Guerra de Inverno: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Maria zaos (conversa | contribucións)
mSen resumo de edición
Etiqueta: edición de código 2017
Maria zaos (conversa | contribucións)
m minusculas proba
Etiqueta: edición de código 2017
Liña 38:
A '''guerra de Inverno'''{{refn|group=lower-alpha|Este nome é tradución dos seguintes: [[lingua finesa|finés]]: ''talvisota'', en [[lingua sueca|sueco]]: ''vinterkriget'', en [[lingua rusa|ruso]]: ''Зимняя война'', ''(Zimnjaja vojna)''. Os nomes '''Guerra Soviético–Finlandesa 1939–1940''' ({{lang-ru|link=no|Сове́тско-финская война́ 1939–1940}}) e '''Guerra Unión Soviética-Finlandia 1939–1940''' ({{lang-ru|link=no|Сове́тско-финляндская война́ 1939–1940}}) son frecuentemente empregados na [[historiografía]] rusa;<ref>[[#Baryshnikov2005|Baryshnikov (2005)]]</ref><ref>[[#Kovalyov2006|Kovalyov (2006)]]</ref><ref>[[#Shirokorad2001|Shirokorad (2001)]]</ref> '''Guerra Ruso-Finlsndesa 1939–1940''' ou '''Guerra Fino-Rusa 1939–1940''' é empregado no catálogo da [[Biblioteca do Congreso dos Estados Unidos]] (véxase control de autoridades).}} foi un conflito militar entre a [[Unión Soviética]] e [[Finlandia]]. Comezou cunha ofensiva soviética o día [[30 de novembro]] de [[1939]] (dous meses despois do inicio da [[Segunda Guerra Mundial]] e da [[invasión soviética de Polonia]]), e rematou o [[13 de marzo]] de [[1940]] co [[Tratado de paz de Moscova]]. A [[Sociedade de Nacións]] considerou o ataque ilegal e expulsou a Unión Soviética da Sociedade o [[14 de decembro]] de 1939.
 
Os soviéticos tiñan tres veces máis soldados que os fineses, trinta veces máis avións, e cen veces máis tanques. O [[Exército Vermello]], porén, fora paralizado pola [[Gran Purga]] de [[Iosif Stalin]] de [[1937]], reducindo a moral e a eficacia do exército pouco tempo antes do inicio da guerra. Con máis de 30.000 dos seus oficiais executados ou presos, incluídos moitos altos mandos, o Exército Vermello en 1939 tiña moitos oficiais de nivel medio e alto inexpertos. Debido a estes factores, e a alta moral das forzas finesas, [[Finlandia]] foi capaz de resistir a invasión soviética moito máis tempo do que os soviéticos agardaban.{{HarvnbHarvnp|Ries|1988|pp=79–80}}
 
As hostilidades remataron o 13 de marzo de 1940 coa sinatura do Tratado de paz de Moscova. Finlandia cedeu o 11% dos seus territorios previos á guerra e o 30% dos seus activos económicos á [[Unión Soviética]]. As perdas no Exército Vermello foron moi altas, e a reputación internacional do país sufriu. As forzas soviéticas non cumpriron o seu obxectivo de conquistar completamente [[Finlandia]], pero gañaron terreo substancial ao longo do [[lago Ladoga]] e territorio no norte do país.{{Harvnp|VanDyke|1997|p=44}} Os fineses, porén, conservaron a súa soberanía e melloraron a súa reputación internacional.
