Historia de Berlín: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m https://academia.gal/dicionario/-/termo/busca/grande |
Recuperando 19 fontes e etiquetando 0 como mortas.) #IABot (v2.0 |
||
Liña 67:
== Soño nazi dunha capital mundial ==
A queima do Reichstag en 1933 simbolizou a fin do réxime de liberdades co ascenso do nazismo ao poder. Para a capital do [[Terceiro Reich]], [[Adolf Hitler]] persoalmente xunto ao arquitecto [[Albert Speer]] elaboraron un plan megalómano (''Germania Welthauptstadt'', "''Xermania Capital do Mundo''" <ref>{{Cita web |url=http://kunst.gymszbad.de/nationalsozialismus/architektur/speer/werk/speer-1937-germania.htm |título=''Páxina en alemán co proxecto Germania'' |data-acceso=15 de abril de 2010 |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20080914221414/http://kunst.gymszbad.de/nationalsozialismus/architektur/speer/werk/speer-1937-germania.htm |dataarquivo=14 de setembro de 2008 |urlmorta=si }}</ref>). O eixo transversal leste-oeste <ref>
== Ruína e Muro: a cidade dividida ==
Liña 74:
[[Berlín Oriental]] contiña a cidade histórica e comeza a reconstrución e desenvolvemento co centro na ''Alexanderplatz''. O plan inicial de Hans Scharoun (1946) de aproveitar o desastre para facer unha nova cidade segundo os presupostos do ''Movemento Moderno'' quedará truncado pola división da urbe e terminará impoñéndose a maneira [[stalinismo|stalinista]] de entender arquitectura e urbanismo. Un "gran bulevar socialista" ao leste, a ''Stalinallee'' (1951 <ref>''Páxina con infografía completa da primeira fase realizada da Stalinallee (Karl-Marx-Allee),<br/> a do clasicismo retórico stalinista'' [http://kma-portal.de/kma/s.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131118094914/http://kma-portal.de/kma/s.html |date=18 de novembro de 2013 }}</ref> e 1958 <ref>''Primeiro tramo da Stalinallee (segundo en realizarse, 1958) partindo da Alexanderplatz;<br/> pertencente a etapa do produtivismo soviético, xa en bloques de prefabricación estandarizada con zonas verdes'' [http://stadtentwicklung.berlin.de/planen/staedtebau-projekte/alexanderplatz/en/geschichte/nachkriegsplanungen/1958_stalinallee_2bauph_800x600.shtml] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081206170552/http://www.stadtentwicklung.berlin.de/planen/staedtebau-projekte/alexanderplatz/en/geschichte/nachkriegsplanungen/1958_stalinallee_2bauph_800x600.shtml |date=06 de decembro de 2008 }}</ref>, 90m, despois ''[[Karl-Marx-Allee]]'' <ref>''Vista aérea moderna da Karl-Marx-Allee cara ao centro da cidade; ao fondo Unter den Linden e o Tiergarten'' [http://www.luftaufnahmen-deutschland.de/images/down-luftbilder-deutschland/karl_marx_allee_von_no.jpg] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305142030/http://www.luftaufnahmen-deutschland.de/images/down-luftbilder-deutschland/karl_marx_allee_von_no.jpg |date=05 de marzo de 2016 }}</ref>) e posteriormente outra grande avenida cara ao norte (''Karl-Liebknecht-Strasse'' e ''Prenzlauer Allee''), ambas as arterias partindo da ''Alexanderplatz'' que se reconfigurou cuadriplicando a súa superficie (1969), foron o resultado <ref>''Alexanderplatz despois da reconfiguración socialista (1973): A dereita o tramo da Stalinallee de 1958,<br/> no fondo o comezo do tramo de 1951; á esquerda cara ao norte a Karl-Liebknecht-Strasse.'' [http://stadtentwicklung.berlin.de/planen/staedtebau-projekte/alexanderplatz/en/geschichte/nachkriegsplanungen/1973_alexanderplatz02_800x527.shtml] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081202145023/http://www.stadtentwicklung.berlin.de/planen/staedtebau-projekte/alexanderplatz/en/geschichte/nachkriegsplanungen/1973_alexanderplatz02_800x527.shtml |date=02 de decembro de 2008 }}</ref>. Un gran rañaceos central non chegou a definirse e no seu lugar erixiuse a torre da televisión (''Fernsehturm'' 1969, 365m). No canto do Pazo Real (símbolo do poder absolutista prusiano, que non se reconstrúe) decidiuse levantar un vasto centro cultural, o Pazo da República (1976).
[[Berlín Occidental]], sen ningunha capacidade industrial, absolutamente subvencionada pola RFA, configúrase arredor da ''Kurfürstendamm''. A falta dalgúns equipamentos e institucións da cidade histórica debe proverse delas duplicando aquelas. Así nace a [[Universidade Libre de Berlín]] (1948), a ''Technische Universität'' no extremo oeste do ''Tiergarten'', outra sala de ópera (''Deutsche Oper'') e o conxunto do ''Kulturforum'' nas inmediacións do muro na ''Postdamer Platz'' <ref>''Vista xeral do Kulturforum en construción en 1969: ao fondo a terra de ninguén xunto ao muro e ante a Postdamer Platz;<br/> a esquerda o Tiergarten'' [http://www.stadtentwicklung.berlin.de/planen/staedtebau-projekte/kulturforum/de/geschichte/1945_bis_1989/luftbild_kulturf_1969_500.shtml]{{Ligazón morta|data=setembro de 2018 }}</ref> con, entre outras dotacións, a [[Filarmónica de Berlín]] (''Berliner Philharmonie'', Hans Scharoun 1963) xunto a nova Biblioteca do Estado do mesmo arquitecto (1967-78) e a ''Neue Nationalgalerie'' (1968) de Mies van der Rohe <ref>
== Capital da Alemaña reunificada ==
| |||