Queixo: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Substitución automática de "Mozzabuffala_2.jpg" por "Mozzarella_di_bufala3.jpg" segundo o ordenou CommonsDelinker. Motivo: [[:c:COM:FR|File ren
Recuperando 5 fontes e etiquetando 0 como mortas. #IABot (v2.0beta8)
Liña 35:
{|{{Táboabonita}} class="wikitable"
|-
!colspan=2|Produtores mundiais no 2004<ref>Datos do Departamento de Agricultura dos Estados Unidos ([http://www.fas.usda.gov/dlp/circular/2005/05-12Dairy/toc.htm] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070811125439/http://www.fas.usda.gov/dlp/circular/2005/05-12Dairy/toc.htm |date=11 de agosto de 2007 }}) para países non europeos, e do Eurostat ([http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page?_pageid=1996,39140985&_dad=portal&_schema=PORTAL&product=_YEARLIES&root=theme0/yearlies/e/ed/eda/eda30480&zone=detail] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090108195232/http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page?_pageid=1996%2C39140985&_dad=portal&_schema=PORTAL&product=_YEARLIES&root=theme0%2Fyearlies%2Fe%2Fed%2Feda%2Feda30480&zone=detail |date=08 de xaneiro de 2009 }}) para os europeos.</ref><br />(miles de toneladas)
!colspan=2|Países exportadores en 2004<ref>Queixos de [[leite]] de vaca enteira e desnatada e de [[cabra]]. Datos da FAO ([http://www.fao.org/statistics/toptrade/trade.asp?disp=countrybycomm&dir=exp&resource=901&ryear=2004]).</ref><br />(valor en dólares USD)
!colspan=2|Maiores consumidores no 2003<ref>Datos do Centre National Interprofessionnel de l'Economie Laitière, CNIEL ([http://www.maison-du-lait.com/Scripts/public/stat.asp?Language=GB]).</ref><br />(kg por habitante)
Liña 132:
[[Ficheiro:Manchego.jpg|200px|miniatura|esquerda|[[Queixo manchego|Queixo Manchego]] con Denominación de Orixe Protexida (D.O.P.) da Mancha]]
 
As características do clima galego fan que o queixo do país sexa propicio para a produción leiteira, sendo elaborados queixos dende moi antigo. A aprobación das distintas Denominacións de Orixe deron homoxeneidade ás distintas variedades garantíndolle ó consumidor a calidade<ref name="queixo.com">http://www.queixo.com/</ref>. En [[Galicia]] existen catro queixos coa certificación de [[DOP]], estes son o [[Queixo de tetilla|queixo de Tetilla]], o de [[Arzúa-Ulloa]], o de [[Queixo San Simón da Costa|San Simón da Costa]] e o do [[Queixo do Cebreiro|Cebreiro]]<ref>http://www.culturagalega.org/temadia_arquivo.php?id=5856 As denominacións de orixe protexen unha variedade de vinte alimentos no noso país</ref>. Os queixos galegos son suaves, brandos, pouco curados, aínda que cada variedade ten a súa diferenciación. O xeito de elaboración do tetilla e mais o Arzúa-Ulloa apenas difiren mentres que o Cebreiro ten un punto de acidez que non teñen os outros e a afumadura do San Simón faino peculiar. Noutrora o uso de leite de [[ovella]] e [[cabra]] era moi común pero hoxe é moi escaso<ref name="queixo.com"/>. No resto do estado existen outros 20 queixos protexidos<ref>http://www.mapa.es/es/alimentacion/pags/Denominacion/resultado1.asp {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090414143401/http://www.mapa.es/es/alimentacion/pags/Denominacion/resultado1.asp |date=14 de abril de 2009 }} Denominaciones de Origen en España - Queso y Mantequilla</ref><ref>http://www.chefuri.com/v4/reportaje-Quesos_con_denominaci%C3%B3n_de_origen_en_Espa%C3%B1a-204.html Quesos con denominación de origen en España</ref>, entre os que destaca o [[queixo manchego]], unha dos grandes acenos de identidade da rexión de [[A Mancha]], xunto ao [[Don Quixote|Quixote]] de [[Miguel de Cervantes]]. Existe unha grande variedade de marcas que comercializan queixos industriais que o imitan, pero non poden indicar que se trata de queixo manchego, aínda que estean fabricados na Mancha.
 
