Lista de reis de Portugal: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m Etiopía x Etiopia |
na Wikipedia non precedemos os nomes propios de tratamentos de cortesía |
||
Liña 22:
== Condado Portucalense ==
[[Ficheiro:PortugueseFlag1095.svg|
<center>{{Artigo principal|Condado Portucalense}}</center>
:Casa reinante: ''Borgoña''
* [[Henrique de Borgoña|
* [[Tareixa de León|
* [[Afonso I de Portugal|
== Primeira Dinastía – de Borgoña ou Afonsina ==
Liña 41:
|-
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 1 || '''[[Afonso I de Portugal|
|| [[Ficheiro:AfonsoI-P.jpg|50px]]
|| [[27 de xullo]] de [[1139]] || [[6 de decembro]] de [[1185]] || ''O Conquistador''<br />''O Fundador''<br />''O Grande'' || Tamén chamado [[
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 2 || '''[[Sancho I de Portugal|
|| [[Ficheiro:SanchoI-P.jpg|50px]]
|| [[6 de decembro]] de [[1185]] || [[27 de marzo]] de [[1211]] || ''O Poboador'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 3 || '''[[Afonso II de Portugal|
|| [[Ficheiro:AfonsoII-P.jpg|50px]]
|| [[27 de marzo]] de [[1211]] || [[25 de marzo]] de [[1223]] || ''O Gordo''<br />''O Craso''<br />''O Gafo''<br />''O Lexislador'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 4 || '''[[Sancho II de Portugal|
|| [[Ficheiro:SanchoII-P.jpg|50px]]
|| [[25 de marzo]] de [[1223]] || [[1247]] || ''O Capelo''<br />''O Pio''<br />''O Piedoso'' || Deposto polo [[Papa Inocencio IV]] no [[Primeiro Concilio de Lyon|I Concilio de Lyon]], en [[1245]], so a acusación de «''rex innutilis''», viría a abdicar en [[1247]], exiliándose en [[Toledo]], e indo a falecer pouco tempo despois, a inicios de [[1248]].
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 5 || '''[[Afonso III de Portugal|
||
|| [[3 de xaneiro]] de [[1248]] || [[16 de febreiro]] de [[1279]] || ''O [[Boloña|Boloñés]]'' || Rexente de Portugal, so o título de ''Procurador e Defensor do Reino'', desde [[21 de Setembro]] de [[1245]], até á data da morte do irmán, cando asume plenamente a realeza.
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 6 || '''[[Dinis de Portugal|
|| [[Ficheiro:Dinis-P.jpg|50px]]
|| [[16 de febreiro]] de [[1279]] || [[7 de xaneiro]] de [[1325]] || ''O Labrador''<br />''O Rei-Agriculto''r<br />''O Rei-Poeta''<br />''O Rei Trobador'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 7 || '''[[Afonso IV de Portugal|
|| [[Ficheiro:AfonsoIV-P.jpg|50px]]
|| [[7 de xaneiro]] de [[1325]] || [[28 de maio]] de [[1357]] || ''O Bravo'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 8 || '''[[Pedro I de Portugal|
|| [[Ficheiro:PeterIofPortugal.jpg|50px]]
|| [[28 de maio]] de [[1357]] || [[18 de xaneiro]] de [[1367]] || ''O Xusticeiro''<br />''O Cruel''<br />''O Cru''<br />''O Vingativo''<br />''O Até-á-Fin-do-Mundo Apaixonado'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 9 || '''[[Fernando I de Portugal|
|| [[Ficheiro:Fernando-P.jpg|50px]]
|| [[18 de xaneiro]] de [[1367]] || [[22 de outubro]] de [[1383]] || ''O Fermoso''<br />''O Belo''<br />''O Inconstante''<br />''O Inconsciente'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 10 || '''[[Beatriz de Portugal|
|| [[Ficheiro:Rainha D. Beatriz de Portugal filha Rei D. Fernando I (1).jpg|50px]]
|| [[22 de outubro]] de [[1383]] || [[6 de abril]] de [[1385]] || || (ver nota <sup>1</sup>)
Liña 83:
== [[Crise de 1383-1385|Interregno]] ([[1383]] - [[1385]]) ==
Designación dada pola historiografía oficial ao período que media a morte de
