Wikipedia

Guerra de Afganistán (1978-1992): Diferenzas entre revisións

Explorar o historial de forma interactiva
← Edición máis vellaEdición máis nova →
Contido eliminado Contido engadido
VisualTexto wiki
Recuperando 1 fontes e etiquetando 0 como mortas. #IABot (v2.0beta10ehf1) (GreenC)
m arranxiños
Liña 70:
A '''invasión soviética de Afganistán''' durou nove anos, dende decembro de [[1979]] ata febreiro de [[1989]]. Foi parte da [[guerra fría]] e librouse entre as forzas lideradas polos [[Forzas Armadas da Unión Soviética|soviéticos]] e as [[República Democrática de Afaganistán|forzas afgás]] contra grupos de insurxentes de varias nacionalidades chamados [[muxahidín]]s. Os insurxentes recibiron formación militar nas veciñas [[Paquistán]] e [[República Popular da China|China]],<ref name="shichor"/> ademais de millóns de dólares de [[Estados Unidos de América|Estados Unidos]], [[Reino Unido]], [[Arabia Saudita]], e outros [[país]]es<ref name='Oily'>{{Cita novas | title=The Oily Americans | date=May 13, 2003 | url =http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,450997-92,00.html | work =[[Time (magazine)]] | accessdate = 2008-07-08 | first1=Donald L. | last1=Barlett | first2=James B. | last2=Steele}}</ref><ref name="Brzezinski">[http://www.gwu.edu/~nsarchiv/coldwar/interviews/episode-17/brzezinski1.html Interview with Dr. Zbigniew Brzezinski-(13/6/97).]</ref><ref name="Wilson">[http://www.independent.co.uk/news/obituaries/charlie-wilson-congressman-whose-support-for-the-mujahideen-helped-force-the-soviet-union-out-of-afghanistan-1898180.html Charlie Wilson: Congressman whose support for the mujahideen helped force the Soviet Union out of Afghanistan]</ref><ref name="shichor"/><ref name="unholy">Kinsella, Warren. "Unholy Alliances", Lester Publishing, 1992</ref> Os máis de dez anos de guerra provocaron que moitos afgáns fuxiran do seu país, con destino principalmente en [[Paquistán]] e [[Irán]]. Ademais dos que morreron en combate, centos de miles de civís afgás foron asasinados.
 
O Despreguedespregue soviético inicial do 40º Exército en Afganistán comezou o [[24 de decembro]] de [[1979]] baixo o mando do dirixente soviético de [[Leonid Brezhnev]].<ref name=bbc>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7883532.stm "Timeline: Soviet war in Afghanistan"]. ''[[BBC News]]''. Publicado o [[17 de febreiro]] de [[2009]]. Consultado o 22 de marzo de 2009.</ref> A intervención soviética no conflito rematou ca [[Retirada soviética de Afganistán|retirada xeral das tropas]], que comezou o [[15 de maio]] de [[1988]], e concluiu o [[15 de febreiro]] de [[1989]], baixo o mando do último presidente soviético, [[Mikhail Gorbachev]] e trala firma do [[Acordos de Xenebra (1988)|Acordos de Xenebra]] entre a RDA e Paquistán; os enfrontamentos entre as tropas gobernamentais e os muxahidíns continuaron na [[Guerra Civil en Afganistán (1989–11992)|guerra civil afgá]], ata a caída do goberno da [[República Democrática de Afganistán]] en [[1992]].<ref name="bear">{{Cita libro | last = Yousaf, Mohammad & Adkin, Mark | title = Afghanistan, the bear trap: the defeat of a superpower | year= 1992 | publisher = Casemate |isbn= 0-9711709-2-4| page= 159}}</ref><ref>{{Cita novas|url = http://www.highbeam.com/doc/1P2-1252421.html|title = The Soviets' Vietnam|publisher = ''[[The Washington Post]]''|date = 22 de abril de 1988|accessdate = 22 de decembro de 2011|quote = |author = [[Richard Cohen]]|urlarquivo = https://web.archive.org/web/20130511113728/http://www.highbeam.com/doc/1P2-1252421.html|dataarquivo = 11 de may de 2013|urlmorta = si}}</ref><ref>{{Cita novas| url = http://news.google.com/newspapers?nid=1291&dat=19880424&id=DIBUAAAAIBAJ&sjid=nI0DAAAAIBAJ&pg=4618,8684307| title = Afghanistan was Soviets' Vietnam| publisher = [[Boca Raton News]]| date = 24 de abril de 1988 |accessdate = 22 de decembro de 2011| quote =
}}
</ref>
Liña 89:
=== Revolución de Saur ===
{{Artigo principal|Revolución de Saur}}
O Rei [[Mohamed Zahir de Afganistán|Mohamed Zahir]] ascendeu ó trono en [[1933]] e estivo reinando até [[1973]]. O primo de Zahir, [[Mohammad Daoud Khan]], exerceu como [[Primeiroprimeiro Ministroministro]] dende [[1954]] até [[1963]]. O [[Partido Democrático Popular de Afganistán]] (PDPA), de ideoloxía [[Marxismo|marxista]], gañou forza nestes anos. En [[1967]], o PDPA dividiuse en dúas faccións, o [[Khalq]] (traducido por masas ou pobo), liderado por [[Nur Muhammad Taraki]] e [[Hafizullah Amin]] e o [[Parcham]] (traducido por estandarte), liderado por [[Babrak Karmal]].
 
o [[17 de xullo]] de 1973, o ex-Primeiro Ministro Daoud fíxose co poder mediante un [[Golpe de Estado]], acusando ao goberno real de corrupción e de ser o causante das mala situación económica que atravesaba o país. Este golpe, supuxo a fin da monarquía e durante o seu goberno, Daoud gozou dunha boa reputación entre boa parte da poboación afgá, aínda que non entre os partidarios do PDPA.
Liña 103:
 
=== Relacións afgano-soviéticas ===
{{Véxase tamén|Aeroporto Internacionalinternacional de KabulCabul}}
[[Ficheiro:Afghan Girl Scouts 1950s.jpg|miniatura|esquerda|200px|Mulleres afgás participando nun programa da Asociación afgá de Girl Scouts a finais da década de [[1950]].]]
 
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/wiki/Guerra_de_Afganistán_(1978-1992)»