Moluscos: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Elisardojm (conversa | contribucións)
→‎Diversidade: amaño ligazóns
Elisardojm (conversa | contribucións)
→‎Clasificación: traduzo de en.wiki
Liña 129:
[[Ficheiro:Napfschnecke3.jpg|miniatura|'''Lapa''' (''[[Patella vulgata]]''). Un [[gasterópodo]] mariño.]]
[[Ficheiro:AmmoniteFossil.JPG|miniatura|Unha grande [[amonita]], [[cefalópodo]] [[fósil]].]]
As opinións varían sobre o número de [[clase (bioloxía)|clases]] de moluscos, por exemplo, a táboa de abaixo amosa sete clases viventes,<ref name="Haszprunar2001MolluscsInEncOfLifeSci">{{Cite book
| contribution=Mollusca (Molluscs) | author=Haszprunar, G.
| title=Encyclopedia of Life Sciences | year=2001 | publisher= John Wiley & Sons, Ltd.
| doi=10.1038/npg.els.0001598
}}</ref> e dúas extintas. Aínda que é improbable formar un [[clado]], algúns traballos antigos combinan os [[Caudofoveata]] e [[Solenogastro]]s nunha clase, os [[Aplacóforos]].<ref name="RuppertFoxBarnes2004MolluscaAplacophora"/><ref name="Healy2001MolluscaInvertebrateZoology" /> Dúas das "clases" recoñecidas comunmente só son coñecidas por fósiles.<ref name="PonderWinstonLindberg" />
 
<center>
Os moluscos subdivídense en oito [[clase (bioloxía)|clases]]. (Indícase entre parénteses o número aproximado de especies actualmente viventes).
{| class="wikitable"
|-
| style="width:120px;"| '''Clase'''
| style="width:340px;"| '''Principais organismos'''
| style="width:110px;"| '''Especies vivas descritas'''<ref name="Haszprunar2001MolluscsInEncOfLifeSci" />
| '''Distribución'''
|-
| [[Gastropoda]]<ref name="RuppertFoxBarnes2004MolluscaGastropodGen">[[#Ruppert|Ruppert]], p. 300</ref> || Tódolos caracois e [[lesma]]s, incluíndo [[orella de mar|orellas de mar]], [[Lapa (molusco)|lapas]], [[nudibranquio]]s, [[anaspidea]]s, [[Thecosomata]] || style="text-align:center;"| 70,000 || mariño, auga doce, terra
|-
| [[Bivalvia]]<ref name="RuppertFoxBarnes2004MolluscaBivalveGen">[[#Ruppert|Ruppert]], p. 367</ref> || [[Ameixa (molusco)|ameixas]], [[ostra]]s, [[vieira]]s, ''[[Panopea generosa]]'', [[mexillón]]s || style="text-align:center;"| 20,000 || mariño, auga doce
|-
| [[Polyplacophora]]<ref name="RuppertFoxBarnes2004MolluscaPolyplacophora"/> || quitóns || style="text-align:center;"| 1,000 || zona rochosa intermareal e fondo do mar
|-
| [[Cefalópodos]]a<ref name="RuppertFoxBarnes2004MolluscaCephalopodGen">[[#Ruppert|Ruppert]], p. 343</ref> || [[téutidos]], [[polbo]]s, [[Sepideos]], [[náutilo]], [[spirula]] || style="text-align:center;"| 900 || mariño
|-
| [[Scaphopoda]]<ref name="RuppertFoxBarnes2004MolluscaScaphopoda" /> || dentalios || style="text-align:center;"| 500 || mariño {{convert|6|-|7000|m|ft}}
|-
| [[Aplacóforos]]<ref name="RuppertFoxBarnes2004MolluscaAplacophora" /> || organismos con forma de verme || style="text-align:center;"| 320 || fondo do mar {{convert|200|-|3000|m|ft}}
|-
| [[Monoplacophora]]<ref name="RuppertFoxBarnes2004MolluscaMonoplacophora" /> ||Unha antiga linaxe de moluscos con conchas con forma de capucha|| style="text-align:center;"| 31 || fondo do mar {{convert|1800|-|7000|m|ft}}; unha especie a {{convert|200|m|ft}}
|-
| [[Rostroconchia]] †<ref>{{Cite book
| author=Clarkson, E.N.K. | title=Invertebrate Palaeontology and Evolution
| publisher=Blackwell | year=1998 | isbn=0-632-05238-4
| url=https://books.google.com/?id=g1P2VaPQWfUC&pg=PA221| page=221
}}</ref> || fósiles; probables antecesores dos bivalvos|| style="text-align:center;"| [[extinta]] || mariño
|-
| [[Helcionelloida]] †<ref name="RunnegarPojeta1974" /> || fósiles; organismos semellantes a caracois como ''[[Latouchella]]'' || style="text-align:center;"| extinta|| mariño
|}
</center>
 
