Manuel Curros Enríquez: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Elisardojm (conversa | contribucións)
na Wikipedia non precedemos os nomes propios de tratamentos de cortesía
m Citas bibliográficas e información nova na biografía.
Liña 11:
{{Véxase tamén|Cronobiografía de {{PAGENAME}}}}
 
Curros Enríquez naceu en Celanova no [[1851]], na casa número 14 da rúa de San Roque. Era fillo do escribán Xosé María de Curros Vázquez (de [[Santiso]]) e de Petra Enríquez (de [[Concello de Vilanova dos Infantes|Vilanova dos Infantes]]). AO pesarpai de queCurros certosera biógrafosun home autoritario e de ideas tradicionalistas<ref name=":0">{{quen}}Cita indicanlibro|título=Historia queda seuliteratura paigalega eracontemporánea|apelidos=Carballo un [[CarlismoCalero|carlista]],nome=Ricardo|editorial=Galaxia|ano=1981|ISBN=84-7154-391-5|ref=|edición=3ª|páxina=}}</ref> que sometía o seu fillo a malleiras frecuentes, omalia certoque, éde queacordo ascon modernasoutras fontes, investigacións{{Cómpre referencia}} determinaron que, ben polo contrario, Xosé María de Curros defendeu sempre as ideas liberais. Asistiu á escola de Manuel Rebollo e cando estivo preparado tivo que axudarlleaxudar ao seu pai como escribente. En [[1866]] marchou cara a [[Madrid]], á casa do seu irmán Ricardo, onde fixocursou o bacharelato e comezou aestudos estudarde [[Dereito]], aíndacarreira que non rematou. En Madrid, Curros atopará tamén a protección de don Modesto Fernández, quen desempeñará un papel fundamental na súa vida, como se verá máis adiante<ref name=":0" />.
[[Ficheiro:A mis queridas sobrinas... Manolo.jpg|dereita|miniatura|Retrato de Manuel Curros Enríquez.]]
Participa na [[Revolución de 1868]] que derroca a [[Isabel II de España|Isabel II]] o cal fai que asuma os ideais democráticos. Ingresa de escribente no Concello de Madrid e visita os círculos literarios coa intención de facer alí carreira literaria, desa época é a lenda en castelán, ''El Maestre de Santiago''. DendeÓs [[1871]]vinte viviuanos casou polo civil con Modesta Luisa Polonia Vázquez Rodríguez,<ref name=":0" /> (natural de [[Pobra de Seabra]]), coa que tivo un fillo en [[1873]] e coa que casou no [[1877]] aínda que se acabou separando máis tarde. En 1873 comezou a súa carreira xornalística ao ingresar na ''[[Gaceta de Madrid]]'' e ao ano seguinte entra en ''[[El Imparcial (1867)|El Imparcial]]'', para o que cubriu, entre decembro de 1875 e febreiro de 1876, a [[Terceira Guerra Carlista]] escribindo as ''Cartas del norte''. Sucedeuno na tarefa outro correspondente, Fauró, tras ser ferido de bala por un axudante do brigadier Mariné con quen compartía habitación segundo relata no tomo III o recompilador das súas obras completas para a Casa editorial Perlado, Páez y C.ª, Sucesores de Hernando (Madrid, 1910).
 
No [[1877]]1876 o seu protector, don Modesto Fernández, gañaconvoca un certame poético en [[Ourense]]. Curros inicialmente négase a participar, pois as bases impoñían presentar textos de carácter costumista, temática que se oponía aos seus gustos e aos seus ideais. Con todo, finalmente accede a participar e obtén a vitoria cos poemas ''«Unha boda en Einibó''», ''«O Gaiteiro de Penalta''Gueiteiro» e "«[[A Virxe do Cristal]]»,<ref name=":0". Esta/> vitoria determinounoque o determinou como poeta galego. Curros establécese en Ourense e traballa na Intervención da Administración Económica (Facenda). Colabora no xornal ''[[El Trabajo (Ourense)|El Trabajo]]''.
 
=== ''Aires d'a miña terra'' ===
{{Artigo principal|Aires da miña terra}}
En [[1880]] publicou ''[[Aires da miña terra|Aires d'a miña terra]]'',<ref name="VILAVEDRA3">{{Cita libro |apelidos-editor={{Versaleta|Vilavedra}} |nome-editor=Dolores |máscara-editor= |ligazón-editor=Dolores Vilavedra |ano=2000 |título=Diccionario da Literatura Galega. Obras |volume=III |url=https://books.google.es/books?id=dRYGIwW4kFkC&lpg=PP1&hl=es&pg=PP1#v=onepage&q&f=false |páxina= |editorial=Galaxia |isbn=84-8288-365-8 |ref=harv }}</ref> libro de poemas no que pon de manifesto o seu [[anticlericalismo]] ó considerar que a Igrexa non se achega ós pobres e necesitados senón que só defende castes e privilexios. Nesta obra publica o poema "Mirand’ó chau" no que, entre outras cousas escribe o celebre verso ''S’eu fixen tal mundo, que o demo me leve''. A reacción eclesiástica non se fixo esperar e o [[28 de agosto]] dese mesmo ano, [[1880]], o [[Diocese católica latina de Ourense|bispo de Ourense]] [[Cesáreo Rodrigo Rodríguez]] condena e reproba o libro por conter "''proposiciones heréticas, blasfemas, escandalosas''”. Prohíbese ós fieis a lectura e posesión do libro e remátase excomungando a Curros. Simultaneamente, o bispo de Ourense denuncia diante das autoridades xudiciais o libro de Curros. O xulgado de Ourense procesouno por delito contra o libre exercicio dos cultos e ordenou o secuestro dos exemplares en poder do editor e destrución dos moldes de copia, mentres que Curros foi condenado a dous anos e catro meses de cadea e ó pago dunha multa de 250 [[peseta]]s. Finalmente, foi absolto na Audiencia da [[A Coruña|Coruña]].<ref name="SEGUNDA">[http://biblioteca.galiciana.gal/i18n/consulta/registro.cmd?id=7882 Segunda edición] en [[Galiciana]]. [[Biblioteca de Galicia]].</ref>
[[Ficheiro:CurrosAsorey.jpg|miniatura|175px|Como [[bardo]] no monumento da Coruña, de [[Francisco Asorey|Asorey]], inaugurado en 1934.<ref name="INAUGURA">[[Fernando Martínez Morás|F.M.M]] (1934). [https://academia.gal/documents/10157/24863/Inauguraci%C3%B3n+monumento+a+Curros+Enr%C3%ADquez.pdf ''Inauguración del monumento a Curros Enríquez'']. Academia Gallega {{Es}}.</ref>]]
Perdido o posto de traballo en facenda, volta a Madrid en [[1883]] e ingresa na redacción de ''El Porvenir'', xornal republicano, e en 1887 accedeu ao posto de redactor xefe de [[El País (1887-1921)|''El País'']] e en agosto de 1888 apareceu ''O divino sainete'', que pasou desapercibido para a crítica galega polo seu ton anticlerical.