Lista de reis de Portugal: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Etiopía x Etiopia
Elisardojm (conversa | contribucións)
na Wikipedia non precedemos os nomes propios de tratamentos de cortesía
Liña 22:
 
== Condado Portucalense ==
[[Ficheiro:PortugueseFlag1095.svg|D. Henrique de Borgoña e de D. Afonso Henriques|centro|100px]]
<center>{{Artigo principal|Condado Portucalense}}</center>
 
:Casa reinante: ''Borgoña''
 
* [[Henrique de Borgoña|D. Henrique de Borgoña]], [[Condado Portucalense|Conde de Portucale]] (r. [[1093]]-[[1112]])
* [[Tareixa de León|D. Tareixa de León]], rexente na menoridade do fillo (r. 1112 - [[1128]]), co título de ''regina'' («raíña»)
* [[Afonso I de Portugal|D. Afonso Henriques]], Conde de Portucale e despois primeiro Rei de Portugal (r. 1112 - [[1139]])
 
== Primeira Dinastía – de Borgoña ou Afonsina ==
Liña 41:
|-
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 1 || '''[[Afonso I de Portugal|D. Afonso I]]'''
|| [[Ficheiro:AfonsoI-P.jpg|50px]]
|| [[27 de xullo]] de [[1139]] || [[6 de decembro]] de [[1185]] || ''O Conquistador''<br />''O Fundador''<br />''O Grande'' || Tamén chamado [[Afonso Henriques|D. Afonso Henriques]] (Afonso, fillo de [[Henrique de Borgoña, conde de Portucale|D. Henrique]]; aquí radica a designación que os musulmáns lle atribuíran, ‘‘Ibn-Arrik’‘ - «fillo de Henrique»).
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 2 || '''[[Sancho I de Portugal|D. Sancho I]]'''
|| [[Ficheiro:SanchoI-P.jpg|50px]]
|| [[6 de decembro]] de [[1185]] || [[27 de marzo]] de [[1211]] || ''O Poboador'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 3 || '''[[Afonso II de Portugal|D. Afonso II]]'''
|| [[Ficheiro:AfonsoII-P.jpg|50px]]
|| [[27 de marzo]] de [[1211]] || [[25 de marzo]] de [[1223]] || ''O Gordo''<br />''O Craso''<br />''O Gafo''<br />''O Lexislador'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 4 || '''[[Sancho II de Portugal|D. Sancho II]]'''
|| [[Ficheiro:SanchoII-P.jpg|50px]]
|| [[25 de marzo]] de [[1223]] || [[1247]] || ''O Capelo''<br />''O Pio''<br />''O Piedoso'' || Deposto polo [[Papa Inocencio IV]] no [[Primeiro Concilio de Lyon|I Concilio de Lyon]], en [[1245]], so a acusación de «''rex innutilis''», viría a abdicar en [[1247]], exiliándose en [[Toledo]], e indo a falecer pouco tempo despois, a inicios de [[1248]].
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 5 || '''[[Afonso III de Portugal|D. Afonso III]]'''
||
|| [[3 de xaneiro]] de [[1248]] || [[16 de febreiro]] de [[1279]] || ''O [[Boloña|Boloñés]]'' || Rexente de Portugal, so o título de ''Procurador e Defensor do Reino'', desde [[21 de Setembro]] de [[1245]], até á data da morte do irmán, cando asume plenamente a realeza.
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 6 || '''[[Dinis de Portugal|D. Dinis I]]'''
|| [[Ficheiro:Dinis-P.jpg|50px]]
|| [[16 de febreiro]] de [[1279]] || [[7 de xaneiro]] de [[1325]] || ''O Labrador''<br />''O Rei-Agriculto''r<br />''O Rei-Poeta''<br />''O Rei Trobador'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 7 || '''[[Afonso IV de Portugal|D. Afonso IV]]'''
|| [[Ficheiro:AfonsoIV-P.jpg|50px]]
|| [[7 de xaneiro]] de [[1325]] || [[28 de maio]] de [[1357]] || ''O Bravo'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 8 || '''[[Pedro I de Portugal|D. Pedro I]]'''
|| [[Ficheiro:PeterIofPortugal.jpg|50px]]
|| [[28 de maio]] de [[1357]] || [[18 de xaneiro]] de [[1367]] || ''O Xusticeiro''<br />''O Cruel''<br />''O Cru''<br />''O Vingativo''<br />''O Até-á-Fin-do-Mundo Apaixonado'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 9 || '''[[Fernando I de Portugal|D. Fernando I]]'''
|| [[Ficheiro:Fernando-P.jpg|50px]]
|| [[18 de xaneiro]] de [[1367]] || [[22 de outubro]] de [[1383]] || ''O Fermoso''<br />''O Belo''<br />''O Inconstante''<br />''O Inconsciente'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 10 || '''[[Beatriz de Portugal|D. Beatriz I]]'''
|| [[Ficheiro:Rainha D. Beatriz de Portugal filha Rei D. Fernando I (1).jpg|50px]]
|| [[22 de outubro]] de [[1383]] || [[6 de abril]] de [[1385]] || || (ver nota <sup>1</sup>)
Liña 83:
 
