Probabilidade: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
{{1000 artigos icona título|materia=Matemáticas}} |
m →Historia: arranxiños |
||
Liña 9:
O estudo da probabilidade xorde do desexo do [[ser humano]] por coñecer con certeza os sucesos que acontecerán no futuro. Por iso a través da historia desenvolveu diferentes enfoques para ter un concepto da probabilidade e determinar os seus valores.
A idea de probabilidade está intimamente ligada á idea do azar e axúdanos a comprender as nosas probabilidades de gañar un [[xogo de azar]] ou analizar as [[enquisa]]s. [[Pierre
Á parte dalgunhas consideracións elementais feitas por [[Girolamo Cardano]] no século XVI, a doutrina do cálculo de probabilidades data da correspondencia entre [[Pierre de Fermat]] e [[Blaise Pascal]] (1654). [[Christiaan Huygens]] (1657) deulle o tratamento científico coñecido máis temperán ao concepto e ''[[Ars Conjectandi]]'' (póstumo, 1713) de [[Jakob Bernoulli]] e ''[[Doctrine of Chances]]'' (1718) de [[Abraham de Moivre]] trataron o tema como unha póla das [[matemáticas]].<ref>{{cita libro|título=The Emergence of Probability|nome=Ian|apelidos=Hacking}}</ref>
Liña 15:
A teoría dos erros pode considerarse que comezou con ''Opera Miscellanea'' (póstumo, 1722) de [[Roger Cotes]], mais unha memoria preparada por [[Thomas Simpson]] en 1755 (impresa en 1756) aplicou por primeira vez a teoría para a discusión de erros de observación. A reimpresión (1757) desta memoria expón os axiomas de que os erros positivos e negativos son igualmente probables, e que hai certos límites asignables dentro dos cales se supón que caen todos os erros; discútense os erros continuos e dáse unha curva da probabilidade.
# é simétrica respecto ao eixe <math>Y</math>;
# o eixe <math>X</math> é unha [[asíntota]], sendo a probabilidade do erro <math>\infty</math> igual a 0;
Liña 27:
sendo <math>c</math> e <math>h</math> constantes que dependen da precisión da observación. Expuxo dúas demostracións, sendo a segunda esencialmente a mesma de [[John Herschel]] (1850). [[Carl Friedrich Gauss|Gauss]] expuxo a primeira demostración que parece que se coñeceu en Europa (a terceira despois da de Adrain) en 1809. Demostracións adicionais foron expostas por aplace (1810, 1812), Gauss (1823), [[James Ivory (matemático)|James Ivory]] (1825, 1826), Hagen (1837), [[Friedrich Bessel]] (1838), [[W. F. Donkin]] (1844, 1856) e [[Morgan Crofton]] (1870). Outras personaxes que contribuíron foron Ellis (1844), [[Augustus De Morgan|De Morgan]] (1864), [[Glaisher]] (1872) e [[Giovanni Schiaparelli]] (1875). A fórmula de Peters (1856) para <math>r</math>, o erro probable dunha única observación tamén e moi coñecida.
No século XIX, os autores da teoría xeral incluían a [[Pierre Simon Laplace|Laplace]], [[Sylvestre Lacroix]] (1816), Littrow (1833), [[Adolphe Quetelet]] (1853), [[Richard Dedekind]] (1860), Helmert (1872), [[Hermann Laurent]] (1873), Liagre, Didion, e [[Karl Pearson]]. [[Augustus De Morgan]] e [[George Boole]] melloraron a exposición da teoría.
En 1930, [[Andrei Nikolaevich Kolmogorov|Kolmogorov]] desenvolveu a base axiomática da probabilidade empregando a [[teoría da medida]]. Na parte xeométrica foron influentes os colaboradores de ''[[The Educational Times]]'' (Miller, Crofton, McColl, Wolstenholme, Watson e Artemas Martin).
| |||