Montañés: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
Imxavitooh (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Etiqueta: edición de código 2017
Imxavitooh (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Etiqueta: edición de código 2017
Liña 1:
O '''cántabro''' (''cántabru'' en cántabro), xacando denominado '''montañés''', é unha [[fala]] [[asturleonesa]] empregada no occidente de [[Cantabria]] e nalgunhas zonas dos vales do [[Río Pas|Pas]] e o [[Río Soba|Soba]], na parte oriental. É característico, pois, das bisbarras de montaña de Cantabria, e de aquí o seu nome. O cántabro é xa que logo unha variante do [[Lingua asturiana|asturiano]] e do [[Lingua leonesa|leonés]].{{Cómpre referencia}}
{{Sen referencias|data=xullo de 2017}}
O '''cántabro''' (''cántabru'' en cántabro), xacando denominado '''montañés''', é unha [[fala]] [[asturleonesa]] empregada no occidente de [[Cantabria]] e nalgunhas zonas dos vales do [[Río Pas|Pas]] e o [[Río Soba|Soba]], na parte oriental. É característico, pois, das bisbarras de montaña de Cantabria, e de aquí o seu nome. O cántabro é xa que logo unha variante do [[Lingua asturiana|asturiano]] e do [[Lingua leonesa|leonés]].{{Cómpre referencia}}
 
O cántabro, como tamén o [[Lingua estremeña|estremeño]], ten características comúns tanto co [[Lingua castelá|castelán]] como co diasistema [[asturleonés]], que integra ás variedades lingüísticas coñecidas comunmente polos glotónimos [[mirandés]], [[asturiano]] e [[leonés]]. Diversas cuestións tales como o substrato, as influencias de adstrato (zona de contacto co [[Lingua éuscara|éuscaro]] e forte relación con territorios de fala castelá) a incorporación máis temperá á [[Coroa de Castela]] fronte a outros territorios do diasistema, fan que o cántabro adquira certas diferenzas e personalidade fronte ás outras modalidades lingüísticas de devandito diasistema. Con todo, a [[Unesco]] considera ao cántabro como un dialecto asturleonés, lingua que incluíu en 2009 no seu "libro vermello" de linguas en perigo como "en perigo claro de desaparición".<ref name="unesco">[http://www.unesco.org/culture/languages-atlas/es/atlasmap.html ''Atlas interactivo Unesco de las lenguas en peligro en el mundo'']</ref>
 
O declive do montañés xa sinalado por Pidal e outros autores maniféstase na restrición do seu uso a zonas rurais e a persoas de avanzada idade, ou algunhas voces e localismos xa recollidos no dicionario da Real Academia. Así en [[Cantabria]] fálase un castelán común, con algunhas características especiais en zonas onde aínda quedan residuos da fala montañesa, case limitados ao uso dalgunhas palabras concretas (normalmente relacionadas con actividades rurais)<ref>{{cita libro|apellidos1=VVAA|título=Gran enciclopedia de Cantabria, vol V|fecha=1985|editorial=Cantabria|isbn=ISBN 84-86420-05-9}}</ref> e a que nalgunhas zonas de Cantabria (sobre todo as máis próximas a [[Asturias]] e no Pas), pronúnciase máis ou menos arbitrariamente a "u" final nos substantivos, adxectivos e participios singulares do acusativo da segunda e cuarta declinacións do latín - sufixo um-, con perda da "m".<ref>{{Cita GranWeb|apelido=Calderón parteEscalada|nome=José|título=Lenguaje daspopular característicasde propiasla do cántabro perdéronse,Merindad de maneiraCampoo. queEstudio aspreliminar|publicación=Cuadernos variedadesde lingüísticas faladas en Cantabria foron consideradas por algúns autores como dialectos do castelán influenciados polo asturleonés.Campoo|data=III-1999|número=15}}</ref>
 
Gran parte das características propias do cántabro perdéronse, de maneira que as variedades lingüísticas faladas en Cantabria foron consideradas por algúns autores como dialectos do castelán influenciados polo asturleonés.<ref>{{cita web|apelido=López-Bobo y Cuevas-Alonso|título=Cantabrian Spanish intonation. Transcription of intonation of the Spanish language|url=http://prosodia.upf.edu/home/arxiu/activitats/4th_workshop/protegit/Cantabrian_final.pdf|data=2010}}</ref>
 
== Subdialectos ==
O Montañés ten dous subdialectos: o Occidental e o Oriental. A zona divisoria entre ambas variantes atópase entre o [[río Saja]] e o [[río Pas|Pas]].{{Cómpre referencia}} O dialecto de Pas pertence á variante Oriental coa particularidade de manter unha boa conservación.
 
== Notas ==
{{listaref}}
 
{{Lingua románica}}