Lombardía: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
Recuperando 1 fontes e etiquetando 0 como mortas. #IABot (v2.0beta14) |
mSen resumo de edición |
||
Liña 47:
[[Ficheiro:Brusimpiano Italy.jpg|miniatura|esquerda|160px|Brusimpiano, ás beiras do Lago Lugano]]
[[Ficheiro:PizBernina2.jpg|miniatura|esquerda|160px|Pico Piz Bernina (4.055 m)]]
A superficie da Lombardía divídese case a partes iguais entre a [[chaira]] (que representa preto do 47% do territorio) e as zonas montañosas (que representan o 40%). O restante 13% da rexión é zona de outeiros. Morfoloxicamente, a rexión divídese en catro partes: unha estritamente alpina, outra montañosa ou de outeiros, outra chá subdividida en alta e baixa e finalmente a área ao sur do [[río Po]]. A zona de montaña máis importante é a zona [[Alpes|alpina]] que inclúe os Alpes Lepontinos e Réticos, co pico ''Piz Bernina'' que acada os 4.055 msnm, os Alpes Bérgamo, os Ortles e os macizos Adamello, seguida por unha zona de estribacións dos Prealpina, que inclúen os picos de Grigna (2.410 m), Resegone (1.875 m) e Presolana (2.521 m). Os grandes lagos lombardos, todos de orixe glaciar, atópanse nesta zona. De oeste a leste,
O clima é continental, aínda que con variacións dependendo da altitude ou a presenza das augas continentais. O carácter continental do clima é máis acentuado nas chairas, con altas oscilacións térmicas anuais (en Milán a temperatura media en xaneiro é de 1,5 °C e en xullo de 24 °C), sendo características as espesas néboas entre outubro e febreiro. Así pois en xeral os invernos son bastante fríos (as temperaturas poden chegar a mínimos de -11 °C) e os veráns calorosos (non é difícil atopar zonas que superen os 35 °C), húmidos e moderadamente chuviosos, por exemplo as zonas próximas aos lagos teñen un clima semellante ao [[clima mediterráneo|mediterráneo]], o cal permite o cultivo de oliveiras. As precipitacións son máis frecuentes nas zonas prealpinas (até 1.500 - 2.000 mm anuais) que nas chairas e as zonas dos [[Alpes]] (de 600 a 850 mm anuais).
Liña 55:
Ao longo da historia foron moitos os pobos que pasaron pola actual Lombardía, entre os que se poden destacar os [[etruscos]], os [[celtas]] ou [[galos]], que precederon aos [[Roma Antiga|romanos]], que chegaron á rexión no [[-300|século III a.C.]] Nos últimos anos do [[Imperio romano]], a relativa veciñanza co [[Danubio]] favoreceu numerosas incursión de pobos bárbaros no territorio lombardo e coa definitiva caída do occidente romano, alternáronse a posesión do territorio os [[ostrogodos]] e os [[bizantinos]].
Entre os anos [[559]] e o [[774]] os bizantinos foron substituídos polos [[longobardos]], un pobo procedente da [[Escandinavia]], que converteron a Lombardía no centro do seu [[Reino longobardo|reino]], sendo [[
Entre os [[século XII|séculos XII]] e [[século XIV|XIV]] diversas cidades lombardas estiveron baixo control de familias aristocráticas, as máis potentes foron os Gonzaga en [[Mantua]] e os Sforza en [[Milán]]. Os representantes destes nobres chamaron aos artistas máis famosos que embeleceron as súas pertenzas e as cidades. A Lombardía enriqueceuse así con marabillosas obras de arte como o castelo Sforzesco de Milán. Dende a fin do [[século XV]] a Lombardía volve converterse en terra de conquista: primeiro chegaron os [[Francia|franceses]], sendo cedida despois aos [[España|españois]] que se mantiveron bastante tempo. Durante esta dominación a rexión coñeceu, despois dun primeiro período de prosperidade, unha progresiva decadencia, agravada no [[século XVII]] pola epidemia da peste.
En [[1706]] foi herdada polos [[Imperio Austríaco|austríacos]], aínda que case un século despois foron expulsados por [[Napoleón Bonaparte]], que dominou a rexión durante vinte anos. Despois da caída de [[Napoleón]], en [[1815]] restabeleceuse o goberno austríaco, na forma de estado-títere chamado Reino de Lombardía-Venecia. Por mor do Movemento de Independencia Lombardo (en [[lingua italiana|italiano]]: ''Movimento d'Independenza Lombarda'') a rexión converteuse nun dos centros intelectuais que conducen á unificación italiana, sendo a rexión
== Demografía ==
Liña 119:
== Economía ==
[[Ficheiro:Galleria Vittorio Emanuele II (Milan).jpg|miniatura|Galería Vittorio Emanuele II, coñecida zona comercial de [[Milán]].]]
Lombardía está considerada unha rexión altamente industrializada,
A economía lombarda caracterízase polo desenvolvemento dunha ampla variedade de sectores, dende os máis tradicionais como a agricultura ou a gandería á industria pesada e lixeira, pasando polo sector terciario, que experimentou un forte auxe nas últimas décadas. A industria florece en múltiples sectores, particularmente
== Administración e política ==
Liña 223:
* [[Arte rupestre de Val Camonica]]
Son un conxunto de preto de 300.000 petróglifos sobre roca arenisca de gran moi fino que constitúen a colección máis ampla de arte rupestre de toda Europa. Representan un testemuño extraordinario da civilización dos habitantes da Valcamonica dende o Paleolítico Superior até
* [[Sacri Monti do Piemonte e a Lombardía]]
Incluídos na lista do Patrimonio Mundial en [[2003]], son unha serie de capelas e
* [[Mantua e Sabbioneta]]
No ano [[2008]] as cidades de Mantua e Sabbioneta (a uns 35 km da capital provincial) foron
Ademais dos incluídos na lista da UNESCO outros moitos monumentos de sona mundial pódense atopar dentro desta rexión:
|