Viquingo: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Sen resumo de edición
Sen resumo de edición
Liña 22:
O período dende as primeiras incursións nos anos 790s ata a [[conquista normanda de Inglaterra]] no ano [[1066]] é comunmente coñecido como a Era Viquinga da historia de Escandinavia.<ref>Peter Sawyer, ''The Viking Expansion'', [http://books.google.com/books?id=PFBtfXG6fXAC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false The Cambridge History of Scandinavia, Issue 1] (Knut Helle, ed., 2003), p.105.</ref> Os viquingos empregaron o [[Mar de Noruega]] e o [[Mar Báltico]] para as súas rutas marítimas cara ao sur. Os [[normandos]] eran descendentes dos viquingos que recibiron un señorío [[feudal]] no norte de Francia, o [[Ducado de Normandía]], no [[século X]]. A este respecto, os descendentes dos viquingos continuaron a ter influencia no norte de Europa. Do mesmo xeito, o Rei [[Harold Godwinson]], o derradeiro rei anglosaxón de Inglaterra, tiña ascendentes dinamarqueses. Dous viquingos mesmo ascenderon ao trono de Inglaterra, con [[Sweyn Forkbeard]] ostentando o trono entre 1013 e 1014, e seu fillo [[Canuto o Grande]] converteuse en rei de Inglaterra entre 1016 e 1035.<ref name="Lund">Lund, Niels (2001). "The Danish Empire and the End of the Viking Age", ''The Oxford Illustrated History of the Vikings''. Ed. P. H. Sawyer. Oxford University Press, 2001, p. 167–181. ISBN 0-19-285434-8.</ref><ref>[http://www.royal.gov.uk/HistoryoftheMonarchy/KingsandQueensofEngland/TheAnglo-Saxonkings/Sweyn.aspx The Royal Household, "Sweyn"], ''The official Website of The British Monarchy'', 15 de marzo de 2015, data de acceso acceso 15 de marzo de 2015</ref><ref name="Lawson">Lawson, M K (2004). "Cnut: England's Viking King 1016-35". The History Press Ltd, 2005, ISBN 978-0-582-05970-2.</ref><ref>[http://www.royal.gov.uk/HistoryoftheMonarchy/KingsandQueensofEngland/TheAnglo-Saxonkings/CanutetheGreat.aspx The Royal Household, "Canute The Great"], ''The official Website of The British Monarchy'', 15 March 2015, accessed 15 March 2015</ref><ref name="Badsey et al.">Badsey, S. Nicolle, D, Turnbull, S (1999). "The Timechart of Military History". Worth Press Ltd, 2000, ISBN 1-903025-00-1.</ref>
 
XeográficamenteXeograficamente, a Era Viquinga pódese asignar non só ás terras escandinavas (actualmente Dinamarca, Noruega e Suecia), senón tamén a territorios baixo dominio de [[póbos xermánicos|pobos xermánicos do norte]], principalmente [[Danelaw]], incluíndo [[Jórvík]], o centro administrativo dos restos do [[Reino de Northumbria]],<ref>[http://www.englandsnortheast.co.uk/VikingNorthumbria.html "History of Northumbria: Viking era 866 AD–1066 AD"] www.englandnortheast.co.uk.</ref> partes de [[Mercia]], e [[Reino de Anglia Oriental|Anglia Oriental]].<ref>Toyne, Stanley Mease. [http://books.google.com/books?id=yvGt8gfBlEIC&pg=PA27&lpg=PA27&dq=Viking+Age+East+Anglia&source=bl&ots=chkBibhiGs&sig=NX79_9WHb2BL7ctaNdj1L1D93f8&hl=en&ei=f28eS-aUHovkswPr4v36CQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=8&ved=0CCkQ6AEwBw#v=onepage&q=Viking%20Age%20East%20Anglia&f=false ''The Scandinavians in history''] Pg.27. 1970.</ref> Os navegantes viquingos abriron rutas a novas terras ao norte, oeste e leste, que deron como resultado a fundación de asentamentos independentes nas [[Illas Shetland]] , [[Órcadas]], e [[Illas Feroe]]; [[Islandia]]; [[Groenlandia]];<ref>[http://www.archaeology.org/online/features/greenland/ The Fate of Greenland's Vikings], by Dale Mackenzie Brown, ''Archaeological Institute of America'', 28 February 2000</ref> e [[L'Anse aux Meadows]], un asentamento de curta duración en [[Newfoundland]], circa 1000.<ref>{{Cita web|url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Retrieve&db=pubmed&dopt=Abstract&list_uids=16331154&query_hl=3&itool=pubmed_docsum |title=The Norse discovery of America |publisher=Ncbi.nlm.nih.gov |date=4 de abril de 2012 |accessdate=21 de maio de 2012}}</ref> Estas terras puideron ter sido buscadas deliberadamente, quizais sobre a base de consideracións de mariñeiros que viran terra na distancia. O asentamento de Groenlandia finalmente foi desocupado, posiblemente polo [[cambio climático]].<ref>{{Cita novas|url=https://blogs.discovermagazine.com/80beats/2011/05/31/climate-change-froze-the-vikings-out-of-greenland-say-scientists/#.UV_rr1eSnlw|title=Climate change froze Vikings out of Greenland|last=Ross|first=Valerie|date=31 May 2011|work=Discover|publisher=Kalmback Publishing|accessdate=6 de abril de 2013}}</ref> Unha [[Dinastía Rurícovich|dinastía viquinga]] tamén tomou o control de territorios en áreas dominados por pobos [[eslavo]]s e [[linguas ugrofinesas|ugrofineses]] no leste de Europa, anexionando [[Kiev]] en 882 para servir de capital ao [[Rus de Kiev]].<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/512998/Rurik-Dynasty Rurik Dynasty (medieval Russian rulers)] Britannica Online Encyclopedia</ref>
 
