Assurbanipal: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m vitoria x victoria
arranxiños
Liña 1:
{{Biografía}}
[[Ficheiro:Assurbanipal_op_jacht.jpg|miniatura|dereitaalt=|Relevo de Assurbanipal cazando ([[Museo Británico]] de [[Londres]])]]
'''Assurbanipal''' (en [[Lingua acadia|acadio]] ''Aššur-bāni-apli''); siríaco "ܐܵܫܘܿܪ ܒܵܢܝܼ ܐܵܦܠܝܼ"; "Assur é o creador do seu herdeiro")<ref>Bienkowski & Millard (2010), p. 36</ref> nado no [[-685]] e finado no [[-627]])<ref>{{Cita web|url=http://www.aina.org/aol/kinglist|páxina-web=aina.org|título=The Assyrian Kings List|data-acceso=5-8-2019|lingua=en}}</ref>, foi rei de [[Asiria]] dende o ano [[-669]]. Foi o máis ilustrado dos monarcas [[Asiria|asirios]]. Os [[Grecia|gregos]] coñecérono como '''SardanápoloSardanápalo''' e na [[Biblia]] é coñecido como Osnapper.
 
Fillo de [[Asarhaddon]], sucedeuno no trono. O seu irmán [[Shamash-shum-ukin]] foi rei subordinado en [[Babilonia]].
Liña 11:
Puxo reis monicreques en Madaktu e Hidalu.Realizou existosas campañas militares sobre [[Exipto]], derrotou ao [[faraón]] [[Taharqa]] en [[Menfis]] e combateu ata a completa dominación do país.
 
O seu irmán rebelouse coa axuda de [[caldeos]], [[Amurru|amorreos]] e [[gutis]]. Assurbanipal derrotounos e someteu a Babilonia a unha dura represión, masacre incluída, pero sen destruír a cidade.
 
== Legado cultural ==
Liña 17:
Assurbanipal gabábase de saber ler e escribir, e parece ser que dominou varios idiomas ([[lingua sumeria|sumerio]] e [[lingua acadia|acadio]])
 
Durante o seu reinado floreceu a arte asiria, en particular a escultura monumental, unha das fontes históricas notables para coñecer o período. Mais onde deixou unha pegada imborrable para a posteridade foi na [[biblioteca de Nínive]] con máis de 22.000 taboíñas de arxila en [[Escrita cuneiforme|escritura cuneiforme]] con obras literarias, textos filosóficos, relixiosos, tratados médicos, astronómicos, comerciais, dicionarios de acadio, sumerio etc. sistematicamente ordenadas. Salienta o relato de [[Gilgamesh]]
 
O seu reinado marca o punto culminante de Asiria, pero tamén o punto de inflexión cara a súa decadencia. Os seus fillos [[Assuretilini]] e [[Sinshariskun]], presas da mutua rivalidade, conduciron ao imperio a un rápido proceso de extinción.
 
== Notas ==
{{Listaref|30}}
== Véxase tamén ==
{{commonscat}}
=== Bibliografía ===
 
* {{Cita libro|título=Dictionary of the Ancient Near East|editorial=University of Pennsylvania Press|ano=2010|ISBN=978-0812221152|ref=|apelidos-editor=Bienkowski|nome-editor=Piotr|lingua=en|lugar=Filadelfia|nome-editor2=Alan|apelidos-editor2=Millard|apelidos=}}
 
 
{{Control de autoridades}}