Revisión como estaba o 11 de maio de 2019 ás 06:36 editar Alfonso Márquez (conversa \| contribucións) 115.608 edicións m Arranxiños ← Edición máis vella		Revisión como estaba o 11 de maio de 2019 ás 15:40 editar desfacer Miguelferig (conversa \| contribucións) 241.989 edicións Sen resumo de edición Edición máis nova →
Liña 48: ''[[Leishmania venezuelensis\|L. venezuelensis]]''}} }} '''''Leishmania''''' é un [[xénero (bioloxía)\|xénero]] de [[protozoos]] [[tripanosomátidos]] responsable de producir a enfermidade chamada [[~~Leishmaniose\|leishmaníase~~leishmaniose]], que afecta ao ser humano e a outros animais. Varias especies do xénero son as responsables de producir a enfermidade en diversas partes do mundo;<ref name=Sherris>{{Cita libro \| author = Ryan KJ; Ray CG (editors) \| title = Sherris Medical Microbiology \| edition = 4th \| pages = 749–54 \| publisher = McGraw Hill \| year = 2004 \| isbn = 0-8385-8529-9}}</ref><ref name=MylerP>{{Cita libro \| author = Myler P; Fasel N (editors). \| title = Leishmania: After The Genome \| publisher = Caister Academic Press \| year = 2008 \| isbn = 978-1-904455-28-8}}</ref> na Península Ibérica<ref>[http://ccaa.elpais.com/ccaa/2013/02/12/madrid/1360680297_025288.html El brote de leishmaniasis sigue activo y sumó el año pasado 150 casos.] El País. 11 feb 2013.</ref> as responsables adoitan ser ''L. donovani'' e ''L. infantum''.<ref>[http://www.aragon.es/estaticos/ImportFiles/09/docs/Profesionales/Salud%20publica/Vigilancia%20epidemiol%C3%B3gica/Enfermedades%20Declaraci%C3%B3n%20Obligatoria%20otros%20procesos/Protocolos/20_Leishmaniasis.pdf.PDF Protocolo de leishmaniasis]</ref>. Os [[vector epidemiolóxico\|vectores]] que transmiten o [[parasito]] son polo menos 93 especies de moscas dos xéneros ''[[Phlebotomus]]'' (no [[Vello Mundo]]), e ''[[Lutzomyia]]'' (no [[Novo Mundo]]).<ref name=WHO2010>WHO (2010) Annual report. Geneva</ref> Os [[hóspede]]s primarios deste protozoo son [[vertebrados]], xeralmente [[Hiracoideos\|damáns]] (''Hyrax''), [[cánidos]], [[roedores]], e [[ser humano\|humanos]]. == Historia == Liña 56: == Epidemioloxía == ''Leishmania'' actualmente afecta a 12 millóns de persoas en 98 países. Hai uns 2 millóns de casos novos cada ano. Coñécense 21 especies que poden causar a enfermidade en humanos, denominada [[~~leishmaníase~~leishmaniose]]. Esta recibe diversas denominacións, segundo a parte do mundo, a especie de ''Leishmania'' implicada e a sintomatoloxía. == Evolución == Liña 154: == Fisiopatoloxía == {{Artigo principal\|~~Leishmaníase~~Leishmaniose}} As infeccións que produce poden ser cutáneas, mucocutáneas ou viscerais. Liña 163: ! Localización \|- \| ''[[~~Leishmaníase~~Leishmaniose cutánea]]'' (localizada e difusa), na que as infeccións aparecen na pel. \| As máis comúns son as ''chagas orientais'', causadas por especies do Vello Mundo como ''[[Leishmania major\|L. major]]'', ''[[Leishmania tropica\|L. tropica]]'', e ''[[Leishmania aethiopica\|L. aethiopica]]''. No Novo Mundo, o causante máis común é ''[[Leishmania mexicana\|L. mexicana]]''. \| As infeccións cutáneas son máis comúns en [[Afganistán]], [[Brasil]], [[Irán]], [[Perú]], [[Arabia Saudita]] e [[Siria]]. \|- \| ''[[~~Leishmaníase~~Leishmaniose mucocutánea]]'', na que as infeccións empezan como reacción a unha picada dun insecto, e poden avanzar como [[metástase]]s pola membrana [[mucosa]] e ser mortais. \| ''[[Leishmania braziliensis\|L. braziliensis]]'' \| As infeccións mucocutáneas son máis comúns en [[Bolivia]], [[Brasil]] e [[Perú]]. As infeccións mucocutáneas danse tamén en [[Karamay]], na rexión autónoma chinesa de Xinjiang Uigur. \|- \| ''[[~~Leishmaníase~~Leishmaniose visceral]]'', na que as infeccións se recoñecen xeralmente por producir febres, inchamentodo fígado e bazo, e [[anemia]]. Coñécense con diversos nomes locais, como o de ''[[kala azar]]''.<ref name=humber>{{Cita web \|url=http://homepages.uel.ac.uk/D.P.Humber/akhter/dis.htm \|título=Visceral leishmniasis: The disease \|data-acceso=22 de outubro de 2013 \|urlarquivo=https://web.archive.org/web/20050428075129/http://homepages.uel.ac.uk/D.P.Humber/akhter/dis.htm \|dataarquivo=28 de abril de 2005 \|urlmorta=si }}</ref><ref name=bartleby>[http://www.bartleby.com/61/51/K0005100.html kala-azar] {{Webarchive\|url=https://web.archive.org/web/20090210143548/http://www.bartleby.com/61/51/K0005100.html \|date=10 de febreiro de 2009 }}. The American Heritage Dictionary of the English Language</ref> \| Causada exclusivamente por especies do complexo de ''L. donovani'' (''[[Leishmania donovani\|L. donovani]]'', ''[[Leishmania infantum\|L. infantum]]'' sin. ''L. chagasi'').<ref name=Sherris /> \| Dáse en áreas tropicais e subtropicais de todos os continentes agás [[Australia]], e son máis comúns en [[Bangladesh]], [[Brasil]], [[India]], [[Nepal]] e [[Sudán]].<ref name=Sherris /> Tamén se dá en partes de [[China]], como as provincias de Sichuan e Gansu e na rexión autónoma de Xinjiang Uigur. Liña 229: == Véxase tamén == === Outros artigos === * [[~~Leishmaníase~~Leishmaniose]] === Bibliografía === Liña 241: * [http://www.kinetoplastids.com/ KBD: Kinetoplastid Biology and Disease], é unha website dedicada á leishmaniasis, enfermidade do sono e [[enfermidade de Chagas]], que contén textos de libre acceso revisados por pares sobre este asunto, con moitos artigos sobre o orgánulo do protozoo cjamado cinetoplasto e o material xenético que contén. * [http://www.life-of-science.net/medicine/news/leishmania-parasites-have-sex-in-the-sand-fly.html Sexual reproduction in leishmania parasites] * [http://www.worldcommunitygrid.org/research/dsfl/overview.do World Community Grid: Investigación de drogas para a ~~leishmaníase~~leishmaniose] {{Control de autoridades}}

Leishmania: Diferenzas entre revisións