Anno Domini: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Ogaiago (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Ogaiago (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 3:
No [[Lingua galega|galego]] contemporáneo emprégase con máis frecuencia o equivalente «despois de Cristo» (do [[lingua grega|grego]] Χριστός [''jristós'', ''o Unxido''], referido a Xesús) abreviado d.C. para numerar os anos da era cristiá. Así, 1492 A.D. e 1492 d.C. representan ambos o ano en que [[Cristovo Colón|Colón]] [[Descubrimento de América|chegou a América]].
 
Esta designación úsase para numerar os anos no [[calendario xuliano]] e ono [[calendario gregoriano]]. A formulación latina orixinal ''Anno DóminiDomini Nostri Iesu Christi'' foi simplificada posteriormente como ''Anno DóminiDomini'' no [[525]] por [[Dionisio o Exiguo]] na súa ''Táboa de Pascuas'', e foi adoptada na [[Europa occidental]] durante o [[século VIII]] e en Oriente no século XVI.
 
== Cálculo erróneo ==
O [[Papa]] [[Hormisdas, papa|Hormisdas]] encargou a [[Dionisio o Exiguo]] o establecemento do ano de nacemento de [[Xesucristo]] como ano primeiro da era cristiá. DesgraciadamenteAsí a todo, Dionisio equivocouse no cálculo entre catro e sete anos<ref>David.E.Duncan.''Calendar 1999:humanity's epic struggle to determine a true and accurate year'' ISBN 0-380-79324-5</ref> ao datar o reinado de [[Herodes I o Grande]], deducindo que Xesús nacera no ano 753 a.u.c. ([[Ab urbe condita]], ou data de fundación de Roma), cando debeu ser o 748 a.u.c.
 
== Popularización ==
 
O historiador anglosaxón [[Beda o Venerable]], que estaba familiarizado coa obra de Dionisio o Exiguo, empregou a fórmula ''Anno Domini'' na datación do o seu ''[[Historia ecclesiastica gentis Anglorum]],'' terminada en [[731]]. Nesta mesma historia tamén utilizou outro término latino, "''ante vero incarnationis dominicae tempus''" (o tempo antes da [[encarnación]] verdadeira do Señor), equivalente ao "antes de Cristo", para identificar os anos anteriores ao primeiro ano desta era,<ref>Beda 731, ''Libro 1'', Capítulo 2.</ref> establecendo así a norma de non utilizar un [[ano cero]], malia utilizar o cero no seu cómputo. Tanto Dionisio como Beda consideraron ''Anno Domini'' a partir da encarnación de Jesús[[Xesús de Nazaret|Xesús]], pero a distinción entre a Encarnación e o [[Nadal]] non se elaborou ata finais do [[século IX]], cando nalgúns lugares o momento da [[Encarnación]] foi identificado coa concepción de Cristo, é dicir, coa [[Anunciación]], que se celebra o [[25 de marzo]].
 
No continente europeo, o ''Anno Domini'' foi introducido como a era elixida no [[Renacemento carolinxio]] por [[Alcuino]]. O seu uso foi referendado polo emperador [[Carlomagno]]. e osOs seus sucesores popularizárono e difundiuse por todo o [[Imperio Carolinxio]]. Segundo a [[Enciclopedia Católica]], os [[papa]]s continuaron datando os documentos de acordo cos anos do seu pontificado durante algún tempo, pero o uso de ''AD'' fíxose aos poucos cada vez máis común nos países [[católico]]s entre os [[século XI|séculos XI]] e [[século XIV|XIV]]. Os países [[Cristianismo ortodoxo|ortodoxos]] só empezaron a adoptar o ''AD'' en troques do [[calendario bizantino]] logo de que [[Rusia]] o fixese no [[1700]], mentres que outros non o adoptaron ata os [[Século XIX|séculos XIX]] e [[Século XX|XX]].
 
Malia que o uso de ''Anno Domini'' estaba xeneralizado durante o século IX, o ''antes de Cristo'' (ou o seu equivalente) non foi común ata moito máis tarde. Beda utilizou a expresión "''anno igitur ante incarnationem Dominicam''" ("antes da Encarnación do Señor") dúas veces. Un "''Anno an xpi nativitate''" (no ano antes do nacemento de Cristo) atópase en [[1474]] nunha obra dun monxe alemán.<ref>[[Werner Rolevinck]] in ''[http://www.cervantesvirtual.com/servlet/SirveObras/80248064097793506388868/index.htm Fasciculus temporum]'' (1474) usaba ''Anno an xpi nativitatem'' (no ano antes do nacemento de Cristo) para todos os anos entre a creación e [[Xesucristo]]. "xpi" é o [[idioma grego|grego]] χρι en escritura latina, unha abreviatura críptica para ''Cristo''. Esta frase aparece ao revés no centro do [[recto]] dos folios (páxinas da dereita). O papa [[Sisto IV, papa|Sisto IV]] adoitaba utilizar polo xeral ''Anno christi'' ou a súa forma críptica ''Anno xpi'' (no [[verso]] dos folios da esquerda). Utilizaba tamén ''Anno mundi''xunto con todos estes términos para todos os anos</ref>
Liña 22:
Esta numeración de anos baseada na era cristiá é predominante en moitos lugares do mundo, así como nos eidos comercial e científico. É o estándar global dende hai décadas, co recoñecemento de institucións internacionais como as [[Nacións Unidas]]. Tal predominancia débese á relevancia da cristiandade no mundo occidental e á súa influencia na ciencia, a tecnoloxía e o comercio, así como ao feito de que o calendario gregoriano fose considerado durante bastante tempo como astronomicamente correcto.<ref name="gregorian">A duración promedio do ano no calendario gregoriano é de 365,2425 días, aproximando o [[ano trópico]] promedio fai máis de cinco milenios. O ano trópico é agora moi próximo a 365,2421875 días, é dicir, aproximadamente 27 segundos ao ano máis curto.</ref>
 
== Outras denominacionesdenominacións equivalentes ==
En [[lingua galega|galego]], no canto de "Anno Domini", úsase xeralmente a expresión "[[despois de Cristo]]", abreviada como "d.C.".
 
Liña 31:
: 2012 A.D., 2012 d.C., 2012 e.c., 2012 C.E.
 
En [[lingua inglesa]], en modo parecidoconsonte ao uso latino, era frecuente colocar a abreviatura antes do número do ano, (por exemplo ''AD 2006''), práctica hoxe en desuso.<ref>{{Cita web|título=A.D. {{!}} Common Errors in English Usage and More {{!}} Washington State University|url=https://brians.wsu.edu/2016/05/16/a-d/|data-acceso=2019-09-25|lingua=en-US}}</ref>
 
=== Anno Salutis ===
''Anno Salutis'', frecuentemente traducido do latín como "no ano de graza" ou "no ano da salvación", é unha expresión equivalente a Anno Domini, porque para o [[Cristianismo]] o nacemento de JesúsXesús significou o inicio da [[salvación]].
 
Trátase dunha expresión usada ata o [[século XVIII]]. Tamén pode aparecer nunha forma máis elaborada como ''Anno Nostrae Salutis'' ("no ano da nosa salvación", abreviado ''An. Nos. Sal.''), ''Anno Salutis Humanae'' ("no ano da salvación dos homes", abreviado ''An. Sal. Hum.'') ou ''Anno Reparatae Salutis'' ("no ano da salvación realizada", abreviado ''An. Rep. Sal.'').