Lista de reis de Portugal: Diferenzas entre revisións

* [[Henrique de Borgoña|Henrique de Borgoña]], [[Condado Portucalense|Conde de Portucale]] (r. [[1093]]-[[1112]])

* [[Tareixa de León|Tareixa de León]], rexente na menoridade do fillo (r. 1112 - [[1128]]), co título de ''regina'' («raíña»)

|| [[27 de xullo]] de [[1139]] || [[6 de decembro]] de [[1185]] || ''O Conquistador''<br />''O Fundador''<br />''O Grande'' || Tamén chamado [[Afonso Henriques]] (Afonso, fillo de [[Henrique de Borgoña, conde de Portucale|Henrique]]; aquí radica a designación que os musulmáns lle atribuíran, ‘‘Ibn-Arrik’‘ - «fillo de Henrique»).

|| [[27 de marzo]] de [[1211]] || [[25 de marzo]] de [[1223]] || ''O Gordo''<br />''O Craso''<br />''O Gafo''<br />''O Lexislador'' ||

|| [[25 de marzo]] de [[1223]] || [[1247]] || ''O Capelo''<br />''O Pio''<br />''O Piedoso'' || Deposto polo [[Papa Inocencio IV]] no [[Primeiro Concilio de Lyon|I Concilio de Lyon]], en [[1245]], so a acusación de «''rex innutilis''», viría a abdicar en [[1247]], exiliándose en [[Toledo]], e indo a falecer pouco tempo despois, a inicios de [[1248]].

|| [[16 de febreiro]] de [[1279]] || [[7 de xaneiro]] de [[1325]] || ''O Labrador''<br />''O Rei-Agriculto''r<br />''O Rei-Poeta''<br />''O Rei Trobador'' ||

|| [[28 de maio]] de [[1357]] || [[18 de xaneiro]] de [[1367]] || ''O Xusticeiro''<br />''O Cruel''<br />''O Cru''<br />''O Vingativo''<br />''O Até-á-Fin-do-Mundo Apaixonado'' ||

|| [[18 de xaneiro]] de [[1367]] || [[22 de outubro]] de [[1383]] || ''O Fermoso''<br />''O Belo''<br />''O Inconstante''<br />''O Inconsciente'' ||

|align=center| || '''[[Leonor Teles de Meneces|Leonor Teles de Meneces]]'''

|| [[6 de abril]] de [[1385]] || [[14 de agosto]] de [[1433]] || ''O De Boa Memoria''<br />''O Bo''<br />''O Grande'' ||

|| [[14 de agosto]] de [[1433]] || [[9 de setembro]] de [[1438]] || ''O Elocuente''<br />''O Rei-Filósofo'' ||

|| [[11 de novembro]] de [[1477]] || [[15 de novembro]] de [[1477]] || ''O Príncipe Perfecto''<br />''O Tirano'' || É aclamado rei nas Cortes de Santarén de [[1477]]; abdica ao regresar ao Reino o seu pai.

|| [[28 de agosto]] de [[1481]] || [[25 de outubro]] de [[1495]] || ''O Príncipe Perfecto''<br />''O Tirano'' ||

|| [[25 de outubro]] de [[1495]] || [[13 de decembro]] de [[1521]] || ''O Venturoso''<br />''O Benaventurad''o<br />''O Afortunado'' || (ver nota ²)

|| [[13 de decembro]] de [[1521]] || [[11 de xuño]] de [[1557]] || ''O Piadoso''<br />''O Pío'' ||

|| [[11 de xuño]] de [[1557]] || [[27 de agosto]] de [[1578]] || ''O Desexado''<br />''O Encuberto''<br />''O Adormecido'' ||

|| [[27 de agosto]] de [[1578]] || [[31 de xaneiro]] de [[1580]] || ''O Casto''<br />''O Cardeal-Rei''<br />''O Evorense''/''O de Évora'' ||

|align=center| # || '''[[Consello de Gobernadores do Reino de Portugal|Consello de<br /> Gobernadores<br />do Reino de<br />Portugal]]''' || || [[31 de xaneiro]] de [[1580]] || [[24 de xullo]] de [[1580]] || ||