== [[Crise de 1383-1385|Interregno]] ([[1383]] - [[1385]]) ==
Designación dada pola historiografía oficial ao período que media a morte de D. Fernando e a ascensión ao trono do seu medio-irmán, o Mestre de Avis [[Xoán I de Portugal|D. Xoán]], e que comprende as rexencias de [[Leonor Teles de Meneses]] e do propio Mestre de Avis.
 
{| class="wikitable" cellpadding=2 cellspacing=2
Liña 90:
|-
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| || '''[[Leonor Teles de Meneces|D. Leonor Teles de Meneces]]'''
|| [[Ficheiro:Leonore Teles de Menezes.jpg|50px]]
|| [[22 de outubro]] de [[1383]] || [[16 de decembro]] de [[1383]] || Exerce a rexencia en nome da súa filla D. Beatriz
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| || '''[[Xoán I de Portugal|D. Xoán]], [[Orde de Avis|Mestre de Avis]]'''
|| [[Ficheiro:Anoniem - Koning Johan I van Portugal (1450-1500) - Lissabon Museu Nacional de Arte Antiga 19-10-2010 16-12-61.jpg|50px]]
||[[16 de decembro]] de [[1383]] || [[6 de abril]] de [[1385]] ||
Liña 109:
|-
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 11 || '''[[João I de Portugal|D. Xoán I]]'''
|| [[Ficheiro:Anoniem - Koning Johan I van Portugal (1450-1500) - Lissabon Museu Nacional de Arte Antiga 19-10-2010 16-12-61.jpg|50px]]
|| [[6 de abril]] de [[1385]] || [[14 de agosto]] de [[1433]] || ''O De Boa Memoria''<br />''O Bo''<br />''O Grande'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 12 || '''[[Duarte de Portugal|D. Duarte I]]'''
|| [[Ficheiro:Duarte-P.jpg|50px]]
|| [[14 de agosto]] de [[1433]] || [[9 de setembro]] de [[1438]] || ''O Elocuente''<br />''O Rei-Filósofo'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 13 || '''[[Afonso V de Portugal|D. Afonso V]]'''
|| [[Ficheiro:AfonsoV-P.jpg|50px]]
|| [[9 de setembro]] de [[1438]] || [[11 de novembro]] de [[1477]] || ''O Africano'' || Abdica en favor do fillo, que asumía xa as funcións de rexente do Reino.
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 14 || '''[[Xoán II de Portugal|D. Xoán II]]'''
|| [[Ficheiro:JoaoII-P.jpg|50px]]
|| [[11 de novembro]] de [[1477]] || [[15 de novembro]] de [[1477]] || ''O Príncipe Perfecto''<br />''O Tirano'' || É aclamado rei nas Cortes de Santarén de [[1477]]; abdica ao regresar ao Reino o seu pai.
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 13 || '''[[Afonso V de Portugal|D. Afonso V]]'''
|| [[Ficheiro:AfonsoV-P.jpg|50px]]
|| [[15 de novembro]] de [[1477]] || [[28 de agosto]] de [[1481]] || ''O Africano'' || Reasume a realeza.
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 14 || '''[[Xoán II de Portugal|D. Xoán II]]'''
|| [[Ficheiro:JoaoII-P.jpg|50px]]
|| [[28 de agosto]] de [[1481]] || [[25 de outubro]] de [[1495]] || ''O Príncipe Perfecto''<br />''O Tirano'' ||
Liña 142:
|-
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 15 || '''[[Manuel I de Portugal|D. Manuel I]]'''
|| [[Ficheiro:ManuelI-P.jpg|50px]]
|| [[25 de outubro]] de [[1495]] || [[13 de decembro]] de [[1521]] || ''O Venturoso''<br />''O Benaventurad''o<br />''O Afortunado'' || (ver nota <sup>2</sup>)
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 16 || '''[[Xoán III de Portugal|D. Xoán III]]'''
|| [[Ficheiro:15-_Rei_D._João_III_-_O_Piedoso.jpg|50px]]
|| [[13 de decembro]] de [[1521]] || [[11 de xuño]] de [[1557]] || ''O Piadoso''<br />''O Pío'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 17 || '''[[Sebastián de Portugal|D. Sebastián I]]'''
|| [[Ficheiro:16-_Rei_D._Sebastião_-_O_Desejado.jpg|50px]]
|| [[11 de xuño]] de [[1557]] || [[27 de agosto]] de [[1578]] || ''O Desexado''<br />''O Encuberto''<br />''O Adormecido'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 18 || '''[[Henrique I de Portugal|D. Henrique I]]'''
|| [[Ficheiro:17-_Rei_D._Henrique_-_O_Casto.jpg|50px]]
|| [[27 de agosto]] de [[1578]] || [[31 de xaneiro]] de [[1580]] || ''O Casto''<br />''O Cardeal-Rei''<br />''O Evorense''/''O de Évora'' ||
Liña 160:
|align=center| # || '''[[Consello de Gobernadores do Reino de Portugal|Consello de<br /> Gobernadores<br />do Reino de<br />Portugal]]''' || || [[31 de xaneiro]] de [[1580]] || [[24 de xullo]] de [[1580]] || ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 19 || '''[[Antonio I de Portugal|D. Antonio I]]'''
|| [[Ficheiro:Anthony I of Portugal.jpg|50px]]
|| [[24 de xullo]] de [[1580]] || [[25 de agosto]] de [[1580]]<br />(en [[Portugal Continental]])<br />[[1583]] (na [[illa Terceira]]) || ''[[Prior do Crato|O Prior do Crato]]''<br />''O Determinado''<br />''O Loitador''<br />''O Independentista'' || (ver nota <sup>3</sup>)
Liña 170:
<big>'''Casa reinante''': ''[[Habsburgo]]'' (ou ''[[Casa dos Austria]]'')</big></center>
 