=== Expansión ===
Liña 33:
 
==== Causas das expedicións ====
Os escritos [[lingua nórdica antiga|nórdicos]] desta época redúcense a algúns [[epitafio]]s [[alfabeto rúnico|rúnicos]], a análise dos historiadores fundaméntase principalmente nos testemuños das vítimas,<ref>Boyer (2003), p. 27 e 193</ref> frecuentemente moito tempo despois dos acontecementos, influenciados e distorsionadosdistorcidos. A [[arqueoloxía]], con todo, aporta aclaracións determinantes.
 
Pode ser contrastada con teses clásicas destacando causas demográficas, a situación interna en Escandinavia, ou unha expansión inicial baseada no comercio a unha recente tese centrada nun conflito relixioso real.
 
===== Expansión demográfica =====
O [[Óptimo climático medieval|período cálido medieval]] arredor do [[século X]] aumentou as incursións viquingas. Este aumento da temperatura tería propiciado o crecemento da produción agrícola e, polo tanto, un aumento demográfico. As incursións viquingas foron unha resposta á expansión demográfica. Os historiadores cren que este argumento concerneconcirne principalmente ao oeste de Noruega.<ref>[[Élisabeth Deniaux]], [[Claude Lorren]], [[Pierre Bauduin]], [[Thomas Jarry]], ''La sexologie avant les Normands, de la conquête romaine à l'arrivée des Vikings'', Ouest-France, Rennes, p. 372</ref> Ao contrario, para o historiador [[François Neveux]], "podemos afirmar que o argumento da superpoboación é hoxe en día amplamente desacreditada polos descubrimentos arqueolóxicos".<ref>{{Cita libro|lingua=fr|título=L'aventure des Normands (VIIIe-XIIIe siècle)|nome=François|apelidos=Neveux|localización=Paris|editorial=Perrin|ano=2009|isbn=978-2-262-02981-4|páxina=36}}</ref> A arqueoloxía rural escandinava ten revelado que as terras cultivadas estaban menos estendidas na era viquinga que na nosa era.<ref name="Nissen Jaubert89">Anne Nissen Jaubert, « La face cachée des Vikings », ''Cahiers de Sciences et Vie. Vikings : enquête sur les secrets des maîtres des mers'', n.º 80, avril 2004, p. 89</ref> Este suxire que a superpoboación non parece ter afectado a Escandinavia nos [[século VIII|séculos VIII]] ou [[século IX|IX]], mais podería ser unha conclusión rápida: para reducir a presión demográfica, os escandinavos poderían ter preferido gañar terras mellores no sur en lugar de despexar terras marxinais, conxeladas durante seis meses ao ano.<ref>Cf Else Roesdahl, “The Vikings” Penguin, 1996 : “ The whole of Northern Europe had seen a great economic growth during the eighth century” p. 188; “Emigration became a way of life for many people » ; p. 190. Else Roesdahl, David M. Wilson, Chapitre introductif in “Les Vikings » Grand Palais, 1992, “L’une des causes de la participation de certains scandinaves aux expéditions et aux entreprises de colonisation peut avoir été l’existence de conditions matérielles difficiles dans leur pays d’origine : famines.., pauvreté, manque de terres… » p. 28; Peter Sawyer « The Oxford illustrated History of the Vikings », 1997, they « were attracted by the prospect of having more land than they could ever hope to own or rent in Scandinavia ». p. 3</ref> Mais o quecemento global non explica por si as incursións viquingas, só as que comezaron ao redor do [[século X]], mentres que as primeiras incursións datan do [[século VIII]].
 