|| [[24 de xullo]] de [[1580]] || [[25 de agosto]] de [[1580]]<br />(en [[Portugal Continental]])<br />[[1583]] (na [[illa Terceira]]) || ''[[Prior do Crato|O Prior do Crato]]''<br />''O Determinado''<br />''O Loitador''<br />''O Independentista'' || (ver nota ³)

|| [[13 de setembro]] de [[1598]] || [[31 de marzo]] de [[1621]] || ''O Pío''<br />''O Piadoso'' || [[Filipe III de España|Filipe III]] en [[España]] ([[1598]]-[[1621]])

|| [[15 de decembro]] de [[1640]] || [[6 de novembro]] de [[1656]] || ''O Restaurador''<br />''O Afortunado'' ||

|| [[6 de decembro]] de [[1706]] || [[31 de xullo]] de [[1750]] || ''O Magnánimo''<br />''O Magnífico''<br />''O Rei-Sol Portugués''<br />''O Freirático'' ||

|| [[24 de febreiro]] de [[1777]] || [[20 de marzo]] de [[1816]] ||''A Piadosa'' <small>(en Portugal)</small><br />''A Louca'' <small>(no Brasil)</small> || Rexencia do [[Xoán VI de Portugal|Príncipe Xoán]] (despacho gobernativo: [[1792]] – [[1799]]; rexente: [[15 de xullo]] de [[1799]] – [[20 de marzo]] de [[1816]])

|| [[24 de febreiro]] de [[1777]] || [[5 de marzo]] de [[1786]] || ''O Capacidonio''<br />''O Sacristán''<br />''O Edificador''|| [[príncipe consorte de Portugal|Rei-consorte]] de María I

|| [[26 de abril]] de [[1826]] || [[2 de maio]] de [[1826]] || ''O Rei-Soldado''<br />''O Rei-Imperador''<br />''O Libertador'' || Tamén [[Emperador do Brasil]] ([[1 de decembro]] de [[1822]] – [[7 de abril]] de [[1831]]); rexente de Portugal ([[1831]] – [[1834]])

|| [[2 de maio]] de [[1826]] || [[11 de xullo]] de [[1828]] || ''A Educadora''<br />''A Boa-Mai'' ||

|| [[11 de xullo]] de [[1828]] || [[26 de maio]] de [[1834]] || ''O Rei Absoluto''<br />''O Absolutista''<br />''O Tradicionalista''<br />''O Usurpador'' || Rexente en nome de María II ([[2 de maio]] de [[1826]] – [[11 de xullo]] de [[1828]])

|| [[20 de setembro]] de [[1834]] || [[15 de novembro]] de [[1853]] || ''A Educadora''<br />''A Boa-Mai'' || Rexencia do pai Pedro ([[1831]] – [[1834]])

|| [[16 de setembro]] de [[1837]] || [[15 de novembro]] de [[1853]] || ''O Rei-Artista'' || [[Príncipe consorte de Portugal|Rei-consorte]] de María II; oriúndo da familia de Saxe-CobúrgoGotha<br />(ver nota ⁵)

|| [[15 de novembro]] de [[1853]] || [[11 de novembro]] de [[1861]] || ''O Esperanzado''<br />''O Ben-Amado''<br />''O Moi Amado'' || Rexencia do pai Fernando ([[15 de novembro]] de [[1853]] - [[16 de setembro]] de [[1855]])

|| [[11 de novembro]] de [[1861]] || [[19 de outubro]] de [[1889]] || ''O Popular''<br />''O Bon'' ||

|| [[19 de outubro]] de [[1889]] || [[1 de febreiro]] de [[1908]] || ''O Diplomático''<br />''O Martirizado''<br />''O Mártir''<br />''O Oceanógrafo''<br />''O Rei-Pintor'' || (ver nota ⁶)

|| [[1 de febreiro]] de [[1908]] || [[5 de outubro]] de [[1910]] || ''O Patriota''<br />''O Desventurado''<br />''O Estudoso''<br />''O Rei-Saudade'' || ''[[Primeira República Portuguesa|Implantación da República]]''

