Usman dan Fodio: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
Liña 1:
'''Osman Dan Fodio''' (ca. [[1754]] - [[1817]]) foi un líder relixioso e político da etnia [[peúlpeul]] que creou un Estado en [[África occidental]], en territorios do que hoxe é [[Nixeria]] e [[Chad]], no curso do [[río Níxer]].
 
== Biografía ==
 
''Dan Fodio'' naceu arredor de [[1754]] en [[Maratta]] (hoxe en [[Nixeria]]) na etnia [[haussa]] dos [[peúl|peuispeul]]. Desde novo colleu sona polo seu coñecemento da [[Islam1relixiónIslam|relixión islámica]] e pola súa vida exemplar consonte os principios da mesma. Predica no medio do seu pobo, conseguindo un grande número de adeptos e simpatizantes, que forman un numeroso séquito ao seu arredor, parte deles estudosos da lei musulmana (''talibán'', plural de ''talib'' "estudoso da lei relixiosa"). Este labor chama a atención do soberano do Estado haussa de [[Gobir]], [[Yunfa]], que a considera perigosa, tentando asasinalo en [[1802]]. Porén ''Dan Fodio'', en resposta aos ataques, declara a [[guerra santa]] ou ''jihad'' en [[1804]].
 
''Dan Fodio'', á cabeza dos seus seguidores, derrota os haussas e destrúe Gobir en [[1808]], submetendo diversos territorios próximos, até alcanzar o Norte do actual [[Camerún]]. Proclámase entón [[emir]] dos crentes (''amir al-muminin''). En [[1810]], nunha nova campaña, submete o Estado de [[Liptako]], no Alto Níxer. Mais fracasa no intento de ataque ([[1808]]-[[1810]]) no Leste sobre o antigo sultanato de [[Bornú]] (beiras do [[lago Chad]]): as súas tropas son vencidas por [[Mohamed El-Kanemi]], valido do sultán.