Amir Khusrow: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Jglamela (conversa | contribucións)
m Arranxos varios, replaced: {{cite book → {{Cita libro
Liña 1:
{{biografía}}
{{Modelo:Contén texto persa}}
'''Ab'ul Hasan Yamīn ud-Dīn Khusrau''' ({{lang-fa|ابوالحسن یمین الدین خسرو}}, {{lang-ur|ابوالحسن یمین‌الدین خسرو}}), nado en [[Patiyali]] en [[1253]] e finado en [[Delhi]] en [[1325]], foi un músico, poeta e estudoso [[India|indio]] [[sufismo|sufí]] coñecido como '''Amīr Khusrow Dehlavī'''. Foi unha figura icónica da historia cultural de [[Asia meridional]]. Foi un [[misticismo|místico]] e discípulo espiritual de [[Nizamuddin Auliya]] de [[Delhi]], India. Escribiu poesía principalmente en [[lingua persa|persa]], mais tamén en [[lingua hindustana|hindustano]]. Un vocabulario en verso, o ''Ḳhāliq Bārī'', que contén vocábulos en árabe, persa e hindustano adoita serlle atribuído.<ref>{{cita novas|last=Rashid|first=Omar|title=Chasing Khusro|url=http://www.thehindu.com/arts/books/article3672990.ece|publisher=The Hindu|accessdate=5 de agosto de 2012|location=Chennai, India|date=23 de xullo de 2012}}</ref> Khusrow ás veces é chamado a "voz da India" ou o "papagaio da India" (''Tuti-e-Hind''), e foi chamado o "pai da [[literatura urdú]]".<ref>{{cita web|url=https://www.britannica.com/biography/Amir-Khosrow|title=Amīr Khosrow - Indian poet|publisher=}}</ref><ref>{{cita libro|url= https://books.google.com/books?id=iUk5k5AN54sC&pg=PA10|title= Advanced Study in the History of Medieval India|nome= Jaswant Lal|apelidos=Mehta|volume= 1|page= 10|publisher= Sterling Publishers Pvt. Ltd|year= 1980|isbn= 9788120706170}}</ref><ref>{{Cita libro|url=https://books.google.ca/books?id=nZslAQAAIAAJ&q=father+of+Urdu+literature+amir+khusrow&dq=father+of+Urdu+literature+amir+khusrow&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjE47WS0dbYAhUG8IMKHVQ0BJcQ6AEIKDAA|title=Hazart Nizam-Ud-Din Auliya and Hazrat Khwaja Muinuddin Chisti|last=Bakshi|first=Shiri Ram|last2=Mittra|first2=Sangh|date=2002|publisher=Criterion|language=en}}</ref><ref>{{Cita libro|url=https://books.google.ca/books?id=dKnXAAAAMAAJ&q=father+of+Urdu+literature+amir+khusrow&dq=father+of+Urdu+literature+amir+khusrow&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjE47WS0dbYAhUG8IMKHVQ0BJcQ6AEINzAD|title=Famous Indian sages: their immortal messages|last=Bhattacharya|first=Vivek Ranjan|date=1982|publisher=Sagar Publications|language=en}}</ref>
 
Liña 9:
Amir Khusrow foi un prolífico poeta clásico asociado coas cortes reais de máis de sete gobernantes do [[sultanato de Delhi]]. Escribiu moitas adiviñas divertidas, cancións e lendas que pasaron a formar parte da cultura popular do sur de Asia. As súas adiviñas son unha das formas poéticas máis populares en [[lingua hindustana|hindavi]] na actualidade.<ref name="Sharma 2005">{{cita libro|last1=Sharma|first1=Sunil|title=Amir Khusraw : the poet of Sufis and sultans|date=2005|publisher=Oneworld|location=Oxford|isbn=1851683623|pages=79}}</ref> É un xénero que inclúe dobres sentidos e xogos de palabras.<ref name="Sharma 2005"/> Innumerables adiviñas do poeta pasaron a través da tradición oral durante sete séculos.<ref name="Sharma 2005"/> Mediante a súa produción literaria, Khusrow representa unha das primeiras personaxes indias rexistradas cunha auténtica identidade multicultural ou plural. Os músicos consideran a Khusrow como o creador de seis estilos de música: ''qaul'', ''qalbana'', ''naqsh'', ''gul'', ''[[tarana]]'' e ''[[khyal]]'', mais non hai suficiente evidencia sobre iso.<ref>{{cita web|url=https://www.academia.edu/14848865/Amir_Khusrau_and_the_Indo-Muslim_Identity_in_the_Art_Music_Practices_of_Pakistan|title='Amir Khusrau and the Indo-Muslim Identity in the Art Music Practices of Pakistan'}}</ref><ref>{{cita web|url=http://www.tbr-olderissues.com/2013/07/amir-khusro-his-influence-on-indian-classical-music/2/|title='Amir Khusro and his influence on Indian classical music'}}</ref>
 
As supostas relacións de Amir Khusrow con tarana son máis fondas. Unha das lendas máis persistentes da música hindustana conta o encontro entre Amir Khusrow, entón asociado coa corte de Ala ud-Din Khalji, e Gopal Nayak, músico da corte de [[Devagiri]]. Ala ud-Din mandou a Gopal Nayak que se presentase no Raga Kadambak durante seis tardes. Durante a actuación, Khusrow xacía agachado baixo o trono do emperador, e furtivamente absorbia todo o que Nayak cantaba. O sétimo día, asombrou a todos os presentes reproducindo todo o que presentara Gopal Nayak. Porén, como non podía seguir a lingua de Nayak, substituíu o texto das composicións por sílabas sen sentido, e así naceu o tarana.<ref name="Willard 1834">Willard 1834: 121: {{citeCita booklibro|last1=Willard|first1=N. Augustus|title=A Treatise on the Music of Hindoostan|date=1834|location=Calcuta}}</ref>
 
=== Desenvolvemento do hindavi ===