Coevolución: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Recuperando 3 fontes e etiquetando 0 como mortas. #IABot (v2.0beta8)
Recuperando 2 fontes e etiquetando 0 como mortas. #IABot (v2.0beta15)
Liña 4:
A idea data do [[século XIX]]. [[Charles Darwin]] describiu brevemente o concepto de coevolución en ''[[On the Origin of Species]]'' (''A Orixe das especies'', de 1859) e desenvolveuno en detalle en ''[[Fertilisation of Orchids]]'' (''A fertilización das orquídeas'', de 1862).<ref name=t24>{{Cita libro |first= John N. |last= Thompson |title= The coevolutionary process |publisher= [[University of Chicago Press]] |location= Chicago |year= 1994 |pages= |isbn=0-226-79760-0 |url=https://books.google.com/?id=AyXPQzEwqPIC&pg=PA27&lpg=PA27&dq=Wallace+%22creation+by+law%22+Angr%C3%A6cum |accessdate=2009-07-27}}</ref><ref name=origins94>{{Cita libro | last = Darwin | first = Charles | year = 1859 | title = On the Origin of Species | edition = 1st | publication-place = London | publisher = John Murray | url = http://darwin-online.org.uk/content/frameset?itemID=F373&viewtype=text&pageseq=1 | accessdate = 2009-02-07}}</ref><ref name=orchids1>{{Cita libro | last = Darwin | first = Charles | year = 1877 | title = On the various contrivances by which British and foreign orchids are fertilised by insects, and on the good effects of intercrossing | publication-place = London | publisher = John Murray| edition=2nd | url = http://darwin-online.org.uk/content/frameset?itemID=F801&viewtype=text&pageseq=1 | accessdate = 2009-07-27}}</ref> Crese que os insectos polinizadores e as plantas que polinizan coevolucionaron en varios aspectos. Outro exemplo son os [[virus]] e os seus [[hóspede]]s que é probable que coevolucionasen en varios escenarios.<ref>C.Michael Hogan. 2010. [http://www.eoearth.org/articles/view/156858/?topic=49496''Virus''. Encyclopedia of Earth]. Editors: Cutler Cleveland and Sidney Draggan</ref>
 
Porén, aínda hai poucas evidencias de que a coevolución impulsase cambios a grande escala na historia da Terra, xa que os factores abióticos como as [[extinción en masa|extincións en masa]] e a expansión en [[ecoespazo]]s parecen ser os que guían os cambios na abundancia na maioría dos grupos de seres vivos.<ref name="SahneyBentonFerry2010LinksDiversityVertebrates">{{Cita publicación periódica | url= http://rsbl.royalsocietypublishing.org/content/6/4/544.full.pdf+html | author= Sahney, S., Benton, M.J. and Ferry, P.A. | year= 2010 | title= Links between global taxonomic diversity, ecological diversity and the expansion of vertebrates on land | journal= Biology Letters | doi= 10.1098/rsbl.2009.1024 | volume = 6 | pages = 544–547 | pmc= 2936204 | format= PDF | issue= 4 | pmid= 20106856 | apelidos= | data= | revista= | data-acceso= 02 de abril de 2016 | urlarquivo= https://web.archive.org/web/20151106230121/http://rsbl.royalsocietypublishing.org/content/6/4/544.full.pdf+html | dataarquivo= 06 de novembro de 2015 | urlmorta= si }}</ref> Un exemplo específico de coevolución proposto durante moito tempo foi a evolución dos dentes con coroas altas nos herbívoros comedores de herba cando se estenderon as pradeiras en [[Norteamérica]]. Porén, agora sabemos que estes eventos ocorreron independentemente.<ref name="Jardine2012">{{cita publicación periódica| author=Jardine, P.E., Janis, C.M., Sahney, S., and Benton, M.J. | title= Grit not grass: Concordant patterns of early origin of hypsodonty in Great Plains ungulates and Glires | journal= Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology | year= 2012 | pages= 1–10 | doi=10.1016/j.palaeo.2012.09.001 | volume=365-366}}</ref>
 
A coevolución pode ocorrer a moitos niveis biolóxicos: desde o nivel microscópico molecular como nas mutacións correlacionadas entre [[aminoácido]]s dunha [[proteína]], ao macroscópico como os trazos que covarían entre diferentes especies que viven nun determinado ambiente. Cada parte que intervén nunha relación coevolutiva exerce presións selectivas sobre a outra, polo que afecta á evolución da outra nunha influencia mutua. A coevolución de diferentes especies inclúe a evolución dunha especie [[hóspede]] e os seus [[parasito]]s ([[coevolución hóspede-parasito]]<ref>{{Cita publicación periódica|doi= 10.1038/srep10004|last= Rabajante|first= J|title= Red Queen dynamics in multi-host and multi-parasite interaction system|journal= [[Scientific Reports]]|year= 2015|volume= 5|pages= 10004|pmid= 25899168|url= http://www.nature.com/srep/2015/150422/srep10004/full/srep10004.html|issn= 2045-2322|display-authors=etal}}</ref>), e exemplos de [[Mutualismo (bioloxía)|mutualismo]] que evolucionan co tempo. A evolución en resposta a [[factor abiótico|factores abióticos]], como o [[cambio climático]], non é coevolución biolóxica, porque o clima non é un ser vivo e non sofre evolución biolóxica.
Liña 37:
 
== A coevolución e o rexistro fósil ==
Observáronse moitos exemplos de coevolción entre especies vivas, pero a coevolución non se demostrou de forma conclusiva no rexistro [[fósil]]. Isto pode deberse a que o rexistro fósil non adoita preservar datos de alta resolución (por exemplo, a nivel de especie) e porque a coevolución non impulsa cambios a gran escala na historia da vida na Terra.<ref name="SahneyBentonFerry2010LinksDiversityVertebrates"/> Mesmo os exemplos clásicos de coevolución no rexistro fósil, como a interacción entre as [[abella]]s e as flores que polinizan ou o desenvolvemento dos herbívoros pacedores durante a época da extensión das pradeiras teñen poucas probas que os apoien. No caso das abellas e as flores, estes dous organismos evolucionaron en diferentes momentos: [[Archaefructus]] é unha planta con flor de hai 125 millóns de anos, pero coñécense niños fósiles de abellas de hai 220 millóns de anos.<ref name="Wilford1995">{{Cita publicación periódica | url=http://rsbl.royalsocietypublishing.org/content/6/4/544.full.pdf+html | author=Wilford, J.N. | year=1995 | title=Which Came First: Bees or Flowers? Find Points to Bees | journal=New York Times | apelidos= | data= | revista= | data-acceso=02 de abril de 2016 | urlarquivo=https://web.archive.org/web/20151106230121/http://rsbl.royalsocietypublishing.org/content/6/4/544.full.pdf+html | dataarquivo=06 de novembro de 2015 | urlmorta=si }}</ref> Igualmente, no caso dos ungulados pacedores e a extensión das pradeiras, o tempo da evolución dos dous tipos de organismo é moi diferente, polo que se presentou a [[hipótese da areíña e non da herba]] (''Grit, not grass hypothesis''), que fala da importancia das areas e gravas finas abrasivas do solo e non da herba como tal na evolución dos dentes destes animais.
 
== Exemplos específicos ==