Khmer vermellos: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Corrección de sede e corrección e comprobación dos dous primeiros apartados
corrixo tradución automática: paira* -> para
Liña 4:
{{formatoWiki}}
{{Partido político|líder=[[Pol Pot]]|fundación=[[23 de febreiro]] de [[1968]]|disolución=[[6 de marzo]] de [[1999]]|posición=[[Extrema esquerda]]|sede=[[Nom Pen]], [[Cambodia]]}}
'''Khmers Vermellos''' ('''Khmers Rouges''' en [[Lingua francesa|francés]], '''Khmer Krahom''' en [[lingua camboxana|camboxano]]) é o nome co que foi coñecida a organización [[Loita de guerrillas|guerrilleira]] [[camboxa]]na que, tras a [[Guerra de Vietnam]], a saída dos [[Estados Unidos de América|Estados Unidos]] e o derrocamento do xeneral Lon Nol (que rexía unha ditadura militar desde 1970), tomou o poder o [[17 de abril]] de [[1975]] (a «Caída de Phnom Penh»). Fundou a Kampuchea Democrática, un sistema de Goberno de características [[Autoritarismo|autoritarias]] que, baixo a aparencia formal dunha república popular de inspiración [[Maoísmo|maoísta]], consolidou na práctica un sistema de economía radicalmente agraria, baixo a consígnaconsigna da evacuación das cidades e destrución da civilización urbana e a súa cultura, consideradas burguesas, a reconstrución social desde as orixes da civilización e a recuperación da cultura [[Pobo khmer|khmer]] ancestral baixo a dirección de [[Pol Pot]], o seu principal líder. Ademais dun férreo control militar sobre a poboación civil, sometida en boa parte a un réxime de traballos forzados, desenvolveron extensos métodos de detención, tortura e asasinatos selectivos en masa, baixo a consigna da chamada «procura do inimigo interno».
 
Durante os catro anos que durou o seu réxime, desde abril de 1975 a xaneiro de [[1979]], as súas accións e maneiras de impor a súa política conduciron ao que se coñece como o «xenocidio camboxano», actos que están a ser xulgados por un tribunal internacional en Phnom Penh por crimes contra a humanidade.<ref>[http://www.elmundo.es/elmundo/2007/07/24/internacional/1185271081.html "La única superviviente de un centro de torturas de Pol Pot rompe su silencio"]. ''El Mundo''.]</ref>
 
O fin do réxime dos Khmers Vermellos chegou en 1979 debido a unha intervención militar de [[Vietnam]] no país. A partir dese momento, os Khmers Vermellos convertéronse nunha guerrilla aliada dos [[Estados Unidos de América|Estados Unidos]] e a [[República Popular da China]] (debido a que se enfrontaban á nova República Popular de Kampuchea, aliñada con [[Vietnam]] e a [[Unión Soviética]]) e, unha vez que estes lles retiraron o seu apoio en [[1989]], adaptáronse e convertéronse nunha guerrilla do tipo das que adoita relacionarse coas economías de guerra.
 
== Orixe do nome ==
[[Ficheiro:Khmer_Rouge_Victims.JPG|miniatura|270x270px|Restos de vítimas dos khmers vermellos en Rung Tik (a Cova da auga) ou Rung Khmao (a Cova da Morte) das montañas rochosas de Kampong Trach, na provincia de Kompot. Aínda que o Goberno recolleu a maioría dos restos da rexión de Kampong Trach, aínda poden ser atopados algúns destes. A cova, que ten correntes de auga subterránea, era utilizada como fosa colectiva das persoas asasinadas durante o réxime.]]
Khmers Vermellos é o nome co que se coñece habitualmente ao oficialmente chamado Partido Comunista de Cambodia, ou Partido Comunista de Kampuchea e despois Partido Democrático de Kampuchea. O nome «Khmers Vermellos» foi a maneira con que os denominou o rei Norodom Sihanuk nos [[Década de 1950|anos cincuenta]], e así se popularizou a través do francés. Con todo, os membros da organización non o usaban, entre outras cousas porque preferían o xentilicio «kampucheano» a «khmer» (ambas significan o mesmo).
 
Liña 18:
=== Cara ao poder ===
{{Véxase tamén}}
O Partido Comunista de CambodiaCamboxa conformouse en [[1951]], aínda que nos seus primeiros anos foi parte dependente do [[Partido Comunista de Vietnam]]. Nos [[Década de 1970|anos setenta]] cambiou o nome por Partido Democrático de Kampuchea.
 
A [[ideoloxía]] dos Khmers Vermellos mesturaba unha interpretación subxectiva e de extrema esquerda do [[maoísmo]], centrándose na súa exaltación do campesiñado, coas ideas [[Colonialismo|anticolonialistas]] propias das guerras de liberación nacional. A isto engadiuse o rancor cara á subordinación dos comunistas camboxanos aos [[vietnam]]itas. O resultado final foi unha combinación de maoísmo de palabra cun [[nacionalismo]] extremo na práctica, chegando a posturas [[Racismo|racistas]]
Liña 26:
 
=== Pervivencia dos Khmers Vermellos (1979-1989) ===
[[Ficheiro:TuolSlang3.jpg|miniatura|230x230px|Memorial aos nenos mortos durante o réxime dos Khmers Vermellos.]]
O réxime dos Khmers Vermellos terminou coa captura de [[Phnom Penh]] o [[7 de xaneiro]] de [[1979]] por parte do Exército vietnamita, pondo fin ao réxime de [[Pol Pot]]. Así, tras unha rápida campaña iniciada en [[decembro]] de [[1978]] motivada por escaramuzas fronteirizas, o país quedou unha vez máis baixo control estranxeiro, neste caso na órbita vietnamita, na que xa permanecera con anterioridade á colonización francesa.
 