(¹) Raíña ''de iure'' e ''de facto'' (era a única herdeira lexítima do trono deixado pola morte de [[Fernando I de Portugal|Fernando I]]), Beatriz, casada con [[Xoán I de Castela]], aclamouse raíña do Reino, exercendo a rexencia no seu nome, durante case dous anos, a raíña-viúva, a súa mai [[Leonor Teles de Meneces|Leonor Teles de Meneces]]; o seu marido Xoán de Castela acrecentou mesmo o señorío dos Reinos de Portugal e Algarve aos seus títulos, e mandou [[Cuñaxe|acuñar]] [[Moeda|moedasmoeda]]s coas armas de León e Castela partidas coas de Portugal. Con todo, desde o inicio do reinado, varias vilas e cidades do reino comezaron a se sublevar, temendo a perda da independencia, vindo paulatinamente a engrosar o partido que se foi constituíndo á roda do Mestre de Avis. Coa subida ao trono do [[Xoán I de Portugal|Mestre de Avis]], despois das [[Cortes de Coimbra de 1385]], a historiografía oficial pasou a negar a realeza de Beatriz e até, nalgúns casos extremos, a negar ser filla biolóxica de Fernando, por forma a refutar o feito de ter sido raíña de Portugal.

(²) Por mor da morte de [[Xoán II de Portugal|Xoán II]] sen fillos lexítimos (o príncipe [[Afonso de Portugal (1475)|Afonso]] falecera en condicións tráxicas nunca completamente esclarecidas en [[1491]]), nin irmáns sobreviventes (a infanta [[Xoana de Portugal|Santa Xoana]], a súa irmá, falecera en [[1490]]), non obstante tentou lexitimar o seu bastardo, o infante [[Xurxo de Lencastre|Xurxo de Lencastre]], futuro [[Duque de Coimbra]], a Coroa Portuguesa acabou por pasar para o seu curmán e cuñado [[Manuel I de Portugal|Manuel]], [[Duque de Bexa]], o cal era fillo de [[Fernando, Duque de Viseu|Fernando]], [[Duque de Viseu]] (irmán do rei [[Afonso V de Portugal|Afonso V]]), e de [[Beatriz de Portugal (1430)|Beatriz]] (filla do [[Xoán, Infante de Portugal|infante Xoán]], o penúltimo dos membros da ''[[Ínclita Xeración]]''). Así, aínda que polo lado do pai fose neto do rei [[Duarte de Portugal|Duarte]], e polo lado da mai, bisneto de [[Xoán I de Portugal|Xoán I]], o feito de non ser herdeiro directo, mais si colateral, leva a que xurdisen, á súa vez, referencias a unha quebra na dinastía de Avis ao nivel da casa reinante, considerándose inaugurada así a ''Casa de Avis-Bexa'' (en homenaxe ao ducado no cal fora investido por Xoán II, e que marca a data da súa aclamación, en [[1495]]), a cal se mantería no poder até a fin da dinastía, en [[1580]].

|[[1140]]–[[1189]]||Pola Graza de Deus, Rei dos Portugueses<br />(''Dei Gratiae, Rex Portugalensium'')||<small>[[Afonso I de Portugal|Afonso Henriques]], [[Sancho I de Portugal|Sancho I]]||

|[[1191]]–[[1249]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal<br />(''Dei Gratiae, Rex Portugaliae'')||<small>[[Sancho I de Portugal|Sancho I]], [[Afonso II de Portugal|Afonso II]], [[Sancho II de Portugal|Sancho II]], [[Afonso III de Portugal|Afonso III]]||<small>Perda de Silves, retomada polos [[Almóadas]] (1191)

|[[1249]]–[[1369]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e do Algarve<br />(''Dei Gratiae, Rex Portugaliae & Algarbii'')||<small>[[Afonso III de Portugal|Afonso III]], [[Dinis de Portugal|Dinis]], [[Afonso IV de Portugal|Afonso IV]], [[Pedro I de Portugal|Pedro I]], [[Fernando I de Portugal|Fernando I]]||<small>Conquista definitiva do [[Algarve]] (1249)