Revisión como estaba o 27 de agosto de 2019 ás 09:37 editar Moedagalega (conversa \| contribucións) 30.506 edicións Creada como tradución da páxina "Batzen" Etiquetas: Tradución de contido Tradución de contido (v2)		Revisión como estaba o 27 de agosto de 2019 ás 09:43 editar desfacer Moedagalega (conversa \| contribucións) 30.506 edicións Sen resumo de edición Etiqueta: Edición visual Edición máis nova →
Liña 1: O '''~~Batz~~batz''' (plural '''''batzen''''') foi unha moeda, inicialmente de [[prata]] e posteriormente de [[Billón (aliaxe)\|billón]], aparecida no [[Cantóns de Suíza\|cantón suízo]] de [[Cantón de Berna\|Berna]] no [[século XV]] e que se mantivo vixente en diversos territorios [[Suíza\|suízos]] ata mediados do [[século XIX]], co [[Valor facial\|valor]] de dous [[Groso (moeda)\|grosos]] ou catro [[kreuzer]].<ref name=":0">[[Michel Amandry\|Amandry]], M. (2006). Páxina 55.</ref><ref name=":1">"[https://hls-dhs-dss.ch/fr/articles/013677/2002-06-24/ Batz]". En ''Dictionnaire Historique de la Suisse''.</ref> ~~'''~~== Orixe do nome~~'''~~ == A [[etimoloxía]] de "batz" parece estar no [[Antigo alto alemán\|alto alemán]] ''Bätz'', que en [[Lingua alemá\|alemán moderno]] pasou a ''Bär'', co significado de "[[oso]]". De feito, a imaxe dun oso [[Heráldica\|heráldico]] é recorrente nestas moedas, á parte de formar parte do escudo de Berna.<ref>Seguin, F. (1852). Páxina 148.</ref><ref name=":0" /> == Historia == === Orixe e expansión === A finais do [[Século XV\|século XV,]] Berna e [[Cantón de Soleura\|Soleura]] levaron a cabo unha reforma monetaria, no contexto da cal Berna creou, arredor de [[1492]], unha nova moeda con valor de catro kreuzer que debía servir para ocupar o espazo intermedio entre os valores máis pequenos do sistema e os máis grandes, como o [[tálero]]. Esta nova moeda tomou inicialmente o nome de ''rollbatz'', simplificado de camiño a ''batz''.<ref name=":1" /> Liña 17 ⟶ 18: A tipoloxía máis habitual dos batzen de Suíza caracterizouse pola presenza nos seus [[Reverso (moedas)\|reversos]] dunha [[cruz]] cos seus brazos rematados en [[Flor de lis\|flores de lis]], e o [[escudo]] [[Cantóns de Suíza\|cantonal]] nos [[Anverso\|anversos]]. Nas emisións correspondentes ao sur de Alemaña, no entanto, era máis común a representación dunha [[aguia]] heráldica. === Na República Helvética === Coa [[República Helvética]] ([[1798]]-[[1803]]) introduciuse o [[sistema decimal]] na moeda, de maneira que se estableceu como unidade o [[Franco suízo\|franco]], dividido en 10 batzen e estes, pola súa vez, en 10 [[rappen]].<ref name=":1" /> Despois da República Helvética, os batzen foron cuñados por todos os cantóns daquela existentes, coas excepcións de [[Appenzell Interior]], [[Cantón de Xenebra\|Xenebra]], [[Cantón de Glarus\|Glarus]], [[Tesino]] e [[Cantón de Zug\|Zug]]. === O Concordato de 1825 === EnO [[17 de abril]] de [[1825]], algúns cantóns ([[Aargau]], [[Basilea-Cidade\|Basilea]], [[Cantón de Berna\|Berna]], [[Cantón de Friburgo\|Friburgo]], [[Cantón de Soleura\|Soleura]], [[Vaud]]) asinaron un acordo ("Concordato") para estandarizaren a tipoloxía e o valor das súas moedas. Este acordo prevía a emisión de moedas coas seguintes denominacións: 2½ rappen (= 1 kreuzer = 1/4 batz), 5 rappen (½ batz), 1 batz, 2½ batzen e 5 batzen. As moedas, emitidas a partir de [[1826]], tiñan no reverso unha cruz coa letra "C" no centro e a inscrición <small>DIE CONCORDIER[ENDEN] CANTONE DER SCHWEIZ</small> ("Os cantóns concordantes de Suíza). No caso de Vaud, a lenda era en francés (<small>LES CANTONS CONCORDANTS DE LA SUISSE</small>) e no anverso amósase o propio escudo do cantón.<ref>"[https://www.schweizer-geld.ch/monnaies-cantonales-monnaies-concordat/fr/132-1 Monnaies Cantonales: Monnaies concordat]". En ''www.schweizer-geld.ch''</ref><ref>"[https://hls-dhs-dss.ch/fr/articles/013653/2009-11-26/#HXVIIIeetXIXesiE8cles Alliances et concordats monétaires]". En ''Dictionnaire Historique de la Suisse''.</ref> A reforma monetaria de [[1850]] supuzo a desaparición definitiva do batz, aínda que esta denominación segue a aplicárselle popularmente en Suízaás moedas de 10 céntimos de franco.<ref name=":1" /> == ~~Bibliografía~~Notas == {{Listaref\|30em}} == Véxase tamén == * [[Michel Amandry\|Amandry]], M. (2006). ''Dictionnaire de numismatique''. Larousse. Paris. ISBN 2035833108▼ {{Commonscat}} * Seguin, F. (1852). "[http://dlibra.bibliotekaelblaska.pl/Content/56977/010311-1852.pdf Monnaies du Canton de Vaud]". En ''Mémoires de la société impériale d'archéologie''. Vol. 4. Société d'archéologie et de numismatique. San Petersburgo. Páxinas 141-148.▼ === Outros artigos === * [[Franco suízo]] * [[Rappen]] * [[Kreuzer]] === Bibliografía === ▲* [[Michel Amandry\|Amandry]], M. (2006). ''Dictionnaire de numismatique''. Larousse. Paris. ISBN 2035833108 ▲* Seguin, F. (1852). "[http://dlibra.bibliotekaelblaska.pl/Content/56977/010311-1852.pdf Monnaies du Canton de Vaud]". En ''Mémoires de la société impériale d'archéologie''. Vol. 4. Société d'archéologie et de numismatique. San Petersburgo. Páxinas 141-148. ~~<br />~~ ~~<nowiki>~~ [[Categoría:Moedas de Suíza]] [[Categoría:Moedas da Idade Media]]~~</nowiki>~~ [[Categoría:Moedas fóra de curso]]

Batz: Diferenzas entre revisións