A designación como Indicación Xeográfica Protexida está regulada para os países membro da [[Unión Europea]], aínda que con particularidades para cada un deles. Funciona de forma moi semellante en [[Francia]], onde se denomina ''Appellation d'Orixine Contrôlée'', cuxa orixe se remonta ao [[século XV]], no primeiro intento de protexer o [[queixo roquefort]]. Este queixo foi o primeiro en obter a acreditación da lei moderna francesa, que xa cobre a máis de 40 queixos diferentes. Tamén en Italia a ''Denominazione dei Orixine Controllata'' protexe a queixos como o [[queixo parmesano|parmesano]] (baixo a marca ''Parmigiano-Reggiano''); noutros países temos o [[queixo feta]], en [[Grecia]], ou os [[queixo stilton|stilton]] e [[cheddar]], no [[Reino Unido]] <ref>Produtos con Denominación de Orixe Protexida no Reino Unido. [http://ec.europa.eu/agriculture/qual/es/uk_es.htm Comisión europea - Agricultura] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071012135714/http://ec.europa.eu/agriculture/qual/es/uk_es.htm |date=12 de outubro de 2007 }}.</ref>.
 
=== Tipos de leite empregado ===
Liña 194:
== Propiedades nutricionais ==
[[Ficheiro:9-alimenti, formaggi,Taccuino Sanitatis, Casanatense 4182..jpg|300px|miniatura|Ilustración sobre o queixo en ''[[Tacuinum Sanitatis]]'', libro árabe do [[século XI]] que describe os beneficios de herbas e alimentos.]]
Os datos nutricionais do queixo poden variar en función do seu contido en graxa, pero en xeral pódese dicir que é unha rica fonte de [[calcio]], [[proteína]]s, e [[Fósforo (elemento)|fósforo]]. 100 gramos de [[queixo manchego]] conteñen 21 gramos de proteínas e entre 600 e 900 miligramos de calcio. Ao tratarse basicamente de leite concentrado, fan falta 600 gramos de leite para igualar esta cantidade de proteínas, e 550 gramos para a de calcio.<ref>Datos nutricionais do queixo manchego ([http://www.ojosdelguadiana.com/propiedades.htm] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121011003005/http://www.ojosdelguadiana.com/propiedades.htm |date=11 de outubro de 2012 }}).</ref><ref>Comparativa nutricional de produtos lácteos nun arquivo da CNN ([http://www.cnn.com/food/resources/food.for.thought/dairy/compare.dairy.html]).</ref>
 
O queixo tamén comparte co leite os seus problemas nutricionais, derivados do alto contido en graxas saturadas, consistentes en [[Triacilglicérido|triglicéridos]] e [[ácido graxo saturado]]. Este tipo de graxas inflúen moi negativamente en enfermidades cardiovasculares. O Centro da Ciencia de Interese Público sitúa ao queixo como a primeira fonte de graxa saturada nos [[Estados Unidos de América|Estados Unidos]], nos que cada habitante consome de media un 13,6&nbsp;kg ao ano. Con todo esta cantidade é bastante máis pequena que a de países europeos como [[Grecia]] (27&nbsp;kg) ou [[Francia]] (24&nbsp;kg), nos que se ten un índice relativamente baixo de enfermidades do [[corazón]]. Este feito coñécese como a [[paradoxa francesa]], e apúntase a que se poida xustificar polo alto consumo de produtos da [[dieta mediterránea]], como o [[viño tinto]] ou o [[aceite de oliva]].<ref>[http://pros.orange.fr/drobyweb/paradosp.htm O paradoxo francés].</ref>