Galiña: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Recuperando 6 fontes e etiquetando 1 como mortas. #IABot (v2.0beta8)
Moedagalega (conversa | contribucións)
Ligazón interna.
Liña 151:
Considérase ao galo bankiva (''[[Gallus gallus]]''), do [[sueste asiático]], como o devanceiro dos galos e galiñas domésticos, con algo de hibridación do galo gris (''[[Gallus sonneratii]]'').<ref name=Eriksson>{{Cita web | doi = 10.1371/journal.pgen.1000010.eor | last1 = Eriksson | first1 = Jonas | last2 = Larson | first2 = Greger | last3 = Gunnarsson | first3 = Ulrika | last4 = Bed'hom | first4 = Bertrand | last5 = Tixier-Boichard | first5 = Michele | last6 = Strömstedt | first6 = Lina | last7 = Wright | first7 = Dominic | author8 = Eriksson J, Larson G, Gunnarsson U, Bed'hom B, Tixier-Boichard M, et al | last9 = Vereijken | first9 = Addie | title = Identification of the Yellow Skin Gene Reveals a Hybrid Origin of the Domestic Chicken | publisher = PLoS Genet | pages = e10 | volume = preprint | date = 23 de enero de 2008 | journal = ''PLOS Genetics'' | url = http://genetics.plosjournals.org/perlserv/?request=get-document&doi=10.1371%2Fjournal.pgen.1000010.eor&ct=1 | displayauthors = 8 | last10 = Randi | first10 = Ettore | last11 = Jensen | first11 = Per | last12 = Andersson | first12 = Leif | issue = 2008 | data-acceso = 02 de outubro de 2015 | urlarquivo = https://archive.today/20120525080505/http://www.plosgenetics.org/article/info:doi/10.1371/journal.pgen.1000010 | dataarquivo = 25 de maio de 2012 | urlmorta = si }}</ref> A domesticación produciuse no sueste asiático polo menos hai 7.400 anos a partir do grupo nativo, e difundiuse en ondas tanto ao leste como ao oeste.<ref name="Storey" /> Os primeiros restos arqueolóxicos indiscutidos de pitos domésticos corresponden a uns ósos de aproximadamente 5400 a.C. asociados a un sitio arqueolóxico en [[Chishan]], na provincia [[China|chinesa]] de [[Hebei]]. Na rexión do [[Ganxes]], na [[India]], os galos bankiva eran usados polos humanos xa hai 7000 anos. En cambio, non se identificaron pitos domésticos máis antigos de 4000 anos no [[val do Indo]], aínda que aínda se debate a antigüidade dos pitos atopados nas [[escavación]]s de [[Mohenjodaro]].<ref name="Storey">[http://www.plosone.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0039171 Investigating the Global Dispersal of Chickens in Prehistory Using Ancient Mitochondrial DNA Signatures], Alice A. Storey et al; ''[[PLOS ONE]]'', julio de 2012, Volumen 7, número 7, e39171; Consultado el 6 de agosto del 2012.</ref>
 
[[Ficheiro:Teanum Sidicinum Minerva Æ 2210342.jpg|miniatura|esquerda|Galo nunha [[Moeda da Antiga Grecia|moeda grega]] do [[século -III|século III a. C.]]]]
 
É moi probable que os primeiros galos e galiñas chegasen a [[occidente]] a través da [[ruta da seda]]. Aproximadamente no [[2000 a. C.]] chegaron a [[oriente medio]]. En [[1500 a. C.]], os pitos chegaran a [[Antigo Exipto|Exipto]]. Existe evidencia de que os [[cultura exipcia|exipcios]] foron os primeiros en occidente en criar pitos, e este costume estendeuse despois ao redor do [[mar Mediterráneo|Mediterráneo]] polo [[mundo grecolatino]]. Nese momento, ademais de consumirse a súa carne e os seus ovos, usábase como [[ofrenda votiva|ofrenda]] [[rito|ritual]] nos [[culto|cultos relixiosos]]. [[Hipócrates]] fala sobre os animais consumidos en [[Grecia]], onde menciona aos porcos, xabarís, cervos, ourizos, galiñas, pombas e patos.<ref>[http://www.historiacocina.com/historia/articulos/gallina.htm Hai evidencia de que os... Consultado o 25 de xaneiro do 2009.]</ref> Á remota [[Iberia]] os pitos chegaron de mans de comerciantes [[Fenicia|fenicios]] a comezos do [[I milenio a. C.|primeiro milenio a. C.]]<ref name="Storey" /> Aproximadamente a partir do [[Século -VII|600 a. C.]] os pitos foron levados máis aló dos [[Alpes]] e estendéronse polo resto de [[Europa]].