{| class="wikitable" cellpadding=2 cellspacing=2
Liña 90:
|-
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| || '''[[Leonor Teles de Meneces|
|| [[Ficheiro:Leonore Teles de Menezes.jpg|50px]]
|| [[22 de outubro]] de [[1383]] || [[16 de decembro]] de [[1383]] || Exerce a rexencia en nome da súa filla
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| || '''[[Xoán I de Portugal|
|| [[Ficheiro:Anoniem - Koning Johan I van Portugal (1450-1500) - Lissabon Museu Nacional de Arte Antiga 19-10-2010 16-12-61.jpg|50px]]
||[[16 de decembro]] de [[1383]] || [[6 de abril]] de [[1385]] ||
Liña 109:
|-
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 11 || '''[[João I de Portugal|
|| [[Ficheiro:Anoniem - Koning Johan I van Portugal (1450-1500) - Lissabon Museu Nacional de Arte Antiga 19-10-2010 16-12-61.jpg|50px]]
|| [[6 de abril]] de [[1385]] || [[14 de agosto]] de [[1433]] || ''O De Boa Memoria''<br />''O Bo''<br />''O Grande'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 12 || '''[[Duarte de Portugal|
|| [[Ficheiro:Duarte-P.jpg|50px]]
|| [[14 de agosto]] de [[1433]] || [[9 de setembro]] de [[1438]] || ''O Elocuente''<br />''O Rei-Filósofo'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 13 || '''[[Afonso V de Portugal|
|| [[Ficheiro:AfonsoV-P.jpg|50px]]
|| [[9 de setembro]] de [[1438]] || [[11 de novembro]] de [[1477]] || ''O Africano'' || Abdica en favor do fillo, que asumía xa as funcións de rexente do Reino.
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 14 || '''[[Xoán II de Portugal|
|| [[Ficheiro:JoaoII-P.jpg|50px]]
|| [[11 de novembro]] de [[1477]] || [[15 de novembro]] de [[1477]] || ''O Príncipe Perfecto''<br />''O Tirano'' || É aclamado rei nas Cortes de Santarén de [[1477]]; abdica ao regresar ao Reino o seu pai.
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 13 || '''[[Afonso V de Portugal|
|| [[Ficheiro:AfonsoV-P.jpg|50px]]
|| [[15 de novembro]] de [[1477]] || [[28 de agosto]] de [[1481]] || ''O Africano'' || Reasume a realeza.
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 14 || '''[[Xoán II de Portugal|
|| [[Ficheiro:JoaoII-P.jpg|50px]]
|| [[28 de agosto]] de [[1481]] || [[25 de outubro]] de [[1495]] || ''O Príncipe Perfecto''<br />''O Tirano'' ||
Liña 142:
|-
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 15 || '''[[Manuel I de Portugal|
|| [[Ficheiro:ManuelI-P.jpg|50px]]
|| [[25 de outubro]] de [[1495]] || [[13 de decembro]] de [[1521]] || ''O Venturoso''<br />''O Benaventurad''o<br />''O Afortunado'' || (ver nota <sup>2</sup>)
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 16 || '''[[Xoán III de Portugal|
|| [[Ficheiro:15-_Rei_D._João_III_-_O_Piedoso.jpg|50px]]
|| [[13 de decembro]] de [[1521]] || [[11 de xuño]] de [[1557]] || ''O Piadoso''<br />''O Pío'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 17 || '''[[Sebastián de Portugal|
|| [[Ficheiro:16-_Rei_D._Sebastião_-_O_Desejado.jpg|50px]]
|| [[11 de xuño]] de [[1557]] || [[27 de agosto]] de [[1578]] || ''O Desexado''<br />''O Encuberto''<br />''O Adormecido'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 18 || '''[[Henrique I de Portugal|
|| [[Ficheiro:17-_Rei_D._Henrique_-_O_Casto.jpg|50px]]
|| [[27 de agosto]] de [[1578]] || [[31 de xaneiro]] de [[1580]] || ''O Casto''<br />''O Cardeal-Rei''<br />''O Evorense''/''O de Évora'' ||
Liña 160:
