Feliciana Enríquez de Guzmán: Diferenzas entre revisións

Temos poucos datos sobre a súa vida. As cláusulas do seu testamento mostran unha personalidade forte, piadosa e atenta cos máis necesitados. Non se ten a certeza de que sea certa a historia, que recolleu [[Lope de Vega|Lope de Veiga]] na [[silva]] 3.ª do seu ''Laurel de Apolo''. Nela fai alusión ás aventuras dunha tal dona Feliciana que estudou na [[Universidade de Salamanca]] disfrazada de home e no seu terceiro ano namorouse dun estudiante (probablemente o seu segundo marido), graduándose en teoloxía e astrologíaastroloxía. Descuberta, tivo que declarar o seu sexo e volver a Sevilla, o que parece case un dos argumentos do propio Lope, quen non simpatizaba coas ideas dramáticas da autora, pero si coa dama en persoa, como adoitaba:

Con todo, o feit''o'' está autentificado por un discípulo de Lope, Tirso de Molina –Gabriel Téllez-, quen aludiu a el no ''amor médico'': "Sempre han de estar as mulleres / sen pasar a raia estreita / da agulla e a almohadilla? / Celebre algunha Sevilla / que nas ciencias aproveita"; o argumento desta obra é similar, se ben fai estudar á protagonista en Coimbra, en lugar de en Salamanca. Tamén parece que estaría inspirado en dona Feliciana o argumento da peza de Antonio Mira de Amescua ''O Fénix de Salamanca'', cuxa protagonista, vestida de home, burla as prohibicións da época que impedían facer estudos universitarios ás mulleres. O caso é que, tras varios fracasos sentimentais, Feliciana Enríquez de Guzmán casou dúas veces, a primeira con Cristóbal Ponce de Solís e Farfán -fundador dunha capellanía da que a súa muller foi patroa- e a segunda en 1619 cun famoso avogado, Francisco de León Garavito, que segundo parece a fixo moi feliz e de quen en 1630 xa era viúva.

Imprimiu a súa ''Traxicomedia dos xardíns e campos sabédevos'' -primeira e segunda parte- con dez coros e catro entreactos (Coimbra: Jácome Carvalho, 1624, a primeira parte; Lisboa: Pedro Crasbeeck, 1624, a segunda; ainda que hai reimpresións posteriores). Esta peza estaba dedicada a dúas irmás montasmortas que estaban no convento de Santa Inés de Sevilla. O seu prólogo, en verso solto, teoriza sobre o teatro e é importante porque nel se opón radicalmente á ''Arte nova de facer comedias'' (1609) de Lope de Veiga e, segundo observa don [[Marcelino Menéndez Pelayo|Marcelino Menéndez e Pelayo]] na súa ''Historia das ideas estéticas en España'', cap. X, ao contrario que os outros neoclásicos españois do século XVI "deu tanta importancia á unidade de lugar como á de tempo"; tamén fai unha critica ás comedias da súa época nunha ''Carta executoria'' con que conclúe a traxicomedia, que ten un argumento propio dun libro de cabalarías. Os entreactos en prosa, titulados ''As grazas mohosas'', en que prefigura o feísmo [[Expresionismo|expresionista]] de [[Ramón María del Valle-Inclán|Val-Inclán]] facendo desfilar ridículos pretendentes a unhas damas non menos ridículas son o máis orixinal. Outras comedias súas non se atoparon, aínda que consta que escribiu ademais unha peza titulada ''As doncelas de Símancas''. Como poeta é moi destra e ben inspirada, de feito mereceu -por iso- os eloxios do propio [[Lope de Vega|Lope de Veiga]]. Na súa comedia inclúe un complexísimo ''[[Labirinto]]'' que contén unha homenaxe cifrada ao seu segundo marido. Recolléronse, entre outros poemas, unhas décimas que incluíu nunha obra do seu segundo marido, ''Información en Dereito pola puríssima e limpíssima Concepción da Virxe María'' (1625), o soneto ''As Vodas de Maya e Clarisel'', a xa mencionada ''Censura das antigas comedias españolas'' en verso solto e o precioso [[madrigal]] ''O soño de Gelita''.