = NASA WMAP | dataacceso = 21/03/2015 |lingua=inglés}}</ref> As medidas desta anisotropía proporcionaron información útil e restricións sobre a evolución do Universo. Na actualidae (2020) considérase posible que a expansión do universo non sexa isótropa.