Liña 313:
;Bibliografía consultada
{{Refbegin|30em}}
* {{Cita noticia |apelidos=Ahtiainen |nome=Ilkka |título=The Never-Ending Karelia Question |url=http://www2.hs.fi/english/archive/news.asp?id=20000718xx17 |data=16 de xullo de 2000 |editorial=[[Helsingin Sanomat]] |accessdate=16 de abril de 2019 |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20110629164923/http://www2.hs.fi/english/archive/news.asp?id=20000718xx17 |dataarquivo=29 de xuño de 2011 |df=dmy-all |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{Cita web |nome=Pavel|apelidos=Aptekar |título=Casus Belli: о Майнильском инциденте, послужившим поводом, для начала "Зимней войны" 1939–40 гг. |trans-title=Casus Belli: sobre o incidente de Mainila incident, que serbiu como pretexto para o comezo da "Guerra de Inverno" de 1939–40 |url=http://www.rkka.ru/analys/mainila/mainila.htm |editorial=Raboche-Krest'yanskaya Krasnaya Armiya (website) |dataacceso=16 de maio de 2019 |ref=Aptekar |lingua=ru}}
* {{cite book|author=Arquivo militar do Estado ruso|trans-title=Arquivo militar do Estado ruso|script-title=ru:Российский государственный военный архив (РГВА)|ref=RusMilArchive34980|language=ru}}
* {{Cita libro |apelidos1=Baryshnikov |nome1=N. |apelidos2=Salomaa |nome2=E. |editor=Chernov, M. |enciclopedia=Крестовый поход на Россию [Crusade Against Russia] |script-title=ru: Вовлечение Финляндии во Вторую Мировую войну |trans-title=Entrada de Finlandia na segunda guerra mundial |ano=2005 |editorial=Yauza |isbn=5-87849-171-0 |ref=Baryshnikov2005 |url=http://militera.lib.ru/h/sb_crusade_in_rossia/02.html |language=ru}}
* {{Cita libro |apelidos1=Bullock |nome1=Alan |ligazónautor1=Alan Bullock |título=Hitler and Stalin: Parallel Lives |ano=1993 |editorial=Vintage Books |isbn=978-0-679-72994-5 |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{cite book |author=Chubaryan, A. |editor1=Kulkov, E. |editor2=Rzheshevskii, O. |editor3=Shukman, H. |chapter=Foreword |title=Stalin and the Soviet-Finnish War, 1939–1940 |year=2002 |publisher=Frank Cass |location= |isbn=978-0-7146-5203-0 |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{cite book |editor1-last=Clemmesen |editor1-first=Michael H. |editor2-last=Faulkner |editor2-first=Marcus |title=Northern European Overture to War, 1939–1941: From Memel to Barbarossa| year=2013 |publisher=Brill |page=|isbn=978-90-04-24908-0 |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{Cite book|last1=Conquest|first1=Robert|authorlink1=Robert Conquest|title=The Great Terror: A Reassessment|year=2007|origyear=1991|publisher=Oxford University Press, US|edition=40th Anniversary|isbn=978-0-19-531700-8 |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{cite book | last = Coox | first = Alvin D. | authorlink = Alvin Coox | title = Nomonhan: Japan against Russia, 1939 |year = 1985|edition=| publisher = Stanford University Press | isbn = 0-8047-1160-7 |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{cite book| first= David |last= Dallin |authorlink=David Dallin |title=Soviet Russia's Foreign Policy, 1939–1942|translator= Leon Dennen |publisher=Yale University Press|year=1942 |ref=harv |lingua=en}}
* {{cita libro| autor = Edwards, Robert. | título = White Death: Russia's War on Finland 1939–40| ano = 2006| editor = Londres: Weidenfeld & Nicolson| ISBN= 978-0-297-84630-7 |ref=harv |lingua=en}}