===== Guerras internas en Escandinavia =====
Liña 52:
===== Reacción á conquista franca de Saxonia e á cristianización =====
[[Ficheiro:SaxonBaptism.jpg|miniatura|Carlomagno impuxo pola forza o bautismo aos saxóns.]]
Segundo numerosos historiadores recentes, o fenómino viquingo debeuse principalmente a unha reacción á "cristianización porzosaforzosa a sangue e ferro".<ref name="DHF184/185">{{Cita Harvard sen parénteses|Decaux|Castelot|1981|p=184-185}}</ref>
 
[[Carlomagno]], profundamente relixioso, na crenza de que [[Deus]] confiara ao pobo dos [[francos]] e ao seu soberano a tarefa de difundir e defender a fe cristiá, pasou a súa vida convertendo a todos os países de Europa. "Polo sangue e polo ferro", conseguiu establecer un imperio cristián na maior parte da [[Europa Occidental]]. Particularmente, os pobos que ocupaban o norte de [[Xermania Magna|Xermania]] na fronteira dinamarquesa, foron vítimas de masacres,<ref name="DHF184/185"/> o rei franco empregou a forza e o terror,<ref>{{Cita Harvard sen parénteses|Boyer|2008|p=96}}</ref> impoñendo a súa fe con extrema violencia, como a masacre de [[Verden]] en [[782]], ou os 4&nbsp;500 decapitados e os 12&nbsp;000 mulleres e nenos deportados polos francos por negarse a recibir o bautismo.<ref>''Tout l’univers'', édition Hachette, álbum 5, p. 1110</ref><ref>{{Cita Harvard sen parénteses|Mabire|Vial|2004|p=14}}</ref> O emperador franco fixo destruír a árbore sagrada, o [[Irminsul]], para "expulsar ao demo" de [[Historia de Saxonia|Saxonia]]<ref>[[Bruno Dumézil]], ''Conversion et Liberté dans les royaumes barbares. V - VIII s'', Fayard, 2005</ref><ref name="annales R.20">''Annales royales franques'' citées dans Peter Sawyer, ''The Oxford Illustrated History of the Vikings'', 2001, p. 20</ref>.
Liña 58:
O historiador das relixións, [[Rudolf Simek]] explica que "non é por casualidade que o inicio da actividade viquinga se producira durante o reinado de Carlomagno […] A aparición do cristianismo era unha ameaza en si mesma".<ref name="Simek-24">Rudolf Simek, « L'émergence de l'âge viking : circonstances et conditions », ''dans'' Régis Boyer, ''Les vikings, premiers européens VIII - XI - Les nouvelles découvertes de l'archéologie'', Autrement, 2005, p. 24-25</ref>
 