|align=center| # || '''[[Consello de Gobernadores do Reino de Portugal|Consello de<br /> Gobernadores<br />do Reino de<br />Portugal]]''' || || [[31 de xaneiro]] de [[1580]] || [[24 de xullo]] de [[1580]] || ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 19 || '''[[Antonio I de Portugal|
|| [[Ficheiro:Anthony I of Portugal.jpg|50px]]
|| [[24 de xullo]] de [[1580]] || [[25 de agosto]] de [[1580]]<br />(en [[Portugal Continental]])<br />[[1583]] (na [[illa Terceira]]) || ''[[Prior do Crato|O Prior do Crato]]''<br />''O Determinado''<br />''O Loitador''<br />''O Independentista'' || (ver nota <sup>3</sup>)
Liña 170:
<big>'''Casa reinante''': ''[[Habsburgo]]'' (ou ''[[Casa dos Austria]]'')</big></center>
Os soberanos desta dinastía foron tamén reis de [[reino de Castela|Castela]], [[Países Baixos]], [[Nápoles]], [[Sicilia]], [[reino de León|León]], [[reino de Aragón|Aragón]], [[reino de Valencia|Valencia]], [[reino de Galicia|Galicia]], [[reino de Navarra|Navarra]], [[reino de Granada|Granada]], duques da [[Borgoña]] etc., títulos xenericamente reunidos baixo
{| class="wikitable" cellpadding=2 cellspacing=2
Liña 203:
|-
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 23 || '''[[Xoán IV de Portugal|
||[[Ficheiro:JoaoIVPortugal.jpg|50px]]
|| [[15 de decembro]] de [[1640]] || [[6 de novembro]] de [[1656]] || ''O Restaurador''<br />''O Afortunado'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 24 || '''[[Afonso VI de Portugal|
|| [[Ficheiro:Afonsoviportugal.jpg|50px]]
|| [[6 de novembro]] de [[1656]] || [[12 de setembro]] de [[1683]] || ''O Vitorioso'' || Rexencias de [[Luísa de Gusmán]] ([[6 de novembro]] de [[1656]] – [[23 de xuño]] de [[1662]]) e do [[Pedro II de Portugal|Infante
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 25 || '''[[Pedro II de Portugal|
|| [[Ficheiro:Peter II of Portugal.jpg|50px]]
|| [[12 de setembro]] de [[1683]] || [[9 de decembro]] de [[1706]] || ''O Pacífico'' || Rexente durante a incapacidade do irmán
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 26 || '''[[Xoán V de Portugal|
|| [[Ficheiro:John V of Portugal Pompeo Batoni.jpg|50px]]
|| [[6 de decembro]] de [[1706]] || [[31 de xullo]] de [[1750]] || ''O Magnánimo''<br />''O Magnífico''<br />''O Rei-Sol Portugués''<br />''O Freirático'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 27 || '''[[Xosé I de Portugal|
|| [[Ficheiro:26-_Rei_D._José_-_O_Reformador.jpg|50px]]
|| [[31 de xullo]] de [[1750]] || [[24 de febreiro]] de [[1777]] || ''O Reformador'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 28 || '''[[María I de Portugal|
|| [[Ficheiro:27-_Rainha_reinante_D._Maria_I_-_A_Louca.jpg|50px]]
|| [[24 de febreiro]] de [[1777]] || [[20 de marzo]] de [[1816]] ||''A Piadosa'' <small>(en Portugal)</small><br />''A Louca'' <small>(no Brasil)</small> || Rexencia do [[Xoán VI de Portugal|Príncipe
|- bgcolor=#FFFFCC
|align=center| # || '''[[Pedro III de Portugal|
|| [[Ficheiro:27-_Rei_D._Pedro_III_5.jpg|50px]]
|| [[24 de febreiro]] de [[1777]] || [[5 de marzo]] de [[1786]] || ''O Capacidonio''<br />''O Sacristán''<br />''O Edificador''|| [[príncipe consorte de Portugal|Rei-consorte]] de
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 29 || '''[[Xoán VI de Portugal|
|| [[Ficheiro:DomJoao6_CarlotaJoaquina.jpg|50px]]
|| [[20 de marzo]] de [[1816]] || [[10 de marzo]] de [[1826]] || ''O Clemente'' || [[Rexente de Portugal]] [[1792]]-[[1799]]; [[Príncípe rexente de Portugal e Algarves]] [[1799]]-[[1808]]; [[Príncípe rexente de Portugal, Brasil e Algarves]] ([[1808]]-[[1816]]; [[Rei do Reino Unido de Portugal, Brasil e Algarves]] ([[1816-1825]]); [[Rei de Portugal e dos Algarves]] e [[Imperador do Brasil|Imperador Titular do Brasil]] ([[1825]]-[[1826]])