* {{Cita libro |apelidos=Elfvegren |nome=Eero |título=Talvisodan pikkujättiläinen |ano=1999 |capítulo=Merisota talvisodassa |ref=Elfv1999 |lingua=fi |trans-chapter=Guerra naval na Guerra de Inverno}}
* {{Cite book|last1=Engle|first1=Eloise|last2=Paananen|first2=Lauri|authorlink1=|title=The Winter War: The Russo-Finnish Conflict, 1939–40|edition=|year=1985|origyear=1973|publisher=Westview Press| location=|isbn=0-8133-0149-1| |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{Cita libro |apelidos=Engman |nome=Max |título=Raja – Karjalankannas 1918–1920 |editorial=WSOY |ano=2007 |isbn=978-951-0-32765-4 |ref=Engman07 |trans-title=Fronteira – o istmo de Carelia 1918–1920}}
* {{Cita libro |apelidos1=Geust |nome1=Carl-Fredrik |apelidos2=Uitto |nome2=Antero |título=Mannerheim-linja: Talvisodan legenda |ano=2006 |editorial=Ajatus |isbn=951-20-7042-1 |ref=GeustUitto2006 |lingua=fi |trans-title=A Liña Mannerheim: a lenda da Guerra de Inverno}}
* {{Cite book|last1=Glanz|first1=David|authorlink1=David Glantz|title=Stumbling Colossus: The Red Army on the Eve of World War|year=1998|publisher=University Press of Kansas|isbn=978-0-7006-0879-9 |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{Cite book | last = Goldman | first = Stuart D. | title = Nomonhan 1939, The Red Army's Victory That Shaped World War II | year = 2012 | publisher = Naval Institute Press | isbn = 978-1-59114-329-1 |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{Cita libro |editor-last=Hallberg |editor-first=Torsten |ano=2006 |título=Karelen: ett gränsland i Norden |editorial=Föreningen Norden |isbn=9789185276806 |lingua=sv |ref=Hallberg2006}}
* {{Cita libro |apelidos1=Halsti |nome1=Wolfgang Hallstén |título=Talvisota 1939–1940 |ano=1955 |editorial=Otava |ref=Halsti1955 |lingua=fi |trans-title=A Guerra de Inverno 1939–1940}}
* {{Cite book|last1=Jowett|first1=Philip|last2=Snodgrass|first2=Brent|title=Finland at War 1939–45| year=2006|publisher=Osprey|location=|isbn=978-1-84176-969-1 |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{Cita libro |apelidos1=Juutilainen |nome1=Antti |apelidos2=Koskimaa |nome2=Matti |título=Jatkosodan pikkujättiläinen |ano=2005 |capítulo=Maavoimien joukkojen perustaminen |ref=Juuti&Koski2005 |lingua=fi|trans-chapter=Establecendo as forzas do exército}}
* {{Cita libro |apelidos=Juutilainen |nome=Antti |título=Talvisodan pikkujättiläinen |data=1999a |capítulo=Laatokan Karjalan taistelut |ref=Juuti1999a |lingua=fi |trans-chapter=Batallas en Ladoga Carelia}}
* {{Cita libro |apelidos=Juutilainen |nome=Antti |título=Talvisodan pikkujättiläinen |data=1999b |capítulo=Talvisodan ulkomaalaiset vapaaehtoiset |ref=Juuti1999b |lingua=fi |trans-chapter=Voluntarios estranxeiros na Guerra de Inverno}}
* {{Cita libro |apelidos1=Kantakoski |nome1=Pekka |título=Punaiset panssarit: Puna-armeijan panssarijoukot 1918–1945 |ano=1998 |editorial=PS-Elso |isbn= 951-98057-0-2 |ref=Kanta1998 |lingua=fi |trans-title=Exército Vermello: As forzas de tanques do Exército Vermello, 1918–1945}}
* {{cite web|title=Karjalan Liitto – Briefly in English|url=http://www.karjalanliitto.fi/english|publisher=Finnish Karelian League|accessdate=2009-10-18|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090820064028/http://www.karjalanliitto.fi/english|archivedate=20 August 2009|df=dmy-all |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{Cita libro |apelidos=Kilin |nome=Juri |editor1-first=Markku|editor1-last=Jokisipilä |título=Sodan totuudet. Yksi suomalainen vastaa 5,7 ryssää |data=2007a |capítulo=Leningradin sotilaspiirin rajakahakka |ref=Kilin2007a |editorial=Ajatus |authorlink1=Yuri Kilin |lingua=fi |trans-title=Verdades da Guerra. Un finlandés igual a 5,7 rusos}}