Liña 43:
Devandito Goberno estaba de facto en mans dos Khmers Vermellos, pois mantiveron no mesmo a carteira de Exteriores, o asento na ONU e o control de máis da metade dos 40&nbsp;000 milicianos da coalición.
 
PairaPara chamar a atención internacional, a coalición levou a cabo en 1982 unha ofensiva sobre o oeste de [[Camboxa]], tomando unha serie de posicións das que foron expulsados polo Exército camboxano nunha serie de contraofensivas lanzadas entre 1983 e [[1985]], tras o cal a fronteira foi fortemente minada.
 
Ao longo do resto da [[década de 1980]], a situación quedou enquistada nunha forma de conflito de baixa intensidade característico doutros escenarios da [[Guerra fría]]. O mantemento de devandito conflito foi minando os recursos e lexitimidade tanto da República Popular de Kampuchea como dos seus aliados vietnamitas, no que algúns autores chamaron "o Vietnam de Vietnam".
 
A saída do conflito empezou a perfilarse tras a caída do [[Muro de Berlín]] en [[1989]] e a chegada ao poder de [[Bill Clinton]] nos [[Estados Unidos de América|Estados Unidos]]. Este cambio de contexto levou a un relaxamento nas relacións entre os actores internacionais. A [[Unión Soviética]], en pleno proceso de desmembramento, perdera capacidade de intervención. [[Hun Sen]] asumiu o cargo de primeiro ministro de Camboxa en [[1985]], pero a pesar disto a comunidade internacional seguiu recoñecendo como Goberno lexítimo do país os Khmers Vermellos até [[1991]]. En [[setembro]] de [[1989]] as tropas vietnamitas abandonaban [[Camboxa]]. Ao ano seguinte os [[Estados Unidos de América|Estados Unidos]] deixaron de recoñecer a lexitimidade da coalición opositora e a [[República Popular da China]] diminuíu de forma parecida o seu apoio.
 
En [[1991]], os Acordos de París levaron a un consello de coalición entre as catro faccións (as tres opositoras e o rebautizado Estado de Camboxa presidido polo príncipe Norodom Sihanouk) e establecíase unha presenza da [[Organización das Nacións Unidas|ONU]], a UNTAC (un Goberno de transición) até a celebración de eleccións en [[1993]]. Con este proceso púñase fin ao conflito camboxano na súa fase de conflito de baixa intensidade.
Liña 79:
O bloqueo da situación fíxose patente en [[febreiro]] de [[2002]], cando a ONU anunciou a súa retirada das negociacións argumentando que non confiaba na neutralidade, obxectividade e independencia dun tribunal camboxano. O tribunal, que foi finalmente designado o [[4 de maio]] de 2006, e que empezou a operar a principios de [[2007]], tiña unha composición mixta de membros tanto camboxanos como estranxeiros.
 
Finalmente, o [[17 de febreiro]] de [[2009]] comezaron os xuízos. O primeiro en enfrontar os cargos de xenocidio foi Kaing Guek Eav, tamén coñecido como "Duch", quen admitiu en agosto do mesmo ano ante o tribunal ter torturado prisioneiros coas súas propias mans.<ref>[http://www.lavanguardia.es/internacional/noticias/20090811/53762928236/el-jefe-torturador-del-jemer-rojo-admite-haber-torturado-con-sus-manos.html «El jefe torturador del Jemer Rojo admite haber torturado con sus manos»], artículoartigo deldo 11 de agosto de 2009 en elno diario ''La Vanguardia'' (Madrid).</ref><ref>[http://www.lavozlibre.com/noticias/ampliar/21365/el-jefe-torturador-del-jemer-rojo-pide-su-absolucion-al-final-del-juicio «El jefe torturador del Jemer Rojo pide su absolución al final del juicio»], artículoartigo deldo 27 de noviembrenovembro de 2009 en elno sitio web ''La Voz Libre''.</ref>
 
== Notas ==
Liña 95:
=== Ligazóns externas ===
* «Pol Pot: O imperio da morte», artigo publicado no sitio web Monografías.com.
* Aznarez, Juan Jesús (2007): [http://elpais.com/diario/2007/11/04/internacional/1194130804_850215.html «AsLa confesiónsconfesión dodel carcelero Hin Huy»], artigo do 10 de novembro de 2007 no diario ''El País'' (Madrid).
* [https://web.archive.org/web/20050420225836/http://www.awtw.org/spanish/numero_anteriores/1999-25/PolPot-span25.htm «QueQué saíusalió mal noen réximeel régimen de Pol Pot»], artigo en español no sitio web AWTW.
 
{{Control de autoridades}}