Moeda ibérica antiga: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Moedagalega (conversa | contribucións)
Axuste de ligazón interna.
Moedagalega (conversa | contribucións)
Ligazón interna a artigo novo.
Liña 2:
A '''moeda ibérica antiga''' é a [[Cuñaxe|cuñada]] polos [[Iberos|pobos iberos]] do [[Leste|oriente]] [[Península Ibérica|peninsular]] a partir de finais do [[Século -III|século III]] [[Antes de Cristo|a. de C.]], durante a [[Guerras púnicas|segunda guerra púnica]], aínda que estes pobos xa coñecían e utilizaban a [[moeda]] desde dous séculos antes.<ref name=":0">Ripollés Alegre, P. P. (2005b).</ref> Estas moedas cívicas, emitidas polas [[cidade]]s por iniciativa propia, continuaron en vigor durante os primeiros dous séculos e medio de [[Imperio Romano|control romano]], ata mediados do [[século I]] [[Anno Domini|d. de C]].<ref name=":1">Ripollés Alegre, P. P. (2005b). Páxina 93.</ref>
 
Paralelamente, en tempos do Imperio emitíronse [[Moeda provincial romana|moedas provincias romanas]] e algúns [[Lista de emperadores romanos|emperadores]] cuñaron moeda imperial, non cívica, que posteriormente foi a única en circulación na Península ata as primeiras emisións [[Suevos|suevas]] e [[Moeda visigoda|visigodas]].<ref name=":2">[[Andrew Burnett|Burnett]]; Amandry; [[Pere Pau Ripollès Alegre|Ripollès]] (1992).</ref>
 
A antiga Iberia mantiña estreitas ligazóns co [[Conca do Mediterráneo|Mediterráneo]] oriental e central, polo que se dan influencias coa [[Moeda da Antiga Grecia|moeda grega]], [[Moeda da Antiga Roma|romanas]] e [[Cartago|púnica]], o que non é óbice para que se produza unha dinámica propia e característica das emisións peninsulares.<ref>García Bellido; Callegarín; Jiménez (2011)</ref><ref>Campo (2013).</ref><ref>Chaves (2008). Páxina 108.</ref><ref>Ripollès Alegre, P. P. (2005b). Páxina 84.</ref>
Liña 84:
|}
 
Varias casas de moeda do leste de Iberia intentaron manter as moedas coa tipoloxía característica do xinete e con lendas ibéricas e latinas, aínda que non resultaban moi populares. O groso destas emisións provinciais produciuse en tempos de Augusto e Tiberio, e as derradeiras moedas "locais" emitíronse baixo o emperador [[Calígula]] a mediados do século I d. de C., en todas as provincias romanas occidentais.<ref>[[Andrew Burnett|Burnett]]; Amandry; [[Pere Pau Ripollès Alegre|Ripollès]] (1992). Páxina 18.</ref> Desde entón, as únicas emisións na Hispania romana foron as das cecas imperiais, controladas polo emperador e usadas para fins determinados, como o pagamento dos lexionarios.<ref name=":1" />
 
Hai dúas razóns principais para as emisións provinciais: por unha parte, as novas colonias e os municipios querían anunciar o seu novo status e o favor imperial e, por outra banda, estas novas formas constitucionais levaban consigo gastos de Estado, que as emisións poderían estar destinadas a pagar. Logo de estaren estas moedas en circulación, probablemente fosen usadas na ampla variedade de papeis que tiñan as moedas na vida económica romana.<ref>Burnett; Amandry; Ripollès (1992). Páxinas 16-17.</ref><ref>Lledó (2004).</ref>
Liña 124:
* Amela Valverde, L. (2010). "[http://www.numisane.org/Gaceta/GN178-179.pdf La moneda bilingüe de Usekerte/Osi]". En ''Gaceta Numismática''. 178-9. Páxinas 9-15. ISSN 0210-2137
* Beltrán Lloris, F. (2004). "[https://ifc.dpz.es/recursos/publicaciones/23/23/04beltran.pdf Sobre la localización de Damania, Leonica, Osicerda y Orosis]". En ''Palaeohispanica''. Nº 4. Páxinas 67-88. ISSN 1578-5386
*[[Andrew Burnett|Burnett, A.]]; Amandry, M.; [[Pere Pau Ripollès Alegre|Ripollès, P. P.]] (1992). ''Roman provincial coinage: From the death of Caesar to the death of Vitellius''. 1. [[Museo Británico|British Museum Press]] e [[Bibliothèque nationale de France|Bibliothèque Nationale]]. ISBN [[Especial%3AFontes%20bibliogr%C3%A1ficas/9780714108711|9780714108711]]
* Campo, M. (2005). "[https://studylib.es/doc/5876536/nuevos-datos-sobre-la-moneda-en-la-colonia-de-rhode Nuevos datos sobre la moneda en la colonia de Rhode]". En ''XIII Congreso Internacional de Numismática''. ''Madrid 2003''. Ministerio de Educación, Cultura y Deporte. Páxinas 323-330. ISBN 84-8181-264-1
* Campo, M. (2013). "De donde venían y a donde iban las monedas fenicio-púnicas: Producción, función y difusión de las emisiones". En Costa, B.; Fernández, J. ''[https://www.researchgate.net/profile/Bartolome_Mora_Serrano/publication/258845968_La_iconografia_monetal_fenicio-punica_como_reflejo_de_cultos_civicos_mitos_e_identidades_conpartidas/links/0deec5293777d44368000000.pdf?origin=publication_detail La moneda y su papel en las sociedades fenicio-púnicas]''. Govern de les Illes Balears. Páxinas 9-34. ISBN 978-84-87143-49-6
Liña 152:
* Ripollès Alegre, P. P. (1999). "De nuevo sobre la localización de Ikale(n)sken". En Valero Tévar, M., ''Primeras Jornadas de Arqueología Ibérica de Castilla-La Mancha.'' Consejería de Educación y Cultura. Páxinas 145-168. ISBN 84-7788-212-6
* Ripollès Alegre, P. P. (2005a). "[http://www.academia.edu/818223/Las_acu%C3%B1aciones_antiguas_de_la_Pen%C3%ADnsula_Ib%C3%A9rica_dependencias_e_innovaciones Las acuñaciones antiguas de la Península Ibérica: Dependencias e innovaciones]". En Alfaro, C.; Marcos, C.; Otero, P. ''XIII Congreso Internacional de Numismática. Madrid 2003.'' Ministerio de Educación, Cultura y Deporte. Vol. 1. Páxinas 187-208. ISBN 84-8181-264-1
* Ripollès Alegre, P. P. (2005b). "[http://www.academia.edu/9334247/Coinage_and_Identity_in_the_Roman_Provinces_Spain Coinage and identity in the Roman provinces: Spain]". En Howgego, C. J.; Heuchert, V.; [[Andrew Burnett|Burnett, A]]. ''Coinage and identity in the Roman provinces''. [[Oxford University Press]]. Páxinas 79-93. ISBN 978-0199265268
* Ripollès Alegre, P. P. (2007). ''Las acuñaciones de la ciudad ibérica de Saitabi''. [[Universidade de Valencia|Universitat de València]]. ISBN 978-84-370-6789-6
* Ripollès Alegre, P. P. (2011). "Cuando la plata se convierte en moneda: Iberia oriental". En García-Bellido, M.; Callegarin, L.; Jiménez, A., ''Barter, money and coinage in the ancient Mediterranean (10th-1st centuries BC).'' [[Consello Superior de Investigacións Científicas|Consejo Superior de Investigaciones Cientificas]]. Páxinas 213-226.