* {{Cita libro |apelidos=Kilin |nome=Juri |editor1-first=Markku |editor1-last=Jokisipilä |título=Sodan totuudet. Yksi suomalainen vastaa 5,7 ryssää |data=2007b |capítulo=Rajakahakan hidas jäiden lähtö |authorlink1=Yuri Kilin |ref=Kilin2007b |lingua=fi |trans-title=Verdades da Guerra. Un finlandés igual a 5,7 rusos}}
Liña 343:
* {{Cita libro |apelidos=Kilin |nome=Yuri |authorlink=Yuri Kilin |título=Talvisodan pikkujättiläinen |ano=1999 |capítulo=Puna-armeijan Stalinin tahdon toteuttajana |ref=Kilin1999 |lingua=fi |trans-chapter=O Exército Vermello como executor da vontade de Stalin}}
* {{cite book|author=Kovalyov, E. |script-title=ru:Короли подплава в море червонных валетов |trans-title=Submarine Kings of the Knave of Hearts Sea |chapter=7: Зимняя война балтийских подводных лодок (1939–1940 гг.)|trans-chapter=A Guerra de Inverno e os submarinos do Báltico (1939–1940) |year=2006 |publisher=Tsentrpoligraf |location=|isbn=5-9524-2324-8 |ref=Kovalyov2006 |url=http://militera.lib.ru/h/kovalev_ea2/07.html |language=ru}}
* {{Cita libro|last=Krivosheyev|first=Grigoriy|authorlink=Grigoriy Krivosheyev|publisher=Greenhill Books|year=1997b|title=Soviet Casualties and Combat Losses in the Twentieth Century|edition=1st|url =https://books.google.com/books?id=CTTfAAAAMAAJ|isbn=1-85367-280-7 |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{cite book|last1=Kulju|first1=Mika|title=Raatteen tie: Talvisodan pohjoinen sankaritarina|edition=|year=2007|origyear=|publisher=Ajatus|location=|isbn= 978-951-20-7218-7|quote=|ref=Kulju2007|language=fi|trans-title=A estrada de Raate: Conto do heroísmo norteño durante a Guerra de Inverno}}
* {{cite book|last1=Kurenmaa|first1=Pekka|last2=Lentilä|first2=Riitta|title=Jatkosodan pikkujättiläinen|year= 2005|chapter=Sodan tappiot|ref=Kur&Lent2005|language=fi|trans-chapter=Perdas da guerra}}
* {{cite book|last1=Laaksonen|first1=Lasse|authorlink1=|title=Todellisuus ja harhat| year=2005|origyear=1999|publisher=Ajatus|isbn=951-20-6911-3|ref=Laaksonen2005|language=fi|trans-title=Realidade e ilusións}}
* {{cite book|last=Laaksonen|first=Lasse|title=Talvisodan pikkujättiläinen|year=1999|chapter=Kannaksen taistelut|ref=Laaksonen1999|language=fi|trans-chapter=Batallas no istmo}}
* {{cite journal|last=Laemlein|first=Tom|title=Where Will We Bury Them All?|journal=American Rifleman|date=October 2013|volume=161 |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{cite book|last=Langdon-Davies|first=John|authorlink=John Langdon-Davies|title=Invasion in the Snow: A Study of Mechanized War|date=1941|location=|publisher=Houghton Mifflin Company |ref=Harvharv |lingua=en |oclc=1535780}}
* {{cite journal|title=Expulsion of the U.S.S.R.|author=[[League of Nations]]|journal=League of Nations Official Journal|date=1939-12-14 |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{cite book|last1=Lentilä|first1=Riitta|last2=Juutilainen|first2=Antti|title=Talvisodan pikkujättiläinen|year=1999| chapter=Talvisodan uhrit|ref=Lent&Juuti1999|trans-chapter=Vítimas da Guerra de Inverno}}
* {{cite book|last1=Leskinen|first1=Jari|last2=Juutilainen|first2=Antti|year=2005|title=Jatkosodan pikkujättiläinen|edition=1st|location=|publisher=WSOY|isbn=951-0-28690-7|language=fi|trans-title=Guía da Guerra de Continuación|ref=Lesk&Juuti1999}}
