Linguas galoitálicas: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
arranxos de formato. Retiro marcador trad. sen revisar
Liña 1:
[[Ficheiro:Galloitalic.png|thumb|250px|Linguas galo-itálicas.]]
 
As '''linguas galo-itálicas''' (ás veces denominadas "italiano" do norte) comprenden as falas románicas do norte de [[Italia]], máis exactamente as falas situadas ao norte da [[liña Massa-Senigallia]] que forman un [[continuo dialectal]] transicional entre as [[linguas galorrománicas]] e as [[linguas italianas centro-meridionais|italorrománicas]], excepto as [[linguas reto-románicas]] de Italia ([[Lingua friulana|friulano]], [[Lingua ladina|ladino]]) que son parte doutro grupo romance. <ref> Michael Loporcaro, Profilo linguistico dei dialetti italiani, (2013), p. 70. </ref>
 
== Clasificación ==
Liña 8:
 
* '''[[Lingua piemontesa|Piemontés]]''' (Italia)
* '''[[Lingua lombarda|Lombardo]]''' (Italia, [[Suíza]])
* '''[[Lingua lígur (románica)|Ligur]]''' (Italia, [[Mónaco|Principado de Mónaco]])
* '''[[Lingua emiliano-romañola|Emiliano-Romañol]]''' (Italia, [[San MariñoMarino]])
* '''[[Lingua véneta|Véneto]]''' (Italia, [[Croacia]], [[Eslovenia]])
* '''[[Lingua istriota|Istrioto]]''' (Croacia)
 
Algúns autores consideran que o véneto e o istrioto constitúen grupos áa parte dos demais xa que non comparten algunhas das [[Isoglosa|isoglosas]] máis notorias das linguas galo-itálicas como a existencia de vogais anteriores redondeadas [y] ou [œ], presentes en [[Lingua lígur (románica)|ligur]], [[Lingua piemontesa|piemontés]] e [[Lingua lombarda|lombardo]] pero sesi comparten as outras [[isoglosa]]s.
 
== Características comúns ==
En moitos aspectos fonéticos as linguas galo-itálicas comparten os mesmos desenvolvementos coas [[linguas reto-románicas]], o [[Lingua francesa|francés]], o [[Lingua occitana|occitano]] e o [[Lingua catalá|catalán]] en puntos nos que estes difiren notablemente do [[Lingua italiana|italiano estándar]]. Con todo, iso tampouco significa que as linguas galo-itálicas estánestean máis cerca en todos os aspectos das [[linguas galorrománicas]], [[Linguas reto-románicas|reto-románicas]] ou [[Linguas occitano-románicas|occitano-románicas]] que do italiano estándar e as [[Linguas italianas centro-meridionais|linguas italorrománicas]]. Algúns autores argumentaron que as linguas galo-itálicas e reto-románicas forman un hipotético grupo cisalpino pero non hai suficiente isoglosas que sustenten devandito argumento. A clasificación románica territorial e [[ethnologueEthnologue]] as clasifica como un subgrupo das linguas galorrománicas (sen incluír ao véneto e o istrioto),; con todo outros autores as consideraban parte das linguas italorrománicas. <ref> Michael Loporcaro, "Phonological Processes", in Maiden et al., 2011, The Cambridge History of the Romance Languages: Volume 1, Structures </ref>
 
=== Fonología ===
A [[Liña Massa-Senigallia|liña A Spezia-Rímini]] nona seusúa parte occidental (A[[La Spezia]]) agrupa un conxunto de polo menos sete isoglosas importantes que distinguen ás linguas galo-itálicas e ao italiano do Norte do [[toscano]]. NoNa seusúa parte oriental as isoglosas sepáranse un pouco, sendo a isoglosa máis setentrional a que pasa máis preto de [[Rimini|Rímini.]]
 
O seguinte cadro presenta algunhas das características típicas que diferenzasdiferenzan as variedades románicas ao norte e ao sur de devandita liña:
 
:{|class="wikitable" style="text-align:center;"
|-
! colspan=2| [[Latín|<small>[[Lingua latina|LATÍN]]</small>]]
! <small>UNUM</small> || <small>NŎCTE(M)</small> || <small>LĂCTE(M)</small> || <small>FĂCTU(M)</small>
! <small>CĂNE(M)</small> || <small>CLAVE(M)</small> ||<small>HŎMINE(M)</small> || <small>LUPU(M)</small> || <small> FORMICA(M)</small> || <small>ROTA(M)</small>
Liña 55:
| uno || nɔte || late || fato || kane || kiave || wɔmo || lupo || formica || rwɔta
|-
! [[Romanesco]]
| uno || nɔte || late || fato || kane || kiave || ɔmo || lupo || formica || rɔta
|-
Liña 64:
| unu || nɔti || lati || fatu || kani || kiavi || ɔmu || lupu || formica || rɔta
|}
 
== Notas ==
{{Listaref|30em}}
== Véxase tamén ==
{{commonscat}}
=== Bibliografía ===
 
* {{Cita libro|título=Profilo linguistico dei dialetti italiani|apelidos=Loporcaro|nome=Michele|editorial=Laterza|ano=2013|ISBN=978-8859300069|ref=|lugar=Bari (Italia)|lingua=it|serie=Col. Manuali Laterza}}
 
{{control de autoridades}}
 
[[Categoría:Linguas románicas]]
[[Categoría:Wikipedia:Páxinas con traducións non revisadas]]