Río Indo: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
extender > estender |
→Historia: texto traducido desde a wiki .es:Río_Indo#Historia |
||
Liña 27:
O Indo é un dos [[sete ríos sagrados da India]].
== Percorrido ==▼
As fontes do Indo están situadas no [[Tíbet]], no monte [[Kailâs]] ou [[Gangri]], tomando o seu nome a partir da confluencia dos regos Sengge e Gar, que descenden do Himalaia e drenan os [[cordal|cordais]] de Nganglong Kangri e de Gangdise Shan. O Indo móvese logo para noroeste, a través de [[Caxemira]], ao sur da cadea montañosa do Karakorum, para despois virar gradualmente para o sur, abandonando os outeiros entre [[Peshawar]] e [[Rawalpindi]]. Neste tramo unha presa forma o [[encoro de Tarbela]]. A partir da unión con o [[río Kabul]], o Indo é xa navegábel.▼
O resto do curso do río cara ao mar desenvólvese polas chairas do [[Punjab, Paquistán|Punjab]] e do [[Sind]], movéndose as augas con maior vagar. Atravesa [[Hyderâbâd]], antes de desembocar no [[mar Arábigo]] nun grande [[Delta fluvial|delta]] areoso de 7.770 km², que abarca uns 200 km de costa, ao sueste de [[Karachi]], e que é considerado como unha das rexións ecolóxicas das máis importantes do mundo.▼
== Historia ==
Liña 53 ⟶ 48:
A palabra [[etimoloxía da India|«India»]] deriva do río Indo. Na Antigüidade, inicialmente «India» referíase á rexión de Paquistán que se sitúa ao longo da beira este de o río Indo, pero cara ao ano [[-300|300 a.C.]], os escritores gregos como Megasthenes aplicaron o termo ao subcontinente que se estende máis cara ao leste.<ref>[[Henry Yule]]: [http://dsal.uchicago.edu/cgi-bin/philologic/getobject.pl?c.1:1:191.hobson «India, Indies»] {{Webarchive|url=https://archive.is/20120628235414/http://dsal.uchicago.edu/cgi-bin/philologic/getobject.pl?c.1:1:191.hobson |date=28 de xuño de 2012 }}, en [[Hobson-Jobson]]: ''A glossary of colloquial Anglo-Indian words and phrases, and of kindred terms, etymological, historical, geographical and discursive''. Editado por William Crooke. Londres: J. Murray, 1903.</ref>
A fonte tradicional do río é Senge Khabab (‘boca do león’), un manancial perenne, non moi lonxe do sagrado [[monte Kailash]], e caracterízase por unha longa liña de baixo de tibetanos [[chortens]]. Hai outros afluentes próximos que posiblemente poden formar un curso de auga máis longo que o Senge Khabab, pero a difencia deste, todos dependen da neve derretida. O [[río Zanskar]], que desemboca no río Indo en [[Ladakh]], ten un volume de auga maior que o propio Indo antes dese punto.<ref name="Albinia 2008, p. 307">Albinia (2008), pag. 307.</ref>
{{cita|Esa noite na tenda [xunto a Senge Khabab] pregunte a Sonmatering cal dos afluentes do Indo, que cruzamos esta mañá, era o máis longo. Todos eles, dixo, comezan polo menos a un día a pé desde aquí. O Bukhar comeza preto do pobo de Yagra. A fonte do Lamolasay está nun lugar santo: hai un mosteiro alí. O Dorjungla é un paseo moi longo e difícil, tres días talvez, e hai moitas rocas afiadas; pero a súa auga é clara e azul, de aí o nome doutro afluente, Zom- chu, que Karma Lama traduce como «auga azul». O Rakmajang nace nun lago escuro chamado o mar Negro.<br />
Un dos máis afluentes máis longos —e por tanto un candidato para ser a fonte técnica do río— é o Kla- chu, o río que cruzamos por unha ponte onte. Tamén coñecido como o Lungdep Chu, desemboca no Indo desde o sueste, e nace a un día de camiño desde Darchen. Pero Sonamtering insiste en que o Dorjungla é o máis longo das «tres tipos de auga» que caen no Seng Tsanplo ['río León' ou Indo].|col2=That night in the tent [next to Senge Khabab] I ask Sonmatering which of the Indus tributaries which we crossed this morning is the longest. All of them, he says, start at least a day's walk away from here. The Bukhar begins near the village of [[Yagra]]. The Lamolasay's source is in a holy place: there is a monastery there. The Dorjungla is a very difficult and long walk, three days perhaps, and there are many sharp rocks; but it its water is clear and blue, hence the tributary's other name, Zom-chu, which Karma Lama translates as 'Blue Water'. The Rakmajang rises from a dark lake called the Black Sea.<br />One of the longest tributaries — and thus a candidate for the river's technical source — is the Kla-chu, the river we crossed yesterday by bridge. Also known as the Lungdep Chu, it flows into the Indus from the south-east, and rises a day's walk from Darchen. But Sonamtering insists that the Dorjungla is the longest of the 'three types of water' that fall into the Seng Tsanplo ['Lion River' or Indus].|''Empires of the Indus: The Story of a River'', Alice Albinia (2008).<ref name="Albinia 2008, p. 307"/>}}
No verán de [[2010]] o río viuse desbordado en numerosos puntos provocando unha das [[Inundacións en Paquistán de 2010|maiores inundacións]] da historia de Paquistán.
▲== Percorrido ==
▲As fontes do Indo están situadas no [[Tíbet]], no monte [[Kailâs]] ou [[Gangri]], tomando o seu nome a partir da confluencia dos regos Sengge e Gar, que descenden do Himalaia e drenan os [[cordal|cordais]] de Nganglong Kangri e de Gangdise Shan. O Indo móvese logo para noroeste, a través de [[Caxemira]], ao sur da cadea montañosa do Karakorum, para despois virar gradualmente para o sur, abandonando os outeiros entre [[Peshawar]] e [[Rawalpindi]]. Neste tramo unha presa forma o [[encoro de Tarbela]]. A partir da unión con o [[río Kabul]], o Indo é xa navegábel.
▲O resto do curso do río cara ao mar desenvólvese polas chairas do [[Punjab, Paquistán|Punjab]] e do [[Sind]], movéndose as augas con maior vagar. Atravesa [[Hyderâbâd]], antes de desembocar no [[mar Arábigo]] nun grande [[Delta fluvial|delta]] areoso de 7.770 km², que abarca uns 200 km de costa, ao sueste de [[Karachi]], e que é considerado como unha das rexións ecolóxicas das máis importantes do mundo.
== Xeografía ==
O río Indo nace no [[Tíbet]] ([[China]]), a unha altura de 5500 [[msnm]], seguindo o seu curso en dirección noroeste, para logo atravesar a [[Caxemira|rexión de Caxemira]] e xirar cara ao sur para penetrar no [[Paquistán]] e percorrelo todo ao longo. Tras pasar pola cidade de [[Hyderabad, Paquistá)|Hyderabad]], desemboca nun [[Delta fluvial|delta]] bañando as costas do porto de [[Karachi]], primeira capital do [[Paquistán]].
| |||