* {{cite book|last=Leskinen|first=Jari|editor1-first=Jari|editor1-last=Leskinen| editor2-first=Antti|editor2-last=Juutilainen|title=Talvisodan pikkujättiläinen|year=1999|chapter=Suomen ja Viron salainen sotilaallinen yhteistyö Neuvostoliiton hyökkäyksen varalta 1930-luvulla|ref=Lesk1999|language=fi|trans-chapter=A colaboración militar clandestina fino-estoniana contra unha posible invasión soviética na década de 1930}}
* {{cite book|last1=Leskinen|first1=Jari|last2=Juutilainen|first2=Antti|title=Talvisodan pikkujättiläinen| year=1999|chapter=Suomen kunnian päivät|language=fi|trans-chapter=Días de gloria de Finlandia}}
* {{Cite book |last=Lightbody |first=Bradley |title=The Second World War: Ambitions to Nemesis |publisher=Routledge |location=|year=2004 |isbn=0-415-22404-7 |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{cite book|last=Malmi|first=Timo|title=Talvisodan pikkujättiläinen|year=1999|chapter=Suomalaiset sotavangit|ref=Malmi1999|language=fi|trans-chapter=Prisioneiros de guerra finlandeses}}
* {{cite book|last1=Manninen|first1=Ohto|authorlink1=Ohto Manninen|title=Miten Suomi valloitetaan: Puna-armeijan operaatiosuunnitelmat 1939–1944|edition=|year=2008|origyear=|publisher=Edita|location=|isbn=978-951-37-5278-1|quote=|ref=Manninen2008|language=fi|trans-title=Como conquistar Finlandia: Plans de operación do Exército Vermello 1939–1944}}
Liña 372:
 
* {{cite book |author-last=Ravasz |author-first=István |url=http://www.wysocki.hu/old/irasok/dok/ravasz_finn.pdf |title=Finnország függetlenségi harca 1917–1945, Magyar önkéntesek Finnországban |trans-title=A loita de Finlandia pola independencia de 1917 a 1945, voluntarios húngaros en Finlandia |publisher=Wysocki Légió Hagyományőrző Egyesületnek |ref=Ravasz |year=2003 |language=hu |dataacceso=16 de maio de 2019 |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20171020105939/http://www.wysocki.hu/old/irasok/dok/ravasz_finn.pdf |dataarquivo=20 de outubro de 2017 |urlmorta=si }}
* {{Cite book|last1=Reiter|first1=Dan|title=How Wars End|edition=Illustrated|year=2009|publisher=Princeton University Press|isbn=069114060X|url=https://books.google.com/?id=-_Avp1TNYjMC|accessdate=29 October 2010 |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{cite book |editor1-last=Holtsmark |editor1-first=Sven G. |editor2-last=Pharo |editor2-first=Helge Ø. |editor3-last=Tamnes |editor3-first=Rolf|ref=Rentola |author-last=Rentola |author-first=Kimmo |title=Motstrøms: Olav Riste og norsk internasjonal historieskrivning|trans-title=Contra correntes: Olav Riste e a historiografía internacional norueguesa|publisher=Cappelen Akademisk Forlag |year=2003|isbn=8202218284 |language=no}}
* {{cita libro| autor = Ries, Tomas. | título = Cold Will: The Defense of Finland| ano = 1988| editor = Londres: Brassey's Defence Publishers| ISBN= 0-08-033592-6 |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{cite book|first=Jonathan|last=Rigby|title=Christopher Lee: The Authorised Screen History|publisher=Reynolds & Hearn|year=2003|isbn=9781903111642 |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{cite book|last=Sedlar|first=Jean W.|title=Hitler's Central European Empire 1938-1945|year=2007|publisher=BookLocker|isbn=9781591139102 |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{cite book |author=Shirokorad, A. |script-title=ru:Северные войны России |trans-title=As guerras do norte de Rusia |chapter=IX: Зимняя война 1939–1940 гг. [Winter War 1939–1940] |year=2001 |publisher=ACT |location=|isbn=5-17-009849-9 |url=http://militera.lib.ru/h/shirokorad1/9_01.html |ref=Shirokorad2001 |language=ru}}