Os soberanos desta dinastía foron tamén reis de [[reino de Castela|Castela]], [[Países Baixos]], [[Nápoles]], [[Sicilia]], [[reino de León|León]], [[reino de Aragón|Aragón]], [[reino de Valencia|Valencia]], [[reino de Galicia|Galicia]], [[reino de Navarra|Navarra]], [[reino de Granada|Granada]], duques da [[Borgoña]] etc., títulos xenericamente reunidos baixo a designación de ''[[lista de reis de España|Reis de España]]''.
 
{| class="wikitable" cellpadding=2 cellspacing=2
Liña 203:
|-
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 23 || '''[[Xoán IV de Portugal|D. Xoán IV]]'''
||[[Ficheiro:JoaoIVPortugal.jpg|50px]]
|| [[15 de decembro]] de [[1640]] || [[6 de novembro]] de [[1656]] || ''O Restaurador''<br />''O Afortunado'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 24 || '''[[Afonso VI de Portugal|D. Afonso VI]]'''
|| [[Ficheiro:Afonsoviportugal.jpg|50px]]
|| [[6 de novembro]] de [[1656]] || [[12 de setembro]] de [[1683]] || ''O Vitorioso'' || Rexencias de [[Luísa de Gusmán]] ([[6 de novembro]] de [[1656]] – [[23 de xuño]] de [[1662]]) e do [[Pedro II de Portugal|Infante D. Pedro]] ([[23 de novembro]] de [[1668]] – [[12 de setembro]] de [[1683]])
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 25 || '''[[Pedro II de Portugal|D. Pedro II]]'''
|| [[Ficheiro:Peter II of Portugal.jpg|50px]]
|| [[12 de setembro]] de [[1683]] || [[9 de decembro]] de [[1706]] || ''O Pacífico'' || Rexente durante a incapacidade do irmán
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 26 || '''[[Xoán V de Portugal|D. Xoán V]]'''
|| [[Ficheiro:John V of Portugal Pompeo Batoni.jpg|50px]]
|| [[6 de decembro]] de [[1706]] || [[31 de xullo]] de [[1750]] || ''O Magnánimo''<br />''O Magnífico''<br />''O Rei-Sol Portugués''<br />''O Freirático'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 27 || '''[[Xosé I de Portugal|D. Xosé I]]'''
|| [[Ficheiro:26-_Rei_D._José_-_O_Reformador.jpg|50px]]
|| [[31 de xullo]] de [[1750]] || [[24 de febreiro]] de [[1777]] || ''O Reformador'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 28 || '''[[María I de Portugal|D. María I]]'''
|| [[Ficheiro:27-_Rainha_reinante_D._Maria_I_-_A_Louca.jpg|50px]]
|| [[24 de febreiro]] de [[1777]] || [[20 de marzo]] de [[1816]] ||''A Piadosa'' <small>(en Portugal)</small><br />''A Louca'' <small>(no Brasil)</small> || Rexencia do [[Xoán VI de Portugal|Príncipe D. Xoán]] (despacho gobernativo: [[1792]] – [[1799]]; rexente: [[15 de xullo]] de [[1799]] – [[20 de marzo]] de [[1816]])
|- bgcolor=#FFFFCC
|align=center| # || '''[[Pedro III de Portugal|D. Pedro III]]'''
|| [[Ficheiro:27-_Rei_D._Pedro_III_5.jpg|50px]]
|| [[24 de febreiro]] de [[1777]] || [[5 de marzo]] de [[1786]] || ''O Capacidonio''<br />''O Sacristán''<br />''O Edificador''|| [[príncipe consorte de Portugal|Rei-consorte]] de D. María I
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 29 || '''[[Xoán VI de Portugal|D. Xoán VI]]'''
|| [[Ficheiro:DomJoao6_CarlotaJoaquina.jpg|50px]]
|| [[20 de marzo]] de [[1816]] || [[10 de marzo]] de [[1826]] || ''O Clemente'' || [[Rexente de Portugal]] [[1792]]-[[1799]]; [[Príncípe rexente de Portugal e Algarves]] [[1799]]-[[1808]]; [[Príncípe rexente de Portugal, Brasil e Algarves]] ([[1808]]-[[1816]]; [[Rei do Reino Unido de Portugal, Brasil e Algarves]] ([[1816-1825]]); [[Rei de Portugal e dos Algarves]] e [[Imperador do Brasil|Imperador Titular do Brasil]] ([[1825]]-[[1826]])