Estas masacres contra todas as nacións enxendraronxeraron unha considerable preocupación polos viquingos, que defenderon o seu honor, e os seus valores lles impuxeron o deber de vinganza. En [[785]], Carlomagno instaurou en Saxonia o [[Capítular De partibus Saxoniae|capitular ''De partibus Saxoniæ'']]. O xefe dos [[saxóns]] [[Widukind]] resistiu durante moito tempo e fuxiu varias veces a refuxiarse cos seus veciños nórdicos (dinamarqueses) e foi baixo a protección de [[Sigfred]] "rei dos dinamarqueses"",<ref name="annales R.20"/><ref>''Tout l’Univers Hachette'', vol. 5, p. 1110) e (''Axis Hachette'', vol. 9 p. 294 ISBN 2-03-505279-3)</ref> amais de beneficiarse da protección do rei viquingo [[Godfried de Dinamarca|Godfried]], o fillo e sucesor de Sigfred. Os saxóns e os dinamarqueses eran pobos moi próximos, tiñan a mesma cultura e as mesmas crenzas, e fixeron fronte común para resistir ao imperio cristián. Widukind converteuse en familiar de Godfried ao casar coa princesa Geva de [[Vestfold]], filla de Oystein (Eystein) Ier de Vestfold.<ref>{{Cita Harvard sen parénteses|Mabire|Vial|2004|p=13}} et Généalogie de la famille de Saxe sur [http://genealogiequebec.info/ GénéalogieQuébec]</ref> En resposta, os viquingos dinamarqueses atacaron aos [[obodritas]], un pobo aliado de Carlomagno. Reforzáronse en [[Danevirke]] para protexerse do imperio cristián que ameazaba as súas fronteiras, e posteriormente en [[810]], 200 barcos viquingos lanzáronse sobre [[Frisia (histórica)|Frisia]].<ref>{{en}} C. D. Kindrock, ''A History of the Vikings'', Courrier Dover Publications, 91-92</ref>
 
Trátase de "un odio entre relixións entre os viquingos e os cristiáns", explicando estes historiadores que foron principalmente as igrexas, os mosteiros e outros edificios relixiosos xunto cos seus habitantes (monxas, monxes e curas) o obxecto da furia, os insultos e os ultraxesaldraxes dos ''Normandos'' aínda [[paganismo|pagáns]] e o seu odio ao [[cristianismo]].<ref name="DC715">{{Cita Harvard sen parénteses|Decaux|Castelot|1981|p=715}}</ref> Para vingarse, un [[strandhögg]] viquingo (pequeno comando), tomou o risgorisco de internarse no territorio franco. Non se contentaron con saquear a tumba de Carlomagno en [[Aquisgrán]], tomáronse tempo para profanar a súa tumba e os restos do gran Emperador da cristiandade. Os viquingos actuaban así en todas as incursións, non contentos con roubar os bens da [[Igrexa católica|igrexa]], "estaban decididos a pisar as reliquias sagradas, insultando e ultraxandoaldraxando, motivados polo odio real cara á relixión cristiá"<ref>[[François Neveux]], ''L'aventure des Normands VIII - XIII'', collection Tempus, éditions Perrin, 48, ISBN 978-2-262-02981-4</ref><ref>Else Roesdahl et David M. Wilson, dir., ''Les mondes nordiques. Histoire et héritage de l'Europe barbare, V-XII s'', Tallandier, 1980, ''Les Vikings… Les Scandinaves et l’Europe'' 26 éditions AFAA 1992 ISBN 8773035572</ref><ref>{{Cita libro|lingua=fr|título=Les Vikings|nome=Pierre|apelidos=Barthélemy|localización=Paris|editor=A. Michel|ano=1988|isbn=2-226-03257-6|páxina=112}}</ref>
 
Este grave conflito relixioso dividiu a [[Escandinavia]] e sobre todo a [[Noruega]] durante case un século, a causa da penetración do cristianismo.<ref name="str">{{Cita Harvard sen parénteses|Sturluson|2000|p=34}}</ref> "O duque [[Håkon Sigurdsson]] e todo o seu clan de [[Jarls de Lade|Lade]], foron os grandes defensores das crenzas cristiás fronte ao crecemento do cristianismo",<ref>{{Cita Harvard sen parénteses|Sturluson|2000|p=35}}</ref> mais esta resistencia foi esmagada con extrema brutalidade polo emperador [[Otón II]] do [[Sacro Imperio Romano-Xermánico]] coñecido como "o sanguinario" e os dous reis Olaf evanxelizados. Otón II na batalla de Danevirke,<ref>{{Cita Harvard sen parénteses|Sturluson|2000|p=250}}, chapitre « la bataille du Danevirke »</ref> [[Olaf I de Noruega|Olaf Tryggvason]], que tomara como refén aos fillos de varios xefes da illa e de [[Islandia]] tivo que aceptar o cristianismo,<ref name="Histoire des rois de Norvège">{{Cita Harvard sen parénteses|Sturluson|2000|p=36}}</ref> e [[Olaf II de Noruega]] chamado "o Grande" ou "o santo" que curtou as mans e os pés dos que se resistiron á marcha triunfal do cristianismo.<ref name="Histoire des rois de Norvège"/>