Cantiga de mestría: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
Liña 1:
{{Atención|data=marzo de 2019}}
{{ortografía}}
{{ligazóns internas}}
{{wikificar}}
{{Sen referencias|data=abril de 2019}}
A '''cantiga de mestría'''<ref>[http://www.cirp.es/pls/bal2/f?p=106:10:8855792983922455602::::P10_TERMO,P10_TIPO:cantiga%20de%20mestr%C3%ADa,termo Ficha] no ''Dicionario de Termos Literarios' do [[Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades]].</ref> é, dentro da [[Literatura galego-portuguesa|lírica medieval galego-portuguesa]], unha composición estrófica que segue un esquema métrico do tipo: ''abbacca'', ''abbaccb'', ababcca, ''ababccb;'' carece de retrouso, en contraposición á [[cantiga de refrán]].
 
Polo tanto, pódese identificar como un tipo de estruturación dende o punto de vista métrico propio da poesía lírica galego-portuguesa. Acostuma a mostrarse nos manuais de historia da literatura como contraposición a outro estilo de métrica denominadocadenominada [[cantiga de refrán]], sendo a súa diferenciación principal, como o seu nome indica, a presenza dun refrán ao final de cada estrofa, aportando un carácter regresivo á composición, contra o carácter progresivo e continuado da cantiga de mestría.
 
== Historia e características ==
=== Antecedentes ===
As '''cantigas''' son poesías cantadas que combinan a música e a literatura. PopularizaronsePopularizáronse nos séculos XII e XIV, especialmente no territorio galego-portugués e eran recitadas por xoglaresxograres e trovadorestrobadores, quen escribían as letras, poñían música e as interpretaban. En función da súa composición ou estrofas, poden clasificarse en ''[[cantigas de refrán]]'' ou '''''[[Cantiga de mestría|cantigas de mestría]]'''.''
 
A súa orixe está na poesía dos trobadores provenzais, os mesmos que a nomearon así por ser esta o tipo de cantiga máis perfecta, maísmáis artísticas e libre de todo artificio popular. Aínda que gran parte da [[lírica galego-portuguesa]] bebe da tradición culta da [[Cançó provenzal|cançó provenzal,]], esta sufrirá un cambio na súa adaptación a tradición lírica do noroeste peninsular, onde se fusionará co estilo local de vello dándolle así un carácter máis alonxadoafastado da súa orixe culta. Isto manifestarase en feitos como a práctica ausencia de versos isosilábicos, resultado propio dunha mestura de poesía coa lírica oral.
 
Polo tanto, a [[cantiga de mestría]] pódese entender como o estilo de métrica máis próximo a este xénero trobadoresco medieval do sur de Francia, xa que conserva con maior fidelidade esa tradición culta referida anteriormente.
 
En definitiva, a '''cantiga de mestría''' é a composición estrófica que se emprega nas cantigas, que consta de catro estrofas de sete versos octosílabos e decasílabos. Na obra ''[[A cantiga de Amor]]'' de <u>[[Vicenç Beltran]]</u>, recolle a conclusión de <u>[[J.M. d’Heur]]</u>: din que é probabelprobábel que, nas súas orixes, a cantiga de mestría proceda da adaptación das formas provenzais, mentres as de refrán sexan autóctonas, e de aí a súa estreita vinculación coa cantiga de amigo. Como observa <u>[[Vicenç Beltran]]</u>, este proceso debeu asociarse a unha profunda hibridación de ambas tradicións, se temos que xulgar pola frecuencia con que o refrán aparece nas cantigas de amor.
 
=== Autores máis representativos =====
 
===== '''Autores máis representativos que escribiron cantiga de maestría''' =====
 
* [[Vasco Praga de Sandin]]
Liña 30 ⟶ 32:
 
=== Temática ===
En canto a temática da [[cantiga de mestría]] existen varias controversias, non ten un único xénero. Está moi ligada ás [[cantigas de escarnio]] de e as [[Cantiga de amor|castigas de amor]], xa que son estas as que maísmáis a empregan, mentres que as de amigo utilizan máis o refrán. Entón pese a encontrar [[Cantiga de amigo|cantigas de amigo]] con mestría, esta e métrica particular das cantigas de amor e de escarnio.
 
=== Aspectos formais ===
A estrutura propia da cantiga de mestría mostra catro estrofas de sete versos octosílabos ou decasílabos, sen refrán ao remate das estrofas.
 
Baixo estas liñas móstrase un exemplo de [[cantiga de amor]], con métrica de cantiga de mestría, do autor [[João Lopes de Ulhoa]]. Conta con catro estrofas de sete versos cada unha, sendo estes decasílabos en todos os casos, e cun esquema rítmico idéntico en cada estrofa: ''ABBACCA''.
[[Ficheiro:Cantigas - Bell player.jpg|miniatura|alt=|Músico tocando lasas campanascampás]]
<poem>
A mia senhor que me foi amostrar
Liña 67 ⟶ 70:
fez-mi aquesto quiant’oídes contar!
</poem>
 
<br />
 
== Antoloxía ==
As cantigas de mestría teñen unha autoría moi diversa e son propias dos autores máis antigos. Véxase unha antoloxía dos autores da cantiga de mestría coas súas correspondentes obras
 
<br />
 
* '''Afonso Mendes de Besteiros:''' ''Oimais quer’eu punhar de me partir''
Liña 79 ⟶ 78:
 
* '''Afonso Sanches:''' ''De vos servir, mia senhor, non me val''
* '''Alfonso X:''' ''Bem sabia eu, mia senhor                      ''
* '''Airas Carpancho:''' ''Pois que se nom sente a mia senhor''
* '''Airas Engeitado:''' ''Nunca tam gram coita sofri                                    ''
* '''Airas Moniz de Asma:''' ''Mia senhor, vim-vos rogar                                  ''
* '''Airas Nunes:''' ''Falei noutro dia con mia senhor                        ''
* '''Anónimo:''' ''Nosto senhro, que mi a mim faz amar'' (João Peres de Aboim)                          
* '''Anónimo 1:''' ''Nunca tan coitad’home por moller''
* '''Anónimo 2:''' ''Dizem-mi as gentes por que nom trobei'' (João Peres de Aboim)
* '''Anónimo 4:''' ''Des hojemais me quer’eu, mia senhor                    ''
* '''Bernal de Bonaval:''' ''Abril Peres, muit’hei eu gram pesar                                    ''
* '''Bonifaci Calvo:''' ''Moi gran poder há sobre mim Amor''
* '''Don Dinis:''' ''Amor fez a mim amor''
 
* '''Joao Lopes de Ulhoa:''' ''- A mia senhor, que me foi amostrar''
 
''                                 ''
 
*
 
== Notas ==