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 30 || '''[[Pedro I do Brasil|D. Pedro IV]]'''
|| [[Ficheiro:Portrait of Dom Pedro, Duke of Bragança - Google Art Project edited.jpeg|50px]]
|| [[26 de abril]] de [[1826]] || [[2 de maio]] de [[1826]] || ''O Rei-Soldado''<br />''O Rei-Imperador''<br />''O Libertador'' || Tamén [[Emperador do Brasil]] ([[1 de decembro]] de [[1822]] – [[7 de abril]] de [[1831]]); rexente de Portugal ([[1831]] – [[1834]])
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 31 || '''[[María II de Portugal|D. María II]]'''
||
|| [[2 de maio]] de [[1826]] || [[11 de xullo]] de [[1828]] || ''A Educadora''<br />''A Boa-Mai'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 32 || '''[[Miguel I de Portugal|D. Miguel I]]'''
|| [[Ficheiro:30-_Rei_D._Miguel_-_O_Absoluto.jpg|50px]]
|| [[11 de xullo]] de [[1828]] || [[26 de maio]] de [[1834]] || ''O Rei Absoluto''<br />''O Absolutista''<br />''O Tradicionalista''<br />''O Usurpador'' || Rexente en nome de D. María II ([[2 de maio]] de [[1826]] – [[11 de xullo]] de [[1828]])
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 31 || '''[[María II de Portugal|D. María II]]'''
|| [[Ficheiro:31-_Rainha_reinante_D._Maria_II_-_A_Educadora.jpg|50px]]
|| [[20 de setembro]] de [[1834]] || [[15 de novembro]] de [[1853]] || ''A Educadora''<br />''A Boa-Mai'' || Rexencia do pai D. Pedro ([[1831]] – [[1834]])
|- bgcolor=#FFFFCC
|align=center| # || '''[[Fernando II de Portugal|D. Fernando II]]'''
|| [[Ficheiro:31-_Rei_D._Fernando_II_-_O_Artista.jpg|50px]]
|| [[16 de setembro]] de [[1837]] || [[15 de novembro]] de [[1853]] || ''O Rei-Artista'' || [[Príncipe consorte de Portugal|Rei-consorte]] de D. María II; oriúndo da familia de Saxe-CobúrgoGotha<br />(ver nota <sup>5</sup>)
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 33 || '''[[Pedro V de Portugal|D. Pedro V]]'''
|| [[Ficheiro:Pedro V de Portugal.jpg|50px]]
|| [[15 de novembro]] de [[1853]] || [[11 de novembro]] de [[1861]] || ''O Esperanzado''<br />''O Ben-Amado''<br />''O Moi Amado'' || Rexencia do pai D. Fernando ([[15 de novembro]] de [[1853]] - [[16 de setembro]] de [[1855]])
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 34 || '''[[Luís I de Portugal|D. Luís I]]'''
|| [[Ficheiro:Luis of Portugal.jpg|50px]]
|| [[11 de novembro]] de [[1861]] || [[19 de outubro]] de [[1889]] || ''O Popular''<br />''O Bon'' ||
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 35 || '''[[Carlos I de Portugal|D. Carlos I]]'''
|| [[Ficheiro:34-_Rei_D._Carlos_-_O_Diplomata.jpg|50px]]
|| [[19 de outubro]] de [[1889]] || [[1 de febreiro]] de [[1908]] || ''O Diplomático''<br />''O Martirizado''<br />''O Mártir''<br />''O Oceanógrafo''<br />''O Rei-Pintor'' || (ver nota <sup>6</sup>)
|- bgcolor=#E6E6FA
|align=center| 36 || '''[[Manuel II de Portugal|D. Manuel II]]'''
|| [[Ficheiro:35-_Rei_D._Manuel_II_-_O_Patriota.jpg|50px]]
|| [[1 de febreiro]] de [[1908]] || [[5 de outubro]] de [[1910]] || ''O Patriota''<br />''O Desventurado''<br />''O Estudoso''<br />''O Rei-Saudade'' || ''[[Primeira República Portuguesa|Implantación da República]]''
Liña 274:
== Notas ==
 