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 30 || '''[[Pedro I do Brasil|
|| [[Ficheiro:Portrait of Dom Pedro, Duke of Bragança - Google Art Project edited.jpeg|50px]]
|| [[26 de abril]] de [[1826]] || [[2 de maio]] de [[1826]] || ''O Rei-Soldado''<br />''O Rei-Imperador''<br />''O Libertador'' || Tamén [[Emperador do Brasil]] ([[1 de decembro]] de [[1822]] – [[7 de abril]] de [[1831]]); rexente de Portugal ([[1831]] – [[1834]])
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 31 || '''[[María II de Portugal|
||
|| [[2 de maio]] de [[1826]] || [[11 de xullo]] de [[1828]] || ''A Educadora''<br />''A Boa-Mai'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 32 || '''[[Miguel I de Portugal|
|| [[Ficheiro:30-_Rei_D._Miguel_-_O_Absoluto.jpg|50px]]
|| [[11 de xullo]] de [[1828]] || [[26 de maio]] de [[1834]] || ''O Rei Absoluto''<br />''O Absolutista''<br />''O Tradicionalista''<br />''O Usurpador'' || Rexente en nome de
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 31 || '''[[María II de Portugal|
|| [[Ficheiro:31-_Rainha_reinante_D._Maria_II_-_A_Educadora.jpg|50px]]
|| [[20 de setembro]] de [[1834]] || [[15 de novembro]] de [[1853]] || ''A Educadora''<br />''A Boa-Mai'' || Rexencia do pai
|- bgcolor=#FFFFCC
|align=center| # || '''[[Fernando II de Portugal|
|| [[Ficheiro:31-_Rei_D._Fernando_II_-_O_Artista.jpg|50px]]
|| [[16 de setembro]] de [[1837]] || [[15 de novembro]] de [[1853]] || ''O Rei-Artista'' || [[Príncipe consorte de Portugal|Rei-consorte]] de
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 33 || '''[[Pedro V de Portugal|
|| [[Ficheiro:Pedro V de Portugal.jpg|50px]]
|| [[15 de novembro]] de [[1853]] || [[11 de novembro]] de [[1861]] || ''O Esperanzado''<br />''O Ben-Amado''<br />''O Moi Amado'' || Rexencia do pai
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 34 || '''[[Luís I de Portugal|
|| [[Ficheiro:Luis of Portugal.jpg|50px]]
|| [[11 de novembro]] de [[1861]] || [[19 de outubro]] de [[1889]] || ''O Popular''<br />''O Bon'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 35 || '''[[Carlos I de Portugal|
|| [[Ficheiro:34-_Rei_D._Carlos_-_O_Diplomata.jpg|50px]]
|| [[19 de outubro]] de [[1889]] || [[1 de febreiro]] de [[1908]] || ''O Diplomático''<br />''O Martirizado''<br />''O Mártir''<br />''O Oceanógrafo''<br />''O Rei-Pintor'' || (ver nota <sup>6</sup>)
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 36 || '''[[Manuel II de Portugal|
|| [[Ficheiro:35-_Rei_D._Manuel_II_-_O_Patriota.jpg|50px]]
|| [[1 de febreiro]] de [[1908]] || [[5 de outubro]] de [[1910]] || ''O Patriota''<br />''O Desventurado''<br />''O Estudoso''<br />''O Rei-Saudade'' || ''[[Primeira República Portuguesa|Implantación da República]]''
Liña 274:
== Notas ==
(<sup>1</sup>) Raíña ''de iure'' e ''de facto'' (era a única herdeira lexítima do trono deixado pola morte de [[Fernando I de Portugal|
(<sup>2</sup>) Por mor da morte de [[Xoán II de Portugal|
(<sup>3</sup>)
(<sup>4</sup>) Filipe II comezou logo a exercer o seu poder aínda en [[1580]], malia que apenas parcialmente, pois aínda non dominaba todo o territorio; só en [[1581]], coas [[Cortes de Tomar]], tornouse Rei de Portugal ''de iure'', e apenas en [[1583]] conseguiu abafar todos os puntos que aínda eran afectos ao Prior do Crato.