* {{cite book|last=Silvast|first=Pekka|title=Talvisodan pikkujättiläinen|year=1999|chapter=Merivoimien ensimmäinen voitto: Russarö|ref=Silvast|language=fi|trans-chapter=A primeira vitoria naval: Russarö}}
* {{cite book|last=Soikkanen|first=Timo|title=Talvisodan pikkujättiläinen|year=1999|chapter=Talvisodan henki| ref=Soikk1999|language=fi|trans-chapter=O Espírito da Guerra de Inverno}}
* {{Cite book|last1=Tanner|first1=Väinö|authorlink1=Väinö Tanner|title=The Winter War: Finland against Russia 1939–1940|url=https://books.google.com/?id=J1elAAAAIAAJ&lpg=PR1&dq=Tanne%20The%20Winter%20War%3A%20Finland%20against%20Russia&pg=PA1|edition=|year=1957|origyear=1950|publisher=Stanford University Press |ref=Harvharv |lingua=en|isbn=978-0-8047-0482-3}}
* {{Cite book|last1=Tillotson|first1=H.M.|authorlink1=|title=Finland at Peace & War 1918–1993|year= 1993|publisher=Michael Russell|isbn=0-85955-196-2 |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{Cite book|last1=Trotter|first1=William R.|authorlink1=William R. Trotter|title=The Winter War: The Russo–Finnish War of 1939–40|edition=5th|year=2002|origyear=1991|publisher=Aurum Press|location=|isbn=1-85410-881-6 |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{cite book|last=Turtola|first=Martti|title=Talvisodan pikkujättiläinen|date=1999a|chapter=Kansainvälinen kehitys Euroopassa ja Suomessa 1930-luvulla|ref=Turtola1999a|language=fi|trans-chapter=Desenvolvemento internacional en Europa e Finlandia nos anos 1930}}
* {{cite book|last=Turtola|first=Martti|title=Talvisodan pikkujättiläinen|date=1999b|chapter=Katkera rauha ja Suomen ulkopoliittinen asema sodan jälkeen|ref=Turtola1999b|language=fi|trans-chapter=A paz amarga e a posición da política exterior finlandesa na posguerra}}
* {{cita libro| apelidos = Van Dyke |nome=Carl. | título = The Soviet Invasion of Finland, 1939–40| ano = 1997| editor = Routledge| id = ISBN 0-7146-4314-9 |ref=Harvharv |lingua=en}}
* {{cite book|last=Vihavainen|first=Timo|title=Talvisodan pikkujättiläinen|year=1999|chapter=Talvisota neuvostohistoriakirjoituksessa|ref=Vihavainen|language=fi|trans-chapter=A Guerra de Inverno na historiografía soviética}}
* {{cite book|last1=Vuorenmaa|first1=Anssi|last2=Juutilainen|first2=Antti|title=Talvisodan pikkujättiläinen| year=1999|chapter=Myytti Mannerheim-linjasta|ref=Vuore1999|language=fi}} (Mito da Liña Mannerheim)
* {{cite web |url=https://yle.fi/uutiset/osasto/news/putin_winter_war_aimed_at_correcting_border_mistakes/6539940 |title=Putin: Winter War aimed at correcting border "mistakes"|author=[[Yle|Yle News]] |date=2013-03-15 |accessdate=2017-12-14 |ref=Harvharv |lingua=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20171214072040/https://yle.fi/uutiset/osasto/news/putin_winter_war_aimed_at_correcting_border_mistakes/6539940|archive-date=2017-12-14|dead-url=no}}
* {{cite book |editor1-last=Zeiler |editor1-first=Thomas W. |editor2-last=DuBois |editor2-first=Daniel M. |title=A Companion to World War II|series=Wiley Blackwell Companions to World History |volume=11 | year=2012 |ref=Harvharv |lingua=en |publisher=Wiley-Blackwell|isbn=978-1-4051-9681-9}}
{{Refend}}