(<sup>1</sup>) Raíña ''de iure'' e ''de facto'' (era a única herdeira lexítima do trono deixado pola morte de [[Fernando I de Portugal|D. Fernando I]]), D. Beatriz, casada con [[Xoán I de Castela]], aclamouse raíña do Reino, exercendo a rexencia no seu nome, durante case dous anos, a raíña-viúva, a súa mai [[Leonor Teles de Meneces|D. Leonor Teles de Meneces]]; o seu marido D. Xoán de Castela acrecentou mesmo o señorío dos Reinos de Portugal e Algarve aos seus títulos, e mandou acuñar moedas coas armas de León e Castela partidas coas de Portugal. Con todo, desde o inicio do reinado, varias vilas e cidades do reino comezaron a se sublevar, temendo a perda da independencia, vindo paulatinamente a engrosar o partido que se foi constituíndo á roda do Mestre de Avis. Coa subida ao trono do [[Xoán I de Portugal|Mestre de Avis]], despois das [[Cortes de Coimbra de 1385]], a historiografía oficial pasou a negar a realeza de D. Beatriz e até, nalgúns casos extremos, a negar ser filla biolóxica de D. Fernando, por forma a refutar o feito de ter sido raíña de Portugal.
 
(<sup>2</sup>) Por mor da morte de [[Xoán II de Portugal|D. Xoán II]] sen fillos lexítimos (o príncipe [[Afonso de Portugal (1475)|D. Afonso]] falecera en condicións tráxicas nunca completamente esclarecidas en [[1491]]), nin irmáns sobreviventes (a infanta [[Xoana de Portugal|Santa Xoana]], a súa irmá, falecera en [[1490]]), non obstante tentou lexitimar o seu bastardo, o infante [[Xurxo de Lencastre|D. Xurxo de Lencastre]], futuro [[Duque de Coimbra]], a Coroa Portuguesa acabou por pasar para o seu curmán e cuñado [[Manuel I de Portugal|D. Manuel]], [[Duque de Bexa]], o cal era fillo de [[Fernando, Duque de Viseu|D. Fernando]], [[Duque de Viseu]] (irmán do rei [[Afonso V de Portugal|D. Afonso V]]), e de [[Beatriz de Portugal (1430)|D. Beatriz]] (filla do [[Xoán, Infante de Portugal|infante D. Xoán]], o penúltimo dos membros da ''[[Ínclita Xeración]]''). Así, aínda que polo lado do pai fose neto do rei [[Duarte de Portugal|D. Duarte]], e polo lado da mai, bisneto de [[Xoán I de Portugal|D. Xoán I]], o feito de non ser herdeiro directo, mais si colateral, leva a que xurdisen, á súa vez, referencias a unha quebra na dinastía de Avis ao nivel da casa reinante, considerándose inaugurada así a ''Casa de Avis-Bexa'' (en homenaxe ao ducado no cal fora investido por D. Xoán II, e que marca a data da súa aclamación, en [[1495]]), a cal se mantería no poder até a fin da dinastía, en [[1580]].
 