(<sup>5</sup>) Esta alegada mudanza de nome na Dinastía de Braganza, reinante en Portugal, por morte de [[María II de Portugal|
(<sup>6</sup>) O herdeiro do trono, [[Luís Filipe, Duque de Braganza|
(*) Todos estes reis foron tamén soberanos do [[reino do Algarve]], a partir de
== Titulatura rexia ==
Liña 295:
!width=10%|Período!!Título!!width="20%"|Usado por!!Motivo
|-
|[[1140]]–[[1189]]||Pola Graza de Deus, Rei dos Portugueses<br />(''Dei Gratiae, Rex Portugalensium'')||<small>[[Afonso I de Portugal|
|-
|[[1189]]–[[1191]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e de Silves||<small>[[Sancho I de Portugal|
|-
|[[1191]]–[[1249]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal<br />(''Dei Gratiae, Rex Portugaliae'')||<small>[[Sancho I de Portugal|
|-
|[[1249]]–[[1369]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e do Algarve<br />(''Dei Gratiae, Rex Portugaliae & Algarbii'')||<small>[[Afonso III de Portugal|
|-
|[[1369]]–[[1371]]||Pola Graza de Deus, Rei de Castela, de León, de Portugal, de Toledo, da Galiza, de Sevilla, de Córdoba, de Murcia, de Xaén, do Algarve, de Alxeciras e Señor de Molina||<small>[[Fernando I de Portugal|
|-
|[[1371]]–[[1383]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e do Algarve||<small>[[Fernando I de Portugal|
|-
|[[1383]]–[[1385]]||Pola Graza de Deus, Raíña de Castela, de León, de Portugal, de Toledo, da Galiza, de Sevilla, de Córdoba, de Murcia, de Xaén, do Algarve, de Alxeciras e Señora da Biscaia||<small>[[Beatriz de Portugal|
|-
|[[1385]]–[[1415]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e do Algarve||<small>[[Xoán I de Portugal|
|-
|[[1415]]–[[1458]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e do Algarve, e Señor de Ceuta||<small>[[Xoán I de Portugal|
|-
|[[1458]]–[[1471]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e do Algarve, e Señor de Ceuta e de Alcácer en África||<small>[[Afonso V de Portugal|
|-
|[[1471]]–[[1475]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e dos Algarves, d'Aquén e d'Alén-Mar en África||<small>[[Afonso V de Portugal|
|-
|[[1475]]–[[1479]]||Pola Graza de Deus, Rei de Castela, de León, de Portugal, de Toledo, de Galiza, de Sevilla, de Córdoba, de Xaén, de Murcia, dos Algarves d'Aquén e d'Alén Mar en África, de Xibraltar, de Alxeciras, e Señor da Biscaia e de Molina||<small>[[Afonso V de Portugal|
|-
|[[1479]]–[[1485]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e dos Algarves, d'Aquén e d'Alén-Mar en África||<small>[[Afonso V de Portugal|
|-
|[[1485]]–[[1499]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e dos Algarves, d'Aquén e d'Alén-Mar en África, e Señor da Guiné||<small>[[Xoán II de Portugal|
|-
|[[1499]]–[[1580]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e dos Algarves, d'Aquén e d'Alén-Mar en África, Señor da Guiné e da Conquista, Navegación e Comercio da Etiopía, Arabia, Persia e India etc.||<small>[[Manuel I de Portugal|
|-
|[[1580]]–[[1640]]||Pola Graza de Deus, Rei de Castela, de León, de Aragón, das Dúas Sicilias, de Xerusalén, de Portugal, de Navarra, de Granada, de Toledo, de Valencia, da Galiza, de Mallorca, de Sevilla, da Sardeña, de Córdoba, da Córsega, de Murcia, de Xaén, dos Algarves, de Alxeciras, de Xibraltar, das Illas de Canaria, das indias Orientais e Occidentais, Illas e Terra Firme do Mar-Océano, Conde de Barcelona, Señor da Biscaia e de Molina, Duque de Atenas e de Neopatria, Conde de Rosellón e da Sardeña, Marqués de Oristano e de Gociano, Arquiduque de Austria, Duque da Borgoña, do Brabante e de Milón, Conde de Habsburgo, da Flandres e do Tirol etc.||<small>[[Filipe II de España|
|-
|[[1640]]–[[1815]]||Pola Graza de Deus, Rei (ou Raíña) de Portugal e dos Algarves, d'Aquén e d'Alén-Mar en África, Señor(a) da Guiné e da Conquista, Navegación e Comercio da Etiopía, Arabia, Persia e India etc.||<small>[[Xoán IV de Portugal|
|-
|[[1815]]–[[1825]]||Pola Graza de Deus, Rei (ou Raíña) do Reino Unido de Portugal, Brasil e dos Algarves, d'Aquén e d'Alén-Mar en África, Señor(a) da Guiné e da Conquista, Navegación e Comercio da Etiopía, Arabia, Persia e India etc.||<small>[[María I de Portugal|
|-
|[[1825]]–[[1910]]||Pola Graza de Deus, Rei (ou Raíña) de Portugal e dos Algarves, d'Aquén e d'Alén-Mar en África, Señor(a) da Guiné e da Conquista, Navegación e Comercio da Etiopía, Arabia, Persia e India etc.||<small>[[Xoán VI de Portugal|
|}
|