Abd al-Rahman III: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Moedagalega (conversa | contribucións)
Ligazón interna.
m referencias
Liña 3:
|nome=|imaxe=Abd al Rahman III.jpg|descrición =Abderramán III (Verdaguer ; 1885)
}}
'''Abd al-Rahman III''' ou '''Abderramán III'''<ref>A ''[[Diciopedia do século 21]]'' recolle a primeira forma como principal</ref>, nado en [[Córdoba, España|Córdoba]] en [[889]] e falecido en [[961]], foi o oitavo [[emir]] de [[Córdoba, España|Córdoba]] e, despois, o primeiro califa de [[al-Ándalus]] (de [[912]] a [[961]]). É considerado o maior e máis exitoso dos príncipes da dinastía [[dinastía Omeia]] na [[Península Ibérica]].
== Traxectoria ==
Ascendeu ó trono apenas con vinte e dous anos e reinou cerca de medio século. A súa vida está de tal forma identificada co goberno do seu estado que acabamos por ter mais material biográfico sobre o seu antecesor [[Abd al-Rahman I|Abderramán I]], que sobre si, innegablemente máis importante no plano histórico. Era neto de [[Abdallah ibn Muhammad]], outro gran líder hispánico dos [[Omeia]]sOmeias, a quen sucedeu. Estableceu o '''paso do emirato o califato''' de [[Córdoba, España|Córdoba]] no ano [[929]]. O emir '''Abd-al-Rahman III''' decidiu proclamarse [[Califa]], cargo no que que confluían o poder político e o relixioso. [[Al-Andalus|Al-Ándalus]] xa era completamente independente de [[Bagdad]].
 
Chegou ao trono nunha época en que toda a Españapenínsula estaba exauridainzada por máis dunha xeración de conflitos tribais entre árabes e de escaramuzas entre musulmáns e descendentes hispánicos. A maior parte da poboación, de orixe hispánica, composta por renegados e cristiáns, asumidos ou non, era favorábel á ascensión ao poder dun gobernante poderoso que os protexese contra a aristocracia árabe. Esta última, composta por nobres musulmáns politicamente incansábeis, compuña o principal núcleo de oposición a Abderramán. Logo a seguir, viñan os [[fatímida]]s do [[Exipto]] e Norte de África, que reclamaban o Califado, xustificando a pretensión coa súa descendencia do profeta [[Mahoma]], procurando estender o seu poder a todo o mundo musulmán. Abderramán conseguiu facer face a todos estes adversarios grazas ao apoio dun exército mercenario, tamén constituído por cristiáns. De feito, foi coñecido pola súa tolerancia para coa comunidade cristiá e xudaica.
 
Fíxolles fronte aos fatímidas, por un lado ao apoiar os seus inimigos, en África e, por outro lado, reclamando o Califato para el mesmo. Ao declarar o [[Califato de Córdoba]], estaba a quebrar, efectivamente, todos os lazos que o unían aos califas exipcios e sirios. Os seus ascendentes contentáranse apenas co título de [[emir]]<ref>{{Cita web|url=https://www.academia.gal/web/guest/dicionario?p_p_id=dictionarynormalsearch_WAR_BUSCARAGFrontendportlet&p_p_lifecycle=0&p_p_state=normal&p_p_mode=view&p_p_col_id=column-2&p_p_col_count=1&_dictionarynormalsearch_WAR_BUSCARAGFrontendportlet_miniSearchNoun=emir|páxina-web=academia.gal|título=emir|data-acceso=2-6-2019|lingua=gl}}</ref><ref>{{Cita web|url=https://digalego.xunta.gal/digalego/Html/index.php?op=procesa|páxina-web=digalego.xunta.gal|título=emir|data-acceso=2-6-2019|lingua=gl}}</ref> (príncipe). Na altura, aceptábase que apenas o gobernante das cidades santas de [[A Meca|Meca]] e [[Medina]] podía reclamar tal título. A forza da tradición estaba, con todo, moi esbatida, de modo que Abd-ar-Rahman se fixo proclamar sucesor do Profeta (califa) e [[príncipe dos crentes]] (amir al-Mu'minin) a [[16 de xaneiro]] de [[929]], gañando un prestixio sen precedentes para un líder musulmán naen [[Europa]], tanto entre os seus súbditos hispánicos como naen África. Foi nesa data que asumiu a súa al-kunya an-Nasir li-Din Allah (vencedor en nome de Allah).
 
A súa principal misión, foi a unificación de [[al-Andalus]], tendo para iso sometido os rebeldes andaluces, no sur e centro deda Españapenínsula. Un ano após proclamarse califa, emprendeu a súa maior campaña militar, contra [[Ibn Hafsūn]], a quen tomou [[Sevilla]] e [[Alxeciras]]. Conquistou [[Bobastro]] (onde pontificaba ibn Hafsūn), [[Badaxoz]] (o dominio dos [[banu Marwan]]), onde se centraba a maior parte dos seus opositores, en [[928]]; en 933 conquistou o último reduto deste, en [[Toledo]]. Loitou contra os reis cristiáns do norte, apoderouse de [[Osma]], de [[San Esteban de Gormaz]]. En resposta aos ataques do [[reino de León|rei de León]] [[Ordoño II]], venceu os [[Reino de León|reis de León]] e [[reino de Navarra|Navarra]], na [[Batalla de Valdejunquerra]], a [[26 de xullo]] de [[920]] e saqueou [[Pamplona]].
 
O Califado de Córdoba entrou nunha época de gran prosperidade económica e prestixio mundial. É diso exemplo a cantidade de [[Moeda|moedas]] de [[ouro]] e de prata [[Cuñaxe|cuñadas]] por Abderramán. O conxunto de obras públicas e medidas administrativas foron tamén moi eloxiadas ao longo da historia. Os pobos máis distantes da época fixéronlle homenaxe por diversas veces.{{Cómpre referencia}} Foi o fundador da escola de medicina de Córdoba.
 
Foi derrotado en [[939]] polo rei cristián [[Ramiro II de León|Ramiro II]] en [[Simancas]] (ou Allandega, segundo as crónicas musulmás), dada á traizón dos nobres árabes do seu propio exército. Aínda que esta derrota tivera consecuencias definitivas na carreira militar de Abderramán, os cristiáns non se aproveitaron moito dela. De feito, ante as divisións subsecuentes entre estes, non se demorou moito até que os cristiáns lle volvesen a prestar homenaxe en Córdoba.