(<sup>3</sup>) D. Antonio I foi rei de Portugal desde [[19 de xuño]] de [[1580]], data da súa formal aclamación ao trono en [[Santarém, Portugal|Santarém]], até á derrota na [[batalla de Alcántara]], a [[25 de agosto]] seguinte. Continuou a reinar no entanto "de iure" a partir do estranxeiro, e reinou "de facto" até [[1583]] no territorio [[Azores|azoriano]], onde proseguiu a guerra ao invasor. A historiografía oficial negoulle a condición de rei (por ser tido como fillo bastardo e cristián novo, o que non é verdade, pois era real a [[Lexitimidade de D. Antonio]]), tanto so os Filipes, como tamén so os Braganças. Débese a unha obra do Profesor [[Joaquim Veríssimo Serrão]] a rehabilitación da súa figura, que debe así figurar no número dos reis de Portugal, posto malia a brevidade do seu reinado.
 
(<sup>4</sup>) Filipe II comezou logo a exercer o seu poder aínda en [[1580]], malia que apenas parcialmente, pois aínda non dominaba todo o territorio; só en [[1581]], coas [[Cortes de Tomar]], tornouse Rei de Portugal ''de iure'', e apenas en [[1583]] conseguiu abafar todos os puntos que aínda eran afectos ao Prior do Crato.<!--É curioso notar inclusive que unha das parcelas do territorio portugués xamais recoñeceu a soberanía dos reis Habsburgo, Macau, que apenas volveu á obediencia dos soberanos portugueses con D. Xoán IV-->
 
(<sup>5</sup>) Esta alegada mudanza de nome na Dinastía de Braganza, reinante en Portugal, por morte de [[María II de Portugal|D. María II]], para Bragança-Saxe-Cobúrgo-Gotha (ou máis correctamente, ‘‘Bragança-Wettin’‘), non é de todo recoñecida pola historiografía portuguesa, sendo antes unha creación das historiografías estranxeiras (sobre todo a francesa, que non recoñece a sucesión por vía feminina, logrando así aplicar á dinastía reinante en Portugal o nome dinástico do rei consorte). Porén, aínda que a liña de sucesión proseguiu en liña recta, polo casamento da Raíña D.raíña María II cun príncipe estranxeiro ([[Fernando II de Portugal|D. Fernando II de Saxe-Cobúrgo-Gotha]]), tería cesado na Casa Real portuguesa a varonía de [[Afonso I de Portugal|D. Afonso Henriques]], mantida ao longo de sete séculos (nótese que a outra raíña portuguesa, [[María I de Portugal|D. María I]], casara co tío [[Pedro III de Portugal|D. Pedro III]], polo que se mantivo o sangue do primeiro rei de Portugal), tendo entón pasado a correr o sangue da casa de Wettin nas veas dos ''Bragança''. Con todo, en Portugal sempre as mulleres puideron transmitir o nome, ben como o patrimonio, na falta de herdeiro home na familia. Isto leva a encontrarse por veces escrito, entre historiadores estranxeiros, a existencia dunha quinta dinastía en Portugal - unha división aparentemente artificial dentro da última dinastía real portuguesa, gobernada pola suposta casa de ''Bragança-Wettin'', a cal comprendería os reis entre [[Pedro V de Portugal|D. Pedro V]] e [[Manuel II de Portugal|D. Manuel II]]. Para todos os efectos, considérase máis válida a división tradicional en catro dinastías, dado a legalidade da designación de dinastía de Braganza, única utilizada, e determinada pola Casa Real e pola xeneralidade das persoas, até 1910 e despois desa data.
 
(<sup>6</sup>) O herdeiro do trono, [[Luís Filipe, Duque de Braganza|D. Luís Filipe, Príncipe Real de Portugal]], aínda que sobrevivise escasos minutos ao seu pai, non foi nunca considerado como rei de Portugal (aínda que fose chamado, por algúns estranxeiros, de ''D. Luís II''); nin o podería ser, pois en Portugal só eran considerados reis "de iure" os príncipes após xuraren os foros, liberdades e garantías no acto da súa aclamación ao trono (até [[1834]]), ou de xuraren a Constitución (despois daquela data), en sesión solemne e plenaria das [[Cortes]]. Desta forma, o trono recaeu de inmediato no seu irmán máis novo, D. Manuel II, logo de ser xuramentado.
 
(*) Todos estes reis foron tamén soberanos do [[reino do Algarve]], a partir de D. Afonso III; antes del, D. Sancho I usou ese título (ou o alternativo ''rei de Silves'') entre [[1189]] e [[1191]].
 
