Euskadi Ta Askatasuna: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
persiguera > perseguise
corrixido o formato dalgunhas referencias
Liña 18:
'''Euskadi Ta Askatasuna''' (País Vasco e Liberdade), máis coñecida como '''ETA''', foi unha organización armada [[Euskal Herria|vasca]] que pretendía conseguir a creación dun [[estado socialista]] vasco independente a partir da independencia e unión dos diferentes [[País Vasco (rexión histórica)|territorios vascos]] que forman parte de [[España]] e [[Francia]].
 
Era oficialmente considerada como organización terrorista por [[España]], [[Francia]]<ref>[https://pastel.diplomatie.gouv.fr/editorial/actual/ael2/bulletin.asp?liste=20040601.html#Chapitre14 Lista francesa de organizacións terroristas, no anexo do capítulo XIV.]</ref>, o [[Reino Unido]]<ref>{{cite act |title=[[Terrorism Act 2000]] |number=11 |year=2000 |article=2 |articletype=Schedule |url=http://www.legislation.gov.uk/ukpga/2000/11/schedule/2}}</ref>, a [[Unión Europea]]<ref>[http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/oj/2006/l_144/l_14420060531en00250029.pdf Lista de organizacións terroristas elaborada pola UE.]</ref>, os [[Estados Unidos de América]]<ref>[https{{Cita web|título=Foreign Terrorist Organizations|url=http://www.state.gov/j/ct/rls/other/des/123085.htm|páxina-web=U.S. ForeignDepartment Terroristof Organizations (FTOs).State|data-acceso=2019-02-04|lingua=en-US}}</ref>, [[Canadá]]<ref>[{{Cita web|título=About the listing process|url=https://www.publicsafety.gc.ca/cnt/ntnl-scrt/cntr-trrrsm/lstd-ntts/crrnt-lstd-ntts-en.aspx Lista de entidades terroristas]|páxina-web=www.publicsafety.gc.ca|data=2015-12-16|data-acceso=2019-02-04}}</ref>, o Consello de Europa <ref>http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/oj/2006/l_144/l_14420060531en00250029.pdf</ref>, a [[ONU]]<ref>http://www.unhchr.ch/tbs/doc.nsf/0/efbe8464057e1769c1256d32004c9591?Opendocument</ref> e ten sido criticada por Amnistía Internacional polo uso de métodos violentos como o [[asasinato]] e o [[secuestro]] <ref>{{Cita web|título=Los derechos humanos en España|url=http://www.es.amnesty.org/paisesen-que-estamos/espana/?utm_source=facebook&utm_campaign=comp&utm_medium=social_com&utm_term=Other_issue&utm_content=España|páxina-web=www.es.amnesty.org|data-acceso=2019-02-04|lingua=es|nome=|apelidos=}}</ref>, ademais da extorsión a empresarios para cobrar o chamado «[[imposto revolucionario]]», unha das súas fontes de financiamento. Os seus atentados causaron un total de 828 vítimas mortais ata o 30 de xullo de 2009<ref>{{Cita web |url=http://www.mir.es/DGRIS/Terrorismo_de_ETA/ultimas_victimas/p12b-esp.htm |título=Vítimas na web do Ministerio do Interior español |data-acceso=30 de xullo de 2009 |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20100915224606/http://www.mir.es/DGRIS/Terrorismo_de_ETA/ultimas_victimas/p12b-esp.htm |dataarquivo=15 de setembro de 2010 |urlmorta=si }}</ref>.
 
Os seus obxectivos foron evolucionando co tempo. Actualmente declara que ten como fin o recoñecemento por parte dos estados español e francés do dereito á autodeterminación de [[Euskal Herria]], para poder estabelecer un estado socialista vasco independente.
 
O [[20 de outubro]] de [[2011]] emitiu un comunicado anunciando o cesamento definitivo da actividade armada.<ref>[http://www.galiciae.com/nova/123324.html ETA anuncia o cesamento definitivo da actividade armada]{{Ligazón morta|data=setembro de 2018 }}</ref> O [[16 de abril]] de [[2018]] emitiu unha carta na que anunciaba a disolución definitiva de todas as súas estruturas.<ref>{{Cita novas|autor=eldiario.es|data=2/5/2018|título=ETA anuncia por carta que disuelve "completamente todas sus estructuras" y cierra "su ciclo histórico y su función" |url=https://www.eldiario.es/norte/euskadi/ETA-disuelve-completamente-estructuras-carta-terrorismo-Euskadi-Aiete_0_767123476.html|data-acceso=2/5/2018}}</ref>
 
== Obxectivos ==
[[Ficheiro:Euskal Herria carte étiquetée.png|miniatura|Mapa de [[Euskal Herria]]]]
A meta de ETA, establecida en 1995 na ''Alternativa Democrática'', é forzar unha negociación con [[España]] para chegar ó seguinte;:<ref>[http://www.argia.com/bakegintza/htdocs/alternatibade.htm EUSKAL HERRIARENTZAKO ALTERNATIBA DEMOKRATIKOA (Berria, texto orixinal en éuscaro)]</ref>:
 
* Recoñecemento do [[dereito de autodeterminación]] e a territorialidade para o sur do [[País Vasco]] ([[Hegoalde]]).
* Que a cidadanía vasca é o único suxeito que pode tomar decisións sobre o futuro do País Vasco.
Liña 33 ⟶ 34:
* Total alto o fogo unha vez estes puntos estean garantidos por un acordo político.
 
Antes desta data ETA basicamente apoiaba a ''Alternativa KAS'' de 1976, unha plataforma proposta por [[Movemento Nacional de Liberación Vasco|Coordinación Patriótica Socialista]] (KAS no seu acrónimo en éuscaro), que tiña pequenas variacións segundo as versións, pero que basicamente era o seguinte:<ref>[http://www.ehu.es/sarrikosolidario/temas/conflicto_vasco/Alternativa%20KAS.doc Alternativa KAS] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050317163335/http://www.ehu.es/sarrikosolidario/temas/conflicto_vasco/Alternativa%20KAS.doc |date=17 de marzo de 2005 }} (Documento de [[Microsoft Word]] en EHU.es; [http://www.google.com/search?q=cache:RfkRozr8DTQJ:www.ehu.es/sarrikosolidario/temas/conflicto_vasco/Alternativa%2520KAS.doc+KAS+Alternatiba&hl=es&gl=es&ct=clnk&cd=1 version en cache]</ref><ref>[http://www.elkarri.org/pdfeuk/Alternatiba_demokratikoa.pdf Manifiesto de Euskadi Ta Askatasuna a Euskal Herria] (en Elkarri.org), [https://archive.is/20120731180956/http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:u2FeOu6FHzQJ:www.elkarri.org/pdfeuk/Alternatiba_demokratikoa.pdf+%22KAS+Alternatiba%22&hl=es&gl=es&ct=clnk&cd=2 versión en cache]</ref><ref>[http{{Cita web|título=Nacionalismo.-11 LA ALTERNATIVA KAS PARA EUSKADI SUR|url=https://www.nodo50.org/gpm/nacionalismo/11.htm La Alternativa KAS (en modo50|páxina-web=www.nodo50.org)]|data-acceso=2019-02-04}}</ref>
* Liberdades democráticas.
* Liberdade para os presos políticos de ETA.