A clasificación nun taxón superior para estes grupos foi e segue sendo problemática. Un estudo filoxenético suxire que os poliplacóforos forman un clado cos monofiléticos Aplacóforos.<ref name=Kocot2011>{{Cite journal
[[Ficheiro:Snail anim.gif |miniatura|Gastrópodo en movemento.]]
| last1 = Kocot | first1 = K. M.
[[Ficheiro:Pleuroploca gigantea.jpg|miniatura|Neogastrópodo: ''Pleuroploca gigantea''.]]
| last2 = Cannon | first2 = J. T.
* '''Clase ''[[Caudofoveata]]''''' (= ''Chaetodermomorpha'') (70 especies)
| last3 = Todt | first3 = C.
* '''Clase ''[[Solenogastres]]''''' (= Neomeniomorpha) (250 especies)<ref>{{Cita web |url=http://www.palaeos.com/Invertebrates/Molluscs/BasalMollusca/Aplacophora/Solenogastres.html |título=Paleos: Solenogastres |data-acceso=21 de xaneiro de 2013 |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20080527141002/http://www.palaeos.com/Invertebrates/Molluscs/BasalMollusca/Aplacophora/Solenogastres.html |dataarquivo=27 de maio de 2008 |urlmorta=si }}</ref>
| last4 = Citarella | first4 = M. R.
* '''Clase ''[[Monoplacophora]]''''' (neopilina e afíns) (20 especies)
| last5 = Kohn | first5 = A. B.
* '''Clase ''[[Polyplacophora]]''''' (quitóns) (600 especies)
| last6 = Meyer | first6 = A.
::: Orden ''[[Lepidopleurida]]''
| last7 = Santos | first7 = S. R.
::: Orde ''[[Ischnochitonida]]''
| last8 = Schander | first8 = C.
::: Orde ''[[Acanthochitonida]]''
| last9 = Moroz | first9 = L. L.
* '''Clase ''[[Scaphopoda]]'''''
| last10 = Lieb
* '''Clase ''[[Bivalvia]]''''' (mexillón, ostras, aneixas, berberechos) (13.000 especies)
| first10 = Bernhard
: Subclase ''[[Protobranchia]]''
| last11 = Halanych
::: Orde ''[[Nuculanida]]''
| first11 = Kenneth M.
::: Orde ''[[Nuculida]]''
|display-authors=9
::: Orde ''[[Solemyida]]''
| doi = 10.1038/nature10382
: Subclase ''[[Lamellibranchia]]''
| title = Phylogenomics reveals deep molluscan relationships
:: Superorde ''[[Filibranchia]]''
| journal = Nature
:: Superorde ''[[Eulamellibranchia]]''
| volume = 477
::: Orde ''[[Paleoheterodonta]]''
| issue = 7365
::: Orde ''[[Veneroida]]''
| pages = 452–456
::: Orde ''[[Myoida]]''
| date = September 22, 2011
: Subclase ''[[Anomalodesmata]]''
| pmid = 21892190
* '''Clase ''[[Cephalopoda]]''''' (polbos, luras, sepias) (800 especies)
| pmc =
: Subclase ''[[Nautiloidea]]'' ([[nautilus]])
4024475| bibcode = 2011Natur.477..452K
: Subclase ''[[Ammonoidea]]'' (†) (''[[Ammonites]]'')
}}</ref> Adicionalmente, suxire que existe unha relación filla de taxon entre os bivalvos e gasterópodos. [[Tentaculita]] tamén poderían estar nos moluscos.
: Subclase ''[[Coleoidea]]''
::: Orde ''[[Sepiida]]''
::: Orde ''[[Teuthida]]'' (= ''Decapoda'')
::: Orde ''[[Octopoda]]''
::: Orde ''[[Vampyromorphida]]''
* '''Clase ''[[Gastropoda]]''''' (caracois mariños e terrestres, lapas) (75.000 especies)<ref>{{Cita web |url=http://www.palaeos.com/Invertebrates/Molluscs/Gastropoda/Gastropoda.html |título=Paleos: Gastropoda |data-acceso=21 de xaneiro de 2013 |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20080511181947/http://www.palaeos.com/Invertebrates/Molluscs/Gastropoda/Gastropoda.html |dataarquivo=11 de maio de 2008 |urlmorta=si }}</ref>
: Subclase ''[[Prosobranchia]]''
::: Orde ''[[Archaeogastropoda]]''
::: Orde ''[[Mesogastropoda]]''
::: Orde ''[[Neogastropoda]]''
: Subclase ''[[Opisthobranchia]]''
: Subclase ''[[Pulmonata]]''
::: Orde ''[[Archaeopulmonata]]''
::: Orde ''[[Basommatophora]]''
::: Orde ''[[Stylommatophora]]''
::: Orde ''[[Systellommatophora]]''
 
Antigamente caudofoveados e solenogastros eran agrupados na clase ''[[AplacophoraAplacóforos]]'' que agora se considera [[parafilético]] e ditos grupos clases separadas.<ref>[http://www.tolweb.org/Mollusca/2488 Tree of Life: Mollusca]</ref>
 
Por outra parte, a tendencia actual é a de dividir a clase ''Gastropoda'' en dúas subclases: ''[[Eogastropoda]]'' (que inclúe só as lapas verdadeiras) e ''[[Orthogastropoda]]'' que inclúe todos os demais gasterópodos.<ref>Ponder W. & Lindberg D. R. (1997): [http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1096-3642.1997.tb00137.x/abstract "Towards a phylogeny of gastropod molluscs; an analysis using morphological characters"]. ''Zoological Journal of the Linnean Society, 1997; '''119''': 83-265.</ref>