== Titulatura rexia ==
Liña 295:
!width=10%|Período!!Título!!width="20%"|Usado por!!Motivo
|-
|[[1140]]–[[1189]]||Pola Graza de Deus, Rei dos Portugueses<br />(''Dei Gratiae, Rex Portugalensium'')||<small>[[Afonso I de Portugal|D. Afonso Henriques]], [[Sancho I de Portugal|D. Sancho I]]||
|-
|[[1189]]–[[1191]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e de Silves||<small>[[Sancho I de Portugal|D. Sancho I]]||<small>Tomada de [[Silves]] (1189)
|-
|[[1191]]–[[1249]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal<br />(''Dei Gratiae, Rex Portugaliae'')||<small>[[Sancho I de Portugal|D. Sancho I]], [[Afonso II de Portugal|D. Afonso II]], [[Sancho II de Portugal|D. Sancho II]], [[Afonso III de Portugal|D. Afonso III]]||<small>Perda de Silves, retomada polos [[Almóadas]] (1191)
|-
|[[1249]]–[[1369]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e do Algarve<br />(''Dei Gratiae, Rex Portugaliae & Algarbii'')||<small>[[Afonso III de Portugal|D. Afonso III]], [[Dinis de Portugal|D. Dinis]], [[Afonso IV de Portugal|D. Afonso IV]], [[Pedro I de Portugal|D. Pedro I]], [[Fernando I de Portugal|D. Fernando I]]||<small>Conquista definitiva do [[Algarve]] (1249)
|-
|[[1369]]–[[1371]]||Pola Graza de Deus, Rei de Castela, de León, de Portugal, de Toledo, da Galiza, de Sevilla, de Córdoba, de Murcia, de Xaén, do Algarve, de Alxeciras e Señor de Molina||<small>[[Fernando I de Portugal|D. Fernando I]]||<small>Pretensión de D. Fernando á Coroa de Castela
|-
|[[1371]]–[[1383]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e do Algarve||<small>[[Fernando I de Portugal|D. Fernando I]]||<small>Renuncia aos títulos castellanos despois da [[Tratado de Alcoutín|Paz de Alcoutín]] (1371)
|-
|[[1383]]–[[1385]]||Pola Graza de Deus, Raíña de Castela, de León, de Portugal, de Toledo, da Galiza, de Sevilla, de Córdoba, de Murcia, de Xaén, do Algarve, de Alxeciras e Señora da Biscaia||<small>[[Beatriz de Portugal|D. Beatriz I]] e [[Xoán I de Castela]]||<small>Pretensión de D. Beatriz á Coroa de Portugal
|-
|[[1385]]–[[1415]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e do Algarve||<small>[[Xoán I de Portugal|D. Xoán I]]||<small>Renuncia aos títulos castellanos despois da derrota de [[Xoán I de Castela]] na [[Batalla de Alxubarrota]] (1385)
|-
|[[1415]]–[[1458]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e do Algarve, e Señor de Ceuta||<small>[[Xoán I de Portugal|D. Xoán I]], [[Duarte de Portugal|D. Duarte]], [[Afonso V de Portugal|D. Afonso V]]||<small>Conquista de [[Ceuta]] (1415)
|-
|[[1458]]–[[1471]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e do Algarve, e Señor de Ceuta e de Alcácer en África||<small>[[Afonso V de Portugal|D. Afonso V]]||<small>Conquista de [[Alcácer Ceguer]] (1458)
|-
|[[1471]]–[[1475]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e dos Algarves, d'Aquén e d'Alén-Mar en África||<small>[[Afonso V de Portugal|D. Afonso V]]||<small>Conquista de [[Arcila]] e [[Tánxer]] (1471) e elevación do señorío do Norte de África á condición de Reino d'Alén-Mar
|-
|[[1475]]–[[1479]]||Pola Graza de Deus, Rei de Castela, de León, de Portugal, de Toledo, de Galiza, de Sevilla, de Córdoba, de Xaén, de Murcia, dos Algarves d'Aquén e d'Alén Mar en África, de Xibraltar, de Alxeciras, e Señor da Biscaia e de Molina||<small>[[Afonso V de Portugal|D. Afonso V]]||<small>Pretensión de D. Afonso V á Coroa de Castela, polo seu casamento con [[Xoana, a Beltranexa|’‘Xoana, a Beltranexa’‘]]
|-
