Etiopía: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Breogan2008 (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Breogan2008 (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 66:
Algúns achados importantes puxeron a Etiopía e rexións veciñas na vangarda da [[paleontoloxía]]. O [[Homínidos|homínido]] máis antigo do que se ten constancia, o [[Ardipithecus ramidus]] (coñecido popularmente por Ardi), foi descuberto en [[1994]] en Etiopía onde viviu hai 4,2 millóns de anos<ref name="OldestHuman">{{cita novas |url=http://www.cnn.com/2009/TECH/science/10/01/oldest.human.skeleton/index.html |título=Oldest human skeleton offers new clues to evolution |apelidos=Ansari |nome=Azadeh |data=7 de outubro de 2009 |dataacceso=10 de maio de 2019 |xornal=CNN.com/technology |lingua=en}}</ref>. O homínido máis coñecido é un exemplar de [[Australopithecus afarensis]], coñecido por [[Lucy (Australopithecus)|Lucy]]. Foi descuberto na rexión etíope de [[Rexión de Afar|Afar]] en 1974 e é un dos máis completos e mellor conservados fósiles dun [[Australopithecus|Australopitecus]] adulto xamais atopado. Estímase que viviu hai 3,2 millóns de anos<ref>{{cita web |url=http://www.bbc.co.uk/sn/prehistoric_life/human/human_evolution/mother_of_man1.shtml |título=Mother of man – 3.2 million years ago |dataacceso=10 de maio de 2019 |editor=Bbc.co.uk |lingua=en}}</ref><ref name="Dinkinesh">{{cita libro |título=Lucy's Legacy: The Quest for Human Origins |apelidos1=Johanson |nome1=Donald C. |apelidos2=Wong |nome2=Kate |ano=2010 |editorial=Crown Publishing Group |isbn=978-0-307-39640-2 |páxinas=8–9 |lingua=en}}</ref><ref name="iho1">{{cita web |url=https://iho.asu.edu/about/lucys-story |título=Institute of Human Origins: Lucy's Story |editor=Arizona State University |data=15 de xuño de 2016 |dataacceso=10 de maio de 2019 |lingua=en}}</ref>.
[[Ficheiro:Homo Sapiens Idaltu.JPG|miniatura|esquerda|[[Cranio]] de ''[[Homo sapiens idaltu]]''.]]
En Etiopía acháronse tamén algúns dos máis antigos fósiles de [[Homo sapiens]]. O máis vello descubriuse no suroeste do país, na [[formación rochosa]] de [[Omo Kibish]] e calcúlase a súa idade en 200.000 anos<ref name=Mcdougall2005>{{Cita publicación periódica |apelidos1=Mcdougall |nome1=Ian |apelidos2=Brown |nome2=Francis H. |apelidos3=Fleagle |nome3=John G. |revista=[[Nature]] |volume=433 |título=Stratigraphic placement and age of modern humans from Kibish, Ethiopia |número=7027 |páxinas=733–736 |data=Febreiro 2005 |pmid=15716951 |doi=10.1038/nature03258 |bibcode=2005Natur.433..733M |url=https://www.nature.com/articles/nature03258 |lingua=en}}</ref>. Ademais, encontráronse esqueletos de [[Homo sapiens idaltu]], unha subespecie extinta de ''Homo sapiens'', no val do [[río Awash]], no sitio arqueolóxico do [[Awash medio]], na [[rexión de Afar]]. Están datados en aproximadamente 160.000 anos<ref>{{Cita publicación periódica |doi=10.1038/nature01669 |título=Stratigraphic, chronological and behavioural contexts of Pleistocene Homo sapiens from Middle Awash, Ethiopia |revista=[[Nature]] |volume=423 |número=6941 |páxinas=742–747 |ano=2003 |url=https://www.nature.com/articles/nature01670 |apelidos1=Clark |nome1=J. Desmond |apelidos2=Yonas |nome2=Beyene |apelidos3=WoldeGabriel |nome3=Giday |apelidos4=Hart |nome4=William K. |apelidos5=Renne |nome5=Paul R. |apelidos6=Gilbert |nome6=Henry |apelidos7=Defleur |nome7=Alban |apelidos8=Suwa |nome8=Gen |apelidos9=Katoh |nome9=Shigehiro |apelidos10=Ludwig |nome10=Kenneth R. |apelidos11=Boisserie |nome11=Jean-Renaud |apelidos12=Asfaw |nome12=Berhane |apelidos13=White |nome13=Tim D. |pmid=12802332 |bibcode = 2003Natur.423..742W |lingua=en}}</ref>. Recentes escavacións no sitio arqueolóxico de [[Djebel Irhoud]], en [[Marrocos]] amosaron fósiles de ''Homo sapiens'' máis antigos, de arredor 300.000 anos<ref>{{cita publicación periódica |apelidos=Callaway |nome=Ewen |título=Oldest ''Homo sapiens'' fossil claim rewrites our species' history |url=http://www.nature.com/news/oldest-homo-sapiens-fossil-claim-rewrites-our-species-history-1.22114 |data=7 de xuño de 2017 |revista=[[Nature]]|doi=10.1038/nature.2017.22114 |dataacceso=10 de maio de 2019 |lingua=en}}</ref>.
 
Segundo os lingüistas, os primeiros falantes [[Linguas afroasiáticas|afroasiáticos]] chegaron á rexión no [[neolítico]] procedentes da área onde se iniciaron estas linguas, probablemente no [[val do Nilo]] ou en [[Oriente Medio|Oriente Próximo]]<ref name="Zarins">{{cita publicación periódica |apelidos=Zarins |nome=Juris |ano=1990 |título=Early Pastoral Nomadism and the Settlement of Lower Mesopotamia |revista=Bulletin of the American Schools of Oriental Research |jstor=1357309 |doi=10.2307/1357309 |volume=280 |número=280 |páxinas=31–65 |lingua=en}}</ref><ref name="Aane">{{Cita publicación periódica |doi=10.1126/science.1078208 |apelidos1=Diamond |nome1=J. |apelidos2=Bellwood |nome2=P. |título=Farmers and Their Languages: The First Expansions |revista=[[Science]] |volume=300 |número=5619 |páxinas=597–603 |ano=2003 |jstor=3834351 |pmid=12714734 |bibcode=2003Sci...300..597D |url=http://faculty.bennington.edu/%7Ekwoods/classes/enviro-hist/diamond%20agriculture%20and%20language.pdf |lingua=en}}</ref>. Outros expertos sosteñen que a familia de linguas afroasiáticas desenvolveuse no Corno de África, e espallouse desde aquí a outros lugares<ref name="Blench143144">{{cita libro |apelidos1=Blench |nome1=R. |título=Archaeology, Language, and the African Past |data=2006 |editorial=Rowman Altamira |isbn=978-0-7591-0466-2 |páxinas=143–144 |url=https://www.google.com/books?id=esFy3Po57A8C |lingua=en}}</ref>.