|[[1479]]–[[1485]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e dos Algarves, d'Aquén e d'Alén-Mar en África||<small>[[Afonso V de Portugal|D. Afonso V]], [[Xoán II de Portugal|D. Xoán II]]||<small>Renuncia aos títulos castellanos despois da [[Tratado de Alcáçovas|Paz das Alcáçovas-Toledo]]
|-
|[[1485]]–[[1499]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e dos Algarves, d'Aquén e d'Alén-Mar en África, e Señor da Guiné||<small>[[Xoán II de Portugal|D. Xoán II]], [[Manuel I de Portugal|D. Manuel I]]||<small>Creación do señorío da Guiné abranguendo as posesións portuguesas que se estendían polo [[Golfo da Guiné]]
|-
|[[1499]]–[[1580]]||Pola Graza de Deus, Rei de Portugal e dos Algarves, d'Aquén e d'Alén-Mar en África, Señor da Guiné e da Conquista, Navegación e Comercio da Etiopía, Arabia, Persia e India etc.||<small>[[Manuel I de Portugal|D. Manuel I]], [[Xoán III de Portugal|D. Xoán III]], [[Sebastián de Portugal|D. Sebastián]], [[Henrique I de Portugal|D. Henrique]], [[Antonio I de Portugal|D. Antonio]]||<small>Despois do regreso de [[Vasco da Gama]] da India, en 1499, o título rexio reformúlase e atinxe a súa plenitude
|-
|[[1580]]–[[1640]]||Pola Graza de Deus, Rei de Castela, de León, de Aragón, das Dúas Sicilias, de Xerusalén, de Portugal, de Navarra, de Granada, de Toledo, de Valencia, da Galiza, de Mallorca, de Sevilla, da Sardeña, de Córdoba, da Córsega, de Murcia, de Xaén, dos Algarves, de Alxeciras, de Xibraltar, das Illas de Canaria, das indias Orientais e Occidentais, Illas e Terra Firme do Mar-Océano, Conde de Barcelona, Señor da Biscaia e de Molina, Duque de Atenas e de Neopatria, Conde de Rosellón e da Sardeña, Marqués de Oristano e de Gociano, Arquiduque de Austria, Duque da Borgoña, do Brabante e de Milón, Conde de Habsburgo, da Flandres e do Tirol etc.||<small>[[Filipe II de España|D. Filipe I]], [[Filipe III de España|D. Filipe II]], [[Filipe IV de España|D. Filipe III]]||<small>Co [[dinastía filipina|dominio filipino]], xúntanse os demais títulos dos Austrias á titulatura portuguesa
|-
|[[1640]]–[[1815]]||Pola Graza de Deus, Rei (ou Raíña) de Portugal e dos Algarves, d'Aquén e d'Alén-Mar en África, Señor(a) da Guiné e da Conquista, Navegación e Comercio da Etiopía, Arabia, Persia e India etc.||<small>[[Xoán IV de Portugal|D. Xoán IV]], [[Afonso VI de Portugal|D. Afonso VI]], [[Pedro II de Portugal|D. Pedro II]], [[Xoán V de Portugal|D. Xoán V]], [[Xosé I de Portugal|D. Xosé I]], [[María I de Portugal|D. María I]] (con [[Pedro III de Portugal|D. Pedro III]])||<small>Coa [[Restauración da Independencia]] (1640), regresase ao vello estilo adoptado por D. Manuel I
|-
|[[1815]]–[[1825]]||Pola Graza de Deus, Rei (ou Raíña) do Reino Unido de Portugal, Brasil e dos Algarves, d'Aquén e d'Alén-Mar en África, Señor(a) da Guiné e da Conquista, Navegación e Comercio da Etiopía, Arabia, Persia e India etc.||<small>[[María I de Portugal|D. María I]], [[Xoán VI de Portugal|D. Xoán VI]]||<small>O Brasil elévase a Reino dentro do Imperio Portugués (1815)
|-
|[[1825]]–[[1910]]||Pola Graza de Deus, Rei (ou Raíña) de Portugal e dos Algarves, d'Aquén e d'Alén-Mar en África, Señor(a) da Guiné e da Conquista, Navegación e Comercio da Etiopía, Arabia, Persia e India etc.||<small>[[Xoán VI de Portugal|D. Xoán VI]], [[Pedro I do Brasil|D. Pedro IV]], [[Miguel I de Portugal|D. Miguel I]], [[María II de Portugal|D. María II]] (con [[Fernando II de Portugal|D. Fernando II]]), [[Pedro V de Portugal|D. Pedro V]], [[Luís I de Portugal|D. Luís I]], [[Carlos I de Portugal|D. Carlos I]], [[Manuel II de Portugal|D. Manuel II]]||<small>Despois do recoñecemento da independencia do Imperio do Brasil por D. Xoán VI (1825), retórnase á fórmula anterior, que existirá até á